Süre : 40+40 Basamak 1:
Sevgili çocuklar bugün sizlerle okuduğumuz bir metindeki önemli bilgiyi ayırt etmemizi sağlayan bir strateji öğreneceğiz. Bu stratejinin adı “Altını Çizme”.
Bu dersin sonunda altını çizme stratejisini öğrenecek ve bir metni okurken kullanabileceksiniz. Bu stratejiyi kullanırsak okuduğumuz bir metni hızlı bir şekilde tekrar edebilir, daha kolay ve etkili olarak öğrenebiliriz. Sonuç olarak daha iyi performans gösterip yüksek notlar alabiliriz.
Altını çizme dikkatimizi öğrenilecek bilgi üstüne yoğunlaştırma yollarından biridir.
Altını çizme stratejisi bize şu faydaları sağlar:
1. Metindeki anahtar sözcükler ve önemli bilgi üstünde dikkatimizin yoğunlaşmasını sağlar.
2. Metni daha çabuk ve verimli olarak tekrar ederiz.
Basamak 2:
Çocuklar, bu stratejiyi etkili olarak kullanabilmek için, önemli bilgiyi önemsiz bilgiden ayırt etmemiz gerekir. Bunu yapabilmek için öncelikle metnin resmini, başlığını varsa alt başlıklarını hızlı bir şekilde gözden geçirmeliyiz. Bu işlem metnin nelerden bahsedeceğini tahmin etmemizi sağladığından önemli fikirleri belirlemede bize yardımcı olur. Bunu yaptıktan sonra sırasıyla aşağıdaki işlemleri yapacağız:
1. Metindeki cümlelerden hangilerinin önemli hangilerinin önemsiz olduğuna karar verelim.
2. Önemli öğeler üzerinde dikkatimizi yoğunlaştıralım. 3. Önemli öğeleri öğrenelim.
Altını çizme stratejisini kullanırken çok sayıda cümlenin değil, önemli cümlelerin altını çizelim.
Şimdi bana dikkat edin. Aşağıdaki metni okurken altını çizme stratejisini kullanacağım.
“ Paranın eski adı sikkedir. Parayı ilk bulanlar Lidyalılar olmuştur. Bundan önce insanlar alışveriş yaparken para yerine eşya kullanıyorlardı. Bir mal alınca
yerine başka bir mal vermek zorunluluktu. Ancak para bulunduktan sonra alışverişte para kullanılmaya başlandı. Paranın bulunması ve yaygınlaşması ile birlikte hükümdarlar tarafından para basmak egemenliğin en önemli sembollerinden biri oldu. Sikkeler ön yüz ve arka yüz olmak üzere iki bölümden oluşur. Ön yüzünde hükümdar resimleri, çeşitli şekiller, tuğralar bulunur. Arka yüzünde ise işaretler, basıldığı yer, tarih ve çeşitli unvanlar bulunur.
Evet birinci cümle önemli bir bilgi olabilir. İkinci cümle önemli bir bilgi. “bundan önce insanlar alışveriş yaparken para yerine eşya kullanıyorlardı” bu cümle altını çizmemi gerektiren bir cümleye benzemiyor. Sonraki cümlede öyle. Bir de şu cümleye bakalım: “paranın bulunması ve yaygınlaşması ile birlikte hükümdarlar tarafından para basmak egemenliğin en önemli sembollerinden biri oldu” evet bu cümlede önemli. Evet diğer cümlelere bakıyorum. Bu cümlelerde altını çizmemi gerektirmiyor.
Şimdi önemli olarak belirlediğim yerlerin altını çiziyorum.
“ Paranın eski adı sikkedir. Parayı ilk bulanlar Lidyalılar olmuştur. Bundan önce insanlar alışveriş yaparken para yerine eşya kullanıyorlardı. Bir mal alınca yerine başka bir mal vermek zorunluluktu. Ancak para bulunduktan sonra alışverişte para kullanılmaya başlandı. Paranın bulunması ve yaygınlaşması ile birlikte hükümdarlar tarafından para basmak egemenliğin en önemli sembollerinden biri oldu. Sikkeler ön yüz ve arka yüz olmak üzere iki bölümden oluşur. Ön yüzünde hükümdar resimleri, çeşitli şekiller, tuğralar bulunur. Arka yüzünde ise işaretler, basıldığı yer, tarih ve çeşitli unvanlar bulunur.
Şimdi önemli öğeler üzerinde dikkatimi yoğunlaştırıyorum ve önemli öğeleri öğreniyorum. Evet neymiş; paranın eski adı sikke, para Lidyalılar tarafından bulunmuş, hükümdarlar tarafından para basmak egemenliğin en önemli sembollerinden biri olmuş.
Basamak 3:
Şimdi sıra sizde. Size Vatandaşlık Görevleri başlıklı bir metin dağıtacağım. Bu metni okuyun ve altını çizme stratejisini kullanın.(Etkinlik 1)
Basamak 4:
Öğrencilerin stratejiyi anlayıp anlamadıkları kontrol etme, anında dönüt verme.
Basamak 5:
Stratejiyi kullanırken ne gibi zorluklarla karşılaştınız?
Bu stratejiyi kullanırken zihninizde ne olup bitti? Bize kim söylemek ister? (Sesli düşünmelerini sağlama)
Anında dönüt verme.
Basamak 6:
Şimdi size “Bilimin Işığı” adlı bir metin veriyorum. Metni altını çizme stratejisini kullanarak okuyun. (Etkinlik 2)
Bu metni öğretmeninizin size evde okumanız için ödev olarak verdiğini düşünün. Eğer evde bu metni okurken altını çizme stratejisini kullanırsanız, bu metinden öğrenmeniz gerekenleri daha kolay öğrenebileceksiniz. Daha sonra sınavlara çalışırken hızlı bir şekilde tekrar edeceksiniz.
Etkinlik 1
Etkinlik 2
Yönerge: Aşağıdaki metni okurken “altını çizme” stratejisini kullanınız.
BİLİMİN IŞIĞI
Geliştirdiği elektrik ampulüyle dünyayı aydınlatmayı, Amerikalı Edison
başardı.
Çocukluğunda yeni uygulanmakta olan elektrik telgrafı dikkatini çok çekiyordu. Edison evinde küçük laboratuarını kurdu. Buraya gerekli araç gereci almak için gazete ve yiyecek satmaya başladı. Sıkıntılı günler geçiren Edison, laboratuarında bir takım deneyler yaparak kendini geliştirmeye çalıştı. Çalışmaları sırasında telgraf mesajlarını kaydeden bir makine geliştirdi. Edison’un laboratuarı bundan sonra da birçok çalışmaya tanık oldu.
Bir mühendis arkadaşıyla birlikte ABD’deki ilk elektrik mühendisliği şirketini kurdu. Kendi buluşu olan elektrik kayıt makinelerinin kazancıyla büyük atölyesini açtı.
Bu çalışkan bilim adamı, laboratuarında telefon üzerine çalışmaya başladı. Telefon üzerindeki çalışmalarını sürdürürken Graham Bell de telefonu bulmuştu. Bunun ardından Edison, gramofonu buldu.
İlgisini elektrik ampulü üzerine yoğunlaştıran Edison, havası boşaltılmış ortamda ışık yayan ve düşük akımla beslenen ampulü yapmayı başardı. Edison bu buluşuyla yirminci yüzyılın, elektrik yüzyılı olmasında büyük rol oynamıştır. Cam ampulün bulunuşu evlerde ve işyerlerinde birçok kolaylıklar sağladı.
UYGULAMA PLANI 2: METİN KENARINA NOT ALMA STRATEJİSİ