Kurumda görevlendirilen akademik personel, ilgili Kanun, Yükseköğretim Kurulu ve Atatürk Üniversitesinin yönetmelikleri çerçevesinde seçilip atanmaktadır. İşten çıkarılmada da yine aynı uygulama gerçekleştirilmektedir. Özerklik bağlamında, yalnızca Üniversitenin yönetmeliği ve programın gerektirdiği bazı özellikler eklenebilmektedir. Terfilerde 2547 ve 657 sayılı Kanun hükümleri uygulanmaktadır. İdari personelin alımı ise KPSS puanı baz alınarak 657 sayılı kanun hükümleri çerçevesinde yapılmaktadır. Akademik personel seçiminde kanun ve yönetmeliklerin uygulanması objektiflik açısından fırsat olarak değerlendirilmektedir. Programın inisiyatifindeki seçim kriterlerinin, kaliteli eleman alımları için bir fırsat olduğu düşünülmektedir. Oltu ilçesinin kırsal bir yöre olması bakımından, elemanların sürekli istihdamının sağlanması bakımından bir takım engeller bulunmaktadır.
Sosyal imkânların yetersizliği, elemanların motivasyonu açısından engel teşkil etmektedir.
Akademik ihtiyacın giderilmesinde, hiçbir mesleki tecrübesi olmayan sadece 4 yıllık fakülte mezunlarına da kadro verilmesi oldukça sık rastlanan bir durumdur. 2547 sayılı Kanun mevcut hali ile buna izin vermektedir. Bu şekilde ataması yapılan kadrolara Araştırma Görevlisi alınarak ders verilmemesi sağlanmalıdır. Derslere girecek akademik kadrolar ise;
araştırma görevliliğinden terfi ile en az Doktor unvanı almış olan kişiler olmalıdır. Öğretim Görevlisi kadrolarının tercihlerinde ise, belirli bir mesleki tecrübe de istenilmesinin uygun olacağı düşünülmektedir. Uygulamada, programa alınan araştırma görevlisinin öğretim elemanı yetersizliği nedeniyle derslere girdikleri görülmektedir. Bu mecburiyet tecrübeye dayalı uygulamalı eğitim açısından bir eksiklik olarak değerlendirilirken, bu durumdaki bir araştırma görevlisinin kendisini bir yıl içerisinde yetiştirebileceği de düşünülmektedir.
Öğrenci alımında, ÖSYM’nin Meslek Liselerinden geçiş sistemi ve YGS sınav sistemi uygulanmakta olup, merkeziyetçi bir sistem uygulanmaktadır. Merkezi bir sınav sisteminin uygulanması öğrenci kalitesi açısından bir fırsat olup, Meslek Liselerinden geçiş sistemi ise bir engel olarak düşünülmektedir.
Kurum, öğretme ve öğrenme konularında YÖK’e bağlı üniversitelerin ders müfredatları çerçevesinde dersler yürütülmekte olup, eğitimde birlik esasına dayanmaktadır. Derslerin özelliklerine göre, sunumlu, anlatımlı, seminerli, araştırmalı yöntem ya da yöntemler kullanılmaktadır. Ders müfredat ve içeriklerinin birlik esasına dayanması ve derslerin yürütülmesinde kullanılan yöntemlerin iki ya da daha fazlasının kullanılabilmesi bir fırsat olarak değerlendirilmektedir. Ancak, okulun fiziki alt yapısının (laboratuarlar, atölyeler) ihtiyaçlara tam olarak cevap verememesi bir engel olarak görülmektedir. Ön lisans eğitimi verilmekte olup, programların açılması kurum talebi, yörenin gereksinimleri YÖK’ün kanun ve yönetmelikleri çerçevesinde merkeziyetçi yönetimle yapılmıştır. Ayrıca kurum içerisinde yer alan programlardan, muhasebe ve pazarlama programları ülkenin her kesiminde ihtiyaç duyulan bir iş sektörüne hitap etmesi nedeniyle, Erzurum’un fazla nüfuslu olan Oltu bölgesi açısından da Oltu ilçesinde açılması son derece uygun olmuştur. Bunun yanı sıra Oltu bölgesinde üç adet Meslek Lisesi mevcuttur. Ayrıca Oltu bölgesi, Erzurum’un diğer ilçeleri olan Narman, Şenkaya, Olur, Tortum ve Uzundere ilçelerine coğrafi açıdan çok yakın ve merkezi bir konuma sahiptir. Diğer yandan, Kuyumculuk ve Takı Tasarımı Programı yöredeki yeraltı zenginliklerinin (Oltu taşı gibi) değerlendirilmesini bir fırsat olarak görmekte, gıda bölümü ise, Oltu yöresindeki sebze ve meyveciliğin gelişimine katkıda bulunması bakımından açılmaları talep edilmiş ve açılmış programlardır.
Kurum kapsamında yürütülen araştırmalar genellikle takım projeleri şeklinde yürütülmektedir. Takım halinde yürütülen projelerde elde edilen imkânlardan tüm ekip elemanları tarafından yararlanılması bir fırsat olarak görülmektedir. Kurumun bazı ihtiyaçları araştırma projesi olmaksızın meslek yüksekokulu idari personelinin ilgisi ve üniversite rektörlüğünün desteği ile giderilmeye çalışılmaktadır.
Kurum içerisinde yer alan programlar çerçevesinde, yenilikler sürekli takip edilmekte, öğrenciler de yenilikleri takip etme konusunda yönlendirilmektedirler. Dinamik bilimsel yapıya sahip olan programlarda yeniliklerin takibinde bilgi elde edinme maliyetlerinin yüksek oluşu (kitap fiyatları v.s.) bir engel olarak görülmektedir. Oltu yöresinin uygulamaya el verişli bir ticaret sanayi bölgesi olmaması, öğrencilerin teorik bilgilerini pratiğe aktarmalarında bir engel olarak karşımıza çıkmaktadır. Yöresel alt yapı eksikliklerinden kaynaklanan uygulama eksikleri, öğrencilerimiz için istihdam konusunda problem teşkil etmektedir. Çevre şartlarına değil, laboratuar imkânlarına dayalı eğitim veren programlarımızda böyle sıkıntılar daha az yaşanmakta, bu programların ise laboratuarlarındaki eksiklikler engel olarak görülse de, projelerle ya da kurum desteği ile giderilmeye çalışılmaktadır.
Yukarıda da bahsedildiği gibi, Türkiye’de kalifiye ara eleman sıkıntısı bulunmaktadır.
Ekonomik gelişme ve değişmelerle birlikte, gerek dünyada ve gerekse ülkemizde pazarlama, muhasebe gibi faaliyetler gün geçtikçe daha da önem kazanmaktadır. Bu programlardan mezun olan öğrencilerin, iş alanları oldukça geniş olup, ön lisans öğrenimleri ile birlikte kişisel çabalarıyla gelişimleri halinde istihdam sorunu ile karşılaşmayacak olmaları, bu öğrenciler için bir fırsat olarak değerlendirilmektedir. Öğrencilerin yaz döneminde büyük şirketlerde staj yapmaları mezuniyet sonrası istihdam kolaylığı bakımından bir fırsat olarak görülürken, maddi imkânsızlıklar nedeniyle büyük şehirlere gidemeyişleri engel olarak karşımıza çıkmaktadır. Diğer programlarda ise, ülkemizin hem zirai, hem yeraltı kaynaklarının değerlendirilmesi hem de el sanatlarının geliştirilmesi modernleştirilmesi alanında öğretim yapılması, gelişmekte olan ülke olarak ülkemiz için iş bulma açısından sektörlere yenilik katması bakımından fırsat olarak görülmektedir. Ancak, yukarıda da bahsedildiği gibi, Oltu yöresinde uygulama yapılabilecek iş alanlarının bulunmaması bir eksikliktir.
Kurumun tüm eğitim ortamları, tek bir bina olan okul binası içindedir. Okul binası, kurum öğrencilerinin bina içerisinde çoğu ihtiyaçlarını karşılayabilecek niteliklere sahip olarak inşa edilmiştir. Teknik donanım olarak son derece yenidir. Bina içi sınıfları mevcut programların öğrencileri açısından yeterlidir. Ancak, bilgisayar laboratuarı, kaplama laboratuarı, gıda laboratuarı, öğrenci sayısı bakımından yetersizdir. Bu anlamda, söz konusu laboratuarların yapılmasına acilen ihtiyaç vardır.
Okulun kütüphanesinde kurumun ihtiyaçlarına yönelik mesleki yayınlar temin edilmiştir. Bu kütüphanede program öğrencilerinin kullanımına açık olan internet bağlantılı bir bilgisayar, yazıcı, tarayıcı ve fotokopi makinesi mevcuttur. Ödünç kitap verme servisi faaliyettedir. Bunun haricinde program öğrencilerinin açık havada futbol, basketbol ve voleybol oynayabildikleri spor tesisleri mevcuttur. Ancak kış mevsiminin bölgede uzun sürmesi nedeni ile kapalı spor sahasına ihtiyaçları vardır. En kısa sürede böyle bir proje ihale edilip gerçekleştirilmelidir. Okulun bulunduğu konum itibariyle şehir merkezi dışında olmasından dolayı, öğrenciler yöredeki bazı olumsuz durumlarla karşı karşıya kalmamaktadır. Bunun dezavantajı ise; bazı ulaşım sorunlarının yaşanması, öğrencilerle ilgili ani sağlık sorunlarının çözümünde geç kalınması gibi bazı problemlerin ortaya çıkması şeklinde olmaktadır. Bu bakımdan kurumda bir Sağlık Ünitesinin kurularak, sağlık bakanlığı’nca buraya bir adet sağlık memuru / hemşire atanmasının sağlanması konusunda devlet desteğinin alınması son derece önemlidir. Yine okul bünyesinde öğrenci problemlerinin çözüme kavuşturulması için Öğrenci Psikolojisi Eğitim Merkezi’nin kurularak, Milli Eğitim Bakanlığı’nca buraya bir Rehberlik ve Psikolojik Danışman’ın atanmasının sağlanması konusunda devlet desteğinin alınması önem arz etmektedir.
Oltu Meslek Yüksekokuluna bağlı 11 programın derslerini yürüten akademik personel sayısı 25 olup, bu kadrolar 1 Doçent, 7 Dr. Öğretim Üyesi, 15 Öğretim Görevlisi, 2 Araştırma Görevlisi şeklindedir. Meslek Yüksekokulun toplam kayıtlı öğrenci sayısı ise 790’dır. Öğretim elemanlarının konularında uzman olmaları bir fırsat olarak değerlendirilirken, sayının az olması bir engel olarak görülmektedir.
C- Diğer Hususlar
1- Akademik Faaliyetler
Oltu Meslek Yüksekokulunun araştırma ve eğitim yaklaşımlarını analiz edecek olursak;
yetiştirilecek olan öğrencilerin teorik eğitimin yanı sıra ara eleman olarak istihdam edileceklerinden iş hayatının pratik gereklerini öğrenmeleri de büyük önem arz etmektedir.
Kurumda yürütülen derslerin görsellik ve uygulama açısından desteklenmesinin gerekliliği göz önüne alındığında uygulamalı, sunumlu, anlatımlı, olay gibi yöntemlerin uygulanıyor olması bu bakımdan eğitimin optimizasyonunu sağlamaktadır. Yaz stajı çerçevesinde öğrencilerin teorik bilgilerini pratik bilgilerle destekleyebilmeleri için, kurum ya da kuruluş seçiminin de büyük bir özenle değerlendirilmesi olumlu üstünlüklerdir. Kurum eğitimdeki misyonuna ulaşırken bu üstünlükleri etkin bir şekilde kullanmakta, uygulamada gerekli olan fiziki imkânların kısıtlı olması (teknolojik imkânların kısıtlılığı gibi), çevreye yönelik araştırmalarda yöredeki imkânların yetersizliği (büyük mağazaların olmaması, reklâm ajansları gibi pazarlama faaliyeti gösteren işletmelerin olmaması, gıda üzerine iş yapan büyük işletmelerin olmayışı), eğitimde maksimizasyonun sağlanmasını olumsuz yönde etkilemektedir.
Akademik faaliyetler içerisinde yer alan araştırma faaliyetlerinin organizasyonunda, öğretim elemanlarının merkez ile bağlantılı olması ve görevlendirmelerle akademik çalışmalarının yürütülmesine okul tarafından destek sağlanması sonucu bu konuda Oltu’daki eksiklikler giderilmektedir. Bununla birlikte, ders programlarının yoğun olması verimlilikte olumsuz etkiler oluşturabilmektedir. Bu durum akademik personel sayısının az olmasından kaynaklanmaktadır. Ancak, Üniversitenin diğer birimlerinden öğretim elemanı görevlendirilerek, bu eksiklik kurum tarafından giderilmektedir. Eğitim programlarının müfredat içeriğine müdahale edilemezken, mesleki anlamda öğretim elemanı kalıcı eğitim paralelinde istediği şekillendirmeyi yapabilir.
Kurum, Üniversitenin çağdaş öğretimin sağlanması, öğrenci kalitesinin yüksek olması, sosyal ve kültürel açıdan donanımlı gençlerin ülke istihdamına katkı sağlaması gibi misyon ve amaçlarını mümkün olduğunca yansıtmaya çalışmaktadır. Yukarıda da bahsedildiği üzere, gerek okulun alt yapısındaki yetersizlikler ve gerekse çevreden kaynaklanan yetersizlikler, çeşitli sosyal etkinliklerin (seminer, panel, eğlence, sosyal ve kültürel geziler vb) düzenlenmesi yoluyla giderilmeye çalışılmaktadır. Yine daha önce de sözü edildiği gibi, Üniversitenin diğer birimlerinde görev yapan öğretim elemanlarının derslere görevlendirilmesiyle söz konusu misyon ve amaçlara ulaşılmaya çalışılmaktadır. Kurum içerisindeki laboratuar uygulamalarının önem ahzettiği programlarda (gıda gibi) öğrenci başına düşen öğretim elemanı sayısının az olması problem teşkil etmektedir. Ayrıca, alanında uygulama çalışmaları yapılması gereken programlarda ise (pazarlama, muhasebe), yöredeki sanayi ve ticari yapının yetersizliği sorun olarak karşımıza çıksa da, mümkün olduğunca teorik bilgi dışında, sunumlu öğretim sistemiyle giderilmeye çalışılarak, kurum misyonuna ulaşılmaya çalışılmaktadır.
2- Akademik Nitelikli Faaliyetler
Kurumdaki, bütün programlar ihtiyaç duymaları halinde koordineli olarak çeşitli araştırma faaliyetleri yürütebilir. Kurumun alt yapısından kaynaklanan eksiklikler, Üniversitenin diğer birimlerinden yardım alınarak giderilmektedir. Programların ortak işbirliği ile kurum yöreye ve bölgeye yönelik araştırma projeleri yaparak, kırsal kalkınmaya katkıda bulunmaya çalışmaktadır. Yöre halkının mevcut kaynaklarını etkin bir şekilde değerlendirmeleri konusunda teorik ve pratik eğitim projelerinin düzenlenmesi şeklinde yapılmaktadır. Son olarak, organik meyve-sebzelerin işlenmesi, Oltu Taşının değerlendirilmesi gibi konularda eğitim projeleri hazırlanmış, desteklenmesi halinde uygulamaya geçilecektir. Görüldüğü gibi, programın da görev aldığı bu tip projelerin, kurumun finansmanıyla karşılanması mümkün olmayacaktır. Dolayısıyla, diğer kurum ya da kuruluşlar tarafından desteklenmesi halinde uygulamaya geçebilecektir. Dolayısıyla, ar-ge fonlarından mümkün olduğunca yararlanılarak, misyon ve amaçlara ulaşılmaya çalışılmaktadır.
Meslek Yüksekokulumuz tarafından sosyal içerikli seminer, panel gibi kültürel faaliyetler düzenlenerek öğrencilere destek hizmetler sunmaktadır. Kurumda, danışmanlar, program koordinatörleri, öğretim üyeleri ve idare, öğretim ya da diğer konulardaki bilgi edinme ihtiyaçları halinde öğrencilere imkanlar dahilinde destek olmaktadırlar. Yine kurum ve yörenin yetersiz olması durumlarında Üniversitenin diğer birimlerinden yardım alınarak bu ihtiyaçlar karşılanmaya çalışılmaktadır. Uygun zamanlarda yaz aylarında yakın yerlere gezi ve piknikler organize edilmektedir. Öğrenciler sosyal aktivitelere yönlendirilmektedir..
Atatürk Üniversitesinin ve Oltu Meslek Yüksekokulunun öğrenci odaklı olma misyonu yukarıda sözü edilen çabalarla yerine getirilmeye çalışılmaktadır. Elbette, gerek yörenin gerek okulun fiziki alt yapı eksiklikleri, sözü edilen yollarla giderilmeye çalışılsa da misyon ve amaçlara ulaşmak zor olmaktadır. Ancak, kurum bu konuda bütün imkânlarını öğrenciye kanalize ederek maksimum fayda sağlamaya çalışmaktadır.
III- FAALİYETLERE İLİŞKİN BİLGİ VE DEĞERLENDİRMELER A- Mali Bilgiler
1- Bütçe Uygulama Sonuçları
Atatürk Üniversitesi Oltu Meslek Yüksekokulunun 2019 yılında Genel Bütçeden Tahsis edilen başlangıç ödeneği 3.829.939,00.-TL olup yılsonu gerçekleşen ödenek miktarı ise 3.829.062,00.-TL olmuştur. Bütçe, yıl içi aktarmalar, yılsonu ödeneği ve harcamalar Tablo 3, 4 ve 5’te ekonomik, kurumsal ve fonksiyonel kod bazında gösterilmiştir.