Telora çerçeve montajı mobilya tasarlanırken planlanmalıdır. Arkalık telora çerçevesi arka kayıtlar arasına genelde sabit olarak yapılır. Sabitleme işlemi ya mobilya toplanırken tutkallanarak sabitlenir. Ya da tutkallamadan sonra arka kayıtlara vida veya cıvata ile sabitlenir.
Oturak telora çerçevesi sandalyelerde köşe takozları üzerine veya ön ve arka kayıt üzerine oturtulurlar. Bu şekilde hazırlanan teloralar döşeme işleminden sonra istenirse sabitlenirler.
Resim 1.11: Basit bir minderli koltuk iskeleti
Döşemesi minderli olarak yapılması düşünülen şekildeki koltuk için oturak ve arkalık için 2 adet çerçeve tel ora ya ihtiyaç vardır. Oturak çerçevesi ön ve arka ara kayıt üzerine oturtulur. Ön ve yan kayıtlara vidalanan bağlantı takozlarından yukarı doğru vidalanarak sabitlenir.
Resim 1.12: Oturak ve arkalık telora çerçeveleri montaj yapılmış koltuk iskeleti
Resim 1.13: Oturak ve arka minderleri konmuş koltuk
UYGULAMA FAALİYETİ
Telora çerçeve montaj uygulaması yapınız
İşlem Basamakları Öneriler
Sandalye oturma yerine uygun çerçeve ölçüsünü alınız.
Eğer oturma yeri konik ise buna göre ölçü alınız.
Kaba kesimleri yapılan parçaları, planya makinesinde yüz ve cumba yapınız.
Çalışma güvenlik kurallarına uyunuz.
Parçaların kalınlıklarını kalınlık makinesinde aynı kalınlıkta çıkartınız.
Talaş miktarını makineyi yormayacak miktarda ayarlayınız.
UYGULAMA FAALİYETİ
İş parçaların boylarını kesiniz.
Boy kesme işlemini daire testere veya boy kesme makinesinde yapabilirsiniz.
Dişi zıvana için gerekli markalama işlemlerini yapınız.
Seri üretimde bir parçayı ayarlayarak diğer parçaları ona göre işleyebilirsiniz.
Hampaylı dişi zıvanaları boşaltınız.
Önce markalanan yerin iki ucundan delik delerek delik yeri sınırlarını belirleyip sonra arada kalan yerleri deliniz.
Açık zıvanalı birleştirmede dişi zıvanaları şerit testere makinesinde boşaltınız.
Zıvanalar markalama çizgilerinin içinden kesiniz.
Dişi zıvananın diğer kenarını da şerit testere makinesinde kesiniz.
Bu işlemi iş parçasını alt-üst çevirerek yapınız.
Dişi zıvanaya uygun olarak erkek zıvananın markalamasını yapınız.
Markalama işleminde düzgün gönye kullanınız.
Markalamayı parçaları üst üste koyarak kontrol ediniz.
Zıvanaların tatlı sıkılıkta birleşmesine dikkat ediniz.
Erkek zıvanayı kesiniz.
Erkek zıvanaları markalama çizgilerinin dışından kesiliniz.
Erkek zıvananın diğer kenarını kesiniz.
Seri kesimlerde arka tarafa stop parçası bağlayabilirsiniz.
Zıvana kapaklarını düşürünüz.
Zıvana kapaklarını şerit veya daire testere makinesinde kesebilirsiniz.
Erkek ve dişi zıvana açılmış parçaları birleştiriniz.
İş parçalarını tutkalsız birleştirerek kontrol ediniz.
Zıvanaları tutkallayınız.
Gereğinden çok veya az tutkal kullanmayınız.
İş parçaların montajını yapınız.
Tutkallamaya başlamadan gereli sıkma malzemelerini hazırlayınız.
İş parçalarını işkence ile sıkınız.
İşkencelerin iş parçalarını ezmemesi için gerekli önlemleri alınız.
Köşegeni ölçerek gönye kontrolü yapınız.
Köşegenlerin eşit ölçüde olmasını sağlayınız.
Çerçeveyi peşli tutkallamamak için gerekli önlemi alınız.
Kuruyan çerçeve telorayı yerine koyarak kontrolünü yapınız.
Çerçeveyi yerine alıştırırken kenarlardaki kumaş kalınlıklarına dikkat ediniz.
Gergi aletiyle gerdirerek telora çerçeveye
lastik veya keten kolan
çakınız.
Kolonları çiviyle veya döşeme tabancası ile zımbalayarak çakabilirsiniz.
Kolonların üzerine kanaviçe çakınız.
Kanaviçe yerine Amerikan bezi de kullanabilirsiniz.
Yüzeye döşeme malzemesini koyarak üzerine yüzey kumaşını koyup kenarlarını döşeme tabancası ile zımbalayınız.
Yüzey kumaşı fazlalıklarını kesmeyi unutmayınız.
KONTROL LİSTESİ
Bu faaliyet kapsamında aşağıda listelenen davranışlardan kazandığınız beceriler için Evet, kazanamadığınız beceriler için Hayır kutucuğuna (X) işareti koyarak kendinizi değerlendiriniz.
Değerlendirme Ölçütleri Evet Hayır
1. Telora çerçeve yapacağınız sandalyeden çerçeve ölçülerini altınızmı?
2. Çerçeve ölçülerine göre kaba ölçüde çerçeve kısa ve uzun kayıtlarını kestiniz mi?
3. İş parçalarını ölçülendirdiniz mi?
4. İş parçalarını markalatınız mı?
5. Markalamaya göre kesme ve delme işlemlerini yaptınız mı?
6. İş parçalarını birleştirip tutkalladınız mı?
7. Tutukladığınız parçaları işkence ile sıkarken gönye kontrolü yaptınız mı?
8. Kuruyan çerçeveyi yerine koyarak kontrol ettiniz mi?
9. Yerine alıştırdığınız çerçeve üzerine kolon çaktınız mı?
10. Kolon üzerine astar bez gerdiniz mi?
11. Astar üzerine gerekli döşeme malzemesi koydunuz mu?
12. Yüz kumaşı kesip yüzeye kaplama işlemini yaptınız mı?
DEĞERLENDİRME
Değerlendirme sonunda “Hayır” şeklindeki cevaplarınızı bir daha gözden geçiriniz.
Kendinizi yeterli görmüyorsanız öğrenme faaliyetini tekrar ediniz. Bütün cevaplarınız
“Evet” ise “Ölçme ve Değerlendirme’ye geçiniz.
ÖLÇME VE DEĞERLENDİRMEVE
Bu faaliyet sonunda kazandıklarınızı aşağıdaki soruları cevaplandırarak ölçünüz.
1. Çerçeve tel ora ölçüsü alınırken hangi hususlara dikkat edilmez?
A) Tel ora yapılacak boşluğun genişlik ölçülerine B) Tel ora yapılacak boşluğun boy ölçülerine C) Tel ora yapılacak boşluğun köşegenlerine D) Tel ora yapılacak boşluğun döşeme yüksekliğine E) Kullanılacak kumaş kalınlığına
2. Çerçeve tel oranın köşelerine pah kırılmasındaki amaç nedir?
A) Keskin köşelerin döşeme gerecini yıpratmasına izin vermemek B) Estetik bir görünüm elde etmek
C) Kullanım kolaylığı D) İşin daha hafif olması E) İmalat kolaylığı
3. Çerçeve telora yapmak için hangi durumlarda şablon hazırlamak gerekir?
A) Büyük teloralarda B) Hassas işlerde C) Küçük teloralarda
D) Dikdörtgen ya da kare olmayan telora boşluklarında E) Bütün işlerde
4. Çerçeve telora yapımında hangi tutkal kullanılmaz?
A) Masif iskelet tutkalı B) Kaurit tutkalı C) Plastik tutkal D) D3 iskelet tutkalı E) D4 masif tutkalı
5. Çerçeve yapımında hangi konstrüksiyon kullanılmaz?
A) Hampaylı çerçeve köşe birleştirme.
B) Açık zıvanalı çerçeve köşe birleştirme C) Hampaylı ayak kayıt birleştirme D) Kertme geçme
E) Kavelalı çerçeve köşe birleştirme
DEĞERLENDİRME
Cevaplarınızı cevap anahtarıyla karşılaştırınız. Yanlış cevap verdiğiniz ya da cevap verirken tereddüt ettiğiniz sorularla ilgili konuları faaliyete geri dönerek tekrarlayınız.
Cevaplarınızın tümü doğru ise bir sonraki öğrenme faaliyetine geçiniz.
ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME
ÖĞRENME FAALİYETİ-2
Bu faaliyet sonunda ahşap ürünleri ile düzgün, ölçüsünde, kurallara uygun dolu telora yapabileceksiniz.
Dolu teloranın hangi malzemelerden yapıldığını araştırınız.
Dolu teloranın kullanıldığı yerleri araştırınız.
Bu bilgilerinizi arkadaşlarınızla paylaşarak tartışınız.