Teknoloji ,Telekomünikasyon Alanındaki Gelişmeler ve Mal

Teknolojik gelişmeler her alanda olduğu gibi banka ve mali sektöründe de önemli gelişmelerin yaşanmasına neden olmuştur. Özellikle telekomünikasyon alanında yaşanan gelişmeler finans sektörünün yapılanmasında önemli rol oynamıştır. 1850’li yıllardan başlayarak demiryollarının ve telgrafın yaygınlaşmasıyla birlikte dünya şube bankacılığıyla tanışmıştır. Telgraf hatlarının yaygınlık kazanmasına paralel olarak da mali işlemler denizaşırı boyuta ulaşmıştır. Teknoloji çağı olarak nitelendirilen çağımızda ise iletişim teknolojileri hızlı bir gelişim seyri izlemektedir. Bu hızlı gelişme sonucunda telefon, faks ve bilgisayar ağları uzak mesafeler arasında kolay iletişim kurma imkanı sağlamıştır. Bu gelişmeler, özellikle 20.yy’ın sonlarına doğru bilgisayar teknolojisi sayesinde dünyayı saran internet ağlarının kurulması, mali piyasalarının ve işlemlerin hızla gelişmesine sebep olmuştur.

Yukarıda belirttiğimiz gibi telefon, faks ve bilgisayarın mali işlemlerde kullanılmaya başlanması insanlara bulundukları mekanı değiştirmeden işlem yapma olanağı tanımıştır. Bu durum insanların zamandan ve masraflardan önemli tasarruf sağlamasına olanak tanımaktadır. Bu şekilde bilgi akışının sağlanması ve maliyetlerden tasarruf olanakları gerek ulusal düzeyde, gerekse de uluslararası düzeyde mali işlemlerin hacminin artması sonucunu doğurmuştur. Bilgisayar teknolojisinde yaşanan hızlı gelişmelere bakılırsa önümüzdeki yıllar, finans piyasası katılımcılarına bilgilere ulaşma, alternatifleri değerlendirme ve maliyetleri düşürme noktasında daha geniş olanaklar sunacaktır.

Bugün uluslararası mali işlemlerde yaşanan hızlı artışın altındaki en önemli nedenlerden biri olarak internetin olduğunu rahatlıkla söylememiz mümkündür. Bunun en iyi örneği yatırım fonlarındaki uluslararası işlem hacminde yaşanan artıştır. Yatırımcılar, bir taraftan internet aracığıyla değişik ülkelerdeki yatırım fonlarıyla ilgili bilgi sahibi olurken, diğer taraftan yine online olarak bu fonlara yatırım yapabilmektedirler (Bayramov, 1997; 54) .

Teknolojik ve telekomünikasyon alanında yaşanan gelişmeler fiziki mesafe sorununu önemli ölçüde ortadan kaldırdığı için, mali kuruluşları arasındaki

entegrasyon sorunu da büyük oranda giderilebilmiştir. Uluslararası mali işlemler, çok yoğun bilgi alış-verişi ve alış-satış emirlerini anında yerine getirecek mekanizmalara, takas ve saklama kurumlarına gereksinim duymaktadır. Bilgisayar teknolojisi ve uluslararası network ağları sayesinde günümüzde bu mümkün olmaktadır.

Teknolojide yaşanan gelişmeler, iletişim sistemlerinin hayatı kolaylaştırıcı etkisi mali uluslararasılaşmasına etkisini göstermeye devam edecektir. Bu gelişmeler bir yandan mali işlemlerin hızını ve hacmini arttırırken, bir yandan piyasanın ihtiyacı olan yeni mali araçların piyasaya sürülmesine olanak tanıyacaktır. Maliyetleri düşürmesi ve zamandan tasarruf sağlaması teknolojik gelişmelerin uluslararası mali işlemlerde kullanılmasını zamanla daha cazip kılacaktır.

Yaşanan bu teknolojik gelişmelere paralel olarak yapılan yasal düzenlemeler teknolojinin mali işlemlerde kullanılmasına olanak sağlamaktadır. Bu gelişmeler maliyetleri azaltmış ve piyasa yapıcıların işlevlerini yerine getirmelerini kolaylaştırırken, tahvil ve hisse senedi işlemlerinin yanında türev araç işlemlerinin de uluslararası düzeyde yapılmasına zemin hazırlamıştır.

Bugün piyasa katılımcıları telekomünikasyon ve bilgisayar teknolojisindeki gelişmeler sayesinde takas işlemlerinin gelişimini sağlamaktadır. Takas sistemlerinin, doğru, hızlı ve güvenli bir işlem ortamına sahip olması, piyasaları daha da birbirlerine yaklaştırırken, işlem hacimlerinin yükselmesine zemin hazırlayacaktır.

Son dönemlerde ve günümüzde yaşanan teknolojik gelişmeler, mali piyasalar için önemli kolaylıklar ve avantajlar oluşturmaktadır. Bu nedenle de mali kuruluşlar teknik altyapı yatırımına büyük önem vermektedirler. Uluslararası düzeyde müşteri kitlesine ulaşma ve onlara hizmet sunma şüphesiz teknolojik gelişmeler sayesinde mümkün olmuştur. Bir uluslararası bankanın bir ülkedeki temsilciliğine yapılan kredi talebi bilgisayar ağlarının desteğiyle hızlı bir şekilde merkeze gönderilip değerlendirilmesine ve karşı tarafa bir gün içerisinde yanıt verilmesine olanak sağlamaktadır. Teknolojinin sunmuş olduğu bu olanaklar gerek döviz işlemlerinde gerekse de menkul değerlerin alım-satım işlemlerinde aynı şekilde büyük önem taşımaktadır. Telekomünikasyon teknolojisindeki gelişmeler büyük hacimli işlemlerin hızlı bir şekilde gerçekleştirmeye imkan tanımaktadır (Kudrov, 2003; 158) .

Teknolojik gelişmeler mali piyasalarda düzenleme ve denetleme yapan kamusal otoriteleri de önemli ölçüde etkilemiştir. Teknolojik gelişmeler düzenleyici kurumların, yurtiçi piyasalarla ilgili sınırlamalar getirici ve maliyet artırıcı düzenlemeler yapmasını adeta imkansız kılmıştır. Çünkü düzenleyici otorite herhangi bir mali ürünü yasaklaması halinde, mali kuruluşlar teknolojik gelişmelerin desteğiyle benzer yeni ürünü üretmede fazla zorlanmamaktadırlar. Diğer taraftan teknolojik gelişmeler coğrafi ve siyasi sınırları olabildiğince zayıflatmıştır. Bu da mali işlem yapan taraflar kendileri için uygun ortamları araştırmakta ve bu ortamlarda yerleşmekte veya buralarda yerleşmeden bile işlemler gerçekleştirebilmektedirler.

Özellikle son otuz yıllık süre içerisinde mali piyasalarda yaşanan gelişmeler, oldukça dikkat çekici düzeyde olmuş ve bu piyasaların uluslararası kimlik kazanmalarına zemin hazırlamıştır. Bu gelişmeler, sermaye hareketlerinin serbest hale gelmesi ve piyasa katılımcılarının çeşitlenmesi şeklinde olurken bunlara teknolojik gelişmelerin ve uluslararası iletişim ağlarının (internet, network) oluşturulması gibi yenilikler eklenince, mali piyasalardaki işlem hacimleri ulusal ve uluslararası anlamda ciddi artışlar kaydetmiştir.

Günümüzde uluslararası maliye merkezlerde yapılan işlemler (özellikle fonların büyük bir kısmına aracılık eden New York, Londra ve Tokyo) o derece birbirine bağlantılıdır ki, adeta fon arz ve talebinin karşılaştığı tek bir fon havuzu haline gelmişlerdir. Bu fon havuzuna, başta sanayileşmiş ülkelerin fon arz ve talep eden kesimleri olmak üzere bütün dünya uluslarından katılımlar olmaktadır. Çeşitli piyasalar ve özellikle büyük merkezler arasındaki fon alış ve satışlarının, işlemler sanki aynı piyasada yapılıyormuşçasına kolaylaşmasının sonucunda yatırımcılar portföy çeşitlendirmelerini ve risk dağıtımlarını daha rahat yapar hale gelmiştir. Bu durumun avantajından yararlanabilmek için şirketler, bütün mali merkezlerdeki durumları yakından izlemekte ve en uygun koşullan yakaladıkları ülkelerde işlem yapmaktadır.

1.5. Globalleşme ve Uluslararası Mali Kuruluşlara İhtiyaç Duyulması