Tatil Deneyimleri

Fakeye ve Crompton (1991) yapmış olduğu çalışma sonuçlarına göre başlangıç organik imajlar ile sonraki daha karmaşık imaj arasında önemli farklar olduğunu göstermektedir. Daha önceki tartışmada, bilgilendirici tanıtım, organik imaj aşamasında en etkili iken, Uyarıcı imaj aşamasında ikna edici tanıtım faaliyetler çok önemlidir. Karmaşık imaj aşamasında ise hatırlatıcı tanıtımlar daha ikna edicidir. Bu çalışma sonucunda Lower Rio Grande vadisini turizm tedarikçileri tarafından verilen ziyaretçilerin organik imajlarını Uyarıcı imaj yönelten bilgilendirici mesajlar organik imajın en güçlü bileşenlerinden olan doğal ve kültürel varlıklar ile konaklama ve ulaşım faktörleri vurgulamamasını önermektedir. Fakeye ve Crompton (1991) yapmış olduğu çalışma sonuçlarına göre bir destinasyonda deneyimin yaşamanın imajı değiştirdiği desteklemektedir. Fakeye ve Crompton (1991) yapmış olduğu çalışma sonuçlarına göre Tekrar ziyaret edenler bu özelliklerden yüksek puan almakta ve birden fazla ziyaret yapanların sosyal fırsatlar ve ilgi çekici yerler ile ilgili yüksek bir farkındalıkları bulunmaktadır. Yazarlar, ziyaretçilerin kalış süreleri destinasyon imajı faktörlerinden ikisi ile ilgili olduğunu ortaya koymuştur.

Destinasyonda turistlerin tatil öncesi sahip olduğu imaj ile tatil sonrası sahip olduğu imaj arasında bir değişimin olması beklenir. Turistlerin tatil öncesi sahip olduğu imaj oluşumunu etkileyen faktörler birincil ve ikincil bilgi kaynaklarının etkisiyle oluşmaktadır. Ancak gerçek ziyaret sonucu oluşan imaj önceki imajı değiştirecektir. Bu yüzden tatilde destinasyonda yapılan gezintiler destinasyon ile ilgili gerçek bilgilere ulaşmada etkin olacağı varsayılmaktadır.

Spor turizmi, etkinliklerin, insanların ve destinasyonun etkileşiminden kaynaklanan toplumsal, ekonomik ve kültürel bir olgudur. Günümüzde destinasyon yöneticileri de tatil yerine daha fazla turist çekebilmek için sportif faaliyetleri artırmanın destinasyonun konumlanmasında yarar sağlayacağını düşünmektedir. Çünkü turistler bisiklet, golf, koşu ve doğa yürüyüşü ve deniz sporları gibi faaliyetler ile tatillerini daha aktif olmasını talep ediyorlar (Kaplanidou, 2006). Destinasyon seçim sürecinde sportif faaliyetleri fazla olan destinasyonlar diğerlerine göre daha seçilebilir durumdadır. Ziyaretçi algılarıyla ilgili araştırmalar, spor

olaylarının destinasyon imajı üzerindeki olumlu etkisini desteklediğini göstermiştir (Kaplanidou ve Vogt, 2007). Yerel esnaf veya satıcılar destinasyonu ziyaret eden turistler ile en fazla etkileşimde olan yerel insanlar arasındadır. Yerel esnaflar ile olan etkileşimler ekonomik faaliyetlere dayandığından dolayı esnafların davranışları turistler üzerinde etkili olabilmektedir. İmaj insanların bir yer ile ilişkilendirdikleri izlenim, fikir ve inançların toplamıdır (Crompton, 1979). Yerel esnafların davranışları da turistlerin sahip oldukları fikirler üzerinde etkili olabilecektir.

Ziyaretçiler turistik faaliyetleri yerine getirmek veya broşürlerde olan turistik yerleri gezip görmek ve yeni deneyimler edinmek için şehrin farklı yerlerine ulaşmak için taksi, otobüs veya diğer ulaşım araçlarını kullanırlar. Ziyaretçilerin turistik mekanların yerleri öğrenmek için haritalar ve araç sürücülerinin yönlendirmelerini dikkate alırlar. Bu aşamada araç sürücülerinin mesleki yeterlilikleri (dil ve yer bilgisi vb.) turistlerin bilgi ve deneyim edinmelerinde rol oynamaktadır. Pereira (2005) şehir içi otobüs turlarının ve turist rehberlerinin turistlerin sahip olduğu imaj üzerindeki etkisini araştırdığı çalışma sonuçlarına göre tur rehberinin nitelikleri ve otobüs şoförünün mesleki yetkinliği turistlerin memnuniyetini pozitif yönde etkilemiş ve destinasyon imajı üzerinde de önemli bir etki bırakmıştır. Destinasyon imajı ve yemek (mutfak) imajı turistlerin destinasyonu seçme nedenleri arasındadır (Lertputtarak, 2011). Ab Karim ve Chi’nin (2010) yapmış oldukları çalışmaya göre destinasyonların mutfak imajı ve ziyaretçilerin destinasyonu ziyaret etme niyeti arasında önemli bir ilişki vardır.

Tarihi ve kültürel yerler (Müzeler) hem yerel halk hem de turistler için bir destinasyon mirasının önemli bir unsurudur (Gil ve Ritchie, 2009). Kültürel öneme sahip müzeler, kültürel mirasının ayrılmaz bir parçası olarak, yerli ve yabancı turist çeken bir ülkenin ekonomik gelişmesinde önemli bir rol oynamaktadır (Kamal ve Pramanik 2015). Müzeler yerel halkın sahip olduğu kültürel geçmiş ile ilgili bilgi aktarmada önemli bir rol oynamaktadır. Gil ve Ritchie'nin (2009) yapmış oldukları çalışmada bir müzenin imajı turistlerin memnuniyetleri üzerinde doğrudan bir etkiye sahip olduğu sonucuna varmışlardır.

Turizm sadece insanların değil, aynı zamanda kültürlerinde etkileşim halinde olduğu bir olgudur. Turistler destinasyonda halk ve halkın sahip olduğu kültürle etkileşime geçer ve bunun yanı sıra destinasyonu ziyaret eden diğer turistler ile etkileşimde bulunurlar. Geldikleri ülkeler arasında önceden meydana gelmiş olaylar nedeniyle birbirlerine düşman olan turistlerin destinasyon aynı otelde veya restaurantta karşılaşmaları ve etkileşimde bulunmaktadırlar. Ancak turizm olgusunun destinasyonun beslediği çok kültürlülük seviyesinden dolayı, turistlerin destinasyon ile ilgili sahip oldukları imaj dahi farklılaşabilmektedir. Fakeye ve Crompton (1991) yapmış olduğu çalışma sonuçlarına göre destinasyondaki insanlar ile

doğrudan etkileşime geçmek imajı daha karmaşıklaştırmakta ve değiştirmektedir. Bireyler (turistler) destinasyon sakinleri ile iletişime geçmesi ve daha fazla zaman harcamaları destinasyon imajlarının değişime uğramasına neden olmaktadırlar. Taksi şoförleri, turizm endüstrisinde ön planda çalışanlar olarak önemli bir role sahiptir. Bunun nedenlerinden birisi turistlerin taksi şoförleri destinasyon ile ilgili bilgi alışverişinin yoğun olduğu kişilerdir. Taksicilik örgün eğitimi olmayan insanlar tarafından yapılmaktadır. Sektör fiziksel özellikler haricinde aşırı bir şekilde incelenmediğinden herkes rahatça sektöre girip çıkabilir (Nandonde, 2015). Ancak taksicilik mesleği ziyaretçilerin destinasyonun durumu hakkında bilgi almada önemli bir kaynak olabilmektedir. Ziyaret destinasyon imajı oluşumunda taksicilerin davranışları ve söylemleri imajın etkilenmesinde çok büyük rol oynamaktadır.

ÜÇÜNCÜ BÖLÜM

3. TURİZM DENEYİMİNİN DESTİNASYON İMAJI ÜZERİNDEKİ ETKİSİNİ BELİRLEMEYE YÖNELİK BİR ARAŞTIRMA