TARTIŞMA, SONUÇ VE ÖNERILER

Araştırmanın sonuçları uyarınca hazırlanan yüksek lisans tezleri doktora tezlerinin yedi katıdır. Sayı olarak çok az olmakla birlikte sanatta yeterlilik programlarında da tezler hazırlanmıştır. Bu durumdan kuklanın yüksek lisans düzeyindeki araştırmalarda daha çok çalışıldığı anlamı çıkarılabilir. Yüksek lisans eğitiminde amaçlanan öğrenciye “bilimsel araştırma yaparak bilgilere erişme, bilgileri değerlendirme ve yorumlama yeteneği” doktora eğitiminde ise “bağımsız araştırma yapmak, bilimsel

olayları geniş ve derin bakış açısı ile irdeleyerek yorum yapmak ve yeni sentezlere ulaşmak için gerekli adımları tespit etme yeteneği” kazandırıl- masıdır (Karaman ve Bakırcı, 2010, s. 99). Bu yönüyle değerlendirildiğinde doktora programlarında hazırlanacak tezlerde kukla ve kukla oyunları detaylı olarak ele alınıp ve tüm yönleriyle incelenebilir.

Kukla tarihi insanlık kadar eski (Yakıcı, 2009: 35) olmasına rağmen kuklayı konu alan tezlerin yıllara çok az sayıda çalışılmış olduğu söylene- bilir. Ancak son yıllarda kuklayla ilgili tezlerin sayıları artış göstermiştir.

Kuklayla ilgili tezler çok az sayıdaki üniversitelerde hazırlanmıştır.

Bu üniversitelerden bazıları köklü iken bazıları ise kuruluşu yakın tarihe dayanan üniversiteler de tezler hazırlanmıştır.

Enstitülere göre kuklayla ilgili lisans üstü tezler çok farklı enstitüler- de hazırlanmıştır. Eğitim bilimlerinden fen bilimlerine, güzel sanatlardan sağlık bilimlerine ve sosyal bilimlerden Türkiyat araştırmalarına kadar farklı enstitülerde kuklayla ilgili tezlerin hazırlanması kukla ve kukla oyunlarının farklı disiplinlerde çalışılabilecek bir konu olduğu şeklinde yorumlanabilir. Bu durum ise ileride yapılacak disiplinler arası araştır- malara kapı aralayabilir.

Kuklayla ilgili lisans üstü tezleri kadın araştırmacılar erkeklere göre daha fazla hazırlamışlardır. Kuklanın görsel ve sanatsal yönlerinin olması kadın araştırmacılar tarafından kuklayla ilgili tezlerin daha çok hazırlanmasını sağlamış olabilir.

Lisans üstü tezlerde kukla çok farklı alanlarda (sahne ve görüntü sanatları, eğitim öğretim, güzel sanatlar ve hemşirelik) çalışılmıştır.

Sanatta yeterlilikte ise sahne ve görüntü sanatları ile güzel sanatlar alanlarında birer tezin hazırlandığı görülmektedir. Bu durum da yine kuklanın farklı disiplinlerde çok rahat konu olarak çalışılabileceğini göstermektedir. Türkçe Dersi Öğretim Programında öğrencilerin “Türk ve dünya kültür ve sanatına ait eserler aracılığıyla estetik ve sanatsal değerleri fark etmelerinin ve benimsemelerinin sağlanması” şeklinde ifade edilen özel amaçlar bulunmaktadır (MEB, 2019: 8). Bu amaca kukladan ve kukla oyunlarından Türkçe derslerinde faydalanarak ulaşılabilir.

Kuklayla ilgili tezlerde daha çok nitel araştırma desenleri kullanılmıştır. Araştırma kapsamında analiz edilen tezlerde çoğunlukla araştırma nesneleriyle çalışılmıştır. Buna ek olarak tezlerde anasınıfından ortaokul üçüncü sınıfa kadar öğrenim gören öğrencilerle, okul öncesi ve sınıf öğretmenlerinin de yer aldığı tezler hazırlanmıştır. Çetin ve Şimşek (2015) öğrenmede kuklaların çoğunlukla 3-12 yaş için faydalanıldığı belirlemişlerdir. Yakıcı (2009: 35) kukla oyunlarının çocuklar için önemli eğlencelerden biri olduğunu ifade etmektedir. Bu durum kuklaların

iş birliği içerisinde kukla ve kukla oyunlarıyla ilgili tezler hazırlanabilir.

 Erkek araştırmacılar kukla ve kukla oyunlarıyla ilgili tezleri hazırlaması konusunda teşvik edilebilir.

 Nicel ve karma desenlenmiş, nicel ve nitel veri toplama araçları- nın bir arada kullanıldığı araştırmalara ağırlık verilebilir.

 Kukla ve kukla oyunlarının çocukların dil, sosyal, duygusal ve akademik gelişimlerine katkılarını içeren araştırmalar kamuoyuyla paylaşılabilir.

 Kukla ve kukla oyunlarının eğitim ve öğretime yönelik faydalarının araştırıldığı lisans üstü tezlerin hazırlanmasına ağırlık verilebilir.

KAYNAKÇA

Aghdam Shayan, M. (2019). Ağrılı işlem esnasında dikkat dağıtma yöntemlerinden rüzgâr gülü üfleme ve el kuklasının çocuğun ağrısına ve annenin kaygısına etkisi. (Yüksek Lisans Tezi). Atatürk Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Erzurum.

Ağaoğlu, E., Ceylan, M., Kesim. E., Madden, T. ve Altınkurt, Y. (2005). Okul yönetimi ile ilgili lisansüstü tezlerin incelenmesi. II. Lisansüstü Eğitim Sempozyumu, İstanbul: Marmara Üniversitesi, 26-28 Ekim.

Artaç, R. (2019). Gölge Oyunu ve kuklaların seramik formlarda yansımaları.

(Yüksek Lisans Tezi). Hacettepe Üniversitesi Güzel Sanatlar Enstitüsü, Ankara.

Aydoğdu, F. ve Ulaş, A. H. (2017). Bütünleştirilmiş kukla ve drama etkinliklerinin okul öncesi eğitime devam eden çocukların sosyal duygusal gelişimlerine etkisi, Akademik Bakış Dergisi, 59.

Bai, Z., Blackwell, A. F., & Coulouris, G. (2015). Exploring expressive augmented reality: The FingAR puppet system for social pretend play. Proceedings of the 33rd Annual ACM Conference on Human Factors in Computing Systems. 1, 1035-1044.

Başaran, B. (2017). Yabancı dil öğretiminde teknoloji kullanımına ilişkin hazırlanmış lisansüstü tezlerin incelenmesi. Electronic Turkish Studies 12.23.

Baydemir, H. (2011). Özbek Koğırçak (kukla) tiyatrosu. Journal of International Social Research 4.17.

Bayrak, Ö. ve Çelik, M. (2019). Cümlenin ögelerinin kuklalarlaöğretilmesi.

Turkish Studies Educational Sciences, 14, 6, p. 2869-2882.

Bozkurt, M. (2020). Çocuk dergileriyle ilgili lisansüstü tezlerin incelenmesi. The Journal of Social Science, 4(7), 275-283.

Canbulat, T., Görken, A. ve Sipahi, S. (2016). ABD ve Kanada’da Sosyal bilgiler eğitimi alanındaki tezlerin değerlendirilmesi. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi (KEFAD), 17(2), 351-370.

Causo, A., Vo, G. T., Toh, E., Chen, I. M., Yeo, S. H., & Tzuo, P. W. (2015).

Developing and benchmarking show & tell robotic puppet for preschool education. In 2015 IEEE International Conference on Robotics and Automation (ICRA) (pp. 6114-6119).

Creswell, J. W. (2016). Araştırma deseni (2. baskı) (Çev. S.B. Demir). Ankara:

Eğiten Kitap.

Çay, Y. (2017). Kukla modeli ile İngilizce öğretiminin ders başarısına etkisi, (Yüksek Lisans Tezi), Erciyes Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Kayseri.

Epsilon Yayınları.

Güler, M. ve Özdemir, M. (2007). Türkiye'de kuklacılık ve ipli ahşap kukla yapımından bir örnek. Gazi University Journal of Gazi Educational Faculty (GUJGEF), 2.

Karaman, S. ve Bakırcı, F. (2010). Türkiye’de lisansüstü eğitim: sorunlar ve çözüm önerileri. Sosyal Bilimler Araştırmaları Dergisi, 2, 94-114.

Kargı, B. (2014). Yabancı dil öğretimine eylemsellik bağlamında öğrenen odaklı bakış. Ondokuz Mayis University Journal of Education, 33 (2).

Kırcaali-İftar, G. (2005). Sosyal bilimler araştırmalarını değerlendirme ölçütleri.

Yayımlanmamış Araştırma Raporu, Eskişehir.

Kolaç, E. (2008). İlkokuma yazma alanında yapılan lisansüstü tezlerin değerlendirilmesi. VII. Ulusal Sınıf Öğretmenliği Eğitimi Sempozyumu (02-04 Mayıs 2008). Çanakkale.

Kurt, A. (2017). Çocuklarda postoperatif ağrının giderilmesinde dikkati başka yöne çekme tekniklerinin (parmak kukla oyunları) etkisi (Yüksek Lisans Tezi). Bülent Ecevit Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Zonguldak.

Mahmut, Ş. (2009). İlköğretim din kültürü ve ahlak bilgisi derslerinde yaratıcılığa yolculuk. (Yüksek Lisans Tezi). Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimleri Enstitüsü, Konya.

MEB. (2019). Türkçe Dersi Öğretim Programı (İlkokul ve Ortaokul 1, 2, 3, 4, 5,6, 7 ve 8. Sınıflar)”. 16.03.2020. Erişim adresi: http://mufredat.meb.gov. tr/

ProgramDetay.aspx?PID=663.

Öcal, E. (2014). Vücudumuzdaki sistemler ünitesinin öğretiminde drama yönteminin ve kukla / Karagöz uygulamalarının öğrenci başarısı ve tutuma etkisi, (Doktora Tezi), Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.

Özge Karakaya, Suzan, Ö. (2018). Sünnet olan çocuklara işlem sırasında uygulanan kukla gösterisinin çocukların kaygı ve ağrı düzeylerine etkisi (Yüksek Lisans Tezi) Karabük Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Karabük.

Savumlu, A. (2019). Çocuk tiyatrosunda kukla ile black light tekniğinin birleştirilmesi ve bir uygulama: Atilla Savumlu'nun" Alaycı Kuş ve Yabancı Şarkılar" oyunu. (Yüksek Lisans Tezi). Ankara Üniversitesi / Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.

Simon, S., Naylor, S., Keogh, B., Maloney, J., & Downing, B. (2008). Puppets promoting engagement and talk in science. International Journal of Science Education, 30(9), 1229-1248.

TDK. (2021). Güncel Türkçe Sözlük. Erişim adresi: https://sozluk.gov.tr.

Ümit, N. M. (2016) Kukla (the marıonette/Osmanlıcadan transkripsiyon- transcrıptıon from Ottoman Turkısh). Art-Sanat Dergisi 6: 221-227.

Yakıcı, A. (2009). Evrensel bir tiyatro sanatı olan kuklanın Anadolu insanının sosyal ve kültürel hayatına etkisi. Milli Folklor, 21 (81).

Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2011). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri.

Ankara: Seçkin Yayınevi.

Yılmazer, Z. (2013). Geometri öğretiminde bir kukla modeli tasarlanması ve kukla modeli ile geometri öğretiminin matematiğe yönelik tutuma etkisinin incelenmesi. (Yüksek Lisans Tezi) Gaziosmanpaşa Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Tokat.

Bölüm 14

TÜRKIYE’DE EĞITIM-ÖĞRETIM ALANINDA