Bu çalışmada 1H-Benzimidazolden yola çıkarak bazik ortamda etilbrom asetat ile reaksiyonundan etil-2-(1H-benzimidazol-1-il)asetat sentezlendi. Sentezlenen bileşiğin karakterizasyonu incelendiğinde (Tablo 4.1., Tablo 4..2 ve Tablo 4..3) 1H-benzimidazoldin
1H-NMR gözlenen 12 ppm civarındaki N-H protonuna ait pikin kaybolduğu bunun yerine
5.25 ppm civarında N-CH2 piki gözlenmiştir. Elde edilen etil- 2-(1H-benzimidazol-1-
il)asetat için karakteristik pik olan C=O gerilme titreşimi 1751 cm-1 de gözlendi.
2-(1H-Benzimidazol-1-il)asethidrazit bileşiği için 3320-3250 cm-1 N-H, gerilme 1658 cm-1 de C=O karakteristik pikleri gözlenmiştir. Yine 1H-NMR spektrumunda 9.55 ve 4.35 ppm’ deki NH ve NH2 protonlarının pikleri önemli bulgulardır. Etil-2-(1H-
benzimidazol-1-il)asetat bileşiğinin hidrazin hidrat ile reaksiyonundan 2-(1H- benzimidazol-1-il)asethidrazit elde edildi. Hidrazit bileşiğinin karakterizasyonuna bakıldığında (Tablo 4.4, Tablo 4..5. ve Tablo 4.6) O-CH2 ait piklerin kaybolduğu N-H
piklerinin gözlendiği görülmektedir.
Bu bileşikten de çeşitli aril ve alkil izotiyosiyanatlar ile tiyosemikarbazit türevleri sentezlendi. IR spektrumları incelendiğinde, 1200-1208 cm-1 civarlarında oluşan C=S gerilme titreşimlerine ait pikler, yine 1690-1710 cm-1 civarlarında oluşan C=O gerilme titreşimlerine ait pikler, tiyosemikarbazit ürünlerinin meydana geldiğini göstermiştir. C=S bağına ait pikler 13C NMR spektrumunda 170 ppm civarında gözlenmiştir.
Sentezlenen2-(2-(1H-benzimidazol-1-il)asetil)-N-(bisiklo[2.2.1]heptan-2-il)hidra zinkarbotiyoamit bileşiğinden 3-((1H-benzimidazol-1-il)metil)-4-(bisiklo[2.2.1]heptan-2- il)-1H-1,3,4-oksadiazol ve 3-((1H-benzimidazol-1-il)metil)-4-(bisiklo[2.2.1]heptan-2-il)- 1H-1,2,4-triazol-5(4H)-tiyon bileşiği sentezlendi. Sentezlenen oksadiazol ve triazol bileşiklerinin spektral verileri incelendiğinde (Tablo 4.22, Tablo 4.23, Tablo 4.24, Tablo 4.25, Tablo 4.26 ve Tablo 4.27) oksadiazol ve triazol halkalarına ait pikler gözlenmiştir.
Yine 2-(1H-benzimidazol-1-il)asethidrazit bileşiğinden yola çıkarak 5-((1H- Benzimidazol-1-il)metil)-1,3,4-oksadiazol-2-amin bileşiği sentezlendi. Bu bileşiğin karakterizasyonuna bakıldığında (Tablo 4.19, Tablo 4.20 ve Tablo 4.21) 13C NMR spektrumunda 164.71-155.25 ppm oksadiazol halkasına ait pikler gözlenmiştir.
il)metil}-1,3,4-oksadiazol-2-il)imino]metilnaftalin-2-ol ve (E)-1-[(5-{(1H-Benzimidazol- 1-il)metil-1,3,4-oksadiazol-2-il)imino}metil]fenol bileşikleri sentezlendi. Sentezlenen Schiff bazlarının karakteristik pikleri C=N ve O-H gerilme titreşimlerine ait piklerdir. 3500 cm-1 de görülmesi beklenen O-H gerilme titreşimi diğer Schiff bazlarında olduğu gibi N- H…O (veya O-H…N) arasındaki kuvvetli hidrojen bağından dolayı gözlenememiştir.
1H-Benzimidazolden 2-klorbenzilklorür ve 2-asetoilklorürtiyofen ile N-alkil ve N- açil türevleri sentezlendi. Sentezlenen bileşiklerin karakterizasyonu incelendiğinde 1H- benzimidazoldin 1H-NMR gözlenen 12 ppm civarındaki N-H protonuna ait pikin kaybolduğu bunun yerine 5.25 ppm civarında N-CH2 piki gözlenmiştir. Yine N-açil
türevinin 13C NMR spektrumunda 160.55 ppm civarında C=O pik gözlenmiştir
2-Fenil-1H-benzimidazolden de 2-klorbenzilklorür ile 1-(2- klorobenzil)-2-fenil-1H- benzimidazol sentezlendi. 2-Fenil-1H-benzimidazolün 1H-NMR gözlenen 12 ppm civarındaki N-H protonuna ait pikin kaybolduğu bunun yerine 5.59 ppm civarında N-CH2
piki gözlenmiştir.
DMSO-d6 çözücüsünde alınan 1H-NMR spektrumlarında 2.56 ppm‘deki pik DMSO
çözücüsündeki proton kalıntısı, 3.30 ppm’deki pik ise H2O’daki protonlardan
kaynaklanmaktadır. Ancak 4-((1H-Benzimidazol-1il)metil)morfolin bileşiğindeki alifatik karbonlara ait proton pikleride bu bölgede gözlenmektedir ve 1H NMR spektrumu incelendiğinde bu piklerin çözücüye ait olduğu kabul edildiği takdirde proton sayısının eksik olduğu görülmektedir. Bu nedenle bu bölgede çözücü protonlarının alifatik karbonlara ait pikleri de kapsadığı düşünülmüştür.
Tez kapsamında 1H-benzimidazolden 2-klorbenzilklorür ve 2-asetoilklorürtiyofen ile N-alkil ve N-açil türevleri sentezleri 1H-benzimidazol yerine 2-fenil-1H-benzimidazol kullanılarak denenmiş fakat istenilen sonuçlar alınamamıştır.
6. KAYNAKLAR
[1] Gümüş, F., Özden, T., Demirci, A. B., Diril, N., 2000, SBAG-290, Tübitak.
[2] Demirayak, Ş., 1985, ‘Biyolojik aktifliği olan bazı benzimidazol türevlerinin sentezi, fiziksel sabitlerinin saptanması ve değerlendirilmesi’, Doktora Tezi, Anadolu Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Eskişehir
[3] Tüzün, C., 2006, ‘Organik Kimya’, Palme Yayıncılık, Ankara, 541, 549, 550
[4] Alp, M., 2007, ‘N-Sübstitüe amidin grubu taşıyan benzimidazol türevi bileşiklerin sentez, yapı aydınlatmaları ve antimikrobiyal etkileri üzerinde çalışmalar’, Doktora Tezi, Ankara Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Ankara
[5] Özel, S., 2006, Halkalı tiyoüreler ve N-sübstitüe türevlerinin sentezi, Yüksek Lisans Tezi, Fırat Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Elazığ
[6] Đkizler, A., 1984, Heterohalkalı Bileşikler, Karadeniz Üniversitesi Genel Yayın No: 84, Trabzon, 97-212
[7] Yasan, Ö., 2005, 2-Sübstitüe Aminobenzimidazollerin Sentezi ve Karakterizasyonu, Yüksek Lisans Tezi, Fırat Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Elazığ.
[8] Ören, Ü., Yalçın, Đ., 1996, Kemoterapik etkili benzoksazol türevleri ve halka analogları üzerinde gerçekleştirilmiş yapı-etki ilişkileri, Ankara Ecz.Fak.Der - J.Fac.Pharm. Ankara
[9] Patel, K. M., Patel, V. H., Patel, M. P., Patel, R.G., 2002, Monoazo Disperse Dyes Derived from 11H-7-Amino-2-chloro-isoindolo[2,1-a] benzimidazole-11-one, Dyes and Pigments., 55, 53-58
[10] Wang, L. Y., Zang, X. G., Shi, Y. P., Zhang, Z. X., 2004, Microwave-Assisted Solvent-Free Synthesis of Some Hemicyanine Dyes, Dyes and Pigments., 62, 1- 5.
[11] Klimesova, V., Koci, J., Pour, M., Waisser, J. S. K. Kaustova, J., 2002, Synthesis and Preliminary Evaluation of Benzimidazole Derivatives as Antimicrobial Agents, Eur. J. Med. Chem., 37, 409-418.
[12] Shinlagapur, R. M., 2010, Derivatives of benzimidazol pharmacophore: Synthesis, anticonvulsant, antidiabetic and DNA cleavage studies, European Journal of
[13] Ansari, K. F., 2009, Synthesis physicochemical properties and antimicrobial activity of some new benzimidazole derivates., European Journal of Medicinal Chemistry, 44, 4028-4033.
[14] Ryu, C.K., Song, E.H., Shım, J.Y., You, H.J., Cho, K.U., Cho, I.H., Lee, E.Y., Chae, M.J., 2003, Synthesis and Antifungal Activity of 2,5-Disubstituted-6- arylamino-4,7-benzimidazolediones, Bioorganic and Medicinal Chemistry, 13 : 17-20.
[15] Chimirri, A., Grasso, S., Monforte, A., Monforte, P., Rao, A., Zapala, M., Bruno, G., Nicolo, F., Pannecouque, C., withvrouw, M. and Clercq, E. D., 1998, Synthesis, structure and in vitro anti-human immunodeficiency virus activity of novel 3- methyl- 1H,3H-thiazolo[3,4-a]benzimidazoles, Antivir. Chem. Chemother., 9, 431-438.
[16] Vinodkumar, R., Vaidya, S. D., Kumar, B. V. S., Bhise, U. N., Bhirut, S. B. And Mashelkar, U.C., 2008, Synthesis, anti-bacterial, anti-asthmatic and anti- diabetic activities of novel N-substituted-2-(4-phenylethynyl-phenyl)-1H- benzimidazoles and Nsubstituted 2[4-(4,4-dimethyl-thiochroman-6-yl-ethynyl)- phenyl)-1H-benzimidazoles, Eur. J. Med. Chem., 43, 986-95
[17] Garuti, L., Roberti, M., and Clercq, E.D. , 2002, Synthesis and antiviral/antiproliferative activity of some N-sulphonylbenzimidazoles, Bio&Med. Chem.Lett, 12, 2707-2710.
[18] Wang, R., Lu, X., Yu, X., Shi, L., Sun, Y., 2007, Acid-catalyzed solvent-free synthesis of 2-arylbenzimidazoles under microwave irradiation, Journal of Molecular Catalysis A: Chemical, 266, 198-201.
[19] Güven, M., 2000, ‘Benzimidazol türevlerinin sentezi ve özelliklerinin incelenmesi’, Y Yüksek Lisans Tezi, Đnönü Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Malatya. [20] Ünal, M., 2008, ‘Bazı benzimidazol türevlerinin florimetrik özelliklerinin
incelenmesi’, Yüksek Lisans Tezi, Selçuk Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Konya.
[21]El-masry, H., A., Fahmy, H., H., Abdelwahet, A., S., H., 2000, Synthesis and antimicrobial activity of some New benzimidazole derivatives, Therapeutical
[22] Kiper, T., 2007, ‘Yeni bazı benzimidazol türevi bileşiklerin sentez yapı aydınlatılması ve aktiviteleri üzerinde çalışmalar, Yüksek Lisans Tezi, Ankara Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
[23] Göker, H., Özden, S., Kuş, C., Atabey, D., Alp, M., 2000, ‘N-Substitue asetamid ve karboksiamidin grubu taşıyan yeni bazı benzimidazol türevlerinin sentez, yapı aydınlatılması ve Candida albicans’a karşi antifungal, etkilerinin incelenmesi’, SBAG-293, Tübitak
[24] Patil, D., V., Medha, G., Shramesha, M., Aarti, J., 2010, A mild and efficient synthesis of Benzimidazole by using lead peroxide under solvent free condition, Der Chemica Sinica, 1 (2): 125-129
[25] Çapan, Đ., 2010, Benzimidazol sübstitüe 1,2,4-triazol ve 1,3,4-tiyadiazollerin mikrodalga destekli sentezleri, Yüksek Lisans Tezi, Erciyes Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Kayseri
[26] Kocabalkanlı A., 1995, 2-(5-Sübstitüe-1,3,4-oksadiazol-2-ilimino)-4-tiyazolidinon türevlerinin sentezi ve yapılandırılması, Doktora Tezi, Đstanbul Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Đstanbul.
[27] Işıklan, M., 1997, 2-Hidroksi-1-naftaldehitin primer aminlerle Schiff bazlarının sentezi ve bazı geçiş metal komplekslerinin hazırlanması, Yüksek Lisans Tezi, Kırıkkale Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Kırıkkale
[28] Mohan, T. P., Vishalakshi, B., Bhat, K. S., Rao, K., S., Kendappa GN., 2004, Synthesis and insecticidal activity of 1,3,4- oxadiazole derivatives containing phenoxyfluorophenyl group, Indıan J. Chem. B., 43(8): 1789-1801.
[29] Amir, M., Kumar, S., 2004, Synthasis of some new 2,5- disübstituted 1,3,4- oxadiazole derivatives and their anti-inflammatory ectivity, Indıan J. Het., Chm., 14(1):51-54.
[30] Kim, R. M., Rouse, E. A., Chapman, K. T., Schleif, W., A., Olsen, D., B., Stahlhult, M., Rutkowski C., A., Emini, E., A., Tata J., R., 2004, Oxadiazole protease inhibitors with excellent activity aganist native and protease inhibitor-resistant HIV-1, Bioorg. Med. Chem. Lett., 14: 4651-4654
[31] Bhat, M., A., Khan S.A., Siddique, N., 2005, Synthesis and antibacterial activity of coumarin incorporated 1,3,4- oxadiazoles, Indıan J. Heterocy. Chem., 14(3):
[32] Undavia, N. K., Trivedi P. B., Shanishchara, A. P., Trivedi, V., P.,, 2005, Synthesis of 2,5- disübstituted 1,3,4- oxadiazoles as potential antimicrobial agents, J. Indıan Chem. Soc., 82: 746-747.
[33] Singh D. V., Mishra A. R., Mishra R. M., 2005, Synthesis and antifungal activity of new 1,3,4- oxadiazolo [3,2-b]-s-triazine-5-ones and their thiones analogues, Indıan J. Het., Chm., 14: 289-292.
[34] Dhol, S., R., Bhimani, A., S., Khunt, R., C., Parikh, A., R., 2005, Synthesis of certain 1,3,4- oxadiazoles as potential antitubercular and antimicrobial agents, Indıan J. Het., Chm., 15: 63-64.
[35] Zhang, H. Z., Kasibhatla, S., Kuemmerle, J., Jiang, S., 2005, Discovery and structure- activity relationship of 3-aryl-5- 1,2,4- oxadiazoles as a new series of apoptosis inducers and potential anticancer agents, J. Med. Chem. 48: 5215-5223.
[36] Gülçür, M., 2006, Organik ışık yayan cihazlarda kullanılmak üzere oksadiazol içeren konjuge bileşiklerin sentezi, Yüksek Lisans Tezi, Đstanbul Teknik Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Đstanbul.
[37] Almajan, G., L., Barbuceanu S., F., Innocentı A., Scozzafava A., Supuran C., T., 2008, Carbonic anhydrase inhibitors. Inhibition of the cytosolic and tumor- associated carbonic anhydrase isozymes I, II and IX with some 1,3,4- oxadiazole- and 1,2,4-triazole-thiols, Journal of Enzyme Inhibition and Medicinal Chemistry, 23: 101–107.
[38] Rajak, H., Veerasamy, R., Kharya, M., Mishra, P., 2010, Design, synthesis, and pharmacological evaluation of novel oxadiazole and oxadiazoline analogs as anti-inflammatory agents, Journal of Enzyme Inhibition and Medicinal Chemistry, 25: 492-501.
[39] Brain, C., T., Paul, M., J., Loong, Y., Oakley, J., P., 1999, Novel procedure for he synthesis of 1,3,4-oxadiazoles from 1,2-diacylhidrazines using poliymer- supported Burgess reagent under microwave conditions, Tetrahedron Letters, 40, 3275-3278.
[40] Avcı, D., 2009, ‘Heteroatom içeren bazı aromatik moleküllerin lineer olmayan optik ve spektroskopik özelliklerinin teorik olarak incelenmesi’, Doktora Tezi, Sakarya Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Sakarya.
ÖZGEÇMĐŞ
Dilek HAN 1983 yılında Elazığ’da doğdum. 2000 yılında Elazığ Balakgazi Lisesinden mezun oldum. 2002 yılında Fırat Üniversitesi Fen-Edebiyat Fakültesi Kimya Anabilim dalında lisans eğitimime başladım. 2006 yılında lisans programından mezun oldum ve aynı yıl F.Ü. Fen Bilimleri Enstitüsü Kimya Anabilim Dalında Tezsiz Yüksek Lisans eğitimime başladım. 2007 yılında Tezsiz Yüksek Lisans programından mezun oldum. 2008 yılı Eylül ayında F.Ü. Fen Bilimleri Enstitüsü Kimya Anabilim Dalı, Organik Kimya Programında Tezli Yüksek Lisans programına kesin kayıt yaptırdım. Halen Fen Bilimleri Enstitüsü Kimya Bölümü, Organik Kimya Programında Tezli Yüksek Lisans programında çalışmalarıma devam etmekteyim.