Yapmıú oldu÷umuz çalıúmada elde edilen veriler, daha önceki yıllarda yapılan çalıúmaların verileri ile paralellik göstermektedir. Di÷er araútırıcıların verilerinde de gözlendi÷i gibi yıllar içerisinde antibiyotiklere olan direnç hızla artmaktadır.
Aksaray ve arkadaúları tarafından 2000 yılında ETest® yöntemi ile yapılan çalıúmada E.coli izolatlarının %43,8'i siprofloksasine, %69,9'u sefepime, %98,6 'sı imipeneme ve %19,2'si piperasillin/tazobaktama karúı duyarlı olarak saptanmıútır. Araútırmacıların piperasillin/tazobaktam dıúındaki antibiyotiklere karúı E.coli izolatlarının duyarlılık yüzdelerine ait sonuçları bizim sonuçlarımız ile benzer bulunmuútur. Araútırmacılar, yapılan çalıúmada E.coli izolatlarının piperasillin/ tazobaktama karúı %80,8'inin dirençli olmasının nedenini, çalıúmanın yapıldı÷ı hastanede bu antibiyoti÷in sık kullanılmasından dolayı olabilece÷ini vurgulamıúlardır.
Yavuzdemir ve arkadaúları (2003) tarafından yapılan çalıúmada E.coli izolatlarının %98'i imipeneme, %20'si tobramisine, %30'u sefepime, %32'si siprofloksasine ve %86'sı piperasillin/tazobaktama karúı duyarlı olarak bulunmuútur.
Gürdo÷an ve Arslan (1999) yaptıkları çalıúmada, E.coli izolatlarının % 100' ünün imipenem ve meropeneme ve %85'nin sefepime karúı duyarlılık gösterdi÷ini bildirmiúlerdir.
Öztürk ve arkadaúları (2001) yapmıú oldukları çalıúmada E.coli izolatlarının %85,8'nin seftazidime, %78,3'nün tobramisine, %92,4'nün siprofloksasine karúı duyarlı oldu÷unu saptamıúlardır.
Ça÷atay ve arkadaúlarının (2002) østanbul Üniversitesi Tıp Fakültesinde yapmıú oldukları araútırmada nozokomiyal E.coli izolatlarının %86'sının piperasillin/tazobaktama karúı duyarlı oldu÷u saptanmıútır.
Afúar ve arkadaúlarının (2005) øzmir'de yapmıú oldukları çalıúmada E.coli suúlarının %99,1'i imipeneme, %86,8'i sefepime, %62,7'i siprofloksasine karúı duyarlı oldu÷u bildirilmiútir.
Yılmaz ve Ermertcan'ın (1999) E.coli izolatları ile yapmıú oldukları florokinolon araútırmasında bu izolatların siprofloksasine karúı duyarlılı÷ı %70, 2002 yılında ise %66 olarak bulunmuútur. Bizim yapmıú oldu÷umuz çalıúmada ise bu oran %52,6 olarak saptanmıútır. Duyarlılık oranındaki azalmanın nedeni E.colVnin etken oldu÷u özellikle idrar yolları infeksiyonlarında siprofloksasinin gün geçtikçe daha yaygın kullanımından dolayı olabilir.
Leblebicio÷lu ve Esen'in (2003) ulusal sürveyans çalıúmasında yatan hastalardan izole edilen nozokomiyal E.coli izolatlarının kinolonlara karúı direnci %8,4-24,6 olarak saptanmıútır. Aynı çalıúmada E.colVnin karbapeneme karúı direnci tespit edilmemiútir.
Kibar ve arkadaúlarının (2004) yapmıú oldukları çalıúmada idrar örneklerinden izole edilen E.coli izolatlarının %75'i siprofloksasine, %80'i seftazidime, %74'ü tobramisine ve %92'si imipeneme karúı duyarlı oldu÷u bulunmuútur.
Nozokomiyal E.coli izolatlarının amikasin ve karbepenem grubu antibiyotiklere karúı yüksek oranda duyarlı oldu÷u birçok çalıúmada bildirilmiútir (Hryniewicz ve ark., 2001; Gales ve ark., 2000; Blondeau ve ark., 2000).
Tabak ve arkadaúları (1993) yılında yapmıú oldukları çalıúmada, üriner sistem infeksiyonlarından izole edilen E.coli izolatlarının siprofloksasine duyarlılı÷ını %92 olarak bulmuúken, Çelebi ve arkadaúları (1990) %85,5, Koúan ve arkadaúları (1991) %96, aynı yılda Çuhadar ve arkadaúları (1991) ise tüm E.coli izolatlarını
Araútırıcılar 1993, 1994 ve 1995 yıllarında yapmıú oldukları çalıúmalarda, E.coli izolatlarının imipeneme karúı duyarlılı÷ını sırası ile %98, %100 ve %100 olarak saptamıúlardır (Arman ve ark., 1997).
Zarakolu ve arkadaúlarının (2006) 2000-2004 yılları arasında Hacettepe Üniversitesi Eriúkin Hastanesinde nozokomiyal Gram negatifler üzerine yapmıú oldukları çalıúmada, 2000 yılındaki tüm E.coli izolatlarının meropenem ve imipeneme duyarlı oldu÷unu, seftazidime %39, sefepime %29, piperasillin/tazobaktama %22, siprofloksasine %59 oranında dirençli oldu÷unu tespit etmiúlerdir. 2004 yılında izole ettikleri tüm E.coli izolatlarında yine amikasin ve imipeneme karúı direnç gözlenmezken, seftazidime %32, sefepime %35, piperasillin/tazobaktama %9, siprofloksasine %73 oranında direnç gözlendi÷ini bildirmiúlerdir.
Pullukçu ve arkadaúları (2006) E.coli izolatlarının siprofloksasine karúı %53, imipeneme karúı ise %100 duyarlı oldu÷unu tespit etmiúlerdir.
Hastane infeksiyonlarının önlenmesinde özellikle antimikrobiyal ilaç direncinin geliúmesinin önlenmesi üzerinde önemle durulması gereken bir konudur. Bu nedenle antimikrobiyal ilaç direncini önlemek için:
a.ønfeksiyöz hastalıkların önlenmesi için etkin aúılama metotları geliútirilmelidir. Özellikle kalabalık ortamlarda bulunma zorunlulu÷u olan kiúilere aúılar yapılmalıdır,
b.Kateterler gerekli olmadıkça kullanılmamalıdır ve kullanıldı÷ı takdirde mümkün oldu÷unca kısa sürede çıkarılmalıdır,
c.ønfeksiyona neden olan mikroorganizma hemen teúhis edilerek etkili bir tedavi uygulanmalıdır. Özellikle infeksiyona neden olan mikroorganizma laboratuvar koúullarında hastadan izole edilerek, bu mikroorganizmaya karúı etkili olacak antibiyotik dozu belirlenmeli ve hastaya verilmelidir. Hastanın iyileúme süreci uzman kiúi tarafından dikkatlice izlenmelidir,
d.Antimikrobiyal madde dikkatlice kullanılmalıdır. ønfeksiyöz hastalıkların tedavisinde uzman kiúi en son kullanılan ilaç ve ilaç dozu hakkında bilgi sahibi olmalıdır. ønfeksiyöz hastalı÷a neden olan mikroorganizmalar ait güncel antibiyogram verilerini içeren lokal istatistik sonuçları çıkarılmalıdır. Yani hastanelerin sürveyans verileri dikkatle izlenmelidir,
e.ønfeksiyöz hastalı÷a neden olan mikroorganizmanın hastadan izole edilmesi esnasında aseptik teknikler kullanılmalıdır. Kateterlerde kontaminasyona neden olan mikroorganizmalar bulunabilir. Kültür yalnızca infeksiyon olan bölgeden aseptik koúullarda alınmalıdır. Sadece patojen tedavi edilmelidir. Patojenin geliúmesin önleyecek etkin bir antimikrobiyal madde oldu÷unda, geniú spektrumlu yeni bir antimikrobiyal madde kullanılmamalıdır,
f.Gerekli olmadı÷ı zaman antimikrobiyal tedavi durdurulmalıdır,
g.Patojenin sa÷lıklı kiúilere geçiúi önlenmelidir. Sa÷lıklı kiúilere patojen mikroorganizmanın geçiúini önlemek için infekte olmuú kiúi di÷er sa÷lıklı kiúilerden ayrılmalıdır. Hasta kiúinin vücut sıvıları dikkatlice toplanmalıdır. Bu kiúilerin kullandı÷ı çarúaflar, hastane kıyafetleri ve kontaminasyona neden olabilen di÷er kaynaklar steril edilmelidir. Bu iúlemler de uzman kiúiler tarafından yapılmalıdır,
h.Hasta kiúiler ile sa÷lıklı kiúilerin teması engellenmelidir. Özellikle hasta kiúilerin ve hasta kiúilere bakan sa÷lık personelinin el temizli÷ine dikkat etmesi gerekmektedir.
Hastane infeksiyonlarının önlenmesinde en önemli etkenlerden birisi personeldir. Hasta baúına düúen hemúire ve yatak sayısı az olmalı, özellikle yo÷un bakım ünitelerinde her hastaya bir hemúire düúmelidir. Aksi takdirde hastane infeksiyonları hastadan hastaya hızla yayılıp, direnç geliútirmeye devam edebilir. Hastane infeksiyonlarında korunmada en önemli görev hastane yöneticilerine düúmektedir. Hastanelerde hastane infeksiyonu takip komiteleri oluúturulmalı ve bu komiteler disiplinli bir úekilde çalıúmalıdır. Ayrıca hekim ve mikrobiyoloji laboratuvarı arasında her zaman sıkı bir ba÷ olmalı ve karúılıklı görüúmeler ile hastada
Yukarıdaki öneriler dikkate alındı÷ında infeksiyöz hastalıkların tedavisinde kullanılan ilaçlara karúı mikroorganizmaların direnç geliútirmesi yavaúlatılabilir ve bu ilaçlar daha uzun süre etkili olarak kullanılabilir (CDC, 2008).
KAYNAKLAR
[1] Afúar, ø.; Gönül, B.; ùener, G.A; Türker, M.: "Escherichia coli'nin Klinik øzolatlarının Fosfomisin Trometamol ve Di÷er Antibiyotiklere øn Vitro Duyarlılı÷ı" Ankem Derg, 19 (2), (2005), 77- 79.
[2] Akbulut, A.: "Sülfonamidler, Trimetroprim, Trimetroprim-Sülfometoksazol", Antibiyotikler, Leblebicio÷lu, H.; Usluer, G.; Ulusoy, S. (ed), Bilimsel Tıp Yayınevi, Ankara, Türkiye, (2003) 381-392.
[3] Aksaray, S.; Dokuzo÷uz, B.; Güvener, E.: "Surveillance of Antimicrobiol Resistance Among Gram Negative Isolates from Intensive Care Units in Eight Hospitals in Turkey", JAntimicrob Chemother, 45, (2000) 695.
[4] Aktu÷lu, Y.: "Antimikrobikler: Genel Bilgi ve Etki Mekanizmaları", Günümüzde Antimikrobik Tedavi, Yücel, A.; Tabak, F.; Öztürk, R.; Mert, A. (ed), østanbul Bulaúıcı Hastalıklarla Savaú Derne÷i Yayın No:12, østanbul, Türkiye, (1998) 119.
[5] Aktu÷lu, Y.: "Klinikte Antibiyotik Kullanımı", østanbul Üniversitesi Cerrahpaúa Tıp Fakültesi Yayını, østanbul, Türkiye, (1989) 1-6.
[6] Altındiú, M.; Tanır, H.M.: "ødrar Yolu Enfeksiyonu Belirtileri Olan Kadınların ødrar Örneklerinin Mikrobiyolojik De÷erlendirilmesi ve øzole Edilen Gram Negatif Çomakların Çeúitli Antibiyotiklere Duyarlılıkları" Türk Mikrobiyoloji Cemiyeti Dergisi, 31, (2001), 192-197.
[7] Archibald, L.; Phillips, L.; Monnet, D.M.C.; Gowan, J.E.; Tenover, F.; Goynes, R.: "Antimicrobial Resistance in Isolates from Inpatients and Outpatients in the United States, Increasing Importance of the Intensive Care Unit", Clin Infect Dis, 24, (1997) 211-215.
[8] Ayaz, C.: "Kloramfenikol ve Tiamfenikol", Antibiyotikler, Leblebicio÷lu, H.; Usluer, G.; Ulusoy, S. (ed), Bilimsel Tıp Yayınevi, Ankara, Türkiye, (2003) 393400.
[9] Aygün, G.: "Glikopeptid Antibiyotikler", Günümüzde Antimikrobik Tedavi, Yücel, A.; Tabak, F.; Öztürk, R.; Mert, A.(ed), østanbul Bulaúıcı Hastalıklarla Savaú Derne÷i, Yayın No:12, østanbul, Türkiye, (1998) 55-57.
[10] Ayyıldız, A.; Balkan, R.; Babacan, M.: "Erzurum Yöresinde Üropatojen E.coli Suúları", Mikrobiyoloji Bülteni, 23, (1989) 197-202.
[11] Baúaran, G.: "Beta Laktam Antibiyotikler", Günümüzde Antimikrobik Tedavi, Yücel, A.; Tabak, F.; Öztürk, R.; Mert, A.(ed), østanbul Bulaúıcı Hastalıklarla Savaú Derne÷i, Yayın No:12, østanbul, Türkiye, (1998) 42-50.
[12] Bilgehan, H.: "Klinik Mikrobiyolojik Tanı", Barıú Yayınları, 3. Baskı, øzmir, Türkiye, (2002), 427-454.
[13] Bilgehan, H.: Klinik Mikrobiyolojik Tanı, Barıú Yayınları Fakülteler Kitabevi, 4. Baskı, øzmir, Türkiye, (2004) 367:669:683:695:707.
[14] Bozkaya, E.: Tıbbi Mikrobiyoloji 2, "østanbul Üniversitesi Tıp Fakültesi Temel ve Klinik Bilimler Ders Kitapları", Nobel Tıp Kitabevleri, østanbul, Türkiye (2005) 65-68.
[15] Chambers, H.F.; Neu, H.C.: "Penicillins", Principles and Practice of Infectious Diseases, Mandell, G.L.; Bennett, J.E.; Dolin, R.(eds), 4th Ed., New York, USA, (1995) 233.
[16] Chambers, H.F.: "Chloramphenicol, Tetracyclines, Macrolides, Clindamycin, Streptogramins", In Basic &Clinical Pharmocology, Katzung, B.G.(ed), 7th.Ed., Connecticut, (1998) 743-751.
[17] Chapman, P.A.: "Sources of E.coli O 157 and Experience Over the Post 15 Years in Sheffield", JApp. Microbiol. Symp. Suppl, 88, (2000) 51-60.
[18] Çakır, N.: "Karbapenemler", Antibiyotikler, Leblebicio÷lu, H.; Usluer, G.; Ulusoy, S. (ed), Bilimsel Tıp Yayınevi, Ankara, Türkiye, (2003) 275-286.
[19] Do÷anay, M.: "Monobaktam Antibiyotikler", Antibiyotikler, Leblebicio÷lu, H.; Usluer, G.; Ulusoy, S. (ed), Bilimsel Tıp Yayınevi, Ankara, Türkiye, (2003) 287292.
[20] Doyle, M.P.: "E.coli O157:H7 and it's Significance in Foods", J Food Microbiology, 12, (1991) 289-302.
[21] Eileen, P.; Virginia, W.J.; Susan, M.F.: "E.coli O157:H:7 Etiology, Clinical Featurey Complications and Treatment", Nephrol, Nurs J, 28th ed (2001) 5.
[22] Emery, D.A.; Nagaraja, K.V.; Shaw, D.P.; Newman, J.A.; Eells, D.G.; "Virulence Factors of Escherichia coli Associated with colisepticemic Chickens", Avian Dis, 36,
(1992) 504-511.
[23] Eraksoy, H.; Özsüt, H.: "Hastane Dıúı Üriner Sistem ønfeksiyonlarında Empirik Antibiyotik Tedavisi", Enfeksiyon Hastalıkları Yayınları Derne÷i Yayınları, Kanra, G.; Akalın, H.E. (ed), Ankara, Türkiye, (1994), 241-252.
[24] Erdem, B.: "Enterobacteriaceae", Temel ve Klinik Mikrobiyoloji, Ustaçelebi, ù.; Mutlu, G.; ømir, T. (ed), Öncü Basımevi, Ankara, Türkiye, (1999) 535-539.
[25] Farmer, III.: "Enterobacteriaceae Intruduction and Identification", Manual of Clinical Microbiology, Murray, PR.; Baron, EJ.; Pfaller, MA.; Tenover, FC.; Yolken, RH (Ed), ASM Pres, Washington, USA, 6 (1995) 654.
[26] Gales, A.C.; Jones, R.N.; Gordon, A.; Suder, H.S.; Wilke, W.W.; Beach, M.L.; Pfaller, M.A.; Doern, G.V.: "The SENTRY Study Group Latin America Activity and Spectrum of 22 Antimicrobial Agents Tested Against Urinary Tract Infection Pathogens in Hospitalized Patients in Latin America: Report From the Second Year of the SENTRY Antimicrobial Surveillance Program 1998", J Antimicrob Chemother, 45, (2000) 295.
[27] Garner, J.S.; Jarvis, W.R.; Emori, T.G.; Horon, T.C.; Huge, J.M.: CDC "Definitions for Nosocomial Infections" Am J Infect Control, 16, (1988) 128-140
[28] Gold, H.S.; Moellering, J.R.C.: "Antimicrobial Drug Resistance", The N Engl J Med, 335, (1996) 1445-1451.
[29] Goettsch, W.; Van P.W.; Nagelkerke, N.; Hendrix, M.R.G.; Buiting, A.G.M.; Petit, P.L.; Sabbe, L.J.M.; Van Griethuysen, A.J.A.; De Neeling,A.J.: "Increasing Resistance to Flouroquinolones in Escherichia coli From Urinary Tract Infections in the Netherlands", JAntimicrob Chemother, 46, (2000) 223-228.
[30] Gumbo, T.; Isada, C.M.; Hall, G.; Karafa, M.T.; Gordon, S.M.: "Candida glabrata Fungemia, Clinical Features of 139 Patients", Medicine (Baltimore), 78, (1999) 220-227.
[31] Günaydın, M.: "Gram Negatif Bakteri ønfeksiyonlarında Mikrobiyolojik Tanı", Gram Negatif Bakteri ønfeksiyonları, Ulusoy, S.; Leblebicio÷lu, H.; Arman, D.(ed), Bilimsel Tıp Yayınevi, Ankara, Türkiye, (2004) 45-67.
[32] Gür, D.: "Antibiyotiklere Direnç Mekanizmaları", Antibiyotikler, Leblebicio÷lu, H.; Usluer, G.; Ulusoy, S. (ed), Bilimsel Tıp Yayınevi, Ankara, Türkiye, (2003) 31-41.
[33] Gür, D.: "Bakterilerde Antibiyotiklere Karúı Direnç" ønfeksiyon Hastalıkları, Topçu, A.W.; Söyletir, G.; Do÷anay, M. (ed), Nobel Tıp Kitabevleri, østanbul, Türkiye, (1996) 183-189.
[34] Holt, G.H.; Krieg, N.R.; Sneath, P.H.A.; Staley, J.T.; Williams, S.T.: "Bergey's of Manual of Determinative Bacteriology", Nineth Edition, Maryland, USA,
(1994)
[35] Hooton, T.M.: "Pathogenesis of Urinary Tract Infections", J Antimicrob Chemother, an Update, (2000) 46-51.
[36] Hooton, T.M.; Stamm, W.E.: "Diagnosis and Treatment of Uncomplicated Urinary Tract Infection", Infect Dis Clin Nort, 11, (1997) 551-581.
[37] Hryniewicz, K.; Szczypa, K.; Sulikowska, A.; Jankowski, K.; Betlejewska, K.; Hryniewicz, W.: "Antibiotic Susceptibility of Bacterial Strains Isolated from Urinary Tract Infections in Poland", J Antimicrob Chemother, 47, (2001) 773.
[38] Jakobson, B.; Berg, U.: "Renal Scarring After Acute Pyelonephritis", Arc Dis Child, 70, (1994) 11-15.
[39] Kaya, D.; Öksüz, ù.; Kaya, E.: "Üriner Sistem Enfeksiyonu Etkeni Olan Escherichia coli Suúlarının Bazı Antibiyotiklere Duyarlılıklarının Araútırılması", A.ø.B.Ü. Düzce Tıp Fak. Derg., 1. sayı, (2001) 43-46.
[40] Kaygusuz, S.; Apan, T.Z.; Kılıç, D.: "Toplum Kökenli Üriner Sistem Enfeksiyonu Etkeni Gram Negatif Bakterilerde Çeúitli Antibiyotiklere Direnç", Aknem Dergisi, 15. Sayı, (2001) 753-759.
[41] Kılıç, S.: "Linkozamidler", Antibiyotikler, Leblebicio÷lu, H.; Usluer, G.; Ulusoy, S. (ed), Bilimsel Tıp Yayınevi, Ankara, Türkiye, (2003) 345-357.
[42] Leblebicio÷lu, H.; Esen, ù.: "And Turkish Nosocomial Urinary Tract Infection Study Group Hospital Acquired Urinary Tract Infections in Turkey: a Nationwide Multicenter Point Prevalance Study", J Hosp Infect, 53, (2003) 207.
[43] Leblebicio÷lu, H.: "Parenteral Sefalosporinler", Antibiyotikler, Leblebicio÷lu, H.; Usluer, G.; Ulusoy, S. (ed), Bilimsel Tıp Yayınevi, Ankara, Türkiye, (2003) 253-266.
[44] Madigan, M.T.; Martinko, J.M.: Brock Biology of Microorganisms Prentice Hall International Inc. 11th Ed., New Jersey, USA, (2006) 924-925
[45] Mc Millan, J.; De Angelis, C.D.; Feigin, R.D.; Warshaw, J.B. (Eds): Oski's Pediatrics Principle and Practice,3, Philadelphia, (1999) 1560.
[46] Midilli, K.: "Kinolonlar", Günümüzde Antimikrobik Tedavi, Yücel, A.; Tabak, F.; Öztürk, R.; Mert, A.(ed), østanbul Bulaúıcı Hastalıklarla Savaú Derne÷i, Yayın No:12, østanbul, Türkiye, (1998) 77-82.
[47] Mutlu, G.; Ö÷enç, D.: "Mikroorganizmalarda Hücre Yapısı", Temel ve Klinik Mikrobiyoloji, Ustaçelebi, ù.(ed), Güneú Kitabevi, Ankara, Türkiye, (1999) 7.
[48] Undergoing Haemodialysis with Central Venous Catheters", Scand J Infect Dis, 30,
(1998) 569-572.
[49] Özgüven, V.; Dizer, U.: "Antibakteriyel ølaçlar", ønfeksiyon Hastalıkları ve Mikrobiyolojisi, Topçu, A.W.; Söyletir, G.; Do÷anay, M.(ed), Cilt 1, Nobel Tıp Kitabevleri, østanbul, Türkiye, (2002) 192-214.
[50] Öztürk, C.; Delialio÷lu, N.; Aslan, G.; Kılınç, G.H.: "Üriner Sistem ønfeksiyonlarından Sıklıkla øzole Edilen Mikroorganizmaların Çeúitli Antibiyotiklere øn Vitro Duyarlılıkları", Ç.Ü. Sa÷lık Bil Derg, 16 (2), (2001) 711.
[51] Öztürk, R.: "Makrolidler, Linkozamidler, Streptogramin, Kloramfenikol ve Tetrasiklinler", Günümüzde Antimikrobik Tedavi, Yücel, A.; Tabak, F.; Öztürk, R.; Mert, A.(ed), østanbul Bulaúıcı Hastalıklarla Savaú Derne÷i, Yayın No:12, østanbul, Türkiye, (1998) 65-76
[52] Öztürk, R.: "Penisilinler", Antibiyotikler, Leblebicio÷lu, H.; Usluer, G.; Ulusoy, S. (ed), Bilimsel Tıp Yayınevi, Ankara, Türkiye, (2003) 223-238.
[53] Parlak, M.: "Tetrasiklinler", Antibiyotikler, Leblebicio÷lu, H.; Usluer, G.; Ulusoy, S. (ed), Bilimsel Tıp Yayınevi, Ankara, Türkiye, (2003) 375-379.
[54] Procop, G.N.; Cockerill, F.: "Enterititis Caused by Escherichia coli and Shigella and Salmonella Species", Current Diagnosis & Treatment in Infectious Diseases, Wilson, W.R.; Sande, M.A. (eds) , New York, (2001) 548-556.
[55] Pullukçu, H.; Iúıkgöz, T.M.; Aydemir, ù.: "ødrar Kültürlerinden Soyutlanan Bakteriler ve Çeúitli Antibiyotiklere øn Vitro Duyarlılıklarının De÷erlendirilmesi", ANKEMDerg, 7 (1), (1993) 41-45.
[56] Stamm, W.E.; Stapleton, A.E.: "Approach to the Patient with Urinary Tract Infection", Infectious Diseases , Gorbach, S.L.; Bartlett, J.G.; Blacklow, N.R.(Eds), 2nd ed, Philadelphia, (1998) 1270-1272
[57] Strohl, A.W.; Rouse, H.; Fisher, B.D.: "Microbiology", An÷, Ö. (Çeviri Editörü), Nobel Tıp Kitabevleri, østanbul, Türkiye (2006) 175-177, 409.
[58] Söyletir, G.; Topçu, A.W.: "Akut Bakteriyel øshaller", ønfeksiyon Hastalıkları, Topçu, A.W.; Söyletir, G.; Do÷anay, M.; (ed), Nobel Tıp Kitabevleri, østanbul, Türkiye
(1996) 608-609.
[59] Tabak, F.: "Aminoglikozidler", Günümüzde Antimikrobik Tedavi, Yücel, A.; Tabak, F.; Öztürk, R.; Mert, A.(ed), østanbul Bulaúıcı Hastalıklarla Savaú Derne÷i, Yayın No:12, østanbul, Türkiye, (1998) 58-64.
[60] Tabak, F.; Dumankar, A.; Hondur, N.; Aktu÷lu, Y.: "Üriner Sistem ønfeksiyonlarından Elde Edilen Bakterilerin Kinolonlara øn Vitro Duyarlılıkları", ANKEM Derg, 7 (1), (1993) 41-45.
[61] Tabak, F.: "Fusidik Asit", Antibiyotikler, Leblebicio÷lu, H.; Usluer, G.; Ulusoy, S. (ed), Bilimsel Tıp Yayınevi, Ankara, Türkiye, (2003) 421-425.
[62] Topçu, A.W.: "Aminoglikozidler", Antibiyotikler, Leblebicio÷lu, H.; Usluer, G.; Ulusoy, S. (ed), Bilimsel Tıp Yayınevi, Ankara, Türkiye, (2003) 313-324.
[63] Töreci, K.: "Antibiyotiklerin Etki Mekanizmaları", Antibiyotikler, Leblebicio÷lu, H.; Usluer, G.; Ulusoy, S. (ed), Bilimsel Tıp Yayınevi, Ankara, Türkiye (2003) 15-31.
[64] Töreci, K. : "Escherichia Türleri", "ønfeksiyon Hastalıkları ve Mikrobiyolojisi", Topçu A.W.; Söyletir G.; Do÷anay M.; (ed), Nobel Tıp Kitabevleri, østanbul, Türkiye Cilt 2, (2002) 1564-1566.
[65] Ulusoy, S.: "Hastane Kaynaklı Pnömoniler", Sterilizasyon, Dezenfeksiyon ve Hastane ønfeksiyonları, Günaydın, M.; Esen, ù.; Saniç, A.; Leblebicio÷lu, H. (ed), Simad Yayınları, 2. Basım, Samsun, Türkiye, (2002) 265-272.
[66] Ulusoy, S.: "Kinolonlar", Antibiyotikler, Leblebicio÷lu, H.; Usluer, G.; Ulusoy, S. (ed), Bilimsel Tıp Yayınevi, Ankara, Türkiye, (2003) 407-416.
[67] Vahapo÷lu, H.: "Antibiyotik Direnç Mekanizmaları", Günümüzde Antimikrobik Tedavi, Yücel, A.; Tabak, F.; Öztürk, R.; Mert, A.(ed), østanbul Bulaúıcı Hastalıklarla Savaú Derne÷i, Yayın No:12, østanbul, Türkiye, (1998) 2733.
[68] Valles, J.; Leon, C.; Alvarez Lerma, F.: " Nosocomial Bacteremia in Critically ill Patients: A Multicenter Study Evalvating Epidemiology", Clin Infect Dis, 24, (1997) 387-395.
[69] Weagant, S.D.; Bryant, J.L.; Jinneman, G.K.: "An Improved Rapid Technique for Isolation at E.coli O157:H7 from Foods ", JFood Protect, 58, (1995) 7-12.
[70] Wilson, W.R.; Henry, N.K.: "Urinary Tract Infections", Current Diagnosis & Treatment in Infectious Diseases, Wilson, W.R.; Sande, M.A.(eds), New York, (2001) 220-230.
[71] www.aof.anadolu.edu.tr/kitap/EHSM/1213/Unite 15 .pdf (Haziran, 2008)
[72] http://www.cdc.gov/drugresistance/health-carelha/12steps HA.htm (Haziran, 2008)
[73] www.infeksiyon.org. (Eylül, 2007)
[74] www.internetdoktoru.com/Hst Hastane.htm. ( Haziran, 2008)
[75] www.mikrobiyoloji.org (Ocak, 2008)
[76] www.omu.edu.tr/~hakan/ders/17Hast2001.pdf (Haziran, 2008)
[77] ww.sabem.saglik.gov.tr.//Akademik Metinler/ goto.aspx?id=1993 (Ocak, 2008)
[78] Yalçın, N.A.; Hayran, M; Ünsal, S.: "Economic Analiysis of Nosocomial Infections in a Turkish University Hospital", J. Chemother, 9 (6), (1997), 36-39.
[79] Yalçın, N.A.: "Makrolidler", Antibiyotikler, Leblebicio÷lu, H.; Usluer, G.; Ulusoy, S. (ed), Bilimsel Tıp Yayınevi, Ankara, Türkiye, (2003) 325-333.
[80] Yılmaz, F.F.; Ermertcan, ù.: "ødrar Yolu ønfeksiyonlarından øzole Edilen Escherichia coli Kökenlerinde Florokinolon Direncinin Araútırılması", ønfeksiyon Dergisi, (Turksh Journal of Infection), 19 (4), (2005) 429-433.
[81] Yüce, K.; Ulusoy, S.: "Antimikrobiyal ølaçların Kullanımında Genel Prensipler", ønfeksiyon Hastalıkları ve Mikrobiyolojisi, Topçu, A.W.; Söyletir, G.; Do÷anay, M. (ed), Cilt 1, Nobel Tıp Kitabevleri, østanbul, Türkiye (2002) 174-182.
[82] Zarakolu, P.; Hasçelik, G.; Ünal, S.: "Hastane Enfeksiyonu Etkeni Gram Negatif Bakterilerin Çeúitli Antimikrobiyal Ajanlara Karúı Duyarlılık Durumu" Hacettepe Üniversitesi Eriúkin Hastanesi MYSTIC Çalıúması Verisi (20002004), Mikrobiyol Bült,
ÖZGEÇMøù
Emel SÜS 21.06.1985 yılında Sakarya’nın Hendek ilçesinde do÷du. ølk, orta ve lise ö÷renimini Hendek’te tamamladı. 2003 yılında baúladı÷ı Bolu øzzet Baysal Üniversitesi Biyoloji bölümünü 2007 yılında fakülte birincisi olarak tamamladı. 2008’de Sakarya Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Mikrobiyoloji bölümünde yüksek lisans yapmaya hak kazandı.