Türkiye'de Girişim Sermayesi Yatırım Ortaklıkları

Sermaye piyasası mevzuatına göre Türkiye'de kurulmuş veya kurulacak olan, gelişme potansiyeli taşıyan ve kaynak ihtiyacı olan şirketlere yatırım yapan ortaklıklarıdr.

Türkiye’de faaliyette bulunan girişim sermayesi yatırım ortaklıkları ve temel özellikleri aşağıda açıklanmaktadır ( https://www.spk.gov.tr/Sayfa/AltSayfa/206, 2020):

2.3.1.1. Egeli İle Co. Tarım Girişim Sermayesi Yatırım Ortaklığı

1998 tarihinde, Ak B-Tipi Yatırım Ortaklığı A.Ş. unvanı ile Akbank T.A.Ş. tarafından kurulmuş olup, 3 Temmuz 2012’de Ak B-Tipi Yatırım Ortaklığı A.Ş. hisselerinin Egeli & Co. Yatırım Holding A.Ş. (“EGCYH” veya “EGC Yatırım Holding”) tarafından devralınması ile Egeli & Co. Finansal Hizmetler Grubu’na katılmıştır.

Payları EGLYO koduyla Borsa İstanbul’da işlem gören ve Sermaye Piyasası Kurulu tarafından düzenlenen ve denetlenen şirketin statüsü, 27 Aralık 2012 tarihli genel kurul kararı ile menkul kıymet yatırım ortaklığından girişim sermayesi yatırım ortaklığına dönüşmüştür.

EGC Girişim, ekonomik büyüme ve buna bağlı olarak sosyal refahı yükseltmek için önemli olan enerji ve altyapı sektörü başta olmak üzere büyüme potansiyeli olan diğer sektörlerdeki yatırım fırsatlarını değerlendirerek, yerli-yabancı kurumsal ve bireysel yatırımcılara bu alanlardaki fırsatları, şeffaf ve düzenli bir yatırım platformunda değerlendirme imkanı sunmaktadır.

Ülkenin kalkınma politikaları içinde hayati önem taşıyan enerji sektörü, gelişen ekonomilerin en önemli destekçisidir. Bu doğrultuda, EGC Girişim enerji sektöründe atıl, kısıtlı ve tükenmekte olan doğal kaynaklardan en etkin ve çevreci şekilde yararlanarak, artan enerji talebini karşılamak üzere doğru ve sürdürülebilir yatırımlar gerçekleştirirken, her geçen gün daha fazla sayıda uzun vadeli iş fırsatlarına odaklanarak, yatırımcıyı kendisine çeken altyapı sektöründe, temel hizmetlerin yeterli, hızlı, etkin, kaliteli ve adaletli bir biçimde sunulmasını sağlamak amacı ile projeleri hayata geçirmektedir.

70

Ayrıca, enerji sektöründe, 2013 yılı sonunda lisansız üretim ile ilgili yönetmelik uygulamaya girmiş, yapılan mevzuattaki değişiklik ile lisanssız elektrik üretiminde 500 kilovat olan sınır, 1 megavata (MW) çıkarılmıştır. Lisans almadan su, güneş ve rüzgâr gibi yenilenebilir enerji kaynaklarından kendi elektriğini üretmek isteyenlerin önü açılmış, Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu (EPDK), lisanssız üretim için gerekli mevzuat çalışmasını tamamlamıştır. EGC Girişim, faaliyette bulunduğu enerji sektöründe meydana gelen bu değişikliği değerlendirerek, yatırım stratejisini genişletmiştir (Eglyo, 2020).

2.3.1.2. Hub Girişim Sermayesi Yatırım Ortaklığı A.Ş.

1991 yılında kurulan Hub Yatırım, yerli ve yabancı müşterilere araştırma ve aracılık hizmetleri sunan, Türkiye'nin önde gelen yatırım bankacılığı danışmanlık ve aracılık firmalarından biridir. Hub Yatırım, birçok ilke imza atarak, Türkiye pazarında öncü olmaya devam etmektedir.

Türk sermaye piyasalarının önde gelen yatırım şirketleri arasında yer alan Hub Yatırım, bir çeyrek asırdır sürekli çeşitlendirdiği yatırım enstrümanları ile müşterilerine sunduğu ayrıcalıklı hizmetlerini sürekli geliştirerek hizmet kalitesini artırmaktadır. 72.416 yatırımcısı ile banka kökenli olmayan yatırım kuruluşları arasında en fazla yatırımcısı olan Hub Yatırım, Türkiye’nin sayılı yatırım kuruluşları arasında yer almakatdır (GDKGS, 2019).

Hub Yatırım, en son teknolojilere sürekli yatırım yapmaktadır. Yatırımcı taleplerine en hızlı şekilde cevap verebilmek, işlemleri en hızlı şekilde sonuçlandırabilmek için, daima en yeni teknolojileri kullanıma sunmaktadır.

Bugün, yaklaşık 58.000 müşterisi ile banka dışı herhangi bir yerel aracı kurumun en büyük müşteri tabanına sahiptir. Hub Yatırım, Türkiye'nin önde gelen şehirlerine yayılmış 42 ana şubesiyle, yaygın bir dağıtım ağına sahiptir (GDKGS, 2019).

2.3.1.3. Gözde Girişim Sermayesi Yatırım Ortaklığı A.Ş.

Gözde Girişim Sermayesi Yatırım Ortaklığı A.Ş., finansal ve operasyonel yeniden yapılandırma ihtiyaçları ve büyüme potansiyeli olan şirketlere yatırım yapmak için kurulmuş bir şirkettir. Gözde, Borsa İstanbul'da GOZDE sembolüyle işlem görüyor. Gözde 2010 yılında Gözde Finansal Hizmetler A.Ş adı altında kurulmuş ve

71

2011 yılında ticaret unvanı Gözde Girişim Sermayesi Yatırım Ortaklığı A.Ş olarak değiştirilmiştir.

Gözde, nispeten hızlı ve daha yüksek getiri vadeden, finansal ve operasyonel yeniden yapılandırma ihtiyaçları olan, gıda dışı şirketlere yatırım yapmayı hedeflemektedir. Gözde, Yıldız Holding'in stratejik avantajlarından faydalanmayı ilke edinmiştir. Yıldız Holding'in yıllar boyu nasıl geliştiği ve uzman kaynaklarına sahip olduğu bilinmektedir. Şirket'in mevcut yatırım portföyü de bu stratejiyi yansıtmaktadır

(Gözde Girişim, 2019).

2.3.1.4. Hedef Girişim Sermayesi Yatırım Ortaklığı A.Ş.

Hedef, 2012 yılı başında KOBİ'lerde risk sermayesi ve özel sermaye yatırımlarını teşvik etmek amacıyla, yatırımcılara cazip vergi indirimleri sunarak 2012 yılı başlarında anonim şirket olarak kurulan, bir risk sermayesi yatırım ortaklığıdır (GSYO). GSYO’lar, girişim sermayesi ve özel sermaye yatırımları yoluyla elde ettikleri kazançlardan, kanunen %20 kurumlar vergisinden muaftır.

Hedef GSYO, kuruluşundan bu yana, hem yatırım yönetimi hem de beş yıldan fazla deneyime sahip işletme ekibi ve 20 milyon TL ödenmiş sermayesi ile, Türkiye'de faaliyet gösteren girişim sermayesi şirketlerinden birisi olmuştur (Hedef Girişim, 2019).

KOBİ'ler, tüm ekonominin %95'ini kapsadığından, Hedef GSYO, Türkiye merkezli yenilikçi ve yüksek büyüme odaklı KOBİ'lere katılım konusunda uzmanlaşmıştır. Güçlü yönetim ekibiyle, hem büyüyen ekonomiye hem de KOBİ'lere yatırım yapmakta ve büyüme sermayesi sağlamaktadır.

Derin deneyimleri ve önemli iletişim ağları ile, portföy şirketlerine finansal destek, stratejik büyüme rehberliği, yerel ve küresel bakış açısı ve işe alım yardımı sunmaktadır (Hedef Girişim, 2019).

2.3.1.5. İş Girişim Sermayesi Yatırım Ortaklığı A.Ş.

İş Girişim Sermayesi, büyüme potansiyeli yüksek pazarlarda faaliyet gösteren ve genişleme aşamasında olan orta ölçekli işletmelere yatırım yaparak, katma değer sağlayan ortaklıktır

İş Bankası Grubu tarafından, Türkiye'de özel sermaye fonu oluşturma fikrinin ardından, 2000 yılında Dünya Bankası desteği alınarak kurulmuştur.

72

Özel sermaye sektöründe en önemli unsur olan personel oluşumunu tamamladıktan sonra, bir yıl içinde yatırım projelerini değerlendirmeye başlamıştır. Büyüme potansiyeli yüksek, Küçük ve Orta Ölçekli İşletmelere (KOBİ'ler), kalkınma süreçleri boyunca, sermaye desteği sağlamaktadır (İş Girişim, 2019).

Kuruluş tarihinden bu yana, girişimcilere büyüme finansmanı sağlamakta ve kurumsal vizyon, strateji oluşturma, uygun yönetim, etkinlik ve verimlilik gibi ana prensipler temelinde, faaliyet akışlarını yapılandırma ve iyileştirmeye yönelik destek sağlamaktadır. Girişimcilik ve profesyonel sermayeyi bir araya getirmektedir (İş Girişim, 2019).

Amacı, portföy şirketlerinin operasyonel performans seviyelerini yükseltmek, rekabet edebilirliklerini güçlendirmek ve böylece pazar değerlerini arttırmaktır.

Performansın en önemli göstergesi olan, çıkılan yatırımlar üzerinden elde edilen getiri oranı, hem Türkiye'de hem de dünyada sektör ortalamasının üzerindedir.

2.3.1.6. Rhea Girişim Sermayesi Yatırım Ortaklığı A.Ş

Rhea Girişim Sermayesi Yatırım Ortaklığı A.Ş., bir girişim sermayesi yatırım ortaklığıdır. Ortaklık, sağlık, technology, telecom, energy, logistics, atık yönetimi ve temiz teknology şirketlerine yatırım yapmaktadır. Rhea Girişim, özel sermaye ve girişim sermayesi fonlarını yöneten, RHEA varlık yönetimi tarafından yönetilmektedir (Rhea Girişim, 2019).

2.3.1.7. Verusatürk Girişim Sermayesi Yatırım Ortaklığı A.Ş.

Sermaye Piyasası Kurulu (SPK) Tebliği'ne göre Verusatürk, 2012 yılında Verusa Holding tarafından kurulan bir girişim sermayesi yatırım şirketidir.

Verusatürk Girişim Sermayesi, büyüme potansiyeli yüksek sektörlerdeki şirketlerin sermaye ihtiyaçlarını karşılamakta ve gelecek faaliyetlerinin planlanmasında, etkili ve güçlü yönetim becerileri ile karlılıklarına katkıda bulunmaktadır ( Verusatürk Girişim, 2019).

Verusatürk'ün amacı, portföy şirketlerinin sürekli büyümesini geliştirmek, verimliliklerini ve operasyonel performanslarını arttırmaktır.

2015 yılında halka açılan Verusatürk, paydaşlarına yüksek getiri sunarken, yatırımlarıyla gelecekte değer oluşturmaya devam eden lider bir girişim sermayesi şirketi olmayı hedeflemektedir.

73

Verusatürk girişim sermayesinin mevcut yatırım portföyünde, Pamukova Elektrik Üretim A.Ş., Iklimya Elektrik Üretim A.Ş., Enda Enerji Holding A.Ş., Kafein Yazılım Hizmetleri A.Ş. ve Smartiks Yazılım A.Ş yer almaktadır (Verusatürk Girişim, 2019).