Türkiye’de faaliyet gösteren toplamda 6 adet Katılım Bankası vardır. Bunlardan 2 âdeti Kamu Sermayesi, 4 adedi ise Özel Sermaye ile kurulan bankalardır.
2.9.1. Kamu Sermayeli Katılım Bankaları
Günümüzde faaliyet göstermekte olan iki adet devlet katılım bankası bulunmaktadır.
2.9.1.1. Ziraat Katılım Bankası
Ziraat Katılım Banka’ sının 675.000.000 Tl sermayesinin tamamı T.C. Hazinesi tarafından ödenmiştir. Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurulu’nun (BDDK) 15.10.2014 tarih ve 29146 sayılı Resmî Gazetede yayımlanan 10.10.2014 tarih ve 6046 sayılı izini ile kurulmuştur. BDDK’nın 14.05.2015 tarih ve 29355 sayılı Resmî Gazetede yayımlanan 12.05.2015 tarih, 6302 sayılı kararı ile faaliyet iznini almıştır. Ziraat Katılım Bankası’nın 2016 yılında yapılan Olağan Genel Kurul Toplantısı’ nda alınan kararla sermayesi 1.250.000.000 TL’ye yükselmiştir. Şu anda 41 ilimizde faaliyet gösteren Ziraat Katılım Bankası her geçen gün bankacılık sektöründeki payını artırmaktadır. Ziraat Katılım Bankasının genel amacı topluma ve tüm paydaşlarına
45 Mahmut Şerafettin Özsoy, Yakup Sayar, Kobi’ler için Adım Adım Katılım Bankacılığı, TKBB
34
değer katacak faaliyetlerde bulunmaktadır. Çalışmalarını yalnızca müşterisi ve ortakları için değil tüm topluma faydalı olacak şekilde yapıldığı belirtilmiştir.46
2.9.1.2. Vakıf Katılım Bankası
BDDK’nın 03.03.2015 tarih ve 29284 sayılı Resmî Gazetede yayımlanan, 27.02.2015 tarih 6205 sayılı kuruluş izniyle 25.06.2015 tarihinde kurularak, 17.02.2016 tarihinde BDDK’dan bankacılık faaliyetlerini gerçekleştirmek amacı ile faaliyet izni almıştır. Vakıf Katılım Bankasının sermayesinin tamamı Bayezid Han-ı Sani (II. Bayezid) Vakfı, Mahmut Han-ı Evvel Bin Mustafa Han (I. Mahmut) Vakfı, Mahmut Han-ı Sani Bin Abdulhamit Han-Evvel (II. Mahmut) Vakfı ve Murat Paşa Bin Abdusselam (Murat Paşa) Vakfı’na aittir ve ödenmiş sermayesi 1.020.000.000 TL olarak belirtilmiştir. Bankanın gayesi çalışmalarını sadece ortakları ya da müşterileri için yapmayacağını tüm topluma faydalı olma amacını taşıyarak işlemlerini yürütmektir. Şu anda 37 ilimizde hizmet göstermektedir.47
2.9.2. Özel Sermayeli Katılım Bankaları
Günümüzde Katılım bankaları faaliyetlerini yapmakta olan 3 adet özel sermayeli katılım bankaları bulunmaktadır.
2.9.2.1. Türkiye Finans Katılım Bankası
Türkiye Finans Katılım Bankası %100 yerli sermaye ile kurulan ilk özel finans kurumu olarak 1991 yılında Anadolu Finans ve 1985-2001 yıları arasında Faisal Finans Kurumu adıyla katılım bankacılığı hizmeti sunan Family Finans’ın 2005 yılında birleşmesiyle kurulmuştur. Yani bugünkü adı Türkiye Finans Katılım Bankası olan banka geçmiş dönemlerde farklı adlarla faaliyet göstermiş olan Anadolu Finans, Faisal Finans, Family Finans olarak faaliyet göstermekte olan bankaların birleşmesi sonucunda oluşan kurumdur. Türkiye Finans Katılım Bankası bu birleşmeler sayesinde güçlü bir kurumsal kimliğe kavuşmuştur ve kurumsallaşması sebebi ile her geçen gün hedef kitlesi artmıştır. Türkiye Finans Katılım Bankası 2008 yılında çoğunluk hissesi The National Commercial Bank (NCB) tarafından satın alınmıştır. Satın alındığı tarihten sonra değişim ve atılım dönemine girmiştir. 5 ülkede yatırımları
46 https://www.ziraatkatilim.com.tr/bankamiz/Sayfalar/hakkimizda.aspx, (Erişim Tarihi: 10.11.2018). 47 https://www.vakifkatilim.com.tr/tr/hakkimizda, (Erişim Tarihi: 10.11.2018).
35
bulunan, Suudi Arabistan’ın ilk ve en büyük bankası The National Commercial Bank’ in (NCB) yüzde 67,03 hisse ile hâkim ortağı olduğu Türkiye Finans Katılım Bankası, katılım bankacılığı sektörünün öncü oyuncularındandır.48
2.9.2.2. Kuveyt Türk Katılım Bankası
1989 yılında Kuveyt merkezli Kuwait Finance House’un Türkiye pazarına girmesiyle Kuveyt Türk’ün temelleri atılmıştır. Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası’nın 28 Şubat 1989 tarihli izniyle ve “Kuveyt Türk Evkaf Finans Kurumu A.Ş.” unvanıyla, 31 Mart 1989 tarihinde Özel Finans Kurumu statüsünde faaliyete başlamıştır. 1999 yılından itibaren diğer özel finans kurumlarıyla beraber 4389 sayılı Bankacılık Kanunu’na tabi olarak hizmet vermeye başlamış, 2006 yılında ise halen kullanmakta olduğu Kuveyt Türk Katılım Bankası A.Ş. adını almıştır. Kuveyt Türk, kurulduğu günden beri faizsiz bankacılık sistemiyle yatırım alanlarında araştırmacılık yapmayı, tasarruf sahiplerine ve iş adamlarına çağdaş, güvenilir kaliteli hizmet sunmayı ilke edinmiştir. Kuveyt Türk’ün yurt dışında ve yurt içinde muhabir bankaları bulunmaktadır. Böylece yatırımcıların ihtiyaçlarını her an karşılama eğilimdedir.49
2.9.2.3. Albaraka Türk
Albaraka Türk Katılım Bankası 1984 yılında kurulmuştur. 1985 yılında ise faizsiz prensiplerine uygun bir şekilde faaliyetlerine başlamıştır. Albaraka bankacılık faaliyetlerini BDDK’ ya uygun bir şekilde gerçekleştirmektedir. Ortadoğu’ nun güçlü sermaye grupları arasında yer almış olan Albaraka Bankacılık Grubu, İslam Kalkınma Bankası ile Türk ekonomisine uzun süredir hizmet veren ve ekonomiyi olumlu bir şekilde etkileyen bir bankadır. Albaraka Türk’ ün ortaklık yapısı üç paydan oluşmaktadır. Bu paylarda yabancı ortakların payı %65,99, yerli ortak payı %8,7 halka açık pay ise %25,23 dür. Kuruluşundan bu yana istikrarlı bir şekilde ilerleyerek faizsiz bankacılık faaliyetleri yapmıştır.50
48 https://www.turkiyefinans.com.tr/tr-tr/hakkimizda/turkiye-finansi-taniyin/Sayfalar/turkiye-finans-
hakkinda.aspx, (Erişim Tarihi: 10.11.2018).
49https://www.kuveytturk.com.tr/hakkimizda/kuveyt-turk-hakkinda/gecmisten-bugune-kuveyt-
turk, (Erişim Tarihi: 10.11.2018).
36
2.9.2.4 Türkiye Emlak Katılım Bankası
27.02.2019 tarihinde Türkiye Emlak Katılım Bankası Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu’ndan faaliyet iznini almıştır. 93 yıl bankacılık sektöründe tecrübesi vardır. Bu 93 yıllık süreçte ise ülkenin ihtiyacına göre birçok isim değişliği yaşamıştır. Sırasıyla; Emlak ve Eytam bankası olarak faaliyet gösteren banka Türkiye Emlak Kredi Bankası, Tek Bank ve son olarak da Türkiye Emlak Katılım Bankası olarak bankacılık sektöründe faaliyet göstermektedir. Türkiye Emlak Katılım Bankası’nın amacı başta inşaat sektörü olmak üzere ekonomik ve istihdama katkısı fazla olan stratejik sektörlere yönelik üreticilerden tüketicilere uzanan ekonomik döngüde sürdürülebilir ve ihtiyacı olan herkesin her zaman ulaşabileceği finansman modelleri geliştirerek katılım bankacılığında ilerlemektir. Yeni faizsiz finans ürünleri sunarak katılım bankacılığının bankacılık sektöründeki payının artmasına önemli katkılarda bulunmayı hedeflemektedir.51