Sundukları Temel Hizmet Alanlarına Göre Destinasyonlar

Destinasyonları; dinlenme, kültür, eğlence, iş vb. sundukları temel hizmet alanlarına göre sekiz grupta incelenebilir (Rızaoğlu, 2007, s. 189-190; Goldner ve Ritchie, 2009, s. 277-279; Kozak, 2010, s.143-144).

50

 Çevresel Turizm Hizmeti Veren Destinasyonlar: Kişilerin doğaya dönmesi, birey-toprak bağını anlamak ya da buna göre duyarlılık bilincini kazanma hedefli seyahat ettikleri destinasyonlardır. Çevresel turizm destinasyonlarına seyahat eden turist bireylerine göre mühim olan etnik albenilerinden ziyade doğal çevresel cazibeleridir. Bu sebeple turist bireyleri daha fazla milli park ve doğa güzelliklerini gezmek, görmek, uzun yürüyüş yapma, dağa tırmanma, ve kamp yapma isteklerinde bulunurlar.

 Dinlenme Hizmeti Veren Destinasyonlar: Turizme ortak olan tüketicileri dinlenme yönünden hizmet edecek olan destinasyonlardır. Bu destinasyonların, geneli deniz-kum-güneş, termal ve dağ turizmi vb. hizmet vermeleri tipik niteliklerini oluşturmaktadır. Dünyada ve Türkiye’deki çoğu turizm destinasyonları çoğunlukla dinlenme hizmeti veren destinasyonlardır. Bilhassa Akdeniz Çanağı’ nda bulunan çok fazla turizm destinasyonu dinlenme hizmeti vermektedir. Aynı zamanda Türkiye’de Marmaris, Kemer, Belek, Alanya, Abant, Ayvalık dinlenme hizmeti veren destinasyonlar örneğidir.  Kültür Hizmeti Veren Destinasyonlar: Kişilerin geçmiş zamanlarda seyahat

ettiği ve anılarındaki bulunan destinasyonları yeniden seyahat ederek ve yok olmaya başlamış hayat şekillerini yeniden tanık olmasıyla seyahat ettikleri ve çoğunlukla seyahatlerin kültürel beklentiler yönünden hizmet veren alanlardır. Kültürel destinasyonlarda canlı, etkili, yöresel nitelikler mühim cazibelidir. Kültür turizmi hizmeti veren destinasyonları seyahat eden turist bireyleri çoğunlukla kır ya da köy bölgelerinde yemek yemek, bölgenin giyim şenliklerine, folkloruna ortak olmak geçmiş tür el zanaatlarını görmenin yanı sıra doluluk kapsamında sinema salonu, konser salonu, panayırlar, müze, sanat galerisi ve tiyatro gibi yerlere seyahat ederler. Dünya genelinde kültürel destinasyonlara çok sayıda misal vermek mümkündür: Paris, Viyana, New York’da Broadway, Almanya’da Frankfurt Kitap Fuarı ve başka sanat içeren panayırların yanında müze ve sanat galerilerine mensup turizm destinasyonları da yer almaktadır. Washington, DC (District of Columbia), mensup olduğu 40’ı aşkın müze ile bu mevzuda mühim bir turizm destinasyonuyken, Paris Londra, Viyana, Berlin vb. turizm noktaları da önemli müzeler bulunmaktadır.

51

Bununla birlikte Türkiye de, İstanbul’a ait müzelerin bulunmasıyla son derece değerli bir kültür turizmi destinasyonu konumundadır.

 Tarihsel İçerikli Hizmet Veren Destinasyonlar: Bireylerin tarihle dolu turistik yerleri ve değerleri görmek, geçmişin önemli olaylarını canlandıran ses ve ışık gösterilerine katılmak maksadıyla genellikle rehber ile beraber ziyaret edilen tarihi anıt, bina, ibadet yeri ve yapıları, ören yeri, tarihi şehir gibi özellikleri ile öne çıkan turizm destinasyonları bu anlamda değerlendirilmektedir. Tarihsel destinasyonlara bilhassa örgütsel kitle seyahatleri yapılmaktadır. Bununla birlikte tarihsel açıdan yer alan kaynaklarla bir turizm destinasyonu olan bölgeler içinde ilk önde İstanbul belirtilir. Dünyada ise; Roma, Paris, Londra, Moskova, Budapeşte ve Viyana tarihsel hizmet veren destinasyonlardır. Ülkemizde bir başka tarihsel destinasyonlara misal olarak, Kapadokya turizm alanı, Efes, Antalya, Bursa, Edirne, Trabzon, Mardin vb. şehirlerdir.

 Etnik Turizm Hizmeti Veren Destinasyonlar: Etnik turizm, bireylerin, değişik kültürler ile birlikte bir arada ile uyum içinde hayatlarını devam ettiren ilgi çekici toplumların hayat şekillerini ve kültürel kaynaklarını incelemek maksadıyla amacıyla bahsedilen bölgelere gerçekleştirdikleri seyahatlerdir. Bu çeşit turizm türlerinin hizmet verildiği yerler etnik turizm hizmeti veren destinasyonlardır. Etnik turistik destinasyonları ziyaret eden turistler özellikle evleri ziyaret ederler, yöresel danslarla törenleri izler ve dinsel törenlere de katılırlar. Etnik turizm destinasyonlarına örneklersek; Avustralya da ki yerlilerinin yaşamlarını sürdürdükleri yerler, ABD’de Kızılderililerin, Irishlerin, siyahi Amerikalıların yaşamlarını halen veya geçmişte sürdürdükleri yerler örnek olarak söylenebilir. Ülkemizde ise Mardin, İstanbul, İzmir, Gökçeada, Bozcaada, Heybeliada, Büyükada, Mersin ve Rumların yaşamlarını sürdürdüğü diğer yerler birer örnek oluşturur.

 Eğlence Hizmeti Sunan Destinasyonlar: Turizm hareketlerine eğlence ağırlıklı maksatlarla katılacak olan turistlerin ihtiyaçlarını karşılayan turizm destinasyonlarına eğlence hizmeti veren destinasyonlar denir. Akdeniz Çanağı’ndaki birçok turizm destinasyonu eğlence hizmeti veren

52

destinasyonlara örnek olarak gösterilebilir. Ülkemizde bu tür turizm destinasyonuna en iyi örnekten birisi Bodrum’dur. Diğer taraftan şans oyunlarıyla seyahat edenler de bu sınıfın içinde yer alır. Dünyada bilindiği üzere şans oyunları kumar turizmi ile ilgili en belirgin turizm bölgelerinin başında Los Angeles ve Las Vegas gelmektedir.

 İktisadi İçerikli Hizmet Sunan Destinasyonlar: Ekonomik açıdan taşıdıkları önemden ötürü, özellikle iş amacıyla seyahat edenlerin oldukça fazla ziyaret ettikleri turizm destinasyonlarına iş sel turizm destinasyonları ya da iktisadi içerikli turizm veren destinasyonlar adı verilmektedir. Bir destinasyonda birden çok turizm imkânı bulunması da mümkün olmaktadır. Bir başka ifadeyle eğlence imkânlarını merkezine alan bir turizm destinasyonu aynı süreçte iş turizmi imkânı veren bir destinasyon da olabilmektedir. Bu sebeple iş seyahatleri yapan kişiler genelde diğer turizm işlevlerini bir veya birkaçı içinde bulunabilirler. Bununla beraber büyük ve üst düzeyde konaklama merkezleri nitelikli lokanta ve kongre salonu iktisadi içerikli hizmet veren destinasyonların karakteristik nitelikleri içinde yer alır. Dünyada bu turizm destinasyonlarına; New York, Chicago, Londra, Berlin, Paris, Moskova, Dubai ve Hong Kong örnek olurken Ülkemizde söz konusu destinasyon çeşidine İstanbul örnek gösterilebilir.

 Siyasal İçerikli Hizmet Sunan Destinasyonlar: Siyasal açıdan önem gösteren şehirlerin oluşturduğu turizm destinasyonlarına siyasal içerikli hizmet veren destinasyonlar denir. Birleşmiş Milletler başta olmak üzere birçok uluslararası siyasal örgüte merkez olmuş New York siyasal içerikli hizmet veren destinasyonlara en önemli örnek gösterilebilir. Avrupa Birliği’nin merkezi yönetimi Brüksel, Washington DC, Londra, Pekin, Moskova, Berlin, Roma, Paris ve yılda bir kez siyasi ağırlıklı toplantıların yapıldığı Davos bu çeşit destinasyonlara verilecek örnek merkezlerdir.