Sosyal Medyada Pazarlama Yöntemleri

Sosyal medya aracılığı ile yapılan pazarlama faaliyetleri ya da çeĢitleri farklı sınıflandırmalara tabi tutmak mümkündür. Ġlk sınıflandırma Esener (2009: 10) tarafından yapılmaktadır. Bunlar,

 Sosyal reklam,  Marka platformları  Sosyal ağlar.

Sosyal reklam, kullanıcının izni ile kullanıcının kullanmıĢ olduğu sosyal platformlarda reklam mesajlarının yayınlanmasıdır. Kullanıcı bilgileri ile kiĢiselleĢen reklamlar sosyal agdaki çevresine yayılmaktadır. Bu tip reklamlarda profil bilgileri, sosyal veriler ve etkileĢim bilgileri kullanılmaktadır (Esener, 2009: 11-12).

Marka platformları üreticilerin ürünlerin güvenirliklerini artırmak amacı ile uyguladıkları bir sosyal medya pazarlama çeĢididir. Bu uygulamada marka sosyal ağların yanında kendilerinin oluĢturdukları platformları da kullanarak müĢterilerine ulaĢmaktadırlar (Esener, 2009: 2013). Bu platformlarda üretici ile tüketici iletiĢime geçerek ürün memnuniyeti ve ürün geliĢtirmesi konularında bilgi alıĢveriĢi yapılmaktadır.

Marka platformlarının kullanılmasının tercih edilmesinin nedenleri üç baĢlıkta özetlenebilir. Öncelikle sosyal ağlarda içeriği yönetmek oldukça zor iken bu tip platformlarda içerik kolayca yönetilmekte, tüketici ile bu ortamda iletiĢim

32

kurulmaktadır. Ġkincisi bu platformlar sayesinde nicel analizler yapmak mümkün olmaktadır. Bu ortamlarda anket uygulamaları yapmak mümkündür (Esener, 2009: 14). Son olarak bu platformların sadakat duygusu ve topluluk duygusunun geliĢmesinde etkili olduğu bildirilmiĢtir.

ĠĢlek (2012: 66) ise sosyal medyada pazarlama faaliyetlerini üç farklı baĢlıkta sınıflandırmaktadır. Bu baĢlıklar halkla iliĢkiler, içerik üretimi pazarlama ve viral mesajlaĢma Ģeklindedir. Bunun tip pazarlama ayrıca veri tabanı temelli pazarlama, viral pazarlama ve yakınsama olarak da sınıflandırılmaktadır. Bu ayrımların tamamı aĢağıda sınıflandırılmaktadır.

Veri tabanı temelli pazarlamada müĢterilerin bilgileri veri tabanında tutulmaktadır. Sonrasında bu bilgiler kullanılarak müĢterilere doğru ürünü pazarlamak amacı ile doğru teklifler yapılmaktadır. Böylelikle doğru müĢteriye doğru promosyonlar ulaĢmıĢ olmaktadır.

Halkla iliĢkiler yaklaĢımında ise çok fazla miktarda haberin sosyal medya kullanıcıları tarafından oluĢturulması ve/veya klasik medyada yer alan haber ve benzeri içeriklerin online gruplara yayılması halka iliĢkiler uzmanlarını, mesajlarını sosyal medya aracılığıyla hedef kitlelerine duyurma çabası içerisine götürmektedir. Bu sayede duyurulmak istenen haberler müĢteriler tarafından daha güvenilir ve değerli olarak algılanabilecektir. Öte yandan bu haberlerin sosyal medyanın sürekli değiĢen ve içeriğinde yok olması ya da dikkat edilmemesi de muhtemel bir sonuç olabilir (ĠĢlek, 2012: 66).

Ġçerik üretimini pazarlama yaklaĢımında bu amaç ile inĢa edilen bloglar, videolar ve benzeri içeriklerin, hitap edilmesi planlanan kitlenin temel özellikleri dikkate alınarak düzenlenmesi gerekmektedir (ĠĢlek, 2012: 66). Örneğin marka platformları marka ile ilgili internet kullanıcılarının dikkatini çekecek Ģekilde dizayn edilmeli ve bu kullanıcıların ilgi gösterdiği dijital platformlarda etkin olmalıdır.

Viral pazarlama, ürünlerin tanıtım ve dağıtım faaliyetlerinde tüketici iletiĢim ağları kullanılmaktadır. Bu pazarlama tipi, internet ortamında firmalara ait mesajların dolaĢması ile ortaya çıkmıĢtır. E-ticaret, sosyal ağlardaki marka platformları gibi gruplar, topluluklar ve mesaj grupları; firmaların viral pazarlama çerçevesinde

33

tutundurma faaliyetlerini geliĢtirmek için kullandıkları araçlar içerisindedir (Helm, 2000: 159). Viral mesajlaĢma yaklaĢımına göre sosyal medya pazarlaması yapan firmaların kullandıkları içerik viral nitelikleri barındırmalıdır. Ġnternet kullanıcılarının paylaĢmaya ve yaymaya gönüllü olacağı Ģekilde ilginç, komik ya da duyarlı içerikler, sosyal medyada daha hızlı ve etkin yayılacaktır. Bu tür paylaĢımlara sahip olan firmalar duyurmak istedikleri mesajı tüketicilere duyurma ve fark edilme imkânına sahip olmaktadırlar. Sosyal ağ sitelerinin pazarlama faaliyetleri kapsamında yöneticilere sağladığı bir diğer avantaj ise bu ağlar sayesinde hedef müĢteri kitlesinin tüketim tercihlerini açığa çıkarmasıdır. Yöneticiler bu sayede müĢterinin ilgi alanına, ihtiyacına ve zevklerine yönelik reklamlar oluĢturabilir (Kazançoğlu vd., 2012: 161).

Yakınsama farklı telekomünikasyon servisinin bir araya gelmek suretiyle tek bir cihaz altında hizmet vermesi demektir. Televizyon servisi veren bir firma aracılığı ile internete bağlanmak, cep telefonundan mesaj atmak suretiyle bir cihazı çalıĢtırmak ya da laptoptan sesli/görüntülü görüĢme yapmak gibi uygulamalar yakınsama faaliyetine örnek olarak verilmektedir. Böylesi uygulamaların pazarlama faaliyetlerinde kullanılması da baĢka bir sosyal medya pazarlaması çeĢidini oluĢturmaktadır (Ying, 2012: 54-55).

Sosyal medyada pazarlama faaliyetlerini kullanılan sosyal medya aracına göre de sınıflandırmak mümkündür. Bunlar, facebook, bloglar, twitter ve benzeri mikrobloglar, youtube ve flickr türü sosyal medya paylaĢım siteleri, pod yayınları ve sanal dünyalardır (Bulut, 2012: 40-69). Facebook uygulaması ile Ģirketler tüketicilerin kendileri ile ilgili düĢüncelerini tek bir merkezde görebilmekte, yeni geliĢtirdikleri ürünler ile ilgili düĢünceleri çok hızlı bir Ģekilde görebilmektedirler. Zira facebook uygulamasında ortak zevk ve tercihlere sahip kullanıcılar bir araya toplanabilmektedir. Facebook aynı zamanda bir reklam platformu olarak da faaliyet göstermektedir (Bulut, 2012: 46).

ġirketler blog arama motorlarını kullanarak hedef pazarlarını yakından takip edebilmektedirler. Ürünleri ve kendileri ile ilgili haberleri oluĢturan ya da yayan blogları arama motorları ile tarayarak kendileri ile ilgili veri toplayabilen Ģirketler bu sayede stratejilerini belirlemektedirler (Esener, 2009: 47). Bunun yanı sıra twitter

34

gibi mikro blogların kullanımı ile iĢletmeler müĢterileri ile hızlı iletiĢim kurabilmektedirler. Bulut (2012: 56) twitterin iĢletmeler açısından avantajlarını Ģu Ģekilde sıralamaktadır:

 Markanın oluĢturulması, kuvvetlendirilmesi ve yaygınlaĢtırılması,  ĠĢletmelerin doğrudan reklamını yapabilmesi,

 Ġzleyici kitlesinin geniĢletilmesi,  Profesyoneller ile iletiĢime geçme,  Tüketiciler ile ağ kurabilme,

 ĠĢletme ve ürünü hakkında görüĢ ve düĢünce toplama,  Öneri isteyerek yeni ortak ya da eleman bulma,  ÇalıĢanlar için ağ kurabilme,

 Yeni iĢ olanakları yakalama,

 Toplantı gibi organizasyonların düzenlenmesi.

Youtube gibi sosyal medya paylaĢım siteleri ise marka farkındalığı oluĢturma, ürünlerin reklamının yapılması, doğrudan satıĢ, ürün desteği, çalıĢanların iletiĢimi, Ģirket içi eğitim ve hatta ise alma amaçlı kullanılmaktadır (Bulut, 2012: 60-61).

Pod yayınları ise büyük firmaların herhangi bir medya aracına ihtiyaç duymadan kendi ile ilgili kayıtların tüketici grubuna ulaĢtırılmasında kullanılmaktadır. Bu sayede firmalar müĢterileri ile ürünleri ya da kendileri hakkında bilgiyi doğrudan duyurmaktadırlar.

Second life gibi sanal dünyalar ise içerilerinde barındırdıkları ekonomi sayesinde sanal dünyada kazandıkları paraları gerçek dünyaya aktarabilmektedirler. Böylece Ģirketler sanal dünyalar aracılığı ile doğrudan satıĢ yapmakta, sanal dünyalarda kendi reklamlarını yapabilmektedirler (Bulut, 2012: 71).