Sosyal Medya Popüler Kişilerinin Satın Alma Karar Sürec

Likert ifadelerine dayanarak hane halkı gelir düzeyi ile satın alma karar sürecinin One Way ANOVA testi ile karşılaştırılması sonucu çıkan anlamlı sonuçlar Tablo 22’ de gösterilmektedir.

Tabloya göre; hane halkı gelir düzeyi 2.000TL ve altı olan katılımcılar için, ürüne veya hizmete ilişkin satın alma karar aşamasında kendileri ile aynı sosyal medya popüler kişisini (fenomen) takip eden gelir düzeyi kendilerine yakın olan kişilerin ürün veya hizmet hakkındaki yorumları satın alma kararları için önemliyken; hane halkı gelir düzeyi 3.001TL-4.000TL olan katılımcılar için önemli değildir (F=2,711; p<0,030).

Hane halkı gelir düzeyi 2.000TL ve altı olan katılımcılar için, ürüne veya hizmete ilişkin satın alma karar aşamasında kendileri ile aynı sosyal medya popüler kişisini (fenomen) takip eden, kendileri ile aynı mesleği yapan kişilerin ürün veya hizmet hakkındaki yorumları satın alma kararı için önemliyken; hane halkı gelir düzeyi 2.001TL-3.000TL ve 4.001TL-5.000TL olan katılımcılar için önemli değildir F=2,556; p<0,038).

79

Tablo 22: Sosyal Medya Popüler Kişisinin Satın Alma Karar Süreci Üzerindeki

Rolünün Gelir Durumuna Göre Değişimi (One Way ANOVA)

*1: Kesinlikle Katılmıyorum 2: Katılmıyorum 3: Ne Katılıyorum Ne Katılmıyorum 4: Katılıyorum 5: Kesinlikle Katılıyorum s.d.: Serbestlik Derecesi

Tablo 23: Sosyal Medya Popüler Kişisinin Satın Alma Karar Süreci Üzerindeki

Rolünün Eğitim Seviyesine Göre Değişimi (One Way ANOVA)

İfadeler Gruplar Ortalamalar farkı*

s.d. F p Satın aldığım üründen veya hizmetten

memnun kalırsam bunu takip ettiğim sosyal medya popüler kişisinin (fenomen) postuna yorum yaparak veya DM’den onunla paylaşırım.

Lise Doktora -1,322 4 2,737 0,028

Satın aldığım üründen veya hizmetten memnun kalırsam sosyal medya popüler kişisinin (fenomen) postunun altına olumlu yorum yaparım.

Lise Doktora -1,314 4 2,576 0,037

Ön Lisans

Doktora -1,504

Lisans Doktora -1,264

*1: Kesinlikle Katılmıyorum 2: Katılmıyorum 3: Ne Katılıyorum Ne Katılmıyorum 4: Katılıyorum 5: Kesinlikle Katılıyorum s.d.: Serbestlik Derecesi

Doktora mezunu katılımcılar, satın aldıkları üründen veya hizmetten memnun kalırlarsa bunu takip ettiği sosyal medya popüler kişisinin (fenomen) postuna yorum yaparak veya DM’den onunla paylaşmaya özen gösterirken; lise

İfadeler Gruplar Ortala malar farkı*

s.d. F p

Ürüne veya hizmete ilişkin satın alma karar aşamasında benimle aynı sosyal medya popüler kişisini (fenomen) takip eden gelir düzeyi bana yakın olan kişilerin ürün ve hizmet hakkındaki yorumları satın alma kararımı etkiler.

2. 00 0T L v e altı 3 .0 0 1 T L -4 .0 0 0 T L 0,729 4 2,711 0,030

Ürüne veya hizmete ilişkin satın alma karar aşamasında benimle aynı sosyal medya popüler kişisini (fenomen) takip eden benimle aynı mesleği yapan kişilerin ürün ve hizmet hakkındaki yorumları satın alma kararımı etkiler.

2. 00 0T L v e altı 2 .0 0 1 T L - 3 .0 0 0 T L 0,598 4 2,556 0,038 4 .0 0 1 T L - 5 .0 0 0 T L 0,693

80

mezunu katılımcılar göstermemekte olup, bu nedenle aralarında anlamlı bir fark bulunmaktadır (p<0,028).

Aynı zamanda doktora mezunu katılımcılar, satın aldıkları üründen veya hizmetten memnun kalırlarsa sosyal medya popüler kişisinin (fenomen) postunun altına olumlu yorum yapacaklarını ifade etmiş olduklarından; lise, ön lisans ve lisans mezunu katılımcılar ile aralarında anlamlı bir fakın olduğunu tabloya bakarak söylemek mümkündür (p<0,037).

Satın alma karar sürecinin kadınlar ve erkekler arasındaki anlamlı farklarına ilişkin ifadeler aşağıdaki Tablo 24’te görülmektedir.

Buna göre kadınlar ve erkekler arasında satın alma karar süreci bakımından farklar şöyledir:

• Erkekler kadınlara göre, sosyal medya popüler kişisinin (fenomen) ürün veya hizmet hakkında neler konuştuğunu ve hangi ürünü veya hizmeti tavsiye ettiğini düzenli olarak daha çok takip etmektedir (t=-2,484; p<0,013) ve ürüne veya hizmete ilişkin satın alma karar aşamasında kendileri ile aynı sosyal medya popüler kişisini (fenomen) takip eden kendileri ile aynı mesleği yapan kişilerin ürün veya hizmet hakkındaki yorumları satın alma kararlarını daha çok etkilemektedir (t=-2,281; p<0,023).

• Erkekler kadınlara göre satın alacağı ürünle veya hizmetle ilgili alternatifleri belirlerken en önemli bilgi kaynağının sosyal medya popüler kişisi (fenomen) olduğunu daha çok düşünmektedir. Aynı zamanda erkekler sosyal medya popüler kişisinin (fenomen) tavsiye ettiği ürünü veya hizmeti kadınlara göre daha çok satın almak isterler.

• “Ürün ve hizmet hakkında en güvenilir bilgiye takip ettiğim sosyal medya popüler kişisi (fenomen) sayesinde ulaşırım” ifadesine erkeklerin katılma oranı kadınlara göre daha fazladır. Buradan hareketle erkeklerin sosyal medya popüler kişilerine (fenomen) daha fazla güvendiklerini söylemek mümkündür.

81

Aşağıdaki ifadelere erkeklerin katılım oranı kadınlardan daha fazladır. • “Ürün ve hizmet hakkında takip ettiğim sosyal medya popüler kişilerinin

(fenomen) takipçilerinin genel kanaati neyse ben de o kanaate uyarım.” • “Takip ettiğim sosyal medya popüler kişileri (fenomen) sayesinde

belirlediğim ürün veya hizmet alternatifleri hakkında olumsuz yorumları değerlendiririm.”

• “Takip ettiğim sosyal medya popüler kişileri (fenomen) sayesinde belirlediğim ürün veya hizmet alternatifleri hakkında olumlu yorumları değerlendiririm.”

• “Ürün veya hizmet tercihlerinde takip ettiğim sosyal medya popüler kişilerinin (fenomen) tavsiyelerini alternatifleri değerlendirme aşamasında daha çok kullanırım.”

• “Ürüne veya hizmete ilişkin satın alma karar aşamasında benimle aynı sosyal medya popüler kişisini (fenomen) takip eden çevremdeki insanların, kadınların, erkeklerin, yaşıtlarımın, medeni durumu benimle aynı olan kişilerin, gelir düzeyi bana yakın olan kişilerin ürün veya hizmet hakkındaki yorumları satın alma kararımı etkiler.”

Satın alma karar sürecinin mesleğe ve yaşa göre değişimi ölçmek için yapılan One Way ANOVA testi sonucu anlamlı bir fark bulunamamıştır.

Tablo 24: Sosyal Medya Popüler Kişisinin Satın Alma Karar Süreci Üzerindeki

Rolünün Cinsiyete Göre Değişimi (Bağımsız Grup t- Testi)

İfadeler Cinsiyet Ortalama t p Sosyal medya popüler kişilerinin (fenomen) ürün veya

hizmet hakkında neler konuştuğu ve hangi ürünü ve hizmeti tavsiye ettiğini düzenli olarak takip ederim.

Kadın 3,79

-2,484 0,013 Erkek 4,08

Sosyal medya popüler kişilerinin (fenomen) tavsiye ettiği bir ürünü veya hizmeti beğenmişsem o ürünü veya hizmeti satın almak isterim.

Kadın 3,27

-2,516 0,012 Erkek 3,59

Satın alacağım ürün veya hizmet için alternatifleri belirlememde en önemli bilgi kaynağının takip ettiğim sosyal medya popüler kişileri (fenomen) olduğunu düşünüyorum.

Kadın 3,81

-2,979 0,003 Erkek 4,14

82

Ürün ve hizmet hakkında en güvenilir bilgiye takip ettiğim sosyal medya popüler kişileri (fenomen) sayesinde ulaşırım.

Kadın 3,88

-2,963 0,003 Erkek 4,19

Ürün veya hizmet hakkında takip ettiğim sosyal medya popüler kişilerinin (fenomen) takipçilerinin genel kanaati neyse ben de o kanaate uyarım.

Kadın 3,90

-2,026 0,043 Erkek 4,14

Takip ettiğim sosyal medya popüler kişileri (fenomen) sayesinde belirlediğim ürün veya hizmet alternatifleri hakkında olumsuz yorumları değerlendiririm.

Kadın 3,09

-2,458 0,014 Erkek 3,43

Takip ettiğim sosyal medya popüler kişileri (fenomen) sayesinde belirlediğim ürün veya hizmet alternatifleri hakkında olumlu yorumları değerlendiririm.

Kadın 3,10

-2,606 0,009 Erkek 3,45

Ürün veya hizmet tercihlerinde takip ettiğim sosyal medya popüler kişilerinin (fenomen) tavsiyelerini alternatifleri değerlendirme aşamasında daha çok kullanırım.

Kadın 3,36

-3,117 0,002 Erkek 3,74

Ürüne veya hizmete ilişkin satın alma karar aşamasında benimle aynı sosyal medya popüler kişisini (fenomen) takip eden çevremdeki insanların ürün ve hizmet hakkındaki yorumları satın alma kararımı etkiler.

Kadın 3,25

-3,087 0,002 Erkek 3,66

Ürüne veya hizmete ilişkin satın alma karar aşamasında benimle aynı sosyal medya popüler kişisini (fenomen) takip eden kadınların ürün ve hizmet hakkındaki yorumları satın alma kararımı etkiler.

Kadın 3,23

-3,778 0,000 Erkek 3,72

Ürüne veya hizmete ilişkin satın alma karar aşamasında benimle aynı sosyal medya popüler kişisini (fenomen) takip eden erkeklerin ürün ve hizmet hakkındaki yorumları satın alma kararımı etkiler.

Kadın 3,48

-2,149 0,032 Erkek 3,75

Ürüne veya hizmete ilişkin satın alma karar aşamasında benimle aynı sosyal medya popüler kişisini (fenomen) takip eden yaşıtlarımın ürün ve hizmet hakkındaki yorumları satın alma kararımı etkiler.

Kadın 3,25

-3,838 0,000 Erkek 3,76

Ürüne veya hizmete ilişkin satın alma karar aşamasında benimle aynı sosyal medya popüler kişisini (fenomen) takip eden medeni durumu benimle aynı olan kişilerin

Kadın 3,41

-3,120 0,002 Erkek 3,81

83

ürün ve hizmet hakkındaki yorumları satın alma kararımı etkiler.

Ürüne veya hizmete ilişkin satın alma karar aşamasında benimle aynı sosyal medya popüler kişisini (fenomen) takip eden gelir düzeyi bana yakın olan kişilerin ürün veya hizmet hakkındaki yorumları satın alma kararımı etkiler.

Kadın 3,33

-2,431 0,015 Erkek 3,66

Ürüne veya hizmete ilişkin satın alma karar aşamasında benimle aynı sosyal medya popüler kişisini (fenomen) takip eden benimle aynı mesleği yapan kişilerin ürün veya hizmet hakkındaki yorumları satın alma kararımı etkiler.

Kadın 3,30

-2,281 0,023 Erkek 3,61

Satın alma karar sürecinin medeni duruma göre değişimi ölçmek için yapılan Bağımsız Grup t- Testi sonucu anlamlı bir fark bulunamamıştır.

3.5.5. Sosyal Medya Popüler Kişilerinin ve Sosyal Medya Popüler