Çalışmada amaç BM algoritması ile futbolu birleştirmekti. Yazılan algoritmalar sayesinde gol atma işlemi BM ile birleştirilmiş oldu. Bu birleşmeyi gösterebilmek içinde çalışmaya robot ve saha ve saha eklendi. Robota Ardunio NANO işlemcisine yazılan komutlarla robot kendi kendine hareket etme imkânı buldu. Böylelikle bir çalışma da BM, robot teknolojisi ve futbolun birlikte kullanıldı. Ayrıca bu çalışma ile robotik ve futbolda BM algoritmasının kullanılacağı görüldü. Robot özelliği kazandırma işlemi olan yapay zekâ robota eklenmiş oldu. Yapılan çalışma kapsamında oluşturulan makinelere de zekâ aşılanacağı ve bu zekânın da her alanda kullanılabileceği fikri de pekiştirilmiş oldu.
Çalışmadaki BM algoritmaları Matlab programının Fuzzy Logic Toolbox kısmında oluşturulan grafiklerin analizi yapıldı. Fuzzy Logic Toolbox kısmında kaleye ve kenarlar olan uzaklıklara göre topun hızı ve çalım şekli incelendi. Yapılan incelemeler amaca göre olumlu sonuç verdi. Çalışmanın amacına yönelik oluşturulan BM algoritması ile futboldaki en önemli unsur olan gol atma eylemi gerçekleşti. Robot, üzerine yerleştirilen sensörler ve yazılan algoritmalar ile kendi kullanacağı bir zekâya sahip olmuş oldu. Robot bu zekâ ile ileri uç oyuncusu gibi hareket etti.
Bu çalışma geliştirilerek futboldaki gol eylemini daha etkili biçimde yerine getirmek mümkündür. Ayrıca her sene düzenlenen robot futbol turnuvalarındaki futbol maçlarında bu algoritmalar sayesinde gol atma işlemini daha kolay hale getirilip gol atma işlemi gerçekleştirilebilecektir.
38
4. KAYNAKÇA
[1] C. Yağcı, İ. Gökçe, T. Bozüyük ve G. Akar, “Yapay zeka teknolojisinin endüstrideki uygulamaları,” Yüksek lisans tezi, Bilgisayar Mühendisliği, Marmara Üniversitesi Teknik Bilimler Yüksek Okulu, İstanbul, Türkiye, 2005. [2] U. Gupta and S. Sonı, “Struggle between nature and science comparison
between human brain and computer system. An enhancement to fuzzy logic,” Journal of Current Engineering Research (JCER), vol. 7, no. 2, 2017. [3] A. Eğrisöğüt Tiryaki ve R. Kazan, “Bulaşık makinesinin bulanık mantık ile
modellenmesi,” Mühendis ve Makine Dergisi, c. 48, s. 565, ss. 1-8, 2004. [4] S. Akbay ve K. Leblebicioğlu, “Askerî birliklerde personel yeterliliği için
bulanık uzman sistem tasarımı,” Savunma Bilimleri Dergisi, c. 3, s. 1, ss. 1-25, 2004.
[5] M. Dayık ve F. Yılmaz, “Pamuklu kumaşta boncuk oluşumunun bulanık mantık metoduyla tespiti,” Tekstil Teknolojileri Elektronik Dergisi, c. 6, s. 2, ss. 19-27, 2012.
[6] E. H. Mamdani and H. Ebrahim, “Application of fuzzy logic to approximate reasoning using linguistic synthesis,” Proceedings of the sixth international symposium on Multiple-valued logic. IEEE Computer Society Press, vol. C-26, no.12, pp. 1182-1191, 1977.
[7] D. Kaptanoğlu ve A. F. Özok, “Akademik performans değerlendirmesi için bir bulanık model,” İTU Dergisi, c. 5, s. 1, ss. 193-204, 2006.
[8] M. Kömür ve M. Altan, “Deprem hasarı gören binaların hasar tespitinde bulanık mantık yaklaşımı,” ITU Dergisi, c. 4, s. 2, ss. 43-52, 2005.
[10] M. Alkan Çakıroğlu, S. Terzi, S. Kasap ve M. G. Çakıroğlu, “Beton basınç dayanımının bulanık mantık yöntemiyle tahmin edilmesi,” Yapı Teknolojileri Elektronik Dergisi, c. 6, s. 2, ss. 1-8, 2010.
[11] C. P. Pappis and E. H. Mandami, “A fuzzy logic controller for a traffic junction,” IEEE Transactions on Systems, Man, and Cybernetics, vol. 7, no.10,
pp. 707-717, 1977.
[12] M. Patel and N. Ranganathan, “IDUTC: An intelligent decision-making system for urban traffic-control applications,” Vehicular Technology IEEE Transactions on, vol. 50, no. 3, pp. 816-829, 2001.
[13] J.R. Clymer, P.D. Corey and J.A. Gardner, “Discrete event fuzzy airport control,” Systems Man and Cybernetics IEEE Transactions on, vol. 22, no. 2, pp. 343-351, 1992.
39
[14] M. A. Şen, “İki tekerlekli robot için bulanık mantık tabanlı kontrolcü tasarımı ve arı algoritması kullanarak optimizasyonu,” Yüksek lisans tezi, Makine Mühendisliği, Selçuk Üniversitesi, Konya, Türkiye, 2014.
[15] M. Abuşka, M. B. Akgül ve V. Altıntaş, “Yutucu plaka üzerine konik yayların yerleştirildiği güneş enerjili hava kollektörünün bulanık mantık ile modellenmesi,” Politeknik Dergisi, c. 20, s. 4, ss. 907-914, 2017.
[16] S. Goddwald, “Fuzzy methods,” in Fuzzy Sets, Fuzzy Logic, vol. 4, Chichester: Wiley, 1993, pp. 135-172.
[17] G. J. Klır and B. Yuan, “Fuzzy methods,” in Fuzzy Sets And Fuzzy Logic,New Jersey: Prentice Hall, vol. 32, no. 2, 1995, pp. 207-208.
[18] E. H. Mandani and S. Assılıan, “An experiment in linguistic synthesis with a fuzzy logic controller,” International Journal of Man-Machine Studies, vol. 7, no. 1, pp. 1-13, 1975.
[19] A. Akıllı, H. Atıl ve H. Kesentaş, “Çiğ süt kalite değerlendirmesinde bulanık mantık yaklaşımı,” Kafkas Universitei Veterinerlik Fakültesi Dergisi, c. 20, s. 2, ss. 223-229, 2012.
[20] C.J. Wu and A.H. Sung, “A general purpose fuzzy controller for monotone functions,” Systems Man and Cybernetics Part B: Cybernetics IEEE Transactions on, vol. 26, no. 5, pp. 803-808, 1996.
[21] K. Kayışlı ve M. Uğur, “3 serbestlik dereceli bir robot kolun bulanık mantık ve pıd ile kontrolü,” Gazi Üniversitesi Fen Bilimleri Dergisi BÖLÜM: C Tasarım ve Teknoloji , c. 5, s. 4, ss. 223-234, 2017.
[22] A. A. Taher, H. H. Amar and H. Mliki, “Fuzzy logic controller ith color vision system tracking for mobile manipulator robot,” International Conference on Advanced Machine Learning Technologies and Applications. Springer (Amlta2018),2018, pp. 138-146.
[23] M. C. Jones and W. Cheung, “Using fuzzy logic to determine the vulnerability of marine species to climate change,” Global Change Biology, vol. 24, no. 2, pp. 719-731, 2018.
[24] J. Jalani and S. Jayaraman, “Design a fuzzy logic controller for a rotary flexible joint robotic arm,” Matec Web Of Conferences 2018, Malaysia, 2018, pp. 207- 216.
[25] T. Lee, H. Lam, F. Leung and P. Tam, “A practical fuzzy logic controller for the path tracking of,” IEEE Control Systems Magazine, vol. 23, no. 2, pp. 60- 65, 2003.
[26] D. Gu, H. Hu and L. Spacek, “Learning fuzzy logic controller for reactive robot behaviour,” Advanced Intelligent Mechatronics, 2003. AIM 2003. Proceedings. 2003 IEEE/ASME International Conference on. IEEE, 2003, pp. 46-51.
[27] Y. Ünal, “Bulanık çok kriterli karar verme yöntemleri ve bir takım oyunu için oyuncu seçimi uygulaması,” Yüksek lisans tezi, İstatistik Bölümü, Selçuk Üniversitesi, Konya, Türkiye, 2011.
40
[28] A. O. Cerrah, “Futbolda farklı vuruş tekniklerinde kassal aktivasyonların ve top hızı izokinetik kuvvet ilişkisinin değerlendirilmesi,” Yüksek lisans tezi, Beden Eğitimi ve Spor Anabilim Dalı, Anadolu Üniversitesi, Eskişehir, Türkiye, 2009.
[29] O. Imamoglu, C. Cebı ve E. Kılcıgıl, “Analysis of goals at 2006 Fifa World Cup according to technical and tactical criteria’s,” SPORMETRE Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, c. 5, s. 4, ss. 157-165, 2007
[30] B. Karaoğlu, “Makine öğrenmesi ile spor karşılaşmalarının modellenmesi,” EMO Bilimsel Dergisi, c. 5, s. 9, ss. 1-5, 2015.
[31] O. Cordon and F. Herrera, “A three-stage evolutionary process for learning descriptive and approximate fuzzy-logic-controller knowledge bases from examples,” International Journal of Approximate Reasoning vol. 17, no.4, pp. 369-407, 1997.
[32] A. Eğrisöğüt Tiryaki ve R. Kazan, “Bulaşık makinesinin bulanık mantık ile modellenmesi,” Mühendis ve Makine Dergisi, c. 48, s. 565, ss. 1-8, 2004. [33] M. Braae and D. A. Rutherford, “Selection of parameters for a fuzzy logic
controller,” Fuzzy Sets and Systems, vol. 2, no. 3, pp. 185-199, 1979.
[34] J. R. Castro, O. Castıllo and P. Melin, “An interval Type-2 Fuzzy Logic Toolbox for control applications,” Fuzzy Systems Conference, FUZZ-IEEE 2007. IEEE International. IEEE, 2007, pp. 1-6.
[35] İ. H. Altaş, “Bulanık mantık: bulanık denetim,” Enerji, Elektrik, Elektromekanik Dergisi, s. 64, ss. 76-81, 1999.
[36] M. B. Özek ve H. B. Akpolat, “Bulanık mantık için yeni bir yaklaşım: tip-2 bulanık mantık,” e-Journal of New World Sciences Academy Dergisi, c. 5, s. 3, ss. 551-557, 2010.
[37] H. Esat. (2018, 10 Mart). Teknik içerik. [Online]. Erişim: http://www.teknikicerik.com/yapay-zeka-nedir.html.
[38] N. Keleş. (2018, 12 Nisan). Yapay zeka nedir? Uygulama alanları nelerdir?. [Online]. Erişim: https://www.bilgiustam.com/yapay-zeka-nedir-uygulama- alanlari-nelerdir/.
[39] İ. Yılmaz, “Osmanlı dönemi mimarlık eserleri restorasyon inşaat maliyetlerinin yapay zeka yöntemleri ile tahmini,” Doktora tezi, İnşaat Mühendisliği, İstanbul Üniversitesi, İstanbul, Türkiye, 2012.
[40] E. Kıyak ve A. Kahvecioğlu, “Bulanık mantık ve uçuş kontrol problemine uygulanması,” Havacılık Ve Uzay Teknolojileri Dergisi , c. 1, no. 2, pp. 63-72, 2002.
[41] Z. Şen, “Bulanık (Fuzzy) mantık modelleme ilkesi,” Bulanık Mantık ve Modelle İlkesi, Bilge İstanbul, Türkiye: Sanat Yapım Yayınevi, 2001.
[42] H. Çiftçi, “Fuzzy logic approximation for some mathematical functions,” Yüksek lisans tezi, Elektrik Elektronik Mühendisliği, Osman Gazi Üniversitesi, Eskişehir, Türkiye, 2002.
41
[43] M. Albayrak ve Y. G. Yüksel, “8051 mikrodenetleyicili bir sumo robot tasarımı ve uygulaması,” Süleyman Demirel Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi, c. 11, no. 1, pp. 96-102, 2009.
[44] RobotPark. (2018, 10 Mart). Robot nedir?. INFOTEK. [Online]. Erişim: http://www.robotpark.com.tr/Robot-Nedir.
[45] B. Karaoğlu, “Makine öğrenmesi ile spor karşılaşmalarının modellenmesi,” EMO Bilimsel Dergisi, c. 5, s. 9, ss. 1-5, 2015.
[46] A. Çelik ve M. Şahin, “Spor ve çocuk gelişimi,” International Journal of Social Science, c. 6, s. 1, ss. 467-478, 2013.
[47] Y. Kaplan ve G. Çetinkaya, “Spor yoluyla toplumsallaşma-yeniden toplumsallaşma süreci,” International Journal of Science Culture and Sport, c. 2, s. 1, ss. 120-125, 2014.
[48] Türk Dil Kurumu. (2018, 10 Mart). Futbol nedir?. Atatürk Kültür, Dil
ve Tarih Yüksek Kurulu. [Online]. Erişim:
http://www.tdk.gov.tr/index.php?option=com_content&view=frontpage&Itemi d=1.
[49] EkşiŞeyler. (2018, 20 Haziran). Boş kaleye gol atma teknikleri. [Online]. Erişim: https://eksisozluk.com/bos-kaleye-gol-atma-teknikleri--801655.
[50] L. A. Zadeh, “Fuzzy Sets,” Information & Control, vol 8, no. 1, pp. 338-353, 1965.
[51] C. K. Sundarabalan and K. Selvi, “Real coded ga optimized fuzzy logic controlled pemfc based dynamic voltage restorer for reparation of voltage disturbances in distribution system,” International Journal of Hydrogen Energy, vol. 42, no. 1, pp. 603-613, 2017.
[52] M. Yousefi and E. J. M. Carranza, “Union score and fuzzy logic mineral prospectivity mapping using discretized and continuous spatial evidence values,” Journal Of African Earth Sciences, vol. 128, no. 1, pp. 47-60, 2017. [53] Y. Li, S. Sui and S. Tong, “‘Adaptive fuzzy control design for stochastic
nonlinear switched systems with arbitrary switchings and unmodeled dynamics,” IEEE Transactions On Cybernetics, vol. 47, no. 2, pp. 403-411, 2017.
[54] J. R. Giordano, S. S. Jeffrey and E. Frederick, “Surgical instrument with wireless communication between a control unit of a robotic system and remote sensor,” U.S. Patent Application, no. 15, pp. 652-677, 2018.
[55] M. G. Prisco and J. D. Rosa, “Methods for handling an operator command exceeding a medical device state limitation in a medical robotic system,” U.S. Patent No. 9, vol 566, no. 124, 2017.
[56] Ö. Nalbant, O. Gözen ve M. Özbek, “Futbolcularda fiziksel ve kondisyonel özelliklerin pozisyonlara göre değerlendirilmesi,” İstanbul Üniversitesi Spor Bilimleri Dergisi, c. 7, s. 2, ss. 38-49, 2017.
42
[61] E. Şahin. (2018, 12 Nisan). Türkiye'de ilk insansı robot üretimine başlandı. WebTekno. [Online]. Erişim: http://www.webtekno.com/turkiye-de-ilk-insansi- robot-un-seri-uretimine-baslandi-h35152.html.
[62] Moment Expo. (2018, 6 Ağustos). M.Ö’den günümüze robot tarihi. [Online]. Erişim: http://www.moment-expo.com/m-oden-gunumuze-robot-tarihi.
ÖZGEÇMİŞ
KİŞİSEL BİLGİLER
Adı Soyadı : KADİR UĞUR YILMAZ
Doğum Tarihi ve Yeri : 1987/BOLU
Yabancı Dili : İNGİLİZCE
E-posta : kadr-i_yilmaz@hotmail.com
ÖĞRENİM DURUMU
Derece Alan Okul/Üniversite Mezuniyet Yılı
Yüksek
Lisans Bilgisayar Mühendisliği Düzce Üniversitesi 2018 Lisans Bilgisayar Mühendisliği Karabük Üniversitesi 2014 Lisans Bilgisayar Öğretmenliği Fırat Üniversitesi T.E.F. 2009
Lise Sayısal İzzet Baysal Anadolu Lisesi 2005
MESLEKİ DENEYİM
Yıl Alan Çalıştığı Kurum Bölüm
2009 – … Teknik Öğretmen Milli Eğitim Bakanlığı Teknolojileri Bilişim