1.Öğretmen ve yöneticilerin ölçeğin “Eğitimde kaliteyi artırma” alt boyutuna ilişkin olarak görüşleri puanları ortalaması ( Χ =4,08)’dır. Bu sonuç Comenius programının
“Eğitimde kaliteyi artırma” alt boyutunun amacına büyük oranda ulaştığı şeklinde yorumlanabilir. Top (2002) tarafından yapılan araştırmada öğretmen ve yöneticiler Comenius programının sonuçlarından birinin eğitimde kaliteyi arttırmak olacağını belirtmişlerdir. Ayrıca Haspolat ve Kılıç (2007) yaptıkları araştırmada Comenius programının öğrenci ve öğretmenlere bireysel ve mesleki anlamda katkı sağladığını ortaya koymuştur. Fitzgerald (1999) tarafından yazılan Okul Eğitimi İçin İlkokul Ve Öncesi Okulların AB Sokrates Comenius Programına Katılımı adlı makalede Bu programın, öğretmenlerin, öğrencilerin ve ailelerin tutumu ve okulun eğitim kalitesi konusunda okula olumlu katkı sağladığı sonucuna varılmıştır.
2. Öğretmen ve yöneticilerin “Kültürler arası bilincin geliştirilmesini sağlama” alt boyutuna ilişkin öğretmen ve yönetici görüşleri ortalaması ( Χ =4,37)’dir. Bu sonuç Comenius programının “Kültürlerarası bilincin geliştirilmesini sağlama” alt boyutunun amacına ulaştığını göstermektedir. Aydoğan ve Şahin (2006), Comenius projelerine katılan öğrenciler üzerinde yaptıkları çalışmada da Comenius programının farklı kültürler hakkında doğru bilgiler edinerek, var olan ön yargıları değiştirdiği sonucu ortaya çıkmıştır. Şahin (2006), Erasmus öğrencileriyle nitel bir araştırma yapmış ve öğrenciler gittikleri Avrupa ülkelerindeki okullarda, Türklerle ilgili var olan önyargıların, program sonunda değiştiğini belirtmişlerdir. Aynı zamanda kendilerinde Avrupa insanı hakkında oluşturdukları yanlış önyargıların da değiştiğini, Avrupa insanın çok anlayışlı ve yardımsever olduğunu gözlemlediklerini belirtmişlerdir. Erasmus da bir AB eğitim programı olduğu için genel olarak bu programların önyargıları ortadan kaldırarak farklı kültürdeki insanların birbirlerini daha iyi tanımalarını sağladığı söylenebilir.
3. “Yabancı dil öğrenimini teşvik etme” alt boyutuna ilişkin olarak araştırma kapsamına alınan öğretmen ve yöneticilerin görüşleri puanlarının ortalaması ( Χ =4,12)’dir.
Öğretmen ve yöneticilerden elde edilen veriler Comenius programının “Yabancı dil öğrenimini teşvik etme” alt boyutunun amacına ulaştığını göstermektedir. Türkoğlu ve Türkoğlu (2006) tarafından yapılan araştırmada, Comenius programına katılmak için başvuran yönetici ve koordinatörlerin Comenius programının en çok dil gelişimine katkısı olacağını düşündükleri sonucu ortaya çıkmıştır. Comenius programına katılan yönetici ve öğretmenlerin “Yabancı dil öğrenimini teşvik etme” alt boyutuna olumlu görüş bildirmeleri bu beklentiyi desteklemektedir. Aydoğan ve Şahin’ in (2006) araştırması sonucunda da Comenius programına katılan öğrencilerin yabancı dil öğrenimi açısından olumlu etkilendikleri sonucu çıkmıştır.
4. Araştırma kapsamına alınan öğretmen ve yöneticilerin Comenius programının
“Eğitimde Avrupa boyutunu güçlendirme” alt boyutu ile ilgili görüşleri puanlarının ortalamasının ( Χ =3,62)’dir. Alt boyutlara ilişkin görüşler içinde en düşük ortalama bu boyuttadır. “Avrupa vatandaşı olmak isterim” ve “Kendimi Avrupa kültürüne ait hissediyorum”
ifadelerine katılımcıların “Karasızım” yönünde görüş bildirmesi Comenius programının bu alt amacı gerçekleştirmekte diğer alt amaçlara göre yetersiz olduğunu göstermektedir. Bu duruma, Avrupa ülkeleri ve Türkiye arasındaki tarihsel gelişimin, Avrupa Birliği giriş sürecinde ortaya çıkan anlaşmazlıkların etki ettiği söylenebilir. Şahin’ in çalışmasında da (2006) genel olarak katılımcılar, gittikleri ülkeyi tıpkı kendi ülkeleri gibi benimsediklerini ancak kendilerini Avrupa kültürüne ait hissetmediklerini belirtmişlerdir.
5.Ölçeğin “Eğitim yöntem ve malzemelerinin kullanımında yenilikleri özendirme” alt boyutuna ilişkin öğretmen ve yöneticilerin puanlarının ortalaması ( Χ =4,25)’dir. Öğretmenler ve yöneticilerden elde edilen veriler, Comenius eğitim programının “Eğitim yöntem ve malzemelerinin kullanımında yenilikleri özendirme” amacına ulaştığını göstermektedir. Top (2002) tarafından yapılan araştırma, Comenius programına katılmanın öğretmen ve yöneticilerin eğitim öğretime yönelik yeniliklere daha olumlu bakmalarını sağlayacağını düşündüklerini ortaya koymuştur. Şahin’ in (2006), Erasmus öğrencileriyle yaptığı görüşmede, katılımcılar gittikleri okullarda proje hazırlamaya ve sözlü sınava çok yer verildiğini, derslerin öğrenci odaklı olduğunu belirtmişlerdir. Avrupa ülkelerinde kullanılan çağdaş yöntemler giden öğretmen ve yöneticiler tarafından da gözlemlenmekte ve uygulanmasının arttığı belirtilmektedir. Aydoğan ve Şahin çalışmalarının sonucunda;
Comenius programı için hazırlanan projeler sırasında, eğitim-öğretim araç ve gereçlerinin ve bilgi iletişim teknolojilerinin kullanılmasının bunların kullanımını özendirdiği ve yaygınlaştırdığı sonucu ortaya çıkmıştır. Beernaert (1997) tarafından yazılan “Öğretmen Eğitimi ve Yaşam Boyu Eğitim adlı makalede Comenius projelerinin öğrencilerin ve öğretmenlerin yeni bilgi edinmelerini sağladığı, iletişim becerilerin arttırdığı, yaratıcılık ve problem çözme becerilerini geliştirdiği, yeni bilgi teknolojilerini kullanımını geliştirdiği, takım çalışması, açıktan ve uzaktan öğrenme becerilerini geliştirdiği sonuçlarına ulaşılmıştır.
6- Araştırma kapsamına alınan erkek ve kadın öğretmenlerin, Comenius eğitim programının “Eğitimde kaliteyi arttırma”, “Kültürlerarası bilincin geliştirilmesini sağlama”,
“Yabancı dil öğrenimini teşvik etme “,“Eğitimde Avrupa boyutunu güçlendirme”, “Eğitim yöntem ve malzemelerinin kullanımında yenilikleri özendirme” alt boyutlarına ilişkin görüşleri arasındaki farklılığı test etmek için yapılan t-testi sonucu anlamlı çıkmamıştır. Erkek ve kadınlar, “Eğitimde Avrupa boyutunu güçlendirme” dışında kalan boyutlara olumlu yönde görüş bildirirken bu boyuttaki ifadelerde ortalama diğerlerinden düşük çıkmıştır.
7- Comenius programına katılan öğretmen ve yöneticilerin görevlerine göre “Eğitimde kaliteyi arttırma”, “Kültürlerarası bilincin geliştirilmesini sağlama”, “Yabancı dil öğrenimini teşvik etme “,“Eğitimde Avrupa boyutunu güçlendirme”, “Eğitim yöntem ve malzemelerinin kullanımında yenilikleri özendirme” alt boyutlarına ilişkin görüşleri arasındaki farkı belirlemek için yapılan t testi sonucu anlamlı çıkmamıştır. Öğretmen ve yöneticilerin görüşleri yine “Eğitimde Avrupa boyutunu güçlendirme” dışında kalan maddelerde olumlu, bu
8-Comenius programına katılan öğretmen ve yöneticilerin kıdemlerine göre yapılan varyans analizi sonucunda, öğretmen ve yöneticilerin kıdemlerinin onların “Eğitimde kaliteyi artırma” boyutuna ilişkin görüşlerinde anlamlı düzeyde farklılığa neden olduğu ortaya çıkmıştır. Kıdemi 20 yıldan fazla olan öğretmen ve yöneticiler, Comenius programının eğitim kalitesini arttırdığını diğer kıdemlere oranla daha fazla düşünmektedirler. Kıdemi 10-19 yıl olan öğretmenler ise bunu en az savunan gruptur. Ölçeğin diğer alt boyutlarında öğretmen ve yöneticilerin kıdemi görüşlerinde farklılığa neden olmamaktadır.
Yapılan araştırmanın sonucu olarak; Comenius programlarının amaçlarına ulaştığı ve amaçların eğitim sistemimizin gelişimi açısından olumlu olduğu söylenebilir.