10.1. Genel Sonuçlar
Bu çalışmada AISI304 paslanmaz çeliğin tornalama yöntemiyle farklı işleme para- metrelerinin ve soğutma yöntemlerinin talaş kaldırma yoluyla oluşan yüzey pürüzlülüğüne, takım aşınmasına, takım üzeri sıvanmaya olan etkileri deneysel olarak araştırılmıştır. De- neysel çalışmalar neticesinde aşağıdaki sonuçlar elde edilmiştir.
Artan kesme hızlarında ortalama yüzey pürüzlülük değerlerinde iyileşme olduğu göz- lemlenmiştir.
Kuru işleme şartlarında en iyi ortalama yüzey pürüzlülük değeri 175 m/dk kesme hı- zında, 0,10 mm/dev. ilerleme ve 0,75 mm talaş derinliğinde 0,733 µm olarak ölçülmüştür. Bunu sırasıyla 175 m/dk kesme hızında, 0,10 mm/dev. ilerleme ve 1 mm talaş derinliğinde 0,883 µm ve 150 m/dk kesme hızında, 0,10 mm/dev. ilerleme ve 1 mm talaş derinliğinde 0,895 µm olarak ölçüldü.
Kuru işleme şartlarında kesme hızı arttığında oluşan en iyi ortalama yüzey pürüzlü- lük değeri sırasıyla125 m/dk kesme hızı, 0,1 mm/dev ilerleme ve 1,25 mm talaş derinliğin- de 1,072 µm, 150 m/dk kesme hızı, 0,1 mm/dev ilerleme ve 1,25 mm talaş derinliğinde 1,003 µm, 175 m/dk kesme hızı, 0,1 mm/dev ilerleme ve 1,25 mm talaş derinliğinde 0,992 µm olarak ölçülmüştür.
Geleneksel olarak yapılan soğutma sıvılı işleme şartlarında kesme hızı arttığında olu- şan en iyi ortalama yüzey pürüzlülük değeri sırasıyla125 m/dk kesme hızı, 0,1 mm/dev ilerleme ve 0,75 mm talaş derinliğinde 0,641µm, 150 m/dk kesme hızı, 0,1 mm/dev ilerle- me ve 0,75 mm talaş derinliğinde 0,937 µm, 175 m/dk kesme hızı, 0,1 mm/dev ilerleme ve 0,75 mm talaş derinliğinde 0,892 µm olarak ölçülmüştür.
Geleneksel olarak yapılan soğutma sıvılı işlemlerde en iyi ortalama yüzey pürüzlülü- ğü değerleri sırasıyla; sırasıyla125 m/dk kesme hızı, 0,1 mm/dev ilerleme ve 0,75 mm talaş
135
derinliğinde 0,641 µm, 175 m/dk kesme hızı, 0,1 mm/dev ilerleme ve 1 mm talaş derinli- ğinde 0,797 µm, 150 m/dk kesme hızı, 0,1 mm/dev ilerleme ve 1 mm talaş derinliğinde 0,820 µm olarak ölçülmüştür.
MMY sıvılı işleme şartlarında kesme hızı arttığında oluşan en iyi ortalama yüzey pü- rüzlülük değeri sırasıyla125 m/dk kesme hızı, 0,2 mm/dev ilerleme ve 1 mm talaş derinli- ğinde 1,735 µm, 150 m/dk kesme hızı, 0,2 mm/dev ilerleme ve 1 mm talaş derinliğinde 0,819 µm, 175 m/dk kesme hızı, 0,2 mm/dev ilerleme ve 1 mm talaş derinliğinde 1,822 µm olarak ölçülmüştür.
Geleneksel olarak yapılan soğutma sıvılı işlemlerde en iyi ortalama yüzey pürüzlülü- ğü değerleri sırasıyla; sırasıyla 150 m/dk kesme hızı, 0,2 mm/dev ilerleme ve 1 mm talaş derinliğinde 0,819 µm, 175 m/dk kesme hızı, 0,15 mm/dev ilerleme ve 1 mm talaş derinli- ğinde 0,884 µm, 125 m/dk kesme hızı, 0,2 mm/dev ilerleme ve 1,25 mm talaş derinliğinde 0,922 µm olarak ölçülmüştür.
Sadece ortalama yüzey pürüzlülüğüne bakıldığında kuru işleme şartlarındaki en iyi yüzey pürüzlülüğü 175 m/dk kesme hızı, 0,1 mm/dev ilerleme ve 0,75 mm talaş derinliğin- de 0,733 µm olarak, en kötü yüzey pürüzlülüğü de 125 m/dk kesme hızı, 0,2 mm/dev iler- leme ve 1,25 mm talaş derinliğinde 4,354 µm olarak gerçekleşmiştir. Geleneksel soğutma sistemiyle yapılan işlemede en iyi yüzey pürüzlülüğü 125 m/dk kesme hızı, 0,1 mm/dev ilerleme ve 0,75 mm talaş derinliğinde 0,641 µm olarak, en kötü yüzey pürüzlülüğü de 175 m/dk kesme hızı, 0,2 mm/dev ilerleme ve 1,25 mm talaş derinliğinde 3,397 µm olarak gerçekleşmiştir. MMY ile yapılan işlemelerde en iyi yüzey pürüzlülüğü 175 m/dk kesme hızı, 0,1 mm/dev ilerleme ve 1 mm talaş derinliğinde 0,819 µm olarak, en kötü yüzey pü- rüzlülüğü de 175 m/dk kesme hızı, 0,2 mm/dev ilerleme ve 1 mm talaş derinliğinde 43,474 µm olarak gerçekleşmiştir.
Her üç işleme şartlarında da artan ilerleme oranı ortalama yüzey pürüzlülük değerin- de olumsuz yönde etkilediği yani ortalama yüzey pürüzlülük değerinin arttığı görülmüştür. Bu değerlerin bazı örnekleri Tablo 9.2, Tablo 9.3, Tablo 9.4’te verilmiştir.
136
soğutma ile yapılan işlemlere yakın sonuçlar alınmakla beraber takım aşınması konusunda çok büyük farklılıklar tespit edilmemiştir. Ancak MMY yöntemi kullanılarak yapılan so- ğutma ile işlenen numunelerde daha başarılı sonuçların çıktığı görülmüştür. MMY yöntemi ile yapılan çalışmalarda talaş derinliğinin artması kesici takımdaki talaş kırıcı formun daha başarılı olduğunu göstermiştir. Bu sonucun çıkması hem talaşın kırılmasında hem de kırıl- dıktan sonra kesme bölgesinden hemen uzaklaştırılmasında basınçlı havanın etkili olduğu- nu düşündürmektedir.
Deney malzemelerinin işlenmesi esnasında kullanılan geleneksel sulu yöntem ile iş- lemede soğutma suyu (Bor yağı) miktarı her bir parça için yaklaşık olarak 7-8 litre toplam- da ortalama 200 lt soğutma suyu (Bor yağı) kullanılmıştır. MMY ile yapılan deneylerde her bir parça için ortalama 0,2- 0,3 lt soğutma suyu (Bor yağı), toplamda ise yaklaşık ola- rak 8 lt soğutma suyu (Bor yağı) kullanılmıştır. MMY yönteminde soğutma sıvısı kullanı- mında oluşan bu oran hem soğutma suyu (Bor yağı) temin maliyeti hem de kullanılmış yağın bertarafı ile oluşacak maliyet bununla beraber çevreyi koruma bakımında MMY’ nin avantajıdır. Ancak MMY ile yapılacak işlemlerde çalışma ortamının çok iyi havalandırıl- mış olması gerektiği görülmüştür.
10.2. Öneriler
Yapılan bu çalışmada geleneksel soğutma ve MMY ile yapılan tornalama işlemlerin- de soğutma sıvısı takımın ve parçanın dışından tatbik edilmiştir. Bu soğutma işleminin kesici takım içinden yapılarak denenmesi,
Çapı büyük AISI304 malzemede daha fazla çalışma sürelerinde çalışılarak takım aşınmasının ve ortalama yüzey pürüzlülüğünün tespiti,
Talaş derinliği aralıklarının artırılarak işleme yapılarak elde edilen verilerin kıyas- lanması ve en uygun olanların tespit edilmesi önerilebilir.
137