1869 yılında Mümeyyiz ile başlayan Türk çocuk dergici-liği, Osmanlı Devleti’nin siyasal açıdan zor durumda olduğu ve sürekli toprak kaybetmeye başladığı dönemlerden, Balkan
Savaşları gibi ülkemiz için felaketle sonuçlanan savaşlardan ve nihayet Kurtuluş Savaşı ve Cumhuriyet’in ilanı gibi top-lumsal dönüşümlerden etkilenmiş ve her dönem içinde bu-lunduğu koşullara uygun olarak yayınlarını sürdürmüştür.
Cumhuriyet’in ilanından önce yayınlanan çocuk dergilerinde genel itibariyle değerler eğitimi, edep ve ahlaki eğitim, döne-min baskın yabancı dili olan Fransızca’nın öğretilmesine yö-nelik yayınlar yer almaktadır. Balkan Savaşları’nın yaşandığı 1912-1913 yıllarından itibaren ise çocuk dergilerinde eğitim amaçlı yayınların yanında vatan ve millet sevgisine yönelik içeriklere yer verilmeye başlanmıştır. Cumhuriyet’in ilanın-dan sonra ise daha çok oluşturulmaya çalışılan ulus bilinci, Atatürk sevgisi gibi konular ön plana çıkarılmaya başlanmış-tır. Türkiye’de seksenli yıllarda çocuk dergisi dendiğinde ilk akla gelen dergiler Milliyet Çocuk ve Türkiye Çocuk dergile-ri olmuştur. Milliyet ve Türkiye gazeteledergile-rinin yayımlandığı bu dergiler bir döneme damgasını vurmuş çocuk dergileri olmuştur.
Türkiye’de dergicilik sektörünün zor günler yaşadığı 2018 yılında çocuk dergilerinin çeşitlilik açısından oldukça iyi bir konumda olduğunu söylemeyebiliriz. “Çocuk” adı ile yayınlanan on derginin yer aldığı Türk dergi pazarında bu dergilerin hala ayakta kalabilmesi ve periyodik olarak ya-yımlanması çocuk dergiciliğinin iyi bir noktada olduğunun kanıtı olarak gösterilebilir. Bu dergiler incelediğinde her bi-rinin farklı temalara sahip olduğu görülmektedir. Bu hedef kitle için hem ürün çeşitliliği hem de çocuklarını farklı alan-larda yetiştirmek isteyen aileler için alternatifler sunmakta-dır. Ailelerin çocuklarını yetiştirirken Türkiye’de yayınlanan bu dergilerden faydalanması çocukların eğitim vizyonlarına katacakları ilk değer olduğu söylenebilir. Çocuk dergiciliği-nin gelişmiş pazarını daha da zenginleştirecek ve çocukların gelişiminde olumlu bir rol oynayacaktır.
Kaynakça
Alabaş, R., & Kamer, S. T. (2016). Afacan Çocuk Gözü Dergisi ve Çocuğun Vatandaş Olarak Eğitimi. Turkish Studies, 11(3).
Aydın, K. (2015). Türkiye’de Çocuk Dergiciliği: Diyanet Çocuk Dergisi-nin İçerik Analizi. Kocaeli Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi.
Aytekin, H. (2016). Çocuk ve Gençlik Edebiyatı. Ankara: Anı Yayıncılık.
Balcı, A. (2003). Bir Okuma Materyali Olarak Çocuk Dergileri ve
“Çocuklara Rehber”. TÜBAR(XIII).
Balcı, A. (2014). Çocuklara Kıraat Dergisi. Bilig Türk Dünyası Sosyal Bilimler Dergisi(68).
Baştürk-Akça, E., Sayımer, İ., & Ergül, S. (2015). Ortaokul Öğrenci-lerinin Sosyal Medya Kullanımları ve Siber Zorbalık Deneyim-leri: Ankara Örneği. Global Media Journal: Turkish Edition, 5(10).
Batur, Z., & Yücel, Z. (2012). Ahmet Efe’nin Çocuk Hikayelerinde Değer Eğitimi ve Hikayelerin Türkçe Eğitimine Katkısı. Turkish Studies, 7(4).
Bayram, Y. (2005). Türk Edebiyatının İlk Çocuk Dergisi: Mümeyyiz (1869-1870). Hece(104-105).
Bilge, H. (2017). Adında “Türk” Kelimesi Bulunan İlk Çocuk Dergi-si: Türk Yavrusu. Türklük Bilimi Araştırmaları(41).
Coşkun, Y., & Arslantaş, H. (2016). Okul Öncesi Eğitime Devam Eden Çocukların Televizyon İzlemelerine Yönelik Anne Gö-rüşlerinin İncelenmesi. Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 13(2).
Çallı, K. (2015). Çocuk Duygusu Dergisinin Eğitim Bilimleri Açısından İncelenmesi . Marmara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi.
Çelik, M., & Kurtiş, M. (2017). Makedonya Türk Çocuk Yayıncılığın-da “Kardelen”. BalkanlarYayıncılığın-da Türkçenin Süreli YayınlarYayıncılığın-daki Yeri ve Önemi Sempozyumu. Zenica, Bosna Hersek.
Çelik, T. (2014). Türkiye’de Çocuk Olmaınn Tarihi: Doğan Kardeş Dergisi. H. Ersel içinde, Kazım Taşkent, Yapı Kredi ve Kültür Sa-nat. İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.
Çıkla, S. (2005). Tanzimat’tan Günümüze Çocuk Edebiyatı ve Bazı Öneriler. Hece(104-105).
Davulcu, E. (2015). 1913-1914 Yıllarında Yayınlanan Çocuk dÜnyası ve Çocuk Duygusu Dergileri ve Ticaretin Millileşmesi ve
Müs-lüman Boykotajına İlişkin Bu Dergilerdeki Yazılar. Electronic Turkish Studies, 10(14).
Demir, N., & Kayadibi, N. (2012). Makedonya’dan Uzanan Türkçe Bir Köprü: “Köprü Dergisi”. Journal of World of Turks, 4(3).
Dere, T. (2018). Çocuk Dergilerinde Grafik Tasarım. Marmara Üniver-sitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi.
Duran, E., & Özkul, İ. D. (2018). Türk Çocuk Dergileri ile İlgili Öğ-renci Görüşlerinin Belirlenmesi. Tarih Kültür ve Sanat Araştırma-ları Dergisi, 7(1).
Gültekin, B., & Yıldız, E. (2009). İletişimde Çocuk Figürü. İstanbul: No-bel Yayınları.
Gümüşkılıç, Z. (2016). Bahçe Dergisinin (1880-1881) Çocuk Edebiyatı ve Eğitime Katkısı Bakımından İncelenmesi. Fatih Sultan Mehmet Üniversitesi Sosyal Bİlimler Enstitüsü, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi.
Hazar, Ç. M., & Işık, U. (2017). Çocuk Medyası ve Doğan Kardeş Dergisi. İletişim Kuram ve Araştırma Dergisi(45).
İnan, R. (2012). Cumhuriyet Dönemi Çocuk Dergi ve Gazeteleri (Tahlili Fihrist 1923-1940) (Cilt 1). Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilim-ler Enstitüsü, Yayımlanmamış Doktora Tezi.
Kanter, B. (2014). Etik ve Estetik Bağlamında Çocuk Edebiyatının Sosyolojik Boyutu. Türk Dili Dergisi(756).
Kardaş, D. (2015). Çocuk Eğitimi Açısından “Çocuklara Talim” Der-gisi. Journal of World of Turks, 7(3).
Kıbrıs, İ. (2011). Çocuk Edebiyatı. İzmir: Kök Yayıncılık.
Kıymaz, M. S., & Kıymaz, N. (2015). Türk Çocuk Edebiyatındaki Savaş ve Göç Konulu Hikayelerin İleri Yavrutütk Çocuk Dergi-sindeki Örnekleri Üzerine Bir Araştırma. Kent Akademisi, 8(24).
Koyuncu, Z. (2014). Musavver Çocuk Postası Adlı Çocuk Dergisi (Çe-viriyazı, İnceleme). Afyon Kocatepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi.
Kuyucu, M. (2016). Çocuk Dergileri ve Reklam: Türkiye’de Yayın-lanan Çocuk Dergilerinde Kullanılan Reklamlara Yönelik Bir İnceleme. SOBİDER(8).
Okumuş, V., & Parlar, H. (2018). Çocukların Sosyal Medya Kulla-nım Amaçları ve Ebeveyn Tutumları. İstanbul Ticaret Üniversi-tesi Sosyal Bilimler Dergisi, 17(33).
Özcan, H. (2008). Halk Edebiyatı Metinlerinin Çocuk Edebiyatına Kaynak Olması ve Örneklem Olarak Dede Korkut Hikayeleri.
Turkish Studies, 3(2).
Özkan, E. K. (2012). Gürbüz Türk Çocuğu Dergisi. Ç.Ü. Türkoloji.
Sarıkaya, M. (2010). Türk Çocuk Dergilerinde Tarih: 1918-1931.
CTAD(12).
Savaş, Ö. (2017). Kosova’daki Türk Soylu Çocuklara Yönelik Çıkarılan Bahar Dergisi’nin Şekil ve Muhteva Açısından Değerlendirilmesi.
Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitü-sü, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi.
Sınar-Çılgın, A. (2004). Genç Cumhuriyetin Ütopyası: “Gürbüz Türk Çocuğu”. U.Ü. Fen-Edebiyat Fakültesi Sosyal Bİlimler Dergisi(6).
Şirin, M. R. (2015). Televizyon, Çocuk ve Aile: Yeni Çocukluğun Medya Sarmalı. İstanbul: İz Yayınları.
Tanrıkulu, F. (2008). Mehmet Şemseddin’in Çocuk Dergiciliği. Çanak-kale Onsekiz Mart Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ya-yımlanmamış Yüksek Lisans Tezi.
Turanlı, E. (2017). Cumhuriyet’in İlk Yıllarında Türk Ulus İnşası Sü-recinde Türk Çocuğu Tasarımı: Çocuk Sesi Dergisi. TRT Aka-demi, 2(4).
Uludağ, E. (2009). Çocuk Edebiyatı ve Klasik Dönem Örneğinde Na-bi’nin Hayriyye’si. Turkish Studies, 4(7).
Yeşilyurt, E., & Asar, A. (2017). Çocuk Haftası Dergisinin Çocuk Edebiyatı Açısından İncelenmesi. Karaelmas Eğitim Bilimleri Dergisi, 5(2).
Yılar, Ö., & Celepoğlu, A. (2011). Çocuk Yayınları ve Bu Yayınlarda Bulunması Gereken Temel Unsurlar. Ö. Yılar, & L. Turan için-de, Eğtiim Fakülteleri için Çocuk Edebiyatı (Cilt 3). Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık.
Yılmaz, O. (2016). Türkçem Çocuk Dergisi ve Kİmlik İnşası. Turkish Studies, 11(4).
Yılmazsoy, B., & Kahraman, M. (2017). Üniversite Öğrencilerinin Sosyal Medya Bağımlılığı ile Sosyal Medyayı Eğitsel Amaçlı Kullanımları ARasındaki İlişkinin İncelenmesi: Facebook Ör-neği. Journal of Instructional Technologies & Teacher Education, 6(1).
Yiğitbaşı, K. G. (2014). Türkiye’de Çocuk Dergiciliği: TRT Çocuk Dergisi Örneği. Iğdır Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi(5).