Bilgi Teknolojileri organizasyonlarının bugün karşılaştığı en büyük zorluk, yönettikleri Bilgi Teknolojileri altyapısını çalışmaya devam ettirirken aynı zamanda sundukları hizmetlerin kalitesini iyileştirmek ve sürekli gelişen ve değişen iş ihtiyaçlarına hızla karşılık vermek arasında bir denge oluşturmaktır. Teknolojideki hızlı gelişim ve değişimi takip etme ve uyarlama ihtiyacı da başa çıkmaları gereken ayrı bir konudur.
ITIL bize bir süreklilik sunmaktadır. Bu kesinlikle hukuki bir kural olarak algılanarak tüm süreçlerin yazıldığı gibi uygulamaya koyulması demek değildir. ITIL kavramları yanlış uygulandığında, BT daha hızlı, yüksek kalitede ve daha uygun maliyetli iş hedeflerine daha iyi hizmet verebilmek için çalışmak yerine, zamanla büyüyen bir masraf birimi haline gelir. Bu nedenle ITIL mutlaka doğru yorumlanmalıdır.
Sonraki aşamalarda ITIL doğru servisin doğru kullanıcıya doğru zamanda kullanıcı ihtiyaçlarını göz önüne alarak tasarlaması, gerekli servislerin sağlanması ve gerekli servislerin sürekli olarak iyileştirilmesini ön görmektedir. ITIL bilgi teknolojilerinin iş hedeflerini destekleyen bir hizmet olarak görülmektedir.
ITIL sadece BT hizmetlerinin nasıl sağlanacağı, BT'nin kuruluşların stratejisine nasıl hizalanacağı, iyi bir BT hizmetinin nasıl tasarlanacağı vb. konularda destek sağlar. Aslında, daha önceki araştırmalara göre, ITIL'in benimsenmesi ile kullanıcı katılımı arasında pozitif bir bağlantı vardır.
ITIL endüstride geniş çapta tanınmasına rağmen, akademik kurumlar araştırma ve ITIL'in müfredata dahil edilmesi konusunda gecikmektedir. Yakın gelecekte, Alman vaka çalışmalarına dayanan uygulamalar, Avustralya, Norveç, İsveç, İngiltere'de benzer çalışmaların çoğalması beklenmektedir. Diğer ülkeler de, ITIL'in benimsenmesi ve kullanımının yaygınlaştırılması açısından çok çeşitli organizasyonlar planlanmıştır.
Bu tez çalışmasında İstanbul Aydın Üniversitesi (İAÜ) Bilişim sistemi ve ITIL sisteminin performans analizi nitelik ve nicelik bakımından incelenmiş, sonuçları ortaya konulmaya çalışılmıştır. Bu amaçla, İAÜ bünyesinde, anketlere katılan Akademik ve İdari personelin, anketlere verdiği cevapların yorumlarının tezin uygulama bölümünü oluşturmaktadır.
Bu çalışma doğrultusunda İAÜ BT biriminin, anket sonuçlarına göre ITIL sisteminin eksikleri ve artılarının ortaya çıkartılmasına yardımcı olunmuştur. Bu eksiklerin giderilmesi için çalışmalar başlatılması ve nasıl bir yöntem izleneceğine karar verilmesi gerektiği ortaya konmuştur. Bu tezin bulgularına dayalı olarak, bu yöntemlerin daha iyi seviyelere getirilmesi ve eksiklik ve süreçlerin düzenlenmesi gerekliliği hakkında yeni çalışmalar planlanabilir. Bunlar;
• Bir uygulama Yönetim süreci oluşturulması,
• Personelin yeterliliklerini geliştirmesi ve meslek içi eğitime yönlendirilmesi,
• Bilgilendirme dokümanlarının hazırlanması, • Hata kayıtlarının tutulması,
• İleriye yönelik stratejik planların yapılması,
• Yazılımsal ve donanımsal problemlerin azaltılması,
• Problem ve isteklere yönelik cevap ve geri dönüş çalışmalarına özen gösterilmesi,
• Kullanılan yazılım ve donanım araçları hakkında bilgi verilmesi
• vb. yeni çalışmaların yararlı olacağı anketlerin değerlendirilmesinin sonucunda ortaya çıkmıştır.
Songur, S. (2020) uygulamasına benzer olarak, süreç yönetimi projesi geliştirmek isteyen kuruluşlara kaynak teşkil edebilmek ve bir süreç yönetimi projesinin bir kamu kurumunda ne derece uygulanabileceği görülmüştür. ITIL uygulamalarının en önemli katkıları şu şekilde sıralanabilir:
• ISO 20000 bir standart olduğu, BT servis organizasyonunun ITIL’a dayalı olması ve bu süreçte belgelendirilme ve yönetilmesine katkı sağlaması, • ISO 27001’in kurum sistemlerinin bilgi güvenliğinin korunması için
önemli katkı sağlaması,
• Anket 1 Bilgi işlem personelinin Kurumla ilgili memnuniyet seviyesinin saptanması ve beklentilerin somut olarak anlaşılmasına katkı sağlaması, • Anket 2 Eğitim kurumundaki Akademik ve İdari personelin BT tarafındaki
durum hakkında memnuniyet seviyesinin saptanmasına katkı sağlaması, • Bilgisayar mühendisliği alanındaki uygulamalarda BT ve bilgi güvenliği
alanında farkındalık oluşturmasına katkı sağlaması,
Tezin yukarıda sıralanan spesifik sonuçlarına dayalı olarak, yapılacak daha kapsamlı çalışmalar ile BT servislerinin hangi aşamada olduğu daha detaylı analiz edilebilir. Çalışmamızda eksik kalan bir husus, diğer benzer çalışmalarda da vurgulandığı gibi, BT servislerinin maliyet boyutundan uzak bir şekilde değerlendirilmesi olmuştur (Ergenekon, 2014).
Bu çalışmada yapılan araştırma, anket ve analizlerinin sonucunda Kamu Kurumlarında veya Eğitim kurumlarında BT birimlerinin nelere dikkat etmesi, nasıl bir yol uygulayacağı ve iş sürekliliğini nasıl devam ettireceğine yönelik deneyim kazanılmış, bundan sonraki benzer çalışmalarda gözönüne alınması gereken öncelikler saptanmış, önerilerde bulunulmuştur.
KAYNAKLAR
Akdaş, H. (2019). Üniversitelerin Bilgi İşlem Birimlerinin ITIL çerçevesinde incelenmesi ve etkin bir yönetim modeli önerisi. İSTANBUL ÜNİVERSİTESİ Yüksek Lisans Tezi.2019
Alpay, B. N. (2008). Itıl (Information Technology Infrastracture Library) Güvenlik Yönetimi Süreçlerinin Orta/Büyük Şirketlerde Uygulanması, Yüksek Lisans Tezi, Haliç Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü.2008
Baykız, M. S., & Tanrıöven, C. (2019). Küçük ve Orta Büyüklükteki İşletmelerde Bilgi Güvenliği. Üçüncü Sektör Sosyal Ekonomi Dergisi, 54(1).
Bilgi Sistemleri Derneği. (2005). Hizmet Odaklı BT Yönetimi: Fayda, Maliyet ve Başarı Faktörleri. Avrupa Bilgi Sistemleri Konferansı.2005
Demir, S. (2014). Bt Süreç Yönetimi Ve Deployment Yönetimi Uygulaması Yüksek Lisans Tezi Sena Demir 1260y53203 İstanbul, Ocak 2014 DRPM-UBD Yayınları. (2020, 3 11). Salatigaku'nun BT Hizmet Yönetiminin
AnaliziBilgi Teknolojilerini Kullanarak UygulamaAltyapı Kütüphanesi (ITIL) V3 Çerçevesi. Bilişim Sistemleri ve Bilişim dergisi, 2(1)
Ergenekon, Z. (2014). Üniversitelerde Bilişim Teknolojileri Hizmet Yönetimi İçin Bilgi Teknolojileri Altyapı Kütüphanesi (Itıl) Kullanımı Zübeyir Ergenekon Eylül 2014
González, I., & Sánchez, I. (2019). Isabel González , Ismael Sánchez . Msgstr "Çok Değişkenli İstatistiksel Süreç Kontrolü İçin Değişken Seçimi". Kalite Teknolojisi Dergisi. Milwaukee: Temmuz 2010. Vol. 42, Iss. 3; S. 242, Erişim;Mayıs 2019
Han, J., Kamber, M., & Pei, J. (2012). Veri Madenciliği. Kavramlar ve Teknikler (3 b.).
Kaiser, A. K., & Toongabbie. (2017). ITIL ile Daha Basit Bir Şekilde Öğrenme,Gerçek Hayattan Örnekler Abhinav Krishna Kaiser Toongabbie, Yeni Güney Galler, Avustralya 2017
Koç, S., Şeker, S., & Şeker, F. (2019). Bilişim Teknolojileri (BT) denetiminde bilgi güvenliği ile ilgili uluslararası standartlar ve Türkiye’deki Uyum Çabalarının incelenmesi. Uluslararası Muhasebe ve Finans Araştırmaları Dergisi, Cilt:1 Sayı:2 – Kasım 2019.
Mancar, N. (2014). T.C. Haliç Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Bilgisayar Mühendisliği Anabilim Dalı Yönetim Bilişim Sistemleri Programı ıtılv3 Süreçlerinin Detaylı İncelenmesi Ve Örnek Uygulama Yüksek Lisans Tezi. Necati Mancar Ekim 2014
Mauricio, M., Gacenga, F., Cater-Çelik, A., & Kolbe, L. (2014). BT Hizmet Yönetimi: ITIL Evlat Edinme Çalışmaları Arası. BT Hizmet Yönetimi: ITIL Evlat Edinme Çalışmaları Arası, 34.
Odabaşı, S. Y. (2011). Implementation of information technology infrastructure library (ITIL) processes (Bilgi teknolojileri alt yapı kütüphanesi (ITIL) süreçlerinin uyarlanması). Yüksek Lisans Tezi. Kadir Has Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, İstanbul 2011
Özbilgin, S. (2017, 2). Bilgi Teknolojileri servis yönetiminin ITIL çerçevesinde perakende firması için incelemesi ve ITIL uygulaması önerisi. Maltepe Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü.2017.
Songur, S. (2020). Kamu Kurumlarında Bilgi Teknolojileri Alanında Süreç Yönetimi ve bir Devlet Üniversitesi için Uygulama Örneği, Sümeyya SONGUR, Ocak 2020
Spremic, M., Zmirak, Z., & Kraljevic, K. (2008). BT ve İş Süreci Performans Yönetimi: Finans Hizmet Sektöründe ITIL Uygulaması Örnek Olayı. Dubrovnik, Hırvatistan: IEEE.
Suryani, E. (2017). Bilgi Teknolojileri Hizmet Kalitesini Desteklemek İçin Itıl Çerçeve 2011 İle Olay Yönetimi Yapmak. Bilgi Teknoloji Yönetimi Alanları, İşletme Fakültesi Ve Teknolojisi Yönetimi, Sepuluh Teknoloji Enstitüsü Surabaya.
Yılal, E. D. (2010). ITIL V3 BT Servis Yönetimi. Bilgi Teknolojileri Yönetişim ve Denetim Konferansı. Demirörs Yılal, E., 2010
İnternet Kaynakları Url-1 CTR. (2019). https://belgelendirme.ctr.com.tr/iso-20000.html. adresinden alındı Url-2 Eğitimsistem.(2019).https://www.egitimsistem.com/ustel-ve- lojistik-buyumekavramlarini-aciklayiniz-58159h.htm: https://www.egitimsistem.com/ustel-ve-lojistik-buyume-
kavramlarini-aciklayiniz-58159h.htm adresinden alındı. Erişim Aralık 2019
Url-3 Eurocert1.(2019).http://www.eurocert.com.tr/iso-27001-bilgi-
guvenligi-yonetim-sistemi.aspx: http://www.eurocert.com.tr/iso- 27001-bilgi-guvenligi-yonetim-sistemi.aspx adresinden alındı. Erişim Kasım 2019.
Url-4 Eurocert2. (2019). http://www.eurocert.com.tr/iso-20000-bilgi- teknolojileri-hizmet-yonetim-sistemi.aspx,:
http://www.eurocert.com.tr/iso-20000-bilgi-teknolojileri-hizmet- yonetim-sistemi.aspx, adresinden alındı. Erişim Kasım 2019.
Url-5 Faruk Çalıkuşu. (2012, HAZİRAN).
https://farukcalikusu.wordpress.com/tag/itil/.https://farukcalikusu.wo rdpress.com/tag/itil/: https://farukcalikusu.wordpress.com/tag/itil/ adresinden alındı
Url-6 Hizmet Stratejisi ( Service Strategy ). (2019, 05). biatime: Https://Www.Biatime.Com.Tr/Hizmet-Stratejisi-Service-Strategy/ adresinden alındı. Erişim Mayıs 2019.
Url-7 Kempter, A. (2019).
https://yasm.com/wiki/en/index.php/ITIL_4_vs_ITIL_V3. adresinden alındı. Erişim Ocak 2020.
Url-8 Nairaland. (2013). ITSM. https://www.nairaland.com/481599/itil-v3- foundation. adresinden alındı.Erişim 2019
Url-9 Talep Yönetimi (2019). Https://İtilteknikservis.Wordpress.Com/Tag/Talep-Yonetimi/
adresinden alındı.Erişim 2019
Url-10 Aldığımız hizmet sanatı. (2019). https://theartofservice.com/iso- 9000-20000.html: https://theartofservice.com/iso-9000-20000.html adresinden alındı
EKLER
EK-1: Bilgi Teknolojileri Bilişim Personeli Görüşleri Anketi EK-2: Bilgi Teknolojileri Servisleri Kullanıcı Görüşleri Anketi EK-3: Etik kurul onayı
EK-4: ITIL servis Stratejisi Diyagramı
EK-5: ISO 27001 Bilgi Güvenliği Eğitimi sertifikası
EK-6: ISO 27001 Bilgi Güvenliği Yönetim Sistemi Bilgilendirme ve İç Tetikçi Eğitim sertifikası
EK-2 Bilgi Teknolojileri Servisleri Kullanıcı Görüşleri Anketi
EK-6 ISO 27001 Bilgi Güvenliği Yönetim Sistemi Bilgilendirme ve İç Tetikçi Eğitim sertifikası
ÖZGEÇMİŞ
Ad-Soyad : Murat ELİBOL Doğum Yeri Ve Tarihi : Samsun, 1980
E-posta : muratelibol55@hotmail.com
ÖĞRENİM DURUMU
• Önlisans: 2001,19 mayıs üniversitesi/Bafra Meslek Yüksekokulu/Bilgisayar Programcılığı
• Lisans: 2013, Anadolu Üniversitesi/İşletme Fakültesi/İşletme
• Yüksek Lisans: 2020, İstanbul Aydın Üniversitesi/Lisansüstü Eğitim Enstitüsü/Bilgisayar Mühendisliği
İŞ DENEYİMİ
• Erdoğan Tic.:2003, Bilgi sistem Teknisyen • Platform A.Ş. 2004, Bilgi Sistem Teknisyen.
• Milli Eğitim Bakanlığı : 2005, Bilgisayar Öğreticisi.