Sera şartları altında, farklı tuz konsantrasyonlarında mısır bitkisine mikoriza aşılanarak yapılan bu çalışma sonucunda, bozulan ekosistemin yeniden düzeltilmesi ve sürdürülebilirliğin sağlanması açısından tarım topraklarına uygulanacak kimyasalların dikkatli kullanılması yanında toprakların fiziksel, kimyasal ve biyolojik özelliklerinin korunması gerekmektedir. Ülkemizdeki tuzlu toprakların tarım alanlarına kazandırılmasında kimyasal ıslah maddelerinin yanında bazı biyolojik ıslah materyallerinin kullanılması gerekmektedir. Bu bağlamda, tuzlu toprakların ıslahında mikoriza (biyolojik ıslah maddesi) kullanılması, zaman ve masraf açısından bazı avantajlara sahiptir. Ancak toprak, bitki ve mantar açısından daha iyi sonuç alınabilmesi için aşağıda belirtilen hususlara dikkat etmek gerekmektedir.
- Araştırmada kullanılan topraklar seçilen mikoriza çeşidinin gelişmesini sağlayacak özellikte olmalıdır.
- Toprak özellikleri açısından bozuk alan toprakları seçilirse, araştırmaya ilave bir avantaj sağlayabilir.
- Mikoriza aşılamasından daha iyi sonuç alabilmek için mutlaka P bakımından düşük topraklar seçilmelidir.
- Erozyon ve yıkanma ile P ve besin elementlerinin kayıpları, tarım alanlarında önemli bir problemdir. Bu gibi yerlerde mikoriza ile aşılama yapmak önemli oranda bitki besin maddelerinin kaybını azaltacaktır.
- Araştırmada seçilecek bitkilerin mikorizaya bağımlılığı mutlaka test edilmelidir. Mikoriza uygulama zararı ve şekli dikkate alınmalıdır.
- Seçilen biyolojik gübre açısından ise mutlaka doğal mikorizalar kullanılmalıdır.
Sonuç olarak, gelişmekte olan ülkeler için pahalı ve doğal kaynakları sınırlı olan alanlarda, kimyasal girdiler yerine (gerek gübreler olarak, gerekse ıslah maddesi olarak) hiçbir girdiye ihtiyaç olmayan ve doğal biyolojik gübre olarak bilinen mikorizanın, bu alanlarda kullanımı önemli konulardan biri olacaktır. Ayrıca biyolojik gübrelerin doğal potansiyellerinin bilinmesi ve mikorizaya bağımlı bitkilerin tespit edilmesi, besin elementi noksanlığı ve tuzluluk problemi olan
alanlara bu tür bitkilerine ve kültür bitkilerine infekte edilmesi gelecekte uygulanması gereken önemli tarım stratejilerinden olacaktır.
Ayrıca mikoriza ile yapılacak çok sayıdaki çalışmalar, laboratuar çalışmaları, sera ve tarla denemeleri ile desteklenerek en uygun uygulama şeklinin belirlenmesi gerekmektedir.
7. KAYNAKLAR
Alexander, I.J. and Högberg, P., 1986. Ectomycorrhizas of Tropical Angiospermous Trees. The New Phytologist,102: 541-549.
Al-Karaki, G.N. and Clark R.B., 1998. Growth, Mineral Acquisition and Water Use by Mycorrhizal Wheat Grown Under Water Stress. J. Plant Nutr. 21: 263– 276.
Al-Karaki, G.N., Hammad R. and Rusan M., 2001. Response of Two Tomato Cultivars Differing in Salt Tolerance to Inoculation with Mycorrhizal Fungi under Salt Stress. Mycorriza, 11: 43-47.
Allen, M.F., Boosalis, M.G., 1983. Effects of Two Species of VA Mycorrhizal Fungi on Drought Tolerance of Winter Wheat. New Phytol, 93: 67–76.
Anonymous, 2005. Milli Çeşit Listesi. T.K.İ.B. Koruma Kont. Genel Müd. Tohumluk Tescil ve Sertifikasyon Merkezi Müd., Ankara.
Asghari, H.R., 2004. Effects of Arbuscular-Mycorrhizal Fungal Colonization Management of Saline Lands. School of Earth and Environmental Sciences. The University of Adelaide South Australia.
Avcioglu, B., Eyüpoglu B., and Baker, U., 2005. Production and characterization of xylanase of a Bacillus strain isolated from soil World Journal of Microbiology and Biotechnology. 21: 65-68.
Ayyıldız, M., 1990. Sulama Suyu Kalitesi ve Sulamada Tuzluluk Problemleri. A.Ü. Ziraat. Fak. Yay. No: 1196, Ankara.
Azcon, R. and El-Atrash, 1997. Influence of Arbuscular Mycorrhizae and Phosphorus Fertilization on Growth, Nodulation and N2 Fixation (15N) in Medicago sativa at Four Salinity Levels. Biol Fertil Soils, 24: 81-86.
Bagyaraj, D.J., 1991. Ecology of Vesicular–Arbuscular Mychorrizae. In Handbook of Applied Mycology. Soil and Plants, 1, (Eds) by D.K. Arora , B. Rai., K.G. Mukerji and G. R. Knudsen. Marcel Dekker, USA.
Barbour, M.G., Burk, J.H., Pitts, W.D., Gillian, F.S. and Schwartz, M.N., 1998. Terrestrial Plant Ecology. Benjamin/Cummings. Menlo Park, California. Bayraklı, F., 1987. Toprak ve Bitki Analizleri (Çeviri ve Derleme) O.M.Ü. Ziraat.
Beaden, B.N. and Petersen, L., 2000. Influence of arbuscular mycorrhizal fungi on soil. Structure and aggregate stability of a vertisol. Plant and Soil, 218: 173- 183.
Bouyoucus, G.J.A., 1951. Recalibration of the Hydrometer Method for Making Mechanical Analysis of Soil.54 (5), 464-465.
Bresler, E. and Charter, D.L., 1982. Saline and Sodic Soils. Springer Verlag. Prinsiples-Dynamics-Modelling. Berlin Heidelberg, New York. 227, USA. Cantrell, I.C. and Linderman R.G., 2001. Preinoculation of Lettuce and Onion
with VA Mycorrhizal Fungi Reduces Deleterious Effects of Soil Salinity. Plant Soil, 233: 269-281.
Carvalho, L.M., Caçador, I., and Martins-Louçao, M.A., 2001. Temporal and spatial variation of arbuscular mycorrhizas in salt marsh plants of the Tagus estuary. Mycorrhiza 11: 303-309. Portugal.
Chen, T.C., Yoon, J.H., Croix, K.J. St. and Takle, E.S., 2001. Suppressing Impacts of the Amazonian Deforestation by Global Circulation Change. Bull. Amer. Meteor. Soc., 82: 2209–2216.
Çakırlar, H. ve Topçuoğlu, S.F., 1985. Stress Terminology. Çölleşen Dünya ve Türkiye Örneği. Çevre Sorunları Araş. Merkezi, Erzurum.
Daşgan, H.Y., Aktas, H., Abak, K. ve Cakmak, I., 2002. Determination of Screening Techniques to Salinity Tolerance in Tomatoes and Investigation of Genotype Responses, Plant Science 163: 695-703.
Degens, B.P., Sparkling, G.P. and Abbott, L.K., 1994. The contribution from hyphae, roots and organic carbon constituents to the aggregation of a sandy loam under long-term clover-based and grass pastures. European Journal of Soil Science, 45: 459-468.
Dizdar, M.Y., 1978. Türkiye’de Tuzdan Etkilenmiş Topraklar. Toprak Su Dergisi, 47: 36-57.
Düzgüneş, O., 1963. İstatistik Prensipleri ve Metotları. E.Ü. Matbaası, İzmir. Ekiz, H., 1983. Türkiye’de Yetiştirilen Bazı Burçak (Vicia Ervilia (L.) Willd.)
Çeşitlerinin Önemli Morfolojik Biyolojik ve Tarımsal Karakterleri Üzerinde Araştırmalar. Doktora Tezi (Yayınlanmamış).
Ekmekçi, E., Apan, M. ve Kara, T., 2005. Tuzluluğun bitki gelişimine etkisi. O.M.Ü. Zir. Fak. Dergisi, 2005. 20(3): 118-125.
Eraç, A., 1973. Bazı Tek Yıllık Yonca Çeşitlerinin Önemli Morfolojik ve Biyolojik Karakterleri Üzerinde Araştırmalar. A.Ü. Ziraat Fak. Yay. 612, Bilim. Araş. ve İnc.355, Ankara.
Ergene, A., 1982. Toprak Bilgisi. A.Ü. Ziraat Fak. Yayınları.Erzurum.
Essa T.A., 2002. Effect of Salinity Stress on Growth and Nutrient Composition of Three Soybean (Glycine max L. Merrill) Cultivars. Journal of Agronomy and Crop Science, 188(2): 86-93.
Fageria, V.D., 2001. Nutrient Interactions in Crop Plants. J. Of Plant Nutrition, 24(8): 1269-1290.
Feng, G.L., Meiri, A. and Letey, J., 2003. Evaluation A Model for Irrigation Management Under Saline Conditions: II. Salt Distribution and Rooting Pattern Effects. Soil Science Soc. Am. Jour., 67: 77-80.
Flowers, T.J., Garcia, A., Koyama, M. and Yeo, A.R., 1997. Breeding for Salt Tolerance in Crop Plants. The Role of Molecular Biology. Acta Physiol. Plant. 19(4): 427–433.
Franzluebbers, A.J., Haney, R.L., Honeycutt, C.W., Schomberg, H.H. and Hons, F.M., 2000. Flush of Carbon Dioxide Following Rewetting of Dried Soil Relates to Active Organic Pools. Soil Sci. Soc. Am. J., 64: 613–623.
Gerdemann, J.W. and Nicolson, T.H., 1963. Spores of Mycorrhizal Endogone Species Extracted from Soil by Wet Sieving and Decanting. Trans Br Mycol Soc 46: 235–244.
Gerdemann, J.W., 1964. The Effect of Mycorrhiza on the Growth of Maize. Mycologia, 56: 342–349.
George, E., Haussler, K.U., Vetterlein, D., Gorgus, E. and Marschner, H., 1992. Water and Nutrient Translocation by Hyphae of Glomus mosseae. Can. J. Bot., 70: 2130- 2137.
Ghoulam, C., Foursy, A. and Fores, K., 2002. Effects of Salt Stress on Growth Inorganic Ions and Proline Accumulation in Relation to Osmotic Adjustment in Five Sugar Beet Cultivars. Enviromental and Exp. Botany, 47: 39-50.
Giovannetti, M. and Mosse, B., 1980. An Evaluation of Techniques for Measuring Vesicular Arbuscular Mycorrhizal Infection in Roots. New Phytologist, 84: 489-500.
Graham, S.A., Hirsinger, F. and Robbelen. G., 1981. Fatty Acids of Cuphea (Lythraceae) Seed Lipids and Their Systematic Significance. Amer. J. Bot. 68: 908-917.
Grattan, S.R., and Grieve, C.M., 1999. Salinity-Mineral Nutrient Relations in Horticultural Crops. Sci Hortic, 78: 127-157.
Gür, K., 1974. Studies on Distribution and Activities of Vesicular- Arbuscular Mycorrhiza (Master of Agriculture Science Thesis). Department of Soil Science, Universitiy of Reading, England.
Haines, B.L., Best, G.R., 1976. Glomus mosseae, endomycorrhizal with Liquidambar styraciflua L. seedlings retards NO3, NO2 and NH4 nitrogen loss from a temperate forest soil Plant Soil. 45: 257-261.
Haktanır, K., ve Arcak, S., 1997. Toprak Biyolojisi (Toprak Ekosistemine Giriş). A.Ü. Ziraat Fak. Yayın No: 1486, Ders Kitabı No: 1447, Ankara.
Hızalan, E., ve Ünal. H., 1966. Topraklarda Önemli Kimyasal Analizler. A.Ü. Ziraat Fakültesi Yayınları: 278, Ankara.
Hildebrand, U., Janetta, K., Ouziad, F., Renne, B., Nawrath, K. and Bothe, H., 2001. Arbuscular mycorrhizal colonization of halophytes in Central European salt marshes. Mycorrhiza.10: 175-183.
Hoagland, D.R. and Amon, D.I., 1950. The Water Culture Method for Growing Plants Without Soil. Calif. Agric. Exp. Sta. Circ. 347, Riverside, CA.
Holevas, C.D., 1966. The Effect of a Vesicular-Arbuscular Mycorrhiza on the Uptake of Soil Phosphorus by Strawberry (Fragaria sp. var. Cambridge Favorite). J. Hortic. Sci. 41:557–64.
Högberg, P., and Piearce, G.D., 1986. Mycorrhizas in Zambian Trees in Relation to Host Taxonomy, Vegetation Type and Successional Patterns. J. Ecol. 74: 775- 785.
Irshad, M., Yamamoto, S., Eneji, A.E., Endo, T. and Hona, T., 2002. Urea and Manure Effect on Growth and Mineral Contents of Maize Under Saline Conditions. Journal of Plant Nutrition, 25(1): 189- 200.
Jackson, M.L., 1962. Soil Chemical Analysis. Prentice-Hall. Inc. Eng. Cliff, USA. Jakobsen, I. and Rosendahl, L., 1990. Carbon Flow in to Soil and External Hyphae
from Roots of Mycorrhizal Cucumber Plants. New Phytol., 115: 77–83.
James, D.W., Hanks, R.J. and Jurinak, J.J., 1982. Modern Irrigated Soils. John Wiley and Sons New York, USA.
Kanber, R., Kırda, C., ve Tekinel, O., 1992. Sulama Suyu Niteliği ve Sulamada Tuzluluk Sorunları. Ç.Ü. Ziraat Fak. Genel Yay. No. 21, Ders Kitapları Yay. No. 6, Adana.
Kaya, R., 1992. Farklı Azot Dozlarının İkinci Yılda Sibirya Korungası (Onobrychis Arenaria (Kit.) DC.)’nin Yem Verimine Etkileri. A.Ü. Fen Bilimleri Enstitüsü Yüksek Lisans Tezi, (Yayınlanmamış) Ankara.
Kılıç, A., 1991. Farklı Azot Dozlarının Ekim Yılında Sibirya Korungası (Onobrychis Arenaria (Kit.) DC.)’nin Büyüme ve Gelişmesi Üzerine Etkileri. A.Ü. Fen
Bilimleri Enstitüsü Yüksek Lisans Tezi, (Yayınlanmamış) Ankara.
Kianmehr, H., 1978. The response of Helianthemum chamaecistus Mill. to mycorrhizal infection in two different types of soil. Plant and Soil, 50: 719-722. Koske, R.E. and Gemma, J.N., 1989. A Modified Procedure for Staining Roots to
Detect VA Mycorrhizas. Mycological Research 92 (4): 486-505.
Kothari, S.K., Marschner, H. ve Römheld, V., 1990. Contribution of mychorrhizal hyphae in acquisition of phosphorus and zinc by maize grown in a calcareous soil. Plant Soil. 131: 177-185.
Kothari, S.K., Marschner, H. ve Römheld, V., 1990a. Effect of VA-mycorrhizal fungi and rhizosphere microorganisms on root and shoot morphology, growth and waterrelations in maize. New Phytol. 116: 303-311.
Kotuby, J., Koenig, R. and Kitchen, B., 1997. Salinity and Plant Tolerance. Utah State Üniversity Extension. AG-SO-03., Utah.
Kwiatowsky, J., 1998. Salinity Classification, Mapping and Management in Alberta. Lacerda, C.F., Cambraiab, J., Olivab, M.A. and Ruiz, H.A., 2002. Changes in growth and in solute concentrations in sorghum leaves and roots during salt stress recovery. Environmental and Experimental Botany, 54: 69–76.
Landwehr, M., Hildebrand, U., Tóth, T., Biró, B., Bothe, H., 2002. The AM Fungus Glomus geosporum Colonizes Halophytes in European Saline, Alkaline and Gypsum Soils. Mycorrhiza, 12: 199-211.
Leyval, C. and Berthelin, J., 1989. Interactions Between Laccaria-Laccata, Agrobacterium-Radiobacter and Beech Roots-Influence on P, K, Mg and Fe Mobilization from Minerals and Plant Growth. Plant and Soil, (117) 103–110. Li, N., Warren, P.V., Golbeck, J.H., Frank, G., Zuber, H., Bryant, D.A., 1991.
Polypeptide Composition of the Photosystem 1 Complex and the Photosystem I Core Protein from Synechococcus sp. PCC 6301. Biochim Biophys. Acta., 1059: 215-225.
Li, N., Zhao, J., Warren, P.V., Warden, J.T., Bryant, D.A., Golbeck, J.H., 1991a. Psad is Required for the Stable Binding of Psac to the Photosystem I Core Protein of Synechococcus sp. PCC 6301. Bio-chemistry. 30: 7863-7872. Lindsay, W.L. and Norvell, W.A., 1978. Development of a DTPA Soil Test for Zn,
Fe, Mn and Cu. Soil Amer. J. 42(3): 421-428.
Manguet, M., 1991. Some Solutions to Improve Dryland Agriculture. Pp. 217-224 in Desertification: Natural Background and Human Mismanagement. Germany, Springer-Verlag Berlin Heidelberg.
Marshner, H., 1995. Mineral Nutrition of High Plant. Academic Press London. Second Publication.
Mosse, B. and Hayman, D.S., 1971. Plant Growth Responses to Vesicular- Arbuscular Mycorrhiza. II. In Unsterilized Field Soils. New Phytol., 70: 29–34. Munns, R., 1993. Physiological Responses Limiting Plant Growth in Saline Soils:
Some Dogmas and Hypotheses. Plant Cell Environ., 16: 15–24.
Oades, J.M., 1984. Soil Organic Matter and Structural Stability: Mechanisms and Implications for Management. Plant Soil, 76: 319-334.
Oades, J.M and Tisdall, J.M., 1982. Organic Matter and Water Stable Aggregates in Soils. Journal of Soil Science, 33: 141-163.
Ojala, J.C., Jarrell, W.M., Menge, J.A. and Johnson, E.L.V., 1983. Influence of Mycorrhizal Fungi on the Mineral Nutrient and Yield of Onion (Allium cepa L.) in Saline Soils. Agron. J., 75: 255–259.
Ortaş, İ., 1995. Mikorizanın (Mycorrhizae) Besin Elementleri (özellikle Fosfor) Alımındaki Mekanizmaları. İlhan Akalan Toprak ve Çevre Sempozyumu, Cilt: II, c-179, Ankara.
Ortaş, İ., 1998. Mikoriza ve Ekolojik Önemi. Toprak ve Bitkide Mikoriza. 1-52 (20- 22 Mayıs 1998). Workshop. Adana.
Oster, J.D. and Schroer, W., 1979. Infiltration as Influenced by Irrigation Water Quality. Soil Science Society of America Journal., 43: 444-447.
Özcan, H. ve Taban, S., 1999. V.A. Mycorrhiza'nın Alkalin ve Asit Toprakta Yetiştirilen Mısır Bitkisinin Gelişimi ve Mycorrhizal Enfeksiyon ile Fosfor, Çinko, Demir, Bakır ve Mangan Konsantrasyonları Üzerine Etkisi. Doğa Tr. J. Of Agriculture and Foresty. 24: 629-635.
Ponnamieruma, P.N., 1984. Role of Cultivars Tolerance in Increasing Rice Production on Saline Land. In: Staples R.C. Toenniessen G.H. (Eds.) Salinity Tolerance in Plants-Trategies for Crop Improvement. Wiley, New York, 5: 255-71.
Poss, I.A., Pond, E.C., Menge, J.A. and Jarrell, W.M., 1985. Effect of salinity on mycorrhizal onion and tomato in soil with and without additional phosphate. Plant Soil. 88:307–319.
Rengasamy, P. and Sumner, M.E., 1998. Processes Involved in Sodic Behavior. In: Sodic Soils: Distribution, Properties, Management, and Environmental Consequences. Eds. M.E. Sumner and R. Naidu. Pp. 35-50. Oxford Univ. Press: New York., USA.
Rhoades, J.D. and Ingvalson, R.D., 1969. Macroscopic Swelling and Hydraulic Conductivity Properties of Four Vermiculitic Soils. Soil Sci. Soc. Am. Proc., 33: 364-369.
Richards, L.A. (Ed.), 1954. Diagnosis and Improvement of Saline and Alkali Soils. US Salinity Lab., US Department of Agriculture Handbook 60. California, USA.
Rillig, M.C., Wright, S.F. and Eviner, V., 2002. The Role of Arbuscular Mycorrhizal Fungi and Glomalin in Soil Aggregation: Comparing Effects of Five Plant Species. Plant and Soil, 238: 325–333.
Robinson, S.P., Downton, W.J.S. and Millhouse, J.A., 1983. Photosynthesis and Ion Content of Leaves and Isolated Chloroplasts in Relation to Ionic Compartmentation in Leaves. Agric. Biochem. Biology. 228: 197-206.
Rosendahl, C.N. and Rosendahl, S., 1991. Influence of Vesicular-Arbuscular Mycorrhizal Fungi (Glomus spp.) on the Response of Cucumber (Cucumis sativus L.) to Salt Stress. Environmental and Experimental Botany., 31: 313- 318.
Ruiz-Lozano, J., Azcon, R. and Palma, J.M., 1996. Superoxide Dismutase Activity in Arbuscular-Mycorrhizal Lactuca sativa L. Plants Subjected to Drought Stress. New Phytol, 134: 327–333.
Ruiz-Lozano, J. and Azcon, R., 2000. Symbiotic Efficiency and Infectivity of an Autochthonous Arbuscular Mycorrhizal Glomus Sp. from Saline Soils and Glomus Deserticola under Salinity. Mycorrhiza, 10: 137–143.
Shainberg, I. and Letey, J., 1984. Response of Soils to Sodic and Saline Conditions. Hilgardia, 52: 1-57.
Sharma, D.P., 1980. Effect of Using Salinity Water to Supplement Canal Water Irrigation on the Crop Growth of Rice. Curr. Agr., 4: 79-82.
Sharma, D.P., Rao, K.V.G.K., Singh, K.N. and Kumbhare, P.S., 1993. Management of Subsurface Saline Drainage Water. Indian Farming, 43: 15-19. Sharma, D.P., Rao, K.V.G.K., Singh, K.N. and Kumbhare, P.S., 1994.
Conjunctive Use of Saline and Non-Saline Irrigation Waters in Semi-Arid Regions. Irrig. Sci., 15: 25-33.
Schreiner, P.R. and Bethlenfalvay, G.J., 1995. Mycorrhizal Interactions in Sustainable Agriculture. Critical Review of Biotechnology, 15: 271-285. Sieverding, E., 1991. Vesicular-Arbuscular Mycorrhiza Management in Tropical
Agrosystems. Deutsche Gesselschaft für Technishe Zusammenarbeit (GTZ) GmbH.
Smith, S.E. and Gianinazzi-Pearson, V., 1988. Physiological Interactions Between Symbionts Vesicular-Arbuscular Mycorrhizal Plants. Annual Review Plant Molecular Biology, 39: 221-224.
Sönmez, B., 2004. Türkiye’de Çorak Islahı Araştırmaları ve tuzlu Toprakların Yönetimi. Sulanan alanlarda Tuzluluk Yönetimi Sempozyumu Bildiriler Kitabı, 20-21 Mayıs, 2004, s. 157-162, Ankara.
Swaminathan, M.S., 1978. Wheat Revolution: the next phase. Indian Farming, 27: 7-17.
Szabolics, I., 1985. Salt Affected Soils As World Problem. Proceeding of the International Symposium on The Reclamation of Salt Affected Soils.
Tarafdar, J.C. and Marshner, H., 1994. Phospatase Activity in the Rhizosphere and VA Mycorrhizal Wheat Supplied with Organic and Inorganic Phosphorus. Soil Biology and Soil Biochemistry, 26: 387–395.
Thomas, R.S., Dakessian, S., Ames, R.N., Brown, M.S. and Bethlenfalvay, G.J., 1986. Aggregation of a silty clay loam by mycorrhizal onion roots. Soil Sci. Soc. Amer. J. 50: 1494–1499.
Tian, H., Tenzen, T. and McMahon, A.P., 2004. Dose Dependency of Disp1 and Genetic Interaction Between Disp1 and Other Hedgehog Signaling Components in the Mouse. Development, 131: 4021-4033.
Tinker, P.B., 1980. Role of Rhizosphere Micro-Organisms in Phosphorus Uptake by Plants. In The Role of Phosphorus in Agriculture (Eds Khasaweneh, F.E. et. all.) ASA-CSSA-SSSA, Madison, USA.
Tisdall, J.M. and Oades, J.M., 1979. Stabilization of Soil Aggregates by the Root Systems of Ryegrass. Australian Journal of Soil Research, 17,(3): 429-441. Tisdall, J.M. and Oades, J.M., 1980. The Effect of Crop Rotation on Aggregation
in Red-Brown Earth. Aust. J. Soil Res., 18: 423-433.
Tisdall, J.M. and Oades, J.M., 1982. Organic matter and water-stable aggregates in soils. Journal of Soil Science, 33: 141-163.
Tokluoğlu, M., 1979. Bazı Mera Bitkilerinin Önemli Morfolojik, Biyolojik ve Tarımsal Karakterleri Üzerine Araştırmalar. A.Ü. Ziraat Fak. Yay. No: 728, Bilimsel Araştırma ve İncelemeler, 421, 728.
U.S. Salinity Lab. Staff., 1954. Diagnosis and Improvement of Saline and Alkali Soils. USDA, No: 60. P 160. Washington, D.C.
Waters, A.G. and Oades, J.M., 1991. Organic Matter in Water-Stable Aggregates. p. 163–174 In W.S. Wilson et al. (ed.) Advances in Soil Organic Matter
Research: The Impact on Agriculture and the Environment. The Royal Society of Chemistry, Cambridge, UK.
Woods, S.A., 1996. Salinity Tolerance of Ornamental Trees and Shrubs. Her Majesty the Queen in the Right of Alberta.
Wright, S.F. and Upadhyaya, A., 1998. A Survey of Soils for Aggregate Stability and Glomalin, a Glycoprotein Produced by Hyphae of Arbuscular Mycorrhizal Fungi. Plant Soil, 198: 97–107.
Wright, S.F. and Upadhyaya, A., 1999. Quantification of Arbuscular Mycorrhizal Fungi Activity by the Glomalin Concentration on Hyphal Traps. Mycorrhiza 8: 283-285.
Yakıt, S. ve Tuna, L., 2006. Tuz stresi altındaki mısır bitkisinde ( Zea mays L.) stres parametreleri üzerine Ca, Mg ve K’ nın etkileri. A.Ü. Ziraat Fak. Dergisi, 2006, 19(1): 59-67.
Yousaf, M., Ali, O.M. and Rhoades, J.D., 1987. Dispersion of Clay from Some Salt-Affected Arid Land Soil Agregates. Soil Sci. Soc. Am. J. 51: 920–924. Yurtseven, E., Ünlükara, A., Top, A. ve Tek, A., 2001. Tuzluluğun ve Sulama
Aralığının Kolzada (Brassica napus oleifera) Verime ve Gelişmeye Etkisi. I. Ulusal Sulama Kongresi Bildirileri Kitabı, 8-11 Kasım 2001, Antalya/Belek, s. 215-219.
Ek Çizelge 1. Mısır Bitkisinin Morfolojik Özelliklerine Ait Varyans Analiz Sonuçları
* : p< 0.05
Yaprak sayısı Bitki Boyu Yaprak eni Yaprak boyu Sap çapı
Kaynaklar SD Kareler Toplamı F değeri Kareler Toplamı F değeri Kareler Toplamı F değeri Kareler Toplamı F değeri Kareler Toplamı F değeri Tuz Kons. 5 61.0736 57.58* 1089.789 54.45* 22.9356 63.03* 1261.373 27.67* 60.1416 37.62* VAM 2 0.4111 0.97 3.617 0.45 0.4156 2.86 10.700 0.59 1.9652 3.07 Tuz Kons. x VAM 10 2.5150 1.19 31.359 0.78 0.3693 0.51 63.481 0.70 3.2193 1.01 Hata 33 7.0000 --- 132.106 --- 2.4017 --- 300.860 --- 10.5507 ---
Ek Çizelge 2. Mısır Bitkisinin Bazı Üst ve Kök ,Yaş ve Kuru Ağırlıklarına Ait Varyans Analiz Sonuçları
* : p< 0.05
Üst Aksam Yaş Ağırlık Üst Aksam Kuru Ağırlık Kök Yaş Ağırlık Kök KuruAğırlık
Kaynaklar SD Kareler Toplamı F değeri Kareler Toplamı F değeri Kareler Toplamı F değeri Kareler Toplamı F değeri Tuz Kons. 5 10146.53 127.25* 128.3959 225.26* 4510.31 41.66* 162.2833 95.04* VAM 2 61.95 1.94 0.1756 0.77 50.67 1.17 1.7195 2.52
Tuz Kons. x VAM 10 106.75 0.64 1.9372 1.70 70.53 0.33 2.2077 0.65
Ek Çizelge 3. Mısır Bitki Kökündeki Makro Besin Elementlerine Ait Varyans Analiz Sonuçları * : p< 0.05 N P K Na Ca Mg Kaynaklar SD Kareler Toplamı F değeri Kareler Toplamı F değeri Kareler Toplamı F değeri Kareler Toplamı F değeri Kareler Toplamı F değeri Kareler Toplamı F değeri Tuz Kons. 5 6.3319 9.52* 0.050926 2.51* 6.92764 20.11* 40.0487 40.02* 19.8750 7.00* 0.028822 1.33 VAM 2 0.1105 0.42 0.015287 1.89 0.01466 0.11 0.0078 0.02 0.4470 0.39 0.030209 3.47* Tuz Kons.x VAM 10 1.3679 1.03 0.048173 1.19 0.66063 0.96 1.6857 0.84 4.3010 0.76 0.027172 0.62 Hata 33 4.7886 --- 0.133650 --- 2.27398 --- 6.6040 --- 18.7277 --- 0.143483 ---
Ek Çizelge 4. Mısır bitki Kökündeki Mikro Besin Elementlerine Ait Varyans Analiz Sonuçları * : p< 0.05 Zn Cu Mn Kaynaklar SD Kareler Toplamı F değeri Kareler Toplamı F değeri Kareler Toplamı F değeri Tuz Kons. 5 680.145 14.81* 25.767 2.03 11544.9 4.14* VAM 2 37.833 2.06 33.396 6.59* 18240.0 16.34*
Tuz Kons. x VAM 10 291.747 3.18* 30.031 1.19 12325.7 2.21*
Ek Çizelge 5. Mısır Bitki Yaprağındaki Makro Besin Elementlerine Ait Varyans Analiz Sonuçları * : p< 0.05 N P K Na Ca Mg Kaynaklar SD Kareler Toplamı F değeri Kareler Toplamı F değeri Kareler Toplamı F değeri Kareler Toplamı F değeri Kareler Toplamı F değeri Kareler Toplamı F değeri Tuz Kons. 5 33.1914 14.45* 0.007618 0.91 22.6256 41.78* 17.9500 58.70* 0.948623 19.41* 0.1282257 35.73* VAM 2 0.8230 0.90 0.013957 4.16* 0.4573 2.11 0.2691 2.20 0.065717 3.36* 0.0004547 0.32 Tuz Kons.x VAM 10 8.3898 1.83 0.022346 1.33 2.0177 1.86 0.8058 1.32 0.239691 2.45* 0.0226731 3.16* Hata 33 16.5383 --- 0.055367 --- 3.5740 --- 2.0182 --- 0.322617 --- 0.0236833 ---
Ek Çizelge 6. Mısır Bitki Yaprağındaki Mikro Besin Elementlerine Ait Varyans Analiz Sonuçları * : p< 0.05 Fe Zn Cu Mn Kaynaklar SD Kareler Toplamı F değeri Kareler Toplamı F değeri Kareler Toplamı F değeri Kareler Toplamı F değeri Tuz Kons. 5 76225 2.44* 829.15 5.39* 7.068 0.70 47249.3 13.84* VAM 2 4472 0.36 45.42 0.74 5.332 1.33 30664.9 22.46*
Tuz Kons. x VAM 10 133979 2.14* 1080.72 3.51* 35.217 1.75 21864.5 3.20*