Yenidoğanlarda anne sütü ve formül süt kokusunun topuktan kan almaya bağlı ortaya çıkan ağrının değerlendirilmesi amacıyla deneysel olarak gerçekleştirilen bu çalışmada aşağıdaki sonuçlar elde edilmiştir.
Araştırma gruplarındaki yenidoğanların anne yaşı, baba yaşı, meslek ve eğitim durumlarının benzer olduğu,
Araştırma gruplarındaki yenidoğanların cinsiyeti, doğum ağırlığı ve apgar skoru karşılaştırıldı; grupların cinsiyet, doğum ağırlığı ve 5. Dakika apgar skoru açısından benzer olduğu, 1. dakika apgar skoru açısından farklı olduğu, Tüm gruplardaki bebeklerin işlem öncesi ağrı puan ortalamalarının aralarında
istatistiksel olarak anlamlı farklılık olmadığı (p>0.05),
Sadece anne sütü ile beslenen yenidoğanlarda topuktan kan alma öncesinde NIPS puanlarından elde edilen değerler benzerken, anne sütü koklayan grupta kan alma sırası ve sonrasındaki NIPS puanları, formül süt koklayan gruba göre anlamlı derecede düşük olduğu,
Anne sütü ve formül süt ile beslenen yenidoğanlarda topuktan kan alma öncesinde NIPS puanlarından elde edilen değerler benzerken, anne sütü koklayan grupta kan alma sırası ve sonrasındaki NIPS puanları, formül süt koklayan gruba göre anlamlı derecede düşük olduğu,
Beslenme durumuna dikkat etmeksizin tüm yenidoğanlar karşılaştırıldığında topuktan kan alma öncesinde NIPS puanlarından elde edilen değerler benzerken, anne sütü koklayan grupta kan alma sırası ve sonrasındaki NIPS puanları, formül süt koklayan gruba göre anlamlı derecede düşük olduğu, Sadece anne sütü ile beslenen yenidoğanlarda topuktan kan alma öncesinde
kalp atım ortalamalarından elde edilen değerler benzerken, anne sütü koklayan grupta kan alma sırası ve sonrasındaki kalp atım ortalamaları, formül süt koklayan gruba göre anlamlı derecede düşük olduğu,
Anne sütü ve formül süt ile beslenen yenidoğanlarda topuktan kan alma öncesinde kalp atım ortalamalarından elde edilen değerler benzerken, anne sütü koklayan grupta kan alma sırası ve sonrasındaki kalp atım ortalamaları, formül süt koklayan gruba göre anlamlı derecede düşük olduğu,
Beslenme durumuna dikkat etmeksizin tüm yenidoğanlar karşılaştırıldığında topuktan kan alma öncesinde kalp atım ortalamalarından elde edilen değerler benzerken, anne sütü koklayan grupta kan alma sırası ve sonrasındaki kalp atım ortalamaları, formül süt koklayan gruba göre anlamlı derecede düşük olduğu, Sadece anne sütü ile beslenen yenidoğanlarda topuktan kan alma öncesinde
oksijen saturasyonu ortalamalarından elde edilen değerler benzerken, anne sütü koklayan grupta kan alma sırası ve sonrasındaki oksijen saturasyonu ortalamaları, formül süt koklayan gruba göre anlamlı derecede yüksek olduğu, Anne sütü ve formül süt ile beslenen yenidoğanlarda topuktan kan alma öncesinde oksijen saturasyonu ortalamalarından elde edilen değerler benzerken, anne sütü koklayan grupta kan alma sırası ve sonrasındaki öncesinde oksijen saturasyonu ortalamaları, formül süt koklayan gruba göre anlamlı derecede yüksek olduğu,
Beslenme durumuna dikkat etmeksizin tüm yenidoğanlar karşılaştırıldığında topuktan kan alma öncesinde oksijen saturasyonu ortalamalarından elde edilen değerler benzerken, anne sütü koklayan grupta kan alma sırası ve sonrasındaki oksijen saturasyonu ortalamaları, formül süt koklayan gruba göre anlamlı derecede yüksek olduğu,
Sadece anne sütü ile beslenen yenidoğanların topuktan kan alma işlemi sırasında ağlama süreleri karşılaştırıldığında anne sütü koklayan grubunun ağlama süresi, formül süt koklayan gruba göre anlamlı derecede kısa olduğu, Anne sütü ve formül süt ile beslenen yenidoğanların topuktan kan alma işlemi
sırasında ağlama süreleri karşılaştırıldığında anne sütü koklayan grubunun ağlama süresi, formül süt koklayan gruba göre anlamlı derecede kısa bulunduğu,
Beslenme durumuna dikkat etmeksizin tüm yenidoğanların topuktan kan alma işlemi sırasında ağlama süreleri karşılaştırıldığında anne sütü koklayan grubunun ağlama süresi, formül süt koklayan gruba göre anlamlı derecede kısa olduğu,
Sadece anne sütü ile beslenen yenidoğanların işlem öncesi tükürükteki kortizol ölçümleri arasında istatistiksel olarak anlamlı farklılık yokken, işlem sonrasındaki artış miktarı anne sütü koklatılan bebeklerde, formül süt koklatılan bebeklere göre anlamlı fark olmamakla birlikte daha düşük olduğu,
Anne sütü ve formül süt ile beslenen yenidoğanların işlem öncesi tükürükteki kortizol ölçümleri arasında istatistiksel olarak anlamlı farklılık yokken, anne sütü koklatılan bebeklerin işlem sonrası tükürükteki kortizol değeri, formül süt koklatılan bebeklere göre istatistiksel olarak anlamlı düzeyde düşük olduğu, Beslenme durumuna dikkat etmeksizin tüm yenidoğanların işlem öncesi
tükürükteki kortizol ölçümleri arasında istatistiksel olarak anlamlı farklılık yokken, anne sütü koklatılan bebeklerin işlem sonrası tükürükteki kortizol değeri, formül süt koklatılan bebeklere göre istatistiksel olarak anlamlı düzeyde düşük saptanmıştır.
Sonuç olarak;
Topuktan kan alma sürecinde anne sütü koklatılan yenidoğanların, formül süt koklatılan yenidoğanlara göre girişim sırasında ve sonrasında daha az ağrı hissettikleri, stres hormonlarında daha az yükseliş olduğu, yaşam bulgularında ise kalp atım hızı daha az yükseliş gösterirken, oksijen saturasyonu daha az düşüş gösterdiği belirlenmiştir. Yenidoğanlar anne sütüne ek olarak formül süt ile beslenirken her iki kokuya aşina olmalarına rağmen anne sütünün kokusu formül süt kokusuna göre ağrıyı hafifletmede daha etkili olması dikkat çekicidir. Bu sonuçlar anneye ait kokuların, girişimsel ağrıyı azaltmada etkin bir yöntem olduğunu desteklemektedir
Araştırmadan elde edilen sonuçlara göre;
Sağlık profesyonellerinin özellikle hemşirelerin yenidoğanda olası ağrı nedenleri, belirtileri, değerlendirilmesi ve yönetimi hakkında bilgi sahibi olmaları,
Sağlık profesyonellerinin yenidoğanın ağrı ölçekleri ile fiziksel bulgulardan kalp atım hızı ve oksijen saturasyonu ölçümlerinden yararlanarak ağrıyı değerlendirebilmeli,
“5. Yasam bulgusu” olarak yenidoğanın ağrısını düzenli ve sürekli izlemeleri, Topuk kanı alma gibi invaziv girişimler sırasında yenidoğanların maruz kaldığı
ağrıyı hafifletmek için anne sütü kokusundan yararlanabileceği, Çalışmaya kontrol grubu eklenerek çalışmanın güçlendirilmesi,
Anne sütü kokusu ile farklı kokular veya yöntemler karşılaştırılarak yenidoğanın girişimsel ağrıya yanıtının değerlendirilmesi,
Yenidoğana hizmet veren sağlık profesyonellerine, ağrı yönetiminde kullanılan non-farmakolojik uygulamalar ile ilgili eğitimler verilmesi ve bu uygulamaların klinikte aktif olarak kullanılması önerilmektedir.