Sonuçlar
Bu bölümde araştırmanın bulguları ve yorumlarına dayalı olarak elde edilen sonuçlar yer almaktadır.
1. Okul müdürleri, araştırmada yer alan on bir görev içerisinden; okulun amaçlarını açıklama, varlığını hissettirme, öğretmenleri çalışmaya özendirme, öğrencileri öğrenmeye özendirme olmak üzere dört görevi her zaman; bunların dışında kalan, okulun amaçlarını geliştirme, öğretimi denetleme ve değerlendirme, eğitim programını eşgüdümlüme, öğrenci başarısını izleme, öğretim zamanını koruma, öğretmenlerin mesleki gelişimini sağlama, akademik standartlar geliştirme ve uygulama gibi yedi görevi çoğunlukla yaptıklarını belirtmişlerdir. Bu bulgular ilköğretim okulu müdürlerinin kendilerini öğretim liderliği alanında yeterli gördüklerini ortaya çıkarmaktadır.
2. Öğretmenler, ilköğretim okulu müdürlerinin oklun amaçlarını geliştirme, açıklama, eğitim programını eşgüdümleme, öğretim zamanını koruma, varlığını hissettirme, öğretmenleri çalışmaya özendirme, akademik standartlar geliştirme ve uygulama, öğrencileri öğrenmeye özendirme olmak üzere sekiz görevi çoğunlukla yerine getirdiklerini; buna karşın öğretimi denetleme ve değerlendirme, öğrenci başarısını izleme, öğretmenlerin mesleki gelişimini sağlama gibi üç görevi ise ara sıra yaptıklarını algılamışlardır. Bu bulgular, öğretmenlerin genel olarak öğretim liderliği görevlerinin müdürlerin algıladıklarından daha düşük seviyede gerçekleştirildiği görüşünde olduklarını ortaya çıkarmaktadır. 3. Araştırmada test edilen bireysel değişkenlerden çoğunun birbirlerine neden
büyük ölçüde görev yaptığı okulun örgütsel koşullarına göre şekillendiği göz önüne alındığında; öğretmenlerin algıları arasındaki farklılıkların içinde yaşadıkları koşullarla tutarlı olduğu ortaya çıkmaktadır. Elde edilen sonuçlar, Gümüşeli (1996) tarafından gerçekleştirilen araştırmanın sonuçları ile karşılaştırıldığında, müdürlerin öğrenci başarısını izleme ve öğretmenlerin mesleki gelişimini sağlama anlayışlarında olumlu bir gelişme olmadığı açıklığa kavuşmaktadır. Bir başka açıdan ele alındığında, öğretmenler tarafından en az yerine getirilen görevler olarak algılanan bu görevlerle birlikte, buna yakın düzeyde en az puan alan öğretmenleri çalışmaya özendirme akademik standartlar geliştirme ve uygulama görevlerinin, müdürlere öncelikle kazandırılacak yeterlik alanları olduğu açıklığa kavuşmaktadır.
4. Araştırmada çıkan bir diğer sonuç da, müdürlerin kendilerini değerlendirme sonuçlarının öğretmenlerden yüksek olması, onların olgulardan çok ilke ve değerlerin etkisinde kalarak kendilerini daha iyimser algıladıkları, rol beklentilerine uygun görünme endişesi içinde olduklarını ortaya çıkarmaktadır.
Öneriler A. Eğitim
1. Okul müdürlerinin öğretim liderliğinin gerektirdiği davranışları gösterebilmeleri için Milli Eğitim Bakanlığı. İl Milli Eğitim Müdürlüğü İlçe Milli Eğitim Müdürlüğü ‘nün işbirliği ile hizmet içi eğitim programları düzenlenmelidir.
2. Kaynak grupların görüşlerine, okul müdürünün öğretim lideri olarak yetiştirilmesi gerektiği görüşü ağırlık kazanmaktadır. Bunun için eğitim kurumlarında akademik çalışmalar yapılarak okul müdürlerinin öğretim liderliği davranışlarını tanımlamada kullanılacak geçerli ölçütler
belirlenmelidir.İlkönce halihazırda görevli müdürlerin bu bağlamdaki ihtiyaçları saptanmalıdır.
3. Okul müdürlerinin öğretim lideri olarak yetiştirilmelerinin yanı sıra, öğretim liderliğinin gerektirdiği davranışları gösterebilmelerine olanak sağlayacak ortam ve koşulların da sağlanması gerekmektedir. Bu nedenle, müdürlerin görev ve sorumluluklarını tanımlayan yasa ve mevzuatlar yeniden gözden geçirilmeli ve müdürlerin öğretim lideri olarak hizmet vermesine olanak sağlayacak gerekli değişiklikler yapılmalıdır.
4. Meslek kariyerinde ilerlemelerinde öğretim liderliği alanında rüştünü ispatlamış müdürlere öncelik verilmelidir.
5. Okul müdürlerinin seçiminde kullanılmak üzere, öğretim liderliği yeterliklerini ölçmeye yönelik geçerli ve güvenilir ölçme araçları hazırlanmalıdır.
B. Araştırma
1. Bu araştırma İskenderun ilçesinde yer alan 54 ilköğretim okulu ile sınırlı tutulmuştur. Türkiye deki okul müdürlerinin öğretim liderliği davranışlarını belirlemek ve buna göre gerekli önlemleri almak için bu alana yönelik araştırmalar tüm okul düzeylerini kapsayacak şekilde genişletilebilir.
2. Bu araştırma sadece resmi ilköğretim ilkokullarında yapılmıştır. Araştırmalar özel okullarda da uygulanarak resmi ve özel okulların müdürlerinin öğretim liderliği düzeyleri karşılaştırılabilir.
3. Öğretim liderliğinin okullar üzerindeki etkisini ortaya koyacak araştırmalar yapılmalıdır. Bunun için farklı öğretim liderliği davranışlarının, öğrenci başarısı, öğretmen davranışı, okul iklimi vb gibi değişkenler üzerindeki etkileri araştırılmalıdır.
4. Diğer liderlik türlerinin öğretim liderliği üzerine etkileri araştırılabilir.
5. Müdürlere, öğretim liderliği davranışlarını kazandırmayı amaçlayan hizmet içi eğitim programlarının hazırlanmasında, bu ve benzeri araştırmaların dikkate alınması hazırlanacak programları daha işlevsel hale getirebilir.
KAYNAKLAR
Açıkalın, Aytaç. (1998). Toplumsal Kurumsal Ve Teknik Yönleriyle Okul Yöneticiliği. Dördüncü ve Son Basım Ankara: Pegem.
Aydın, Mustafa. (2005). Eğitim Yönetimi. Ankara: Hatipoğlu Yay. Balcı, Ali.(2001). Etkili Okul ve Okul Geliştirme. Ankara:Pegem. Başaran, İ. Ethem.(1994). Eğitim Yönetimi. Ankara: Gül Yayınevi.
Binbaşıoğlu, Cavit.(1998). Eğitim Yöneticiliği. Dördüncü Basım. Ankara: Binbaşıoğlu Yay.
Bursalıoğlu, Ziya. (2002). Okul Yönetiminde Yeni yapı ve Davranış. Onikinci Basım Ankara: Pegem.
Bülbül A. Sudi (1991). Halk Eğitime Giriş Yetişkin Eğitimi, Türkiye ‘ de Halk Eğitimi, Toplum Kalkınması. Eskişehir A.U. A.O.F Yayını
Çalhan, Gonca. (1999). ‘’ İlköğretim Okulu Müdürlerinin Öğretim Liderliği’’ Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. İstanbul: Y.T.Ü Sosyal Bilimler Enstitüsü.
Çelik, Vehbi. (2000). Eğitimsel Liderlik. İkinci Baskı Ankara: Pegem. De Beovise, Willam.(1984). Synthesis Of Research On The Principal As
İnstructional Leader Educational Leadershıp.
Duke, ve R.Sıttıng.(1985). Evaluatıng The Performance Of Prıncıpals A
Descritive Study ‘’ Education Administration Quarterly.21(4)ss.71-78. Erçetin, Şule.(1998). Lider sarmalında Vizyon Ankara:Önder Matbacılık.
Erdoğan, İrfan. (2003). Okul Yönetimi Ankara:Pegem.
Gümüşeli, Ali İlker. (1996). ‘’ İstanbul İlindeki İlköğretim Okulu Müdürlerinin Öğretim Liderliği Davranışları.Yayınlanmamış Araştırma ‘’ İstanbul. Gürsel, Musa. (2006). Okul Yönetimi. Altıncı Baskı. Konya: Eğitim Kitapevi. Hacıoğlu, Fatma ve Cevat Aklan.(1997). Öğretmenlik Uygulamaları. Ankara:
Alkım Yayınevi.
Hallinger, Phılıp ve Joseph F.Murhpy.(1985). Assesing The Instructional
Management Behaviour of Principals The elemantary School Journal 86.
Kıng, Deborah.(2002). The Changing Shape Of Leadershıp Educational Leadershıp.
Learning Outcomes http:// www. Eric. Ed.gov.
Mıtchell ve Ducker. (1992).‘’ Leadershıp and Excellence in Schooling. Sergiovanni, Thomas.(1984).‘’ Leadership and Excellence in Schooling ‘’
Educational Leadership.
Özden, Yüksel.(2000). Eğitimde Yeni Değerler: Eğitimde Dönüşüm. Ankara: Pegem.
Şişman, Mehmet. (2004). Öğretim Liderliği Birinci Baskı Ankara: Pegem. Taymaz, Haydar. (2001). Okul Yönetimi Altıncı Baskı Ankara: Pegem. Tosun, Kemal. (1982). İşletme Yönetimi İkinci Baskı İstanbul.
ÖZGEÇMİŞ Doğum Tarihi : 5/06/1977
Doum Yeri : İzmir
Lise : 1990-1993, Karşıyaka Lisesi
Lisans : 1993-1997, T.C Selçuk Üniversitesi Yüksek Lisans : 2004-2006, T.C Selçuk Üniversitesi Çalıştığı Kurumlar : 1999 – K.K.K.