SONUÇ VE ÖNER‹LER

Giriflimci kad›nlar›n; demografik özellikleri ve genel nitelikleri ile kad›n- lar› giriflimcili¤e motive eden faktörleri belirlemek ve giriflimcilikte bafla- r›l› olmak için gerekli gördükleri ön flartlar› saptamak amac›yla yap›lan bu araflt›rmadan elde edilen sonuçlar flu flekilde özetlenebilir:

- Giriflimci kad›nlar›n ço¤unlu¤u, orta ve yüksek ö¤renimi olan, 35-39 yafl grubunda yer alan, evli, 2 çocu¤a sahip, eflleri genellikle ifl veren ya da kendi hesab›na çal›flan kiflilerden oluflmaktad›r. Kad›nlar›n aile yap›lar› ise çekirdek aile tipindedir.

- Giriflimci kad›nlardan ticaret (g›da maddesi, giysi, hediyelik eflya vb. mallar›n sat›m›) sektöründe giriflimci olarak faaliyet gösterenlerin oran› hizmet (pansiyon, lokanta, kuaför vb.) ve imalat (ayakkab›, tak› vb. mal- lar›n imalat›) sektöründe faaliyet gösterenlerden yüksektir.

- Giriflimcili¤e 2-4 y›l önce bafllayanlar ilk s›rada yer almaktad›r.

- Giriflimci kad›nlar ço¤unlukla 20-29 yafl grubunda giriflimcili¤e baflla- m›fllard›r.

- Kad›nlar›n giriflimci olma kararlar› tüm aile bireyleri (efli, çocuklar›, an- nesi, babas›) taraf›ndan desteklenmifltir.

- Kad›nlar›n hemen hemen tamam›nda giriflimci olmalar› giriflimci olmalar› yaflamdaki di¤er sorumluluklar için genellikle bir engel teflkil etmemektedir. - Kad›nlar›n giriflimci olmaya karar verme nedenlerinin bafl›nda “bir iflle meflgul olma iste¤i” gelmektedir. Bunu s›ras› ile ba¤›ms›zl›k, baflar›l› ol- ma ve evin bütçesine katk›da bulunma iste¤i izlemektedir. “Evin bütçesi- ne katk›da bulunma iste¤i” nedeni ile giriflimci olmaya karar verdiklerini belirten orta ö¤renim görmüfl olan kad›nlar›n oran› yüksek ö¤renim gör-

müfl olan kad›nlardan yüksek iken, “baflar›l› olma iste¤i” nedeni ile giri- flimci olmaya karar verdiklerini belirten yüksek ö¤renim görmüfl olan ka- d›nlar›n oran› orta ö¤renim görmüfl olan kad›nlardan yüksektir.

- Giriflimci olarak problemle karfl›laflan kad›nlar ço¤unlukla pazarlama konusunda problemle karfl›laflmaktad›rlar. Bunu s›ras› ile mali, donan›m, araç-gereç mal temini ve kalifiye eleman bulamama izlemektedir. - Kad›nlar›n yar›dan fazlas› giriflimcili¤in en iyi yan›n›n “ba¤›ms›zl›k” ol- du¤u görüflündedir. Bunu “maddi rahatl›k” ve “evin bütçesine katk›da bu- lunmak” görüflünde olanlar izlemektedir.

-Kad›nlar›n giriflimcilikte baflar›l› olmak için gerekli gördükleri ön flartla- r›n ve giriflimci olmak isteyen kad›nlara verdikleri önerilerin bafl›nda “çok çal›flma/içtenlik, kendini ifline adama gelmektedir.

Gerek araflt›rmadan elde edilen sonuçlar dikkate al›nd›¤›nda ve gerekse konu ile ilgili daha önce yap›lm›fl olan araflt›rmalarda verilmifl olan öneri- lerde oldu¤u gibi; halen giriflimci olarak faaliyet gösteren kad›nlara, po- tansiyel kad›n giriflimcilere ve konu ile ilgili kurum ve kurulufllara flu öne- rilerde bulunulabilir:

- Giriflimci olarak faaliyet gösteren kad›nlar›n, kendi aralar›nda birlik oluflturarak organize olmalar›, uluslararas› kifli ve kurulufllarla iflbirli¤i ya- p›p görüfl al›flveriflinde bulunarak kendilerini daha da gelifltirmelerini sa¤- lamalar›, kendilerini ve faaliyetlerini topluma tan›tarak potansiyel giriflim- cilere özendirici nitelikte çal›flmalarda bulunmalar›,

-Ülkemizde kad›n giriflimcili¤in yeni yeni yayg›nlaflt›¤› dikkate al›nd›¤›n- da; giriflimci kad›nlar›n potansiyel kad›n giriflimcilere hem kendilerini ta- n›tmalar› hem de teflvik edici olmalar› konusunda ilgili kurum ve kurulufl- larca desteklenmesi,

- Sanayi ve Ticaret Odas›, TESK, TOBB, KOSGEB ve di¤er kad›n giri- flimcileri destekleyen kurum ve kurulufllar›n, ticaret sektörüyle birlikte hizmet, imalat sektörlerinde de kad›nlar›n faaliyet göstermeleri ve bu sek- törlerde karfl›laflt›klar›; pazarlama, mali, donan›m, araç-gereç, mal temini, kalifiye eleman bulamama konusunda problemlerinin çözümüne yönelik çal›flmalarda bulunmalar›,

- Kitle iletiflim araçlar› ile genifl kad›n kitlelerini giriflimcili¤e özendire- cek,bilinçlendirecek teflvik edecek nitelikte programlar›n gerçeklefltirilmesi, - Yap›lacak bir baflka çal›flma ile ayn› ifli yapan kad›n ve erkek giriflimcilerin benzer ve farkl› yönlerinin karfl›laflt›rmal› olarak incelenmesi önerilebilir.

Tüm bunlar›n yan›s›ra; bu araflt›rma s›n›rl› say›da giriflimci kad›n al›narak yap›lm›fl olan bir pilot çal›flma özelli¤indedir ve tüm Türkiye’de faaliyet gösteren giriflimci kad›nlarla ilgili temel bilgileri yans›tmamaktad›r. Bu nedenle Türkiye genelinde yap›lacak yeni araflt›rmalar, giriflimci kad›nlar konusunda yap›lacak di¤er araflt›rmalara ›fl›k tutacak ve yard›mc› olacak detayl› doneleri verecektir.

Kaynaklar

Abush, R.,Burkhead, J. (1984). Job Stress in Midlife Working Women: relations-

hips Among Personality Type, Job Characteristics and Job Tension. Jour- nal of Counseling Psychology, 31(1), 36-44.

Aklar, N. ((1993). Türkiye’de Kad›n Giriflimcili¤in Desteklenmesi Konusunda

Politikalar. Türkiye’de Kad›n Giriflimcilik. TES-AR Yay›nlar›, No:7-An-

kara.

Baydos, M., Meyer, R. ve Alfred, N. (1994). Discrimination against Women in

Formal Credit Markets: Reality or Rhetoric? World Development, Vol.22,

No.7, pp.1073-1082.

Block, Z., MacMillan, I.C. (1985). Milestones for successfull venture planning.

Harvard Business Review, 85(5), 184-188.

Bowen, D.D., Hisrich, R.D. (1986). The Female Entrepreneur: A Career Deve-

lopment Perspective. Academy of Management Review, Vol.11, No.2,

393-407.

Boyd, D.P., Gumbert, D.E. (1983). Coping with entrepreneurial stress. Harvard

Business Review. 61(2), 44-64.

Buttner, H. (1993). Female Entrepreneurs: How Far Have They Come? Business Horizons, 36:59-65, Mr’-Ap’.

Chen, C., Yu, K.C., Miner, J.B. (1997). A study of Women in Chinese State-Ow-

ned Entreprises. Journal of Applied Behavioral Science, Vol.33, No.2, Ju-

ne, 160-173.

Chusmir, L.H., Hood, J.A. (1986). Relationship Between Type a Behaviour Pat-

tern and Motivational Needs. Psychological Reports, 58(3), 783-794.

Chusmir, L.H. (1983). Characterictistics and Predictive Dimensions of Women

Who Make Nontroditional Vocational Choices. The Personnel and Gu- idance Journal, Sept’.

Cohen, J.A. (1990). Women of Enterprise. Looking Toward Tomrrow Manage-

Cromie, S., Hayes. J. (1989). Towards a Typology of Female Entrepreneurs. So-

ciological Review. 36(1), 87-113.

Çelebi, N. (1997). Turizm Sektöründeki Küçük ‹flyeri Örgütlerinde Kad›n Giri-

flimciler. Birleflmifl Milletler Kalk›nma Program› ve Kad›n›n Statüsü ve Sorunlar› Genel Müdürlü¤ü’nün ortaklafla yürüttükleri Kad›n›n Kalk›n- maya Kat›l›m›n› Güçlendirme Ulusal Program› Kapsam›nda Gerçekleflti- rilen Proje, Ankara.

Çelebi,N. (1993). Ba¤›ms›z ‹flyeri Sahibi Kad›nlar›n Aile ve ‹fl ‹liflkileri. Siam Sö-

¤üt Yay›nc›l›k ve Sosyal ‹ktisadi Araflt›rmalar Merkezi. TC. Baflbakanl›k

Kad›n ve Sosyal Hizmetler Müsteflarl›¤›, Ankara.

Dhillon, P.K.(1993). Women Entrepreneurs. Blaze Publishers and Distributors

PVT-LTD., (Hisrich and Brush, Researches on Entrepreneurship: A Rewi-

ev. Blaze Publishers and Distributors Pvt. Ltd. New Delhi: 1993)’den al›n- m›flt›r.

Dhillon, P.K., Malhotra, P. (1993). Motives and Charecterictics of Successful

Women Entrepreneurs. Blaze Publishers and Distributors Pvt. Ltd: New

Delhi.

Ecevit,Y. (1993). “Kad›n Giriflimcili¤in Yayg›nlaflmas›na Yönelik Bir Model

Önerisi”. Kad›n› Giriflimcili¤e Özendirme ve Destekleme Paneli., Bildiri-

ler ve tart›flmalar.(Ed: Aypar Alt›nel). Devlet Bakanl›¤› Kad›n ve Sosyal Hizmetler Müsteflarl›¤› Kad›n›n Statüsü ve Sorunlar› Genel Müdürlü¤ü. E¤itim Serisi, Yay›n No:74, fiafak Matbaac›l›k Ltd. fiti. Ankara.

Goffee, R., Scase, R. (1992). Kad›nlar ‹fl Bafl›nda: Kad›n Giriflimcilerin Deneyim-

leri. (Çev. Ahmet Fethi) ET‹ Kitaplar›, Yön Matbaac›l›k, Ekim.

Goldman, G. (1994). Women Entrepreneurs. Business Week. P.104-87, Ap’ 18. Harper, M. (1992). Enterprising Women. Getting Down to Business. A Manual

for training businesswomen. Intermediate Technology Publications. Hisrich, R.D., Grachev, M.V. (1993). The Russian Entrepreneur. Journal of Bu-

siness Venturing 8, 487-497.

Hisrich, R.D. (1989). Women Entrepreneurs: Problems and Prescriptions for

Success in The Future. Women-Owned Businesses. (Ed. Hagan, O., Rivc-

hun, C. and Sexton, D.) New York.

Hoy, F., Shane, S. (1988). Franchising as An Entrepreneurial Venture Form. Jo- urnal of Business Venturing. 13, 91-94.

Jick, T.D., Mitz, L.F. (1985). Sex Differences in Work Stress. Academy of Mana-

Liman, F. (1993). “ABD, Kanada ve ‹ngiltere’de Kad›n Giriflimcili¤inin Gelifli-

mi”. Kad›n› Giriflimcili¤e Özendirme ve Destekleme Paneli. Devlet Ba-

kanl›¤› Kad›n ve Sosyal Hizmetler Müsteflarl›¤› Kad›n›n Statüsü ve So- runlar› Genel Müdürlü¤ü. Ankara, 25 May›s .

Low, M.B., MacMillan, J.C. (1988). Entrepreneurship: Past Research and Futu-

re Challenges Journal of Management, Vol.14, No.2. 139-159.

Manfred, F.R., Vries, K. (1985). The Dark Side of Entrepreneurship. Harvard

Business Review. 63(6), 160-167.

Roapa, V. (1986). Status Education and Problems of Indian Women. Printed and

Raun Printing Press. Maujpur Delhi.

Roman, Z. (1991). Entrepreneurship and Small Business: The Hungarian Trajec-

tory. Journal of Business Venturing 6(6), 447-465.

Romano, C. (1994). It Looks Like Men Are From Mars, Women Are From Venus. Management Review, October.

Wadell, F.T. (1983). Factors Affecting Choice, Satisfaction and Success in the fe-

male Self-Employed. Journal of Vocational Behaviour-23, 294-304.

______. (1993). “Kad›n Giriflimciler Konulu Araflt›rman›n Sonuçlar›”. TESK

AR-GE Bölümü. Ankara.

______.(1996). “Republic of Turkey Prime Ministry Directorate General on The

Status And Problems of Women”. Supporting Women-Owned Business in

Turkey By Development Alternatives Inc. and the Strategic Research Fo- undation .