4.1.1 Sigorta sözleĢmelerinden kaynaklanan risklerin yönetilmesindeki amaç ve bu risklerin azaltılmasına iliĢkin politikalar:
Sigorta riski, herhangi bir sigorta sözleşmesi ile sigortalanmış olan rizikonun gerçekleşme olasılığı ve de buna bağlı olarak ortaya çıkacak olan hasarın büyüklüğünün belirsiz olma riskidir. Sigorta sözleşmesinin gereği olarak riskin tesadüfi olması nedeniyle risk tutarı tahmin edilemez.
Sigortalama Riski, alınan primlerin ödenen tazminatları karşılamaması ihtimalini ifade etmektedir.
Şirket‟in esas faaliyeti mevcut riskleri en uygun fiyatla kabul etmek ve teminat altına aldığı riskleri reasürans anlaşmaları yoluyla başka şirketlere devretmektir. Şirket söz konusu faaliyetini yürütürken hem her aşamada sonuçları değerlendirmekte ve bu değerlendirmeler sonucunda risk kabul politikalarını gözden geçirmekte hem de yazılan primleri dolayısıyla üstlenilen riskleri yasal mevzuat gereği reasürans anlaşmaları yoluyla reasör şirketlere devretmektedir.
Şirket‟in hasar/prim oranları aşağıda açıklanmıştır.
Hasar / Prim Oranı
Brüt Net
31.12.2008 % 35 % 34
31.12.2009 % 45 % 46
Şirket, deprem gibi doğal afetlerde, terör veya büyük boyutlu kazalarda oluşabilecek büyük çaplı riskleri, katastrofik hasar fazlası anlaşmalarıyla reasürörle paylaşmaktadır.
Şirket‟in risk teminatı bazında toplam riskin reasürörlere devredilen kısmı aşağıda açıklanmıştır.
Ecelen Vefat Kazaen Vefat Kazaen Maluliyet
Hastalık Maluliyet
31.12.2008 92% 7% - 1%
31.12.2009 95% 5% - -
4.1.2. AĢağıdakiler hakkındaki bilgiler dahil olmak üzere, sigorta riski hakkındaki bilgileri (reasürans yoluyla riskin azaltılmasının öncesindeki ve sonrasındaki);
4.1.2.1 Sigorta riskine karĢı duyarlılık
Şirket‟in poliçe üretim stratejisi, üstlenilen riskin; riskin türüne, büyüklüğüne, göre en doğru şekilde dağıtılmasına dayanmaktadır.
Reasürans anlaşmaları; hasar fazlası, kotpar ve eksedan içermektedir. Şirket reasürans anlaşmaları sonucunda üstlenilen riskleri yasal mevzuat gereği reasör şirketlere devretmektedir.
Muallak hasarlar, Şirket‟in uzmanlaşmış hasar bölümü tarafından periyodik olarak, gözden geçirilip güncellenmektedir.
4.1.2.2. Yönetimin yoğunlaĢmaları nasıl tespit ettiğinin ve her bir yoğunlaĢmayı belirleyen ortak özelliklerin (sigortalanan olayın mahiyeti, coğrafi bölge veya para birimi) açıklamasını içeren, sigorta riski yoğunlaĢmaları:
Şirket risk analizlerini; sigorta konusu rizikonun kümülatif risk ihtimallerini, hasar sonuçlarını değerlendirerek mevcut risklerin cinsi, mahiyeti ve coğrafi konumu ile optimum hasar sonuçlarının elde edilebilmesi için risk grupları itibariyle büyük adetler kanununu da dikkate alarak yapmaktadır.
Şirket, hayat sigortası ve ferdi kaza branşlarında sigorta sözleşmesi yapmaktadır. Buna göre, düzenlenen sigorta sözleşmelerinde, sigortalanın mahiyetine göre sigorta riski yoğunlaşması brüt ve net (reasürans sonrası) olarak aşağıdaki tabloda özetlenmiştir:
31.12.2009 31.12.2008 Hayat Sigortası 10.394.749.428 665.530.410 9.729.219.018 7.692.433.971 505.393.910 7.187.040.061
Ferdi Kaza 50.079.436 30.173.480 19.905.956 21.539.426 11.229.134 10.310.292
Toplam 10.444.828.864 695.703.890 9.749.124.974 7.713.973.397 516.623.044 7.197.350.353
Şirket, sigorta sözleşmelerini ağırlıklı olarak Türkiye Cumhuriyeti‟nde düzenlemektedir.
Türkiye Cumhuriyeti‟nde düzenlenen sigorta sözleşmelerindeki coğrafi bölgelere göre sigorta riski yoğunlaşmasının dağılımı brüt ve de net (reasürans sonrası) olarak aşağıdaki
Marmara Bölgesi 10.155.245 79.445 10.075.800 6.639.104 340.231 6.298.873
Ege Bölgesi 6.244.859 75.700 6.169.159 3.927.615 42.550 3.885.065
İç Anadolu Bölgesi 5.975.777 707.685 5.268.092 4.445.419 846.205 3.599.214
Akdeniz Bölgesi 3.157.074 29.466 3.127.608 2.274.477 137.552 2.136.925
Karadeniz Bölgesi 4.266.608 140.000 4.126.608 3.003.834 91.985 2.911.849
Doğu Anadolu Bölgesi 939.486 - 939.486 723.016 125.000 598.016
Güneydoğu Anadolu Bölgesi 983.246 18.000 965.246 566.453 53.000 513.453
Toplam 31.722.295 1.050.296 30.671.999 21.579.918 1.636.523 19.943.395
4.1.2.2 Yönetimin yoğunlaĢmaları nasıl tespit ettiğinin ve her bir yoğunlaĢmayı belirleyen ortak özelliklerin (sigortalanan olayın mahiyeti, coğrafi bölge veya para birimi) açıklamasını içeren, sigorta riski yoğunlaĢmaları (devamı)
Düzenlenen sigorta sözleşmelerinin, para birimine göre sigorta riski yoğunlaşması brüt ve net (reasürans sonrası) olarak aşağıdaki tabloda özetlenmiştir:
31.12.2009 31.12.2008
Toplam 31.722.295 1.050.296 30.671.999 21.579.918 1.636.523 19.943.395
4.1.2.3. GerçekleĢen hasarların geliĢim süreci
Muhtemel hasarların Şirket mali bünyesini olumsuz etkilememesi gerçekçi fiyat tespitine bağlıdır. Bunun için Şirket hem geçmişteki kendi istatistiki verilerini hem de sektörel verileri kullanmakta ve mevcut piyasa şartlarını dikkate almaktadır. Ayrıca reasürans politikaları da bu amaca uygun olarak her faaliyet dönemi sonunda yeniden değerlendirilmektedir.
Gerçekleşen hasarların 31.12.2005 – 31.12.2009 dönemindeki reasürör payları düşülmüş net tutarı aşağıda açıklanmıştır. Gerçekleşen Hasarlar 3.119.263 6.926.990 13.819.802 19.943.395 30.671.999
4.1.2.4. Finansal tablolar üzerinde önemli etkiye sahip olan her değiĢikliğin etkisini ayrı olarak göstererek sigorta varlık ve borçlarının ölçümünde kullanılan varsayımlardaki değiĢikliklerin etkileri
Şirket üstlenilen riskler nedeniyle yasal mevzuat gereği teknik karşılıklar ayırmaktadır.
4.2. Finansal Risk
Finansal risk faktörleri
Şirket faaliyetlerinden dolayı çeşitli finansal risklere maruz kalmaktadır. Bu riskler; kredi riski, likidite riski, piyasa (faiz oranı riski, döviz kuru riski ve diğer fiyat riski) riskidir.
Risk tanımlamaları:
Kredi riski
Finansal aracın taraflarından birinin yükümlülüğünü yerine getirmemesi nedeniyle diğer tarafta finansal bir kayıp/zarar meydana gelmesi riskidir.
Likidite riski
Bir işletmenin finansal borçlardan kaynaklanan yükümlülükleri yerine getirmekte zorlanması riskidir.
Piyasa riski
Piyasa fiyatlarında meydana gelen değişimler nedeniyle bir finansal aracın gerçeğe uygun değerinde veya gelecekteki nakit akışlarında dalgalanma olması riski. Piyasa riski üç türlü riskten oluşur: yabancı para riski, faiz oranı riski ve diğer fiyat riskidir.
- Yabancı para riski
Döviz kurlarında meydana gelen değişimler nedeniyle bir finansal aracın gerçeğe uygun değerinde veya gelecekteki nakit akışlarında dalgalanma olması riskidir.
- Faiz oranı riski
Faiz oranlarında meydana gelen değişimler nedeniyle bir finansal aracın gerçeğe uygun değerinde veya gelecekteki nakit akışlarında dalgalanma olması riskidir.
- Diğer fiyat riski
Meydana gelen değişimin ilgili finansal aracın kendisinden veya ihraç edenden ya da piyasada işlem gören benzeri finansal araçların tamamını etkileyen faktörlerden kaynaklanıp kaynaklanmadığına bakılmaksızın, piyasa fiyatlarında oluşan değişimler nedeniyle bir finansal aracın gerçeğe uygun değerinde veya gelecekteki nakit akışlarında dalgalanma olması (faiz oranı riski veya yabancı para riskinden kaynaklananlar dışında) riskidir.
4.2. Finansal Risk (Devamı) Risk Yönetimi:
Risk yönetimi Yönetim Kurulu tarafından onaylanan politikalar çerçevesinde üst yönetim tarafından yürütülmektedir. Şirket yönetimi diğer birimleri ile yakın işbirliği kurmakta, finansal risklerin tespit edilip değerlendirilmesi ve riskten korunmasını sağlamaktadır.
Kredi riski
Finansal varlıkların sahipliği karşı tarafın sözleşmeyi yerine getirmeme riskini beraberinde getirir. Şirket yönetimi bu riskleri, her anlaşmada bulunan karşı taraf (ilişkili taraflar hariç) için ortalama riski kısıtlayarak ve gerektirdiği takdirde teminat alarak karşılamaktadır.
Likidite riski
Mevcut ve ilerideki muhtemel borç gereksinimlerinin fonlanabilmesi, çeşitli finansal kuruluşlardan yeterli finansman olanakları temin edilerek yönetilmektedir.
Faiz oranı riski
Şirket, faiz oranı bulunduran varlık ve yükümlülüklerin tabi olduğu faiz oranlarının değişiminin etkisinden doğan faiz oranı riskine maruzdur. Şirket söz konusu riski, faiz oranına duyarlı olan varlık ve yükümlülüklerini dengelemek suretiyle oluşan doğal tedbirlerle yönetmektedir ve bu yönde faiz doğuran varlıklarını kısa vadeli yatırım araçlarında değerlendirmektedir.
Döviz kuru riski
Şirket, döviz cinsinden borçlu veya alacaklı bulunulan meblağların TL‟ye çevrilmesinden dolayı kur değişikliklerinden doğan döviz kuru riskine maruz kalmaktadır. Söz konusu döviz kuru riski, döviz pozisyonunun sürekli analiz edilmesi ile takip edilmekte ve sınırlandırılmaktadır.
Sermaye risk yönetimi
Şirket‟in sermaye yönetimindeki amacı; grubun gelir getiren bir işletme olarak devamlılığını sağlamak, hissedar ve kurumsal ortakların faydasını gözetmek, aynı zamanda sermayenin maliyetini azaltmak için en verimli sermaye yapısının sürekliliğini sağlamaktır.
Şirket için gerekli öz sermaye tutarı Sigorta ve Reasürans ile Emeklilik Şirketlerinin Sermaye Yeterliliklerinin Ölçülmesine İlişkin Yönetmelik uyarınca her mali tablo dönemi itibarıyla hesaplanmaktadır. Şirket‟in mevcut öz sermayesi her iki yönteme göre de hesaplanan asgari sermaye gereksinimini karşılamaktadır. 31 Aralık 2009 tarihine ait sermaye yeterliliğinin hazırlanmasına ilişkin yasal sürenin henüz dolmamış olması ve sektörel verilerin açıklanmamış olması nedeniyle yalnızca, 31 Aralık 2007 ve 31 Aralık 2008 tarihlerinde hesaplanan sermaye yeterliliğine ilişkin tablo aşağıda sunulmuştur.
4.2 Finansal Risk (Devamı)