Likidite riski
Likidite riski, Şirket’in parasal yükümlülüklerinden kaynaklanan yükümlülüklerini yerine getirmekte güçlük yaşaması riskidir.
Şirket, dünya genelinde yaşanan Koronavirüs (Covid - 19) salgını nedeni ile likidite riskini etkin bir şekilde yönetilmesini ve faaliyetlerine devam edebilmesi için yeterli likiditenin sürekli olarak elde bulundurulmasını sağlayacak strateji ve politikalar uygulamaktadır.
Likidite riskinin yönetimi
Likidite riskinden korunmak amacıyla varlık ve yükümlülükler arasında vade uyumunun sağlanması gözetilmekte, ortaya çıkabilecek likidite ihtiyacının eksiksiz bir biçimde sağlanabilmesi amacıyla likit değerler muhafaza edilmektedir.
Parasal yükümlülüklerin kalan vade dağılımları:
31 Aralık 2020 Defter değeri 1 aya kadar 1 - 3 ay 3 - 6 ay 6 - 12 ay 1 yıldan uzun
Nakit ve nakit benzeri varlıklar 3,658,524,134 2,191,706,457 1,466,817,677 - -
-Finansal varlıklar (*) 5,717,093,305 - 217,767,316 250,758,147 375,350,174 4,873,217,668
Esas faaliyetlerden alacaklar 2,048,972,422 295,543,310 646,092,051 858,802,783 213,117,010 35,417,268
Bağlı ortaklıklardan alacaklar 92,062,134 92,062,134 - - -
-İlişkili taraflardan alacaklar 11,208,467 - 11,208,467 - -
-Diğer alacaklar 5,865,599 - 5,441,923 - - 423,676
Toplam parasal varlıklar 11,533,726,061 2,579,311,901 2,347,327,434 1,109,560,930 588,467,184 4,909,058,612
Finansal borçlar 37,469,623 2,570,800 5,154,536 7,734,183 15,492,868 6,517,236
Esas faaliyetlerden borçlar 429,542,284 80,139,072 187,321,160 113,182,860 48,717,345 181,847
İlişkili taraflara borçlar 155,758,210 - 155,672,120 - - 86,090
Diğer borçlar 176,162,514 176,162,514 - - -
-Muallak tazminat karşılıkları,net (**) 4,287,158,263 596,110,474 586,467,964 351,086,392 492,825,053 2,260,668,380 Ödenecek vergi ve benzeri diğer
yükümlülükler ile karşılıkları 69,031,804 - 69,031,804 - -
-Diğer risklere ilişkin karşılıklar ve gider
tahakkukları 176,024,917 11,690,378 62,923,606 50,248,796 17,873,284 33,288,853
Toplam parasal yükümlülükler 5,331,147,615 866,673,238 1,066,571,190 522,252,231 574,908,550 2,300,742,406
31 Aralık 2019 Defter değeri 1 aya kadar 1 - 3 ay 3 - 6 ay 6 - 12 ay 1 yıldan uzun
Nakit ve nakit benzeri varlıklar 3,307,572,059 2,853,315,519 454,256,540 - -
-Finansal varlıklar (*) 4,127,020,307 155,485,363 732,142,782 20,955,716 585,349,638 2,633,086,808 Esas faaliyetlerden alacaklar 1,803,051,370 264,063,953 639,048,784 696,549,748 186,493,328 16,895,557
İlişkili taraflardan alacaklar 12,265,741 - 12,265,741 - -
-Diğer alacaklar 6,476,323 - 5,912,214 - - 564,109
Toplam parasal varlıklar 9,256,385,800 3,272,864,835 1,843,626,061 717,505,464 771,842,966 2,650,546,474
Finansal Borçlar 64,036,765 2,307,560 4,612,853 6,908,244 13,788,017 36,420,091
Esas faaliyetlerden borçlar 309,734,262 74,568,178 147,939,310 70,932,403 14,720,963 1,573,408
İlişkili taraflara borçlar 9,701,708 - 9,615,618 - - 86,090
Diğer borçlar 140,971,639 140,443,559 - - - 528,080
Muallak tazminat karşılıkları,net (**) 3,350,764,354 487,496,600 434,394,888 321,255,416 518,052,256 1,589,565,194 Ödenecek vergi ve benzeri diğer
yükümlülükler ile karşılıkları 95,597,867 - 95,597,867 - -
-Diğer risklere ilişkin karşılıklar ve gider
tahakkukları 190,894,092 21,645,297 46,055,653 47,386,647 47,212,764 28,593,731
Toplam parasal yükümlülükler 4,161,700,687 726,461,194 738,216,189 446,482,710 593,774,000 1,656,766,594
(*) 31 Aralık 2020 tarihi itibarıyla 28,958,447 TL tutarındaki hisse senetleri dahil edilmemiştir (31 Aralık 2019: 20,823,880 TL).
(**) Muallak tazminat karşılıkları tahmin edilen ödeme tarihleri göz önüne alınarak vade dağılımına tabi tutulmuş olup muallak tazminat karşılıklarının tamamı ilişikteki finansal tablolarda kısa vadeli yükümlülükler içinde gösterilmiştir.
4.2 Finansal riskin yönetimi (Devamı) Piyasa riski
Piyasa riski, Şirket portföyünde yer alan enstrümanların; piyasadaki faiz oranları. hisse senedi fiyatları.
gayrimenkul gerçeğe uygun değerleri, emtia fiyatları ve döviz kurlarında meydana gelebilecek değişikliklerden etkilenmesi sonucu ortaya çıkabilecek olası kayıpları ifade eder. Piyasa riski yönetimiyle amaçlanan; potansiyel risklerin belirlenmesi, ölçülmesi, limitler yardımıyla izlenmesi ve raporlanarak Şirket’in risk iştahı doğrultusunda gerekli kararların alınmasına destek olmasını sağlamaktır.
Kur riski
Şirket dövize dayalı yapılan sigortacılık ve reasürans faaliyetleri sebebiyle kur riskine maruz kalmaktadır.
Yabancı para işlemlerden doğan kur farkı gelirleri ve giderleri işlemin yapıldığı dönemde kayıtlara intikal ettirilmiştir. Dönem sonlarında, yabancı para aktif ve pasif hesapların bakiyeleri, dönem sonu T.C. Merkez Bankası döviz alış kurlarından evalüasyona tabi tutularak TL’ye çevrilmiş ve oluşan kur farkları kambiyo işlemleri karı ve zararı olarak kayıtlara yansıtılmıştır.
Şirket, Türkiye sigortacılık sektörünün genel karakteristiğine paralel olarak ABD Doları ve Avro para birimlerinde kapalı pozisyon taşımaktadır.
Şirket’in maruz kaldığı kur riskine ilişkin detaylar ilişikteki tabloda verilmiştir:
31 Aralık 2020 ABD Doları Avro Diğer para birimleri Toplam
Nakit ve nakit benzeri varlıklar 150,810,473 226,008,242 906,533 377,725,248
Finansal varlıklar 177,802,579 216,786,681 - 394,589,260
Esas faaliyetlerden alacaklar 138,778,044 142,334,187 926,441 282,038,672
Toplam yabancı para varlıklar 467,391,096 585,129,110 1,832,974 1,054,353,180
Esas faaliyetlerden borçlar (45,972,248) (54,977,729) (237,801) (101,187,778)
Sigortacılık teknik karşılıkları (147,743,192) (180,500,729) (2,196,222) (330,440,143) Toplam yabancı para yükümlülükler (193,715,440) (235,478,458) (2,434,023) (431,627,921)
Bilanço pozisyonu 273,675,656 349,650,652 (601,049) 622,725,259
31 Aralık 2019 ABD Doları Avro Diğer para birimleri Toplam
Nakit ve nakit benzeri varlıklar 150,929,134 152,229,697 2,252,068 305,410,899
Finansal varlıklar 120,215,287 141,336,392 - 261,551,679
Esas faaliyetlerden alacaklar 151,598,550 141,555,598 868,017 294,022,165
Toplam yabancı para varlıklar 422,742,971 435,121,687 3,120,085 860,984,743
Esas faaliyetlerden borçlar (72,201,541) - (185,518) (72,387,059)
Sigortacılık teknik karşılıkları (54,143,085) (97,296,010) (1,754,611) (153,193,706) Toplam yabancı para yükümlülükler (126,344,626) (97,296,010) (1,940,129) (225,580,765)
Bilanço pozisyonu 296,398,345 337,825,677 1,179,956 635,403,978
Yukarıdaki tablonun değerlendirilebilmesi amacıyla ilgili yabancı para tutarlarının TL karşılıkları gösterilmiştir.
4. SİGORTA VE FİNANSAL RİSKİN YÖNETİMİ (Devamı) 4.2 Finansal riskin yönetimi (Devamı)
Kur riski (Devamı)
Dövize dayalı işlemler işlem tarihindeki geçerli kurlar esas alınarak muhasebeleştirilmiş olup, raporlama dönemi sonu itibarıyla yabancı para cinsinden aktif ve pasif kalemler 31 Aralık 2020 tarihli T.C. Merkez Bankası (“TCMB”) alış kurları ile değerlenmiştir.
31 Aralık 2020 ve 31 Aralık 2019 tarihleri itibarıyla yabancı para bakiyelerin çevriminde kullanılan kurlar aşağıdaki gibidir:
ABD Doları Avro
31 Aralık 2020 7.3405 9.0079
31 Aralık 2019 5.9402 6.6506
Maruz kalınan kur riski
TL’nin aşağıdaki para birimlerine karşılık 31 Aralık 2020 ve 31 Aralık 2019 tarihleri itibarıyla %20 değer kaybı veya kazancı nedeniyle özkaynaklarda ve gelir tablosunda (vergi etkisi hariç) oluşacak artış aşağıdaki tabloda gösterilmiştir. Bu analiz tüm diğer değişkenlerin. özellikle faiz oranlarının, sabit kaldığı varsayımıyla hazırlanmıştır. TL’nin ilgili para birimlerine karşı yüzde 20 değer kazanması durumunda etki aynı tutarda fakat ters yönde olacaktır.
31 Aralık 2020 31 Aralık 2019
Gelir tablosu Özkaynak(*) Gelir tablosu Özkaynak(*)
ABD Doları 54,735,131 54,735,131 59,279,669 59,279,669
Avro 69,930,130 69,930,130 67,565,135 67,565,135
Diğer (120,210) (120,210) 235,991 235,991
Toplam, net 124,545,051 124,545,051 127,080,795 127,080,795
(*) Özkaynak etkisi, TL’nin ilgili yabancı para birimlerine karşı 31 Aralık 2020 ve 31 Aralık 2019 tarihleri itibarıyla %20’lik değer kaybından dolayı oluşacak gelir tablosu etkisini de içermektedir.
Maruz kalınan faiz oranı riski
Alım-satım amaçlı, satılmaya hazır portföylerin ve değişken faizli finansal araçların maruz kaldığı temel risk. piyasa faiz oranlarındaki değişim sonucu, gelecek nakit akımlarında meydana gelecek dalgalanma ve finansal varlıkların gerçeğe uygun değerlerindeki azalma sonucu oluşacak zarardır. Faiz oranı riskinin yönetimi faiz oranı aralığının izlenmesi ve yeniden fiyatlandırma bantları için önceden onaylanmış limitlerin belirlenmesi ile yapılmaktadır.
Raporlama dönemi sonu itibarıyla, Şirket’in faiz getirili ve faiz götürülü finansal varlık ve yükümlülüklerinin faiz profili aşağıdaki tabloda detaylandırılmıştır:
31 Aralık 2020 31 Aralık 2019 Sabit getirili finansal varlıklar:
Bankalar mevduatı (Not 14) 2,837,789,084 2,714,487,995
Satılmaya hazır F.V. - devlet tahvilleri (Not 11) 4,967,792,385 3,799,327,099
Satılmaya hazır F.V. - Eurobondlar (Not 11) 365,630,813 240,727,799
Satılmaya hazır Özel Sektör Tahvilleri (Not 11) 329,895,854 31,446,771 Değişken getirili finansal varlıklar
Satılmaya hazır özel sektör tahvilleri (Not 11) 53,774,253 50,104,754
Satılmaya hazır F.V. - devlet tahvilleri (Not 11) - 5,413,884
4.2 Finansal riskin yönetimi (Devamı) Finansal enstrümanların faize duyarlılığı
Özkaynakların faize duyarlılığı. faiz oranlarında varsayılan değişim sonucu 31 Aralık 2020 ve 31 Aralık 2019 tarihleri itibarıyla portföyde bulunan satılmaya hazır finansal varlıkların gerçeğe uygun değerlerindeki değişim dikkate alınarak hesaplanmaktadır. Bu analiz sırasında diğer değişkenlerin sabit olduğu varsayılmaktadır.
Gelir tablosu Özkaynak
31 Aralık 2020 100 bp artış 100 bp azalış 100 bp artış 100 bp azalış
Satılmaya hazır finansal varlıklar 500,000 (500,000) (115,060,523) 120,040,267
Toplam, net 500,000 (500,000) (115,060,523) 120,040,267
Gelir tablosu Özkaynak
31 Aralık 2019 100 bp artış 100 bp azalış 100 bp artış 100 bp azalış
Satılmaya hazır finansal varlıklar 753,061 (348,980) (70,309,299) 73,473,876
Toplam, net 753,061 (348,980) (70,309,299) 73,473,876
Gerçeğe uygun değer gösterimi
Finansal araçların tahmini piyasa değerleri, elde bulunan piyasa verileri kullanılarak ve eğer mümkünse uygun değerleme yöntemleri kullanılarak belirlenmektedir.
Şirket, elinde bulundurduğu menkul kıymetlerini alım-satım amaçlı finansal varlıklar, satılmaya hazır finansal varlıklar ve vadeye kadar elde tutulacak finansal varlıklar olarak sınıflandırmıştır. Alım-satım amaçlı finansal varlıklar ve satılmaya hazır finansal varlıklar ilişikteki finansal tablolarda borsalarda oluşan fiyatlar veya brokerlar tarafından açıklanan fiyatlar kullanılmak suretiyle gerçeğe uygun değerleri üzerinden gösterilmişlerdir.
Şirket yönetimi diğer finansal varlık ve yükümlülüklerin gerçeğe uygun değerlerinin kayıtlı değerlerinden önemli ölçüde farklı olmadığını tahmin etmektedir.
Gerçeğe uygun değer ile ölçüme ilişkin sınıflandırma
TFRS 7 - Finansal Araçlar: Açıklama standardı finansal tablolarda gerçeğe uygun değerleri üzerinden ölçülerek gösterilen finansal araçların gerçeğe uygun değerlerinin belirlenmesinde kullanılan verilerin önemini yansıtan bir sıra dahilinde sınıflandırılarak gösterilmesini gerektirmektedir. Bu sınıflandırma esas olarak söz konusu verilerin gözlemlenebilir nitelikte olup olmamasına dayanmaktadır.
Gözlemlenebilir nitelikteki veriler, bağımsız kaynaklardan edinilen piyasa verilerinin kullanılması;
gözlemlenebilir nitelikte olmayan veriler ise Şirket’in piyasa tahmin ve varsayımlarının kullanılması anlamına gelmektedir. Bu şekilde bir ayırım, genel olarak aşağıdaki sınıflamaları ortaya çıkarmaktadır.
1’inci Seviye: Özdeş varlıklar ya da borçlar için aktif piyasalardaki kayıtlı (düzeltilmemiş) fiyatlar;
2’nci Seviye: 1 inci sırada yer alan kayıtlı fiyatlar dışında kalan ve varlıklar ya da borçlar açısından doğrudan (fiyatlar aracılığıyla) ya da dolaylı olarak (fiyatlardan türetilmek suretiyle) gözlemlenebilir nitelikteki veriler;
3’üncü Seviye: Varlık ya da borçlara ilişkin olarak gözlemlenebilir piyasa verilerine dayanmayan veriler (gözlemlenebilir nitelikte olmayan veriler).
4. SİGORTA VE FİNANSAL RİSKİN YÖNETİMİ (Devamı)