Serbest problem kurma etkinlikleri

Serbest problem kurma etkinlikleri kapsamında tek bir etkinlik şeklinde kriter-siz/konuya uygun problem kurma etkinliği hazırlanmış ve etkinliğe ilişkin bulgulara iler-leyen başlıkta yer verilmiştir.

47

4.1.1.1. Kritersiz/Konuya uygun problem kurma etkinliği sonuçları

Kritersiz/Konuya Uygun Problem Kurma Etkinliği kapsamında öğretmen adayla-rından “cebirsel ifadeler” konusuna uygun gerçek yaşam problemi kurmaları istenmiştir.

Serbest problem kurma etkinliği kapsamında yer verilen bu etkinlikte öğretmen adaylarının “cebirsel ifadeler” konusuna uygun problem kurma denemelerine ilişkin bul-gulara aşağıda Tablo 4.1’de yer verilmiştir.

Tablo 4.1

Kritersiz / Konuya Uygun Problem Kurma Etkinliğine İlişkin Değerlendirme Sonuçları

Not. f: frekans

Tablo 4.1’de problem değerlendirme kriterlerinden problem durumu kriterine iliş-kin veriler incelendiğinde; ilk denemede 2. deneme ve 3. denemeye göre oldukça fazla sayıda öğretmen adayının probleminde problem durumunun olmadığı görülmektedir. 2.

deneme ve 3. deneme sonrasında öğretmen adayları problemlerini problem durumu kri-terine uygun şekilde düzeltmişlerdir. Tablodaki diğer problem değerlendirme kriterlerine

Problem Değerlendirme Kriterleri ^1.

Deneme

Matematiksel Yapıya Uygunluk Uygun 19 20 20

Uygun Değil 1 0 0

Problemin Gerçek Hayata Uygunluğu Uygun 13 17 19

Uygun Değil 7 3 1

Problemin Verilere Uygunluğu Uygun 20 20 20

Kısmen Uygun 0 0 0

Uygun Değil 0 0 0

Problemdeki Verilerin Yeterliliği Eksik Bilgi Bulunan 1 0 0

Yeterli Veriye Sahip 19 20 19

Fazla Bilgi Bulunan 0 0 1

Problemin Dil ve Anlatımı Hatalı 3 0 0

Kısmen Hatalı 17 11 3

Hatasız 0 9 17

Problemin Çözülebilirlik Durumu Çözülebilen 18 20 19

Çözülemeyen 2 0 1

Problemin Hikâyesi (Bağlamı) Bağlamı Bulunan 14 16 20

Bağlamı Bulunma-yan

6 4 0

48

bakıldığında, ilk denemede bazı öğretmen adaylarının problemlerinin gerçek hayata uy-gun olmadığı ve bağlamının bulunmadığı görülmektedir. Ancak 2. deneme ve 3. dene-mede öğretmen adaylarının problemlerini bu kriterler doğrultusunda tekrar düzenleyip kriterlere uygun hale getirdikleri görülmektedir. Ayrıca tüm öğretmen adaylarının ilk de-nemede problemlerinde dil ve anlatım açısından hatalı problemler yazdıkları görülmüş-tür.

Öğretmen adaylarının serbest problem kurma etkinlikleri kapsamında “cebirsel ifadeler” konusuna uygun problem kurma denemelerine ilişkin bulgulara ve kurduğu problemlerden örneklere aşağıda yer verilmiştir.

Ö1’in kritersiz/konuya uygun problem kurma etkinliğindeki denemelerine ilişkin sonuçlar aşağıda sunulmuştur.

Tablo 4.2

Ö1’in Kritersiz /Konuya Uygun Problem Kurma Etkinliği Değerlendirme Sonuçları Problem Değerlendirme Kriterleri 1.Deneme 2.Deneme 3.Deneme

Problem Durumu ^{Yok Var Var}

Matematiksel Yapıya Uygunluk ^{Uygun Uygun Uygun}

Problemin Gerçek Hayata Uygunluğu Uygun Değil Uygun Değil Uygun

Problemin Verilere Uygunluğu ^{Uygun Uygun Uygun}

Problemdeki Verilerin Yeterliliği ^{YVS YVS YVS}

Problemin Dil ve Anlatımı ^Kısmen

Ha-talı Hatasız Hatasız

Problemin Çözülebilirlik Durumu Çözülebilir Çözülebilir Çözülebilir

Problemin Hikâyesi (Bağlamı) Bağlamı yok Bağlamı yok Bağlamı var Not. EBB: Eksik bilgi bulunan; YVS: Yeterli veriye sahip; FBB: Fazla bilgi bulunan

Ö1’in kritersiz/konuya uygun problem kurma etkinliğinde, problem kurma dene-meleri sırasıyla Şekil 4.1, Şekil 4.2, Şekil 4.3’ te verilmiştir.

Şekil 4.1. Ö1/ Kritersiz /Konuya Uygun Problem Kurma Etkinliği 1. Deneme

49

Şekil 4.2. Ö1/ Kritersiz /Konuya Uygun Problem Kurma Etkinliği 2. Deneme

Şekil 4.3. Ö1/ Kritersiz /Konuya Uygun Problem Kurma Etkinliği 3. Deneme

Ö1’in cebirsel ifadeler konusu kapsamında kurduğu ilk problem olan Şekil 4.1’e bakıldığında, problemde soru ifadesinin bulunmadığı, öğretmen adayının soru ifadesi ye-rine “hesaplayınız.” ifadesini tercih ettiği görülmektedir. Şekil 4.1, dil ve anlatım açısın-dan incelendiğinde ise, öğretmen adayı “tüm kenar uzunlukları eşittir.” ya da “tüm kenar-ları eştir.” şeklinde kullanılması gereken eş ve eşit kavramkenar-larını doğru kullanmamıştır.

Ö1’den gerçek yaşam problemi kurması istenmesine rağmen probleminin bir bağlamı bu-lunmamakta ve kurduğu problemin gerçek yaşama uygun olmadığı görülmektedir. Bu kapsamda, problem değerlendirme kriterleri doğrultusunda, Ö1’in problem kurma etkin-liği 1. denemesine dönüt verilmiştir (bkz. Tablo 4.2.). Verilen dönüt doğrultusunda Ö1 problem kurma etkinliği 2. deneme çalışmasında problemini tekrar düzenlemiştir. Ö1’in problem kurma etkinliği 2. denemesi olan Şekil 4.2’ye bakıldığında, problemini dil ve anlatım açısından düzeltirken, probleminde bağlam ve gerçek yaşama uygunluk açısından eksikliğinin bulunduğu görülmektedir. Ö1’in problem kurma etkinliği 2. denemesine tek-rar dönüt verilmiştir (bkz. Tablo 4.2.). Ö1 problem kurma etkinliği 3. denemesinde prob-lemini bağlam ve gerçek yaşama uygunluk açısından tekrar düzenlemiş ve probprob-lemini problem değerlendirme kriterlerine uygun hale getirmiştir.

Ö2’nin Kritersiz/Konuya uygun problem kurma etkinliğindeki denemelerine iliş-kin sonuçlar aşağıda sunulmuştur.

50 Tablo 4.3

Ö2’nin Kritersiz /Konuya Uygun Problem Kurma Etkinliği Değerlendirme Sonuçları Problem Değerlendirme Kriterleri 1.Deneme 2.Deneme 3.Deneme

Problem Durumu ^{Yok Var -}

Matematiksel Yapıya Uygunluk ^{Uygun Uygun -}

Problemin Gerçek Hayata Uygunluğu Uygun Değil Uygun -

Problemin Verilere Uygunluğu ^{Uygun Uygun -}

Problemdeki Verilerin Yeterliliği ^{YVS YVS -}

Problemin Dil ve Anlatımı ^Kısmen

Ha-talı Hatasız -

Problemin Çözülebilirlik Durumu Çözülebilir Çözülebilir -

Problemin Hikâyesi (Bağlamı) Bağlamı yok Bağlamı var - Not. EBB: Eksik bilgi bulunan; YVS: Yeterli veriye sahip; FBB: Fazla bilgi bulunan

Ö2’nin kritersiz/konuya uygun problem kurma etkinliğinde, problem kurma de-nemeleri sırasıyla Şekil 4.4, Şekil 4.5’te verilmiştir.

Şekil 4.4. Ö2/ Kritersiz /Konuya Uygun Problem Kurma Etkinliği 1. Deneme

Şekil 4.5. Ö2/ Kritersiz /Konuya Uygun Problem Kurma Etkinliği 2. Deneme

Ö2’nin problem kurma etkinliğindeki problem kurma denemeleri olan Şekil 4.4 ve Şekil 4.5 incelendiğinde; problem kurma etkinliği 1. denemesindeki probleminde soru ifadesi bulunmamaktadır. Bu etkinlikte Ö2, gerçek yaşam problemi yerine işleme dayalı alıştırma yazmıştır. Problemi dil ve anlatım açısından incelendiğinde, bazı kelime bozuk-lukları bulunmakta ancak bir bütün olarak bakıldığında yazdığı ifade anlaşılır durumda-dır. Problemin bağlamı bulunmamakta dolayısı ile gerçek yaşama uygun bir problem ola-rak görülmemektedir. Ö2’nin, problem kurma etkinliği 1. denemesine bu değerlendirme-ler doğrultusunda dönütdeğerlendirme-ler verilmiştir (bkz. Tablo 4.3). Ö2’nin dönütdeğerlendirme-ler sonrası yeniden

51

düzenlediği problemi olan Şekil 4.5’e bakıldığında, probleminde soru ifadesinin bulun-duğu, işleme dayalı olan 1. denemedeki problemini bağlam açısından düzelttiği ve gerçek yaşama uygun hale getirdiği görülmektedir. Dil ve anlatım açısından ise, Ö2 probleminde 2. denemede daha düzgün cümleler kullanmıştır.

Cebirsel İfadeler alt öğrenme alanı kapsamında hazırlanan yarı yapılandırılmış problem kurma etkinliklerine ilişkin bulgulara aşağıda yer verilmiştir.

4.1.2. Yarı yapılandırılmış problem kurma etkinlikleri