Sözcü Gazetesi

Sözcü Gazetesi 27 Haziran 2007 tarihinde kurulmuĢtur. Bu tarihten önce Doğan Holding çatısı altında yayın hayatını Gözcü Gazetesi olarak sürdürmüĢtür. Gözcü gazetesinin Nisan 2007 tarihinde kapanmasından sonra isim haklarının Estetik Yayıncılık A.ġ. tarafından alınmasıyla yayın hayatını Sözcü gazetesi olarak devam etmiĢtir. Ġmtiyaz sahibi Burak Akbaydır.13

Siyasi görüĢ olarak ulusalcı olarak tanımlanabilir. Atatürk ilkelerini benimseyen bir yapısı vardır. Merkez Solu temsil ettiği söylenebilir.

AĢağıda 1 Haziran 2014 ile 10 Ağustos 2014 tarihleri arasında Sözcü gazetesi haberleri üzerinden hazırlanan kelime bulutu ve buna bağlı olarak hazırlanan tablo görülmektedir. Önceki kelime bulutunda bahsedildiği üzere yine büyük puntolarla yazılan kelimeler gazetede daha çok tekrarlanan kelimelerden oluĢmaktadır.

ġekil 9: Sözcü Gazetesi Kelime Bulutu

Diğer Gazetelerde de olduğu gibi en çok kullanılan kelime yine Erdoğan‟dır. Fakat sözcü gazetesinde diğer gazetelerden farklı olarak Ġhsanoğlu ve CHP‟nin de sıkça tekrarlandığı görülmektedir. Seçim ortamı olması dolayısıyla “BaĢbakan”, “Aday” ve “CumhurbaĢkanı” gibi kelimeler sık kullanılmıĢ bu yüzden kelime bulutunda daha büyük punto ile gösterilmiĢtir.

13

AĢağıda kelime bulutunun tablosu bulunmaktadır. Diğer gazetelerde olduğu gibi uzunluk, sayı ve ağırlıklı oranlar eklenerek hazırlanmıĢtır.

Tablo 6: Sözcü Gazetesi En çok Kullanılan Kelimeler Tablosu

Kelime Uzunluk Sayı Ağırlıklı Oran (%)

Erdoğan 7-11 852 2,47 Ġhsanoğlu 5-13 500 0,97 BaĢbakan 7-11 476 1,37 Aday 4-11 408 1,15 CHP 3 344 1 CumhurbaĢkanı 12 291 0,85 Siyaset 6-8 290 0,83 Kılıçdaroğlu 12-16 257 0,75 Seçim 5-10 245 0,71 BaĢkan 6-12 180 0,52 Devlet 6_9 162 0,46 Türk 4_10 158 0,46 AKP 3 143 0,42 Holding 7 129 0,37 DemirtaĢ 8-11 119 0,35 MHP 3-7 114 0,33 Bahçeli 7-11 106 0,3 Ġsrail 6-9 96 0,27 Terör 5-13 87 0,26 Din 3-5 70 0,2 HDP 3-7 65 0,19 Çatı 4 64 0,19 Gezi 4-10 59 0,17 Alevi 5-8 51 0,14 PKK 3-7 51 0,15

Yukarıdaki tablo hazırlanırken bahsi geçen tarihler arasında seçimler ve gazete ile ilgili olacak Ģekilde en sık tekrarlanan 25 kelime dikkate alınmıĢtır. Yukarıda görüldüğü üzere sık kullanım açısından bakıldığında Erdoğan‟dan sonra Ġhsanoğlu‟nun en sık kullanılan ikinci kelime olması dikkat çekicidir. Bunun dıĢında dikkat çeken baĢka farklılıklarda bulunmaktadır. Ġlk olarak “terör” ve “PKK” kelimeleri Sözcü gazetesinde daha çok kullanılmıĢtır. Yani bu kelimelerle alakalı olarak daha fazla habere yer verilmiĢtir. Ġkinci dikkat çekici nokta “gezi” kelimesidir. Burada ki “gezi”den kasıt gezi parkı olaylarıdır. “Gezi” kelimesinin sıkça tekrarlanmasıyla bu olayların unutturulmamak istenmesi arasında bağlantı kurulabilir. KiĢilerin “gezi” parkı olayları ile ilgili siyasal ve toplumsal hafızası canlı tutulmaya çalıĢılmıĢtır.

Sözcü gazetesi incelendiğinde yine gündem belirleme modeli çerçevesinde düĢünüldüğünde, bazı haberlerin öne çıkarıldığı bazı haberlerin ise geri plana itildiği ve bu Ģekilde bireyleri ve toplumu etkileyebildiği düĢünülmektedir. Aynı zamanda Sözcü gazetesinde Gerbner‟in ekme teorisinin de etkili olduğu düĢünülmektedir. Buna göre kiĢilerin algıları ve bunun sonucunda oluĢan tepkileri yönlendirilmiĢtir. Sözcü

gazetesinde haberlerin sunuluĢ durumu ve haberlerin söylemi bu noktada önemli bir hal almaktadır. Sözcü gazetesinde de diğer gazetelerde olduğu gibi taraflı ve belirli bir amaca yönelik hazırlanmıĢ ve kodlanmıĢ metinlerin varlığından bahsedilebilmektedir. Haberlerde bir konuya dikkat çekerek o konunun önemli olduğu bireylere ve topluma gösterilmeye çalıĢılmıĢtır. Aynı zamanda olumlanan ve olumsuzlanan aktörler bağlamında değerlendirildiğinde, bir güven ve güvensizlik ortamı oluĢturulmuĢtur. Her iki durum içinde verilen mesaj pekiĢtirilerek, kamuoyu gündemi belirlenmeye ve yönlendirilmeye çalıĢılmıĢtır.

Sözcü gazetesinde DemirtaĢ ile ilgili olarak yapılan haberler az sayıdadır. Bu haberlerde tarafsız bir dil kullanılmıĢtır. “DemirtaĢ eĢ genel baĢkan oldu”, “DemirtaĢ 30 vekilin imzası ile resmen aday gibi haber baĢlıkları incelendiğinde, daha çok gerçekleĢen olayların yazıya dökülmesi Ģeklinde aktarıldığı görülmektedir. Tarafsız kalınmaya çalıĢılmıĢtır. Kurulan cümle yapıları pasiftir. Abartılı ifadelerden kaçınılmıĢtır. BaĢlıkların altında bulunan detaylı haber açıklaması incelendiğinde baĢlıklara paralel bir yapıda bulunmaktadır. Kullanılan dil herhangi bir değer yargısı oluĢturacak Ģekilde kurgulanmamıĢtır. Haberlerdeki ideolojik kavramsal çerçeveye baĢvurulmamıĢtır. Sade, anlaĢılır ifadelere yer verilmiĢtir. Sert ve eleĢtirel cümlelere rastlanmamaktır.

Sözcü gazetesinde Ġhsanoğlu ile ilgili olarak yapılan haberlerin büyük bir çoğunluğu olumlu ve taraflı ifadelerden oluĢmaktadır. “Ekmel Bey halka karıĢtı”, baĢlıklı haber incelendiğinde bariz bir Ģekilde taraftarlık yaptı görülmektedir. Bu baĢlıklı haberin altında “halkla selfie çektirdi”, “yine sahadaydı”, “vatandaĢlar ilgi gösterdi” gibi bir çok olumlu ifade haber arasına serpiĢtirilerek çeĢitli değer yargılarına atıf yapılmıĢtır. Kullanılan hemen hemen bütün cümleler aktif bir yapı taĢımaktadır. Aynı zaman da bu cümlelerde birçok ima ve yan anlam bulunmaktadır. Aynı zamanda “Ekmel bey izdihamı”, “Türkiye‟yi bütünleĢtirecek tek aday” gibi oldukça abartılı ifadelere baĢvurulmuĢtur. “değer yargılarına atıf yapılmıĢtır. KarmaĢık bir yapısı bulunmaktadır.

Sözcü gazetesinde Erdoğan ile ilgili çok sayıda olumsuz haber yapılmıĢtır. Çok sayıda sert ve eleĢtirel bir üslup kullanılmıĢtır. Yine çok sayıda abartılı cümle bulunmaktadır. Hatta bu ifadelerin nefret söylemi14

içerdiği söylenebilir. Diğer

14 _{Nefret söylemi: Evrensel bir tanıma sahip değildir. Genellikle ifade özgürlüğü hakkı ve bu} hakkın kötüye kullanımı ile ilişkilidir. (Çelik, 2013, s. 209-210)

gazetelerdeki olumsuz ifadeler buradaki kadar uç boyutlara ulaĢmamıĢtır. Neredeyse Erdoğan hakkında bütün ifadelerde kendisinden baĢbakan olarak bahsetmeyip “ Tayyip” olarak bahsetmiĢtir. Burada ciddi bir ima bulunduğu söylenebilir. Bu Ģekildeki kullanım kiĢinin saygınlığını azaltmak ve ağırlığını ortadan kaldırıp, kötülemek, sıradanlaĢtırmak amacıyla bilerek yapılmıĢtır. Aynı zamanda bir çok sarkastik ifadenin kullanıldığı da söylenebilir. Örneğin “mal beyanında Tayyip züğürt” çıkacak baĢlıklı haberinin içeriği ile haber baĢlığı birbirine uymamaktadır. “seçilirse ülkeyi iyiye götürmeyecek”, “yandaĢa kpss kopyası” verdi gibi haber baĢlıklarında da görüldüğü gibi Aleyhtarlık, ve imalar çok fazladır. Yan anlamlar çok fazla kullanılmıĢtır. Haberlerin anlaĢılır ve sade bir yapısı yoktur aksine karmaĢık ve zor anlaĢılır bir yapısı bulunmaktadır.