2. KALP VE DAMAR HASTALIKLARINDAN KORUNMA, RİSK FAKTÖRLERİ VE
2.5 Risk faktörlerinin kontrol altına alınmasının önemi nedir?
Son 20 yıldır KDH’dan kaynaklanan mortalite, yüksek gelir düzeyindeki ülkelerde azalmaktadır. Bu azalmanın temelinde tüm nüfusu kapsayan birincil önleme ve bireysel müdahalelerin birlikte etkisi olduğu görülmektedir (1-6). İngiltere’de 1981’den 2000 yılına kadar KAH’a bağlı mortalitede belirgin bir düşüş olmuştur (28). Bu düşüşün yaklaşık yüzde 42’si tedaviyle ilişkilidir [yüzde 11’i ikincil önleme, yüzde 13 kalp yetersizliği tedavisi, yüzde 8 akut Mİ başlangıç tedavisi, yüzde 3 hipertansiyon tedavisi]. Geri kalan yaklaşık yüzde 8’lik düşüş tüm nüfusu kapsayan KV risk faktörlerini azaltmaya yönelik çalışmalara bağlanmıştır.
Bu nedenle de sağlık sisteminin bel kemiğini oluşturan birinci basamak hekimlik hizmetlerinde KDH’ya yaklaşım iyi bir şekilde yapılandırılarak ülke bazında KDH sıklığı ve komplikasyonlarının azaltılması hedeflenmelidir. Böyle bir yaklaşım, ciddi bir sağlık yükünün azaltılması sonucunda ülkeye önemli bir ekonomik girdi de sağlayacaktır.
ÖZET
Eğitimci, katılımcılara 3 farklı olgu verip SCORE-Türkiye üzerinden vaka bazlı risk hesaplaması (Çok yüksek, yüksek ve orta risk olmak üzere) yapmalarını ve ayrıca her katılımcının kendi risk SCORE’unu hesaplamasını ister. Vaka çalışması tartışması sonucunda özellikle kadınlarda risk faktörlerinden korunmanın önemini vurgulayarak konuyu özetler.
KAYNAKLAR
1. Vasan, RS, Sullivan, LM, Wilson, PW, et al. Relative importance of borderline and elevated levels of coronary heart disease risk factors. Ann Intern Med 2005; 142:393 2. Ford, ES, Giles, WH, Mokdad, AH. The distribution of 10-Year risk for coronary heart
disease among US adults: findings from the National Health and Nutrition Examination Survey III. J Am Coll Cardiol 2004; 43:1791.
3. Yusuf, S, Hawken, S, Ounpuu, S, et al. Effect of potentially modifiable risk factors associated with myocardial infarction in 52 countries (the INTERHEART study): case-control study. Lancet 2004; 364:937.
4. Eberly LE, Neaton JD, Thomas AJ, Yu D; Multiple-stage screening and mortality in the Multiple Risk Factor Intervention Trial Clin Trials. 2004;1:148-61.
5. Piepoli MF, Hoes AW, Agewall S, et al. 2016 European Guidelines on cardiovascular disease prevention in clinical practice: The Sixth Joint Task Force of the European So (constituted by representatives of 10 societies and by invited experts) Developed with the
<<<
31 31 special contribution of the European Association for Cardiovascular Prevention &Rehabilitation (EACPR). Atherosclerosis. 2016;252:207-274.
6. Catapano AL, Graham I, De Backer G, et al. ESC Scientific Document Group. 2016 ESC/EAS Guidelines for the Management of Dyslipidaemias. Eur Heart J. 2016;37:2999-3058
7. Özer N, Kılıçkap M, Tokgözoğlu L, Göksülük H, et al. Data on smoking in Turkey:
Systematic review, meta-analysis and meta-regression of epidemiological studies on cardiovascular risk factors. Turk Kardiyol Dern Ars. 2018;46:602-612
8. Giraldi G, Fovi De Ruggiero G, Marsella LT, De Luca d'Alessandro E. Environmental tobacco smoke: health policy and focus on Italian legislation. Clin Ter. 2013;164:e429-35.
9. TC Sağlık Bakanlığı 2018-23 Sigara ile mücadele eylem planı.
https://hsgm.saglik.gov.tr/depo/birimler/tutun-mucadele-bagimlilik-db/haberler/tutun_eylem_plani/Tutun_Kontrolu_Strateji_Belgesi_ve_Eylem_Plani.pdf (erişim Mart 2019)
10. WHOreportontheglobaltobaccoepidemic2013.Enforcingbansontobaccoadvertising, promotion and sponsorship. Geneva: World Health Organization; 2013 (http://www.who.
int/tobacco/global_report/2013/en). (erişim Mart 2019)
11. Türkiye Hanehalkı Sağlık Araştırması: Bulaşıcı Olmayan Hastalıkların Risk Faktörleri Prevalansı 2017 (STEPS). Editörler: Üner S, Balcılar M, Ergüder T. Dünya Sağlık Örgütü Türkiye Ofisi, Ankara, 2018.
12. Anitschkow N, Chalatow S. Ueber experimentelle Cholester-insteatose und ihre Bedeutung fuer die Entstehung einiger pathologischer Prozesse. Zentrbl Allg Pathol Pathol Anat 1913;24:1–9.
13. Friedman M, Friedland GW. Medicine's 10 greatest discoveries. New Haven (CT): Yale University Press; 1998.
14. Raal FJ, Hovingh GK, Catapano AL. Familial hypercholesterolemia treatments: Guidelines and new therapies. Atherosclerosis. 2018;277:483-492.
15. Kayikcioglu M, Tokgozoglu L, et al. A nation-wide survey of patients with homozygous familial hypercholesterolemia phenotype undergoing LDL-apheresis in Turkey (A-HIT1 registry). Atherosclerosis. 2018 ;270:42-48
16. Ferrari R, Aguiar C, Alegria E, Bonadonna RC, Cosentino F, Elisaf M, Farnier M, Ferrières J, Filardi PP, Hancu N, Kayikcioglu M, et al. Current practice in identifying and treating cardiovascular risk, with a focus on residual risk associated with atherogenic dyslipidaemia.
Eur Heart J Suppl. 2016;18(Suppl C):C2-C12.
17. Bhatt DL, Steg PG, Miller M, et al; REDUCE-IT Investigators. Cardiovascular Risk Reduction with Icosapent Ethyl for Hypertriglyceridemia. N Engl J Med. 2019;380:11-22 18. Kayıkçıoğlu M, Tokgözoğlu L, Kılıçkap M, et al. Data on prevalence of dyslipidemia and lipid values in Turkey: Systematic review and meta-analysis of epidemiological studies on cardiovascular risk factors. Turk Kardiyol Dern Ars. 2018 ;46:556-574
19. Ural D, Kılıçkap M, Göksülük H, Karaaslan D, Kayıkçıoğlu M, Özer N, Barçın C, Yılmaz MB, Abacı A, Şengül Ş, Arınsoy T, Erdem Y, Sanisoğlu Y, Şahin M, Tokgözoğlu L. Data on prevalence of obesity and waist circumference in Turkey: Systematic review, meta-analysis and meta regression of epidemiological studies on cardiovascular risk factors.
Turk Kardiyol Dern Ars. 2018;46:577-590.
32
<<<
32 20. Abbott RD, McGee DL. Section 37. The probability of developing certain cardiovascular diseases in eight years at specified values of some characteristics In: Kannel WB, editor; , Wolf PA, editor; , and Gordon T, editor. , eds. The Framingham Study; An Epidemiological Investigation of Cardiovascular Disease. Bethesda, MD: US Department of Health, Education, and Welfare; 1987:5–15. NIH Publication No. 87‐2284.21. Satman I, Omer B, Tutuncu Y, et al; TURDEP-II Study Group. Twelve-year trends in the prevalence and risk factors of diabetes and prediabetes in Turkish adults. Eur J Epidemiol 2013;28:169–80
22. Türkı̇ ye çocukluk çaği (ı̇lkokul 2. Sinif öğrencı̇lerı̇) Şı̇şmanlik araştirmasi cosi-tur 2016:
https://hsgm.saglik.gov.tr/depo/haberler/turkiye-cocukluk-cagi-sismanlik/COSI-TUR-2016-Kitap.pdf (erişim Mart 2019)
23. Kılıçkap M, Barçın C, Göksülük H, Karaaslan D, Özer N, Kayıkçıoğlu M et al. [Data on prevalence of hypertension and blood pressure in Turkey: Systematic review, meta-analysis and meta-regression of epidemiological studies on cardiovascular risk factors].
Turk Kardiyol Dern Ars. 2018;46:525-545.
24. Williams B, Mancia G, Spiering W, et al; ESC Scientific Document Group. 2018 ESC/ESH Guidelines for the management of arterial hypertension. Eur Heart J. 2018;39:3021-3104 25. Yılmaz MB, Kılıçkap M, Abacı A, Barçın C, et al. Temporal changes in the epidemiology
of diabetes mellitus in Turkey: A systematic review and meta-analysis. Turk Kardiyol Dern Ars. 2018;46:546-555.
26. Abacı A, Kılıçkap M, Göksülük H, Karaaslan D, et al. Data on prevalence of metabolic syndrome in Turkey: Systematic review, meta-analysis and meta-regression of epidemiologicalstudies on cardiovascular risk factors. Turk Kardiyol Dern Ars.
2018;46:591-601.
27. Aggarwal NR, Patel HN, Mehta LS, et al. Sex Differences in Ischemic Heart Disease:
Advances, Obstacles, and Next Steps. Circ Cardiovasc Qual Outcomes. 2018;11:e004437.
28. Unal B, Critchley JA, Capewell S. Explaining the decline in coronary heart disease mortality in England and Wales between 1981 and 2000. Circulation, 2004;9:1101–1107.