Rijitlik Testi

Test İTU Tekstil Mühendisliği Bölümü laboratuvarında ASTM D – 1388 standartına göre yapılmıştır. Test sonuçları çizelge 8.10‟da gösterilmiştir.

Çizelge 8.10: Rijitlik Testi Sonuçları

Numune Tipi Rijitlik ( N/m2)

Ham 15 g/m2 55,94 Gümüş 15 g/m2 54,41 Antibiyotik15 g/m2 55,97 Ham 25 g/m2 55,93 Gümüş 25 g/m2 55,99 Antibiyotik25 g/m2 55,97 Ham 35 g/m2 55,90 Gümüş 35 g/m2 55,99 Antibiyotik35 g/m2 55,95

Rijitlik, teknik amaçla üretilen tekstiller dışında ; çalışmamızda olduğu gibi kullanım ve konfor amacı ile üretildiğinde, çok aranılan bir özellik değildir. Yumuşaklığın tersi olarak tanımlanabilen rijitlik arttıkça yapı sertleşmekte ve konfordan uzaklaşmaktadır. Bu nedenle kullanım amacıyla üretilen nanwovenlarda maximum 100 N/m2 rijitlik istenmekteedir. Çalışmamızda üretilen yapıların rijitliği bu değeri rahatlıkla sağlamaktadır. Ayrıca deney sonuçlarından çok açık olarak çıkarılabilecek bir diğer sonuçta rijitliğin uygulanan apre işlemine bağlı olmadığıdır. Tüm yapıların rijitliği 54-56 N/m2 _{arasında elde edilmiş olup, çok düşük bir varyasyon göstermiştir.}

8.9. Antibakteriyel Test

Antibakteriyel testler AATCC100 standartına göre, hastane enfeksiyonlarına en çok neden olan S. Aureus bakterisi ile yapılmıştır. Testler Ekoteks‟in İstanbul‟daki laboratuarlarında gerçekleştirilmiştir. AATCC 100 metodu, 4.10.2‟de ayrıntılı şekilde açıklandığı üzere; 24 saat bakteri içerisinde bekletilen kumaş parçasındaki bakteri sayısını sayma esasına dayanır. Sonuçlar apresiz kumaş ve apreli kumaş üzerindeki bakteri azalmasını % olarak verir. Testin yapılışından alınan resim şekil 8.10‟de gösterilmiştir.

ġekil 8.10: S.Aureus ile Antibakteriyel Test

Antibakteriyel testten elde edilen sonuçlar ise çizelge 8.11‟de gösterilmiştir. Çizelge 8.11: Antibakteriyel Test Sonuçları

24 h Sonu Bakteri Azalması (%) Kullanılan Kimyasal Apreli KumaĢ Apresiz KumaĢ

GümüĢ Ġçerikli 99,9 0

Antibiyotik içerikli 99,9 0

Sonuçlardan da açıkça görüldüğü gibi, apre işlemi görmemiş kumaşlarda herhangi bir bakteri azalması görülmezken, her iki apre ile de aplikasyon sonucu test edilen parçalar üzerindeki bakterilerin neredeyse tümü ortadan kalkmıştır. Kullanılan kimyasalların yüksek bakteriosid etkisi kendisini açıkça göstermiştir. Sonuçlar ürünün özellikle hastanelerde kullanılabilirliğini göstermektedir. Ortamda bulunabilecek, özellikle açık yaralarda enfeksiyonlara neden olabilecek bakterinin hemen hemen tamamını ortadan kaldırılmış durumdadır.

9. SONUÇ

Çalışmamızda antibakteriyel hidrofil polipropilen nonwoven çarşaf eldesi üzerinde durulmuş ve 3 değişik kalitede 2 değişik antibakteriyel madde ile bu sağlanmıştır. Sonuç olarak üretilen yapıların çok iyi antibakteriyel özellik gösterdiği ve kullanımının hem hasta hem de ziyaretçi ve çalışan sağlığı açısından faydalı olacağı görülmüştür. Kumaşlara uygulanan testler sonucu, yapıların ince ve nonwoven (dayanımı klasik dokuma çarşaflara göre düşük) olması nedeniyle kopma yırtılma mukavemetlerinin düşük olduğu; ancak yapılar tek kullanımlık olarak tasarlandığı için bunun önemli bir dezavantaj yaratmayacağı görülmüştür. Ayrıca yapıların aşınma dayanımı, ıslanma, yumuşaklık gibi kullanım özelliklerinin yeterli olduğu deneysel çalışmalarda gözlemlenmiştir. Burada klasik çarşaflarla, elde edilen yapıların maliyetleri hesaplanacak; sonuçta hem maliyet hem antibakteriyel etki açısından kıyaslanacaktır.

9.1. Maliyet Analizi

Günümüzde hastanelerde kullanılan klasik bir çarşaf 20/1 50 tel poplin yapıda ve optik beyazdır. Bu çarşafın ortalama maliyeti 4,5 Usd/adet‟tir. Her bir çarşaf ortalama 30 defa yıkanmakta ve kullanılmaktadır. Bu durumda çarşafın tek seferlik kullanım maliyeti aşağıda hesaplanmıştır:

Çizelge 9.1: Hastenelerde kullanılan çarşafların maliyeti

Toplam Maliyet

Birim Maliyet

ÇarĢaf Bedeli 7,7 TL/ adet ( 4,5 Usd) 0,26 TL

Su ( Yıkama) 0,02 TL

Enerji ( Yıkama) 0,18 TL

Diğer 0,07 TL

Maliyet hesaplanırken çarşafların 1 seferde ortalama 3 l su harcanarak ve 90 C‟de (hastane çarşafı olduğu için yüksek derecede yıkanmaktadır) yıkandığı varsayılarak su ve enerji gideri hesaplanmıştır. Diğer giderler olarak ise yıkama işi ile görevli kişilerin maliyeti, kullanılan makinelerin amortismanı, kurutma gideri ve bu ekipmanlar için gerekli yerin maliyeti göz önüne alınarak ortalama bir değer verilmiştir. Bu maliyet hastanenin büyüklüğüne bağlı olarak 0,01 – 0,15 TL arasında değişmektedir. Bu koşullar altında hastanelerimizde kullanılan konvansiyonel çarşafların 1 seferlik maliyeti 0,53 TL olarak hesaplanmıştır.

Üretilen yapıların maliyeti ise aşağıdaki çizelgedeki gibidir:

Çizelge 9.2: Çalışmada üretilen yapıların maliyeti

KumaĢ Maliyeti

Plazma

ĠĢlemi Apre + Kurutma Toplam

GümüĢ 15 g/m2 0,05 TL 0,63 TL 0,67 TL 1,35 TL GümüĢ 25 g/m2 0,07 TL 0,63 TL 0,69 TL 1,39 TL GümüĢ 35 g/m2 0,11 TL 0,63 TL 0,71 TL 1,43 TL Antibiyotik 15 g/m2 0,05 TL 0,63 TL 0,59 TL 1,27 TL Antibiyotik 25 g/m2 0,07 TL 0,63 TL 0,61 TL 1,31 TL Antibiyotik 35 g/m2 0,11 TL 0,63 TL 0,62 TL 1,36 TL

Kumaş maliyetleri üreticisi General nonwoven tarafından verilmiştir. Plazma maliyeti ve kullanılan kimyasalların maliyeti ise çalışmaların yapıldığı Öztek Tekstilden alınmıştır. Bu şartlar altında üretilen yapıların maliyeti 1,27 – 1,43 TL arasında çıkmıştır.

Çalışmamızda üretilen yapıları kendi aralarında kıyaslayacak olursak; gümüş içerikli kimyasalın antibiyotik (PHMB) içerikliye oranla 0.07 TL daha pahalı olduğu gözükmektedir. Antibakteriyel etkileri ise yapılan testte aynı çıkmıştır. Ancak gümüşün daha doğal bir madde olması ve spektrumunun daha geniş olması (testimizde mali sebeplerle tek bakteri ile çalışma yapılmıştır) sebepleri ile kullanımı tercih edilebilir.

Maliyet olarak klasik çarşaflarla çalışmamızda üretilen yapılar arasında ortalama 0,82 TL/sefer‟lik (%154,7 lik artış) bir maliyet farkı çıkmaktadır. Ancak çalışmamızın ilk bölümünde tartışılan hastane enfeksiyonlarının maddi ve manevi boyutu göz

önüne alındığında 0,82 TL‟lik farkın tölere edilebilir olduğu gözükmektedir. Ayrıca üretilen yapılar sadece hastanelerde değil; hijyenin gerekli olduğu her yerde değişik amaçlarla kullanılabilir. Ayrıca yapı geliştirilerek daha değişik fonksiyonel özellikler kazandırılması mümkündür. Yapıdan elde edilebilecek diğer ürünler arasında hastanelerde kullanılabilecek tek kullanımlık terlik, doktor ve hemşireler için elbise vb ürünler sayılabilir.

KAYNAKLAR

Akalın M., 1998. Dokusuz Tekstil Yüzeyleri. Marmara Üniversitesi Yayınları, İstanbul

Balcı H., 2006, Akıllı (Fonksiyonel) Tekstiller, Seçilmiş Kumaşlarda Antibakteriyel Apre ve Performans Özellikleri. Yüksek Lisans Tezi, Çukurova Üniversitesi, Adana

Berhelon N., Pauguet J.N., 2002. Effect Additives for Polypropylene Fibers. Improving Performances of Polypropylene Fibers and Tapes by

Functional Textiles . seminar (1-7)

Cassil N., Lee H.J., 2006 . Analysis of world Nonwoven Market. Journal of Textile

and Apolipropilenarel , volume 5, issue 3 , (1-19)

Crabston R., Gao Y., 2008. Recent Advances in Antimicrobial Treatments of Textiles. Textile Research Journal, Vol (78), (60-68)

Çoban S., 1999. Genel Tekstil Terbiyesi ve Bitim İşlemleri. Ege Üniversitesi tekstil

ve Konfeksiyon Araştırma Uygulama Merkezi, İzmir

Dahiya A., Dahiya G.,Raghavendra R., Hedge R., 2004. Finishing of Nonwoven Bonded Fabrics, (1-11)

Eberhandt D.M., 2004. Antibacterial and Laundering Properties at AMS and PMHB as Finishing Agents for Healthcare Worker Uniforms . Doktora Tezi, (38-120)

Elsener P., 2006. Antimicrobials and the Skin Physilogical and Pathological Flora.

Curr Probl Dematol, Vol 33 ,(35-41)

Ertek M., 2008, Hastane Enfeksiyonları: Türkiye Verileri. Hastane Enfeksiyonları

Koruma Ve Kontrol Sempozyumu, İstanbul Üniversitesi Cerrahpaşa

Tıp Fakültesi, İstanbul, Ocak 2008, s.9-14

Exposito J.A.C., 2006. Studies on Antimicrobial Activity of Argine-based surfactants and chemo-enzymatic Syntess of Novel Amphiphiles Based on L- Arginine and D-Fagomine. Doktora Tezi, (12-40)

Falany C. N, Wong L. Q., James M.O., 2004. Triclosan as a substrate and inhibitor of 3-phosphoadenasine 5-photophososulfate-sulfotransferace and udp- glucuronosyl transferase in human liver fractions. Drug

Metobolizm and Disposition, vol 32 , No:10 (1162-1169)

Hauser J., Schindler W., 2004. Chemical Finishing of Textiles. The Textile

Institute Publications, (165-174)

Karta R., Rong H., 2004. Finishing of Nonwoven Bonded Fabrics.

International Textile Seminar, (1-10)

Kathe A. A., Vigneshwaran N, Kumar S, Varadarajan P.V., Prasad V., 2006. Funcional Finishing of Cotton Fabrics Using Zinc oxide – soluble Starch Nanocomposites. Institute of Physics Publisihng, 17 (5087- 5095)

Knittel D., Schollmeyer E., 2006. Chitosans for Permanent Antimicrobial Finish on Textiles. Lenzinger Berichte , 85 , (124-130)

Meister F., Wendler F., 2007. A New Antimicrobial ALCERU fiber with Silver

Nanoparticles. Fibers & textiles in Eastern Europe, vol 15 No:5-

6 (64-65)

Meriç M, 2008. İnfeksiyon Kontrol Komitelerinin Sağlık Hizmetleri ile İlişkili

İnfeksiyonların Kontrolündeki Rolleri, Kocaeli Üniversitesi Tıp

Fakultesi Klinik Bakteriyoloji ve Enfeksiyon Hastalıkları Anabilim

Dalı , Seminer, (1-12)

Monticello R.A., White W.C, 2002. Antimicrobial Performance of Medical Textiles.

Aegis Enviroments, Ekim 2002 , (1-14)

Munstedt H., Radheshkumar C., 2006. Antimicrobial Polymers from Polypropylene/ Silver Compozites Ag+ Release Measured by Anode Stripolipropilening Voltammetry. Reactive & functional Polymers, Vol 66 (780-788)

Nelson G., 2002. Apolipropilenlication Microencapsulation in textiles, International

Journal of Pharmaceutics, 242,(55-62)

Ooshima T.,Nakashima H., 2007. Analysis of Inorganic Antimicrobial Agents in Antimicrobial Products:Evaluation of a Screening Method by X-Ray Fluoresence Spectrometry and the Measurement of emission Spectroscopy. Journal of Health Science, vol 53 , (423-429)

Quient L., sun G., 2003. Durable and Regenerable Antimicrobial Textiles: İmproving Efficecy Durability of Biocidal functions. Journal of

Apolipropilenlied Polymer Science, vol 91 (2588-2593)

Ramachandran R., Rajendakumar K., Rajendran R., 2004. Antimicrobial textiles- an Overview. IE Journal, vol 84, (42-47)

Seventekin N., 2004. Tekstil Kimyası. Ege Üniversitesi Tekstil ve Konfeksiyon

Araştırma Uygulama Merkezi, İzmir

Skirlo S., Spaniol A., 2008, Basic İnformation and Pratical Experiences. CHT Chemicals Directory, (1-32)

sparavigna A., 2006. Plasma treatment : Advantages for Textiles. Textile Research

Journal, (1-16)

Url-1 http://www.edena.org. Alındığı Tarih 29.02.2009.

Url-2 <http://www.tekstilteknik.com/Referanslar/Tekniktekstiller.asp>, Alındığı Tarih: 14.03.2009

Url-3<http://www.nonwovens-industry.com/market_reports>, Alındığı Tarih: 14.03.2009

Url-4<http://www.centexbel.be/Eng/research_process.htm> Alındığı Tarih: 07.01.2009

Url-5 <http://www.fibersource.com/f-tutor/olefin.htm> Alındığı Tarih: 11.11.2008 Url-6<http://www.swicofil.com/polipropilenfibersfiller.html> Alındığı Tarih:

11.11.2008

Url-8 <http://www.nuveforum.net/1493-tip-fakultesi/61572-hastane-infeksiyonlari-e-

coli-olmak-uzere-barsak-bakterileri-staphylococcus-aureus-page2/, 2009>, Alındığı Tarih: 16.04.2009

Yalçın N., 2008. Hastane Enfeksiyonları Maliyet Analizi. Hastane Enfeksiyonları

Koruma Ve Kontrol Sempozyumu, İstanbul Üniversitesi Cerrahpaşa

ÖZGEÇMĠġ

Ad Soyad : Hakan ÜNAL Doğum Yeri ve Tarihi : 29.07.1980 - Sivas Lisans Üniversite : Ege Üniversitesi

İlk , orta ve lise öğrenimini Sivas‟ta tamamladıktan sona; 2002 yılında Ege Üniversitesi Tekstil Mendisliği Bölümü Tekstil Kimyası ve Terbiyesi Opsiyonundan mezun oldu. 2007 yılında İstanbul Teknik Üniversitesinde yüksek lisans eğitimine başladı. 2002 – 2008 yılları arasında çeşitli Tekstil firmalarında çalıştı. Halen Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı‟nda İş Müfettiş Yardımcısı olarak görev yapmaktadır, bekardır.