sınıf rehberlik programında bulunması gereken temel amaçlardan “sosyal beceri”, rehber öğretmenlerin %53’ü tarafından görüş olarak belirtilmiştir Rehber öğretmenler,

programda güven geliştirici çalışmalar, daha çok günlük yaşamda kullanılabilecek becerilerin kazandırılması, olumlu davranışlar kazanmaları, toplumsal yaşama uyum gösterebilmeleri, arkadaş ilişkileri, iletişim, problem çözme, karar verme becerilerinin yer alması gerektiğini belirtmişlerdir.

“Okula uyum ve oryantasyon”, rehber öğretmenlerin %50’si tarafından görüş olarak belirtilmiştir. Rehber öğretmenlerden biri farklı olarak okulumuzu ve çevresini tanıyalım bölümü için “öğrenci zaten tanıyordur, ilkokul 1. sınıf için uygun, şehrin göbeğinde yaşayan

9. sınıf öğrencisine çevremizde şu vardır demenin bir anlamı yok. Mahallesinde okuyor çocuk, bizden daha iyi bilir. Üstelik bunlar psikolojik danışmanın işi değil, idarenin işi bu”

diyerek açıklama yapmıştır.

Tablo 3’te görüldüğü gibi, görüşmelerde 9. sınıf rehberlik programında bulunması gereken temel amaç konusunda rehber öğretmenler, 4, 5 ve 6. sıralarda sırayla şunları görüş olarak belirtmişlerdir. Bunlar; alan seçimi, bireyi tanıma, ilgi ve yetenek farkındalığı şeklindedir.

“Alan seçimi”, rehber öğretmenlerin %47’si tarafından görüş olarak belirtilmiştir. Rehber öğretmenler, programda öğrencinin ilgi ve yeteneklerine göre alan seçimi, uygun alana yönelme, doğru bölüm ve alan seçimi, sistemdeki geçişlerin sağladığı yararlar, bu konuda bilgilendirmenin olması ve programda konuyla ilgili değişikliklerin yapılması gerektiğini belirtmişlerdir.

“Bireyi tanıma” rehber öğretmenlerin %40’i tarafından görüş olarak belirtilmiştir. Rehber öğretmenler, öğrencinin kendini tanımasını, öğretmenlerin de öğrencileri tanıması gerektiğini, bunun için de rehberlik programında bireyi tanımaya yönelik çalışmaların bulunması gerektiğini belirtmişlerdir. Cevaplayıcılardan biri “öğrencinin benlik algısı, kişilik

“İlgi ve yetenek farkındalığını sağlaması”, rehber öğretmenlerin %37’si tarafından görüş olarak belirtilmiştir. Cevaplayıcılardan biri “öğrenciler ilgi ve yeteneklerini göz ardı

ediyorlar, ancak programın etkili bir şekilde uygulanmasıyla bunun önüne geçilebileceğiz”

diye açıklamıştır.

Tablo 3’te görüldüğü gibi, görüşmelerde 9. sınıf rehberlik programında bulunması gereken temel amaç konusunda rehber öğretmenler 7, 8, 9, 10. maddelerde sırayla şunları görüş olarak belirtmiştir. Bunlar; eğitsel rehberlik, ergenlik, yönetmelikler ve kurallar, ihtiyaca hitap etmeli şeklindedir.

“Eğitsel rehberlik”, rehber öğretmenlerin %36’sı tarafından görüş olarak belirtilmiştir.

“Ergenlik” rehber öğretmenlerin %27’si tarafından görüş olarak belirtilmiştir.

“Yönetmelikler ve Kurallar” rehber öğretmenlerin %13’ü tarafından görüş olarak belirtilmiştir. Cevaplayıcılardan biri “yönetmelikler ve kurallar bölümünü okul idaresi

yapmalı, yoksa psikolojik danışman antipatik hale gelebilir, şu yasak bu yasak demekle”

şeklinde açıklama yapmıştır.

“İhtiyaca Hitap Etmeli” rehber öğretmenlerin %10’u tarafından görüş olarak belirtilmiştir.

Tablo 3’te görüldüğü gibi, görüşmelerde 9. sınıf rehberlik programında bulunması gereken temel amaç konusunda rehber öğretmenler 11, 12, 13. maddelerde sırayla şunları görüş olarak belirtmiştir. Bunlar; kırtasiyeye dayalı olmamalı, düzeye uygun olmalı, önleyici olmasıdır.

“Kırtasiyeye Dayalı Olmamalı” rehber öğretmenlerin %10’u tarafından görüş olarak belirtilmiştir. Cevaplayıcılardan biri “çok fazla sorgulayıcı olmak yerine, çok fazla kırtasiye

ve çok fazla bilgi toplamak yerine, daha çok görerek gözleyerek, okul öğrenci veli işbirliğini de sağlayarak donanımlı bir program olmalı. Anket, envanter, kırtasiye işleri olmamalı”

“Düzeye Uygun Olmalı” rehber öğretmenlerin %7’si tarafından görüş olarak belirtilmiştir.

“Önleyici Olmalı” rehber öğretmenlerin %7’si tarafından görüş olarak belirtilmiştir. Yukarıda da belirtildiği gibi cevaplayıcılardan biri “kırtasiyeye dayalı bir program yerine

önleyici rehberlik yapılmalı, bunun için de sınıf öğretmeni etkin bir rol almalı” diyerek

açıklama yapmıştır.

Tablo 3’te görüldüğü gibi, görüşmelerde 9. sınıf rehberlik programında bulunması gereken temel amaç konusunda rehber öğretmenler son üç maddede sırayla şunları görüş olarak belirtmiştir. Bunlar; cinsel eğitim, serbest zaman kullanımı, okul-öğrenci-veli işbirliğidir.

“Cinsel Eğitim” rehber öğretmenlerin %3’ü tarafından görüş olarak belirtilmiştir. Cevaplayıcılardan biri “cinsellik bir tabu değildir, bu konuyla ilgili öğrencilerimiz

bilinçlenmelidir” diye açıklama yapmıştır.

“Serbest Zaman Kullanımı, Okul-Öğrenci-Veli İşbirliği” rehber öğretmenlerin %3’ü tarafından görüş olarak belirtilmiştir.

2.1 Rehber Öğretmenlerin 9. Sınıf Rehberlik Programının İçeriğine İlişkin Görüşleriyle İlgili Bulgular

Tablo 4:

Rehber Öğretmenlerin

Öğrenci Kazanımlarına İlişkin Frekans Dağılımı

KAZANIMLAR f %

1. Kazandırılamıyor 19 63 2. Kazandırılıyor 8 27

5. Alan seçiminde gerçekçi değiller 5 16 6. En çok zorlanılan etkin öğrenme 4 13 7. Yönetmelikler ve kurallar,

okulumuzu ve çevresini tanıyalım ve alan seçimi yeterli

3 10 8. Etkin öğrenme yeterli 1 3 9. Kuralların amaçları anlatılmalı 1 3 10. Gerçek hayata uyumu amaçlamalı 1 3

Tablo 4’te görüldüğü gibi 9. sınıf rehberlik programının öğrenci kazanımları konusunda rehber öğretmenlerle yapılan görüşmelerde ilk üç sırada, kazandırılamıyor, kazandırılıyor, uygulamadan kaynaklı sorunlar var şeklinde yer almaktadır.

“Kazandırılamıyor”, rehber öğretmenlerin %63’ü tarafından görüş olarak belirtilmiştir.

“Kazandırılıyor”, rehber öğretmenlerin %27’si tarafından görüş olarak belirtilmiştir. Cevaplayıcılardan biri “öğrencilerin kendilerinde gördükleri bazı değişimlerin, sorunların ve

problemlerin ergenlik dönemiyle alakalı olduğunu öğreniyorlar” diyerek ergenlik dönemi

kazanımlarının gerçekleştiğini belirtmiştir.

“Uygulamadan kaynaklı sorunlar var”, rehber öğretmenlerin %20’si tarafından görüş olarak belirtilmiştir. Rehber öğretmenler, sınıf öğretmenlerinin bazılarının rehberliğe karşı ilgisiz olduklarını, ciddiye almadıklarını ve gereksiz gördüklerini, işinde ve eğitiminde donanımlı olmadıklarını, yeterli ve etkili uygulama yapmadıklarını belirtmişlerdir.

Tablo 4’te görüldüğü gibi, görüşmelerde 9. sınıf rehberlik programının öğrenci kazanımları konusunda rehber öğretmenler, 4, 5, 6, 7, 8. sıralarda sırayla şunları görüş olarak belirtmişlerdir. Bunlar; ergenlikte değişimlerin nedenlerini bilme, alan seçiminde gerçekçi değiller, en çok zorlanılan etkin öğrenme, yönetmelikler ve kurallar, okulumuzu ve çevresini tanıyalım ve alan seçimi yeterli şeklindedir.

9. sınıf rehberlik programının öğrenci kazanımları konusunda “ergenlikte