3.1. ARAŞTIRMA YÖNTEMİ VE HİPOTEZ TESTLERİ 1. Araştırmada Kullanılan Ölçekler ve Yöntem
3.1.5. Regresyon Analizleri
ANOVA tablosu incelendiğinde modelin istatistiksel olarak anlamlı olduğu görülmektedir (F: 5,207, p < 0,05). Bu sonuç, bağımsız değiĢkenlerin, bağımlı değiĢkendeki değiĢimin sonucu olduğu ve bağımsız değiĢkenlerin varyansın yüzde 0,06‟sını açıkladığı anlamına gelmektedir. Model her ne kadar anlamlıysa da açıklama düzeyinin oldukça düĢük olduğu görülmektedir. Bağımsız değiĢkenlerin her birinin etkisi incelendiğinde, üyelik saygısı ve toplumsal kolektif benlik saygısının anlamlı olmadığı görülmektedir. Bağımlı değiĢken üzerinde etkili olan değiĢkenlerin bireysel kolektif benlik saygısı ( :-,228, p < 0,05) ve kimlik önemi ( :,167, p < 0,05) değiĢkenleri olduğu tespit edilmiĢtir. Bireysel kolektif benlik saygısının etkisinin de negatif olduğu tespit edilmiĢtir. Bu sonuçlar doğrultusunda, H2 ve H4 hipotezlerinin doğrulandığı, H1 ve H3 alternatif hipotezlerinin reddedildiği görülmektedir.
b) Moda İlgilenimin Gösterişçi Tüketim Üzerindeki Etkisi
Tüketicilerin moda ilgilenimi eğiliminin, gösteriĢçi tüketim üzerine etkisini ölçmek için basit doğrusal regresyon yapılmıĢtır.
Tablo 3.6. Moda Ġlgilenimin GösteriĢçi Tüketim Üzerindeki Etkisi
Model B Standart
Hata Beta t p
(Sabit) 1,611 ,147 10,927 ,000
Moda İlgilenimi ,526 ,055 ,518 9,538 ,000
BD: GösteriĢçi tüketim, F: 90,270, R2:0,268, Adj. R2: 0,265 , p: 0,000, p < 0,05
Regresyon sonuçlarına göre model istatistiksel olarak anlamlıdır ve moda ilgilenimin gösteriĢçi tüketim üzerindeki değiĢiminin %26‟sini açıklamaktadır. Moda ilgilenimi, gösteriĢçi tüketim üzerinde güçlü bir etkiye sahiptir ( : 0,518, p < 0,05).
Analiz sonuçlarına göre H5 hipotezinin doğrulandığı görülmektedir.
c) Bağımsız Değişkenlerin Gösterişçi Tüketim Üzerindeki Etkisinde İlgilenimin Aracılık Etkisi
Bağımsız değiĢkenlerin, bağımlı değiĢkenler olan gösteriĢçi tüketim üzerinde, ilgilenimin aracılık etkisini ölçmek için regresyon analizi yapılmıĢtır.
Tablo 3.7. Üyelik Saygısının GösteriĢçi Tüketim Üzerindeki Etkisinde Ġlgilenimin Aracılık Etkisi
B SE β t Sig ∆R2 F Sig
Model 1
Sabit 2,498 ,656 3,808 ,000
-,003 ,317 ,574
Üyelik Saygısı ,063 ,112 ,036 ,563 ,574
Ġlgilenimin aracılık etkisinde üyelik saygısının gösteriĢçi tüketim üzerindeki etkisi üzerine yapılan regresyon analizi sonucunda, ilk modelde, üyelik saygısının, gösteriĢçi tüketim üzerindeki etkisine bakılmıĢ ve iliĢkinin anlamlı olmadığı görülmüĢtür. ( :,036, p> 0,05). Üyelik saygısının gösteriĢçi tüketim üzerinde etkisinin olmaması aynı anda aracılık etkisinin olmadığı anlamına da gelmektedir. Analiz sonuçlarına göre H6a hipotezinin reddedildiği görülmektedir.
Tablo 3.8. Bireysel Kolektif Benlik Saygısının GösteriĢçi Tüketim Üzerindeki Etkisinde Ġlgilenimin Aracılık Etkisi
B SE β t Sig ∆R2 F Sig
Model 1
Sabit 3,614 ,912 3,962 ,000
-,001 ,679 ,411 B K Benlik saygısı -,123 ,150 -,052 -,824 ,411
Ġlgilenimin aracılık etkisinde bireysel benlik saygısının gösteriĢçi tüketim üzerindeki etkisi üzerine yapılan regresyon analizi sonucunda, ilk modelde, bireysel
kolektif benlik saygısının gösteriĢçi tüketim üzerindeki etkisine bakılmıĢ ve iliĢki anlamlı bulunmamıĢtır ( : - ,052, p > 0,05). Bu nedenle, bireysel kolektif benlik saygısıyla gösteriĢçi tüketim arasında bir aracılık etkisinden de söz edilemez. Analiz sonuçlarına göre H6b hipotezinin reddedildiği görülmektedir.
Tablo 3.9. Toplumsal Kolektif Benlik Saygısının GösteriĢçi Tüketim Üzerindeki Etkisinde Ġlgilenimin Aracılık Etkisi
B SE β t Sig ∆R2 F Sig
Model 1
Sabit 1,523 ,580 2,627 ,009
,018 5,458 ,020 T K Benlik Saygısı ,237 ,101 ,147 2,336 ,020
Model 2
Sabit ,724 ,506 1,430 ,154
,272 47,595 ,000 T KBenlik Saygısı ,160 ,088 ,099 1,832 ,068
Ġlgilenim ,516 ,055 ,509 9,371 ,000
Ġlgilenimin aracılık etkisinde toplumsal kolektif benlik saygısının gösteriĢçi tüketim üzerindeki etkisi üzerine yapılan regresyon analizi sonucunda, ilk modelde, toplumsal kolektif benlik saygısının, gösteriĢçi tüketim üzerindeki etkisine bakılmıĢ ve iliĢki anlamlı bulunmuĢtur ( : ,147, p < 0,05). Ġkinci modelde iseilgilenim modeledahil edilmiĢtir. Toplumsal kolektif benlik saygısının ve ilgilenimin gösteriĢçi tüketim üzerindeki etkisi anlamlı çıkmıĢtır (p < 0,05). Toplumsal kolektif benlik saygısının gösteriĢçi tüketim üzerindeki direkt etkisi, oldukça düĢük düzeyde bir etkidir. Bununla birlikte, ilgilenim modele dahil edildiğinde bağımlı değiĢken üzerindeki etki %27 düzeyine çıkmaktadır. Bu sonuca göre, toplumsal kolektif benlik saygısının, gösteriĢçi tüketim üzerindeki etkisinde ilgilenimin kısmi aracılık etkisi olduğu ifade edilebilir.
Toplumsal kolektif benlik saygısının direkt etkisinin oldukça düĢük olduğu dikkate alındığında, aracılık etkisinin yüksek bir etki olduğu tespit edilmiĢtir. Analiz sonuçlarına göre H6c hipotezinin doğrulandığı görülmektedir.
Tablo 3.10. Kimlik Öneminin GösteriĢçi Tüketim Üzerindeki Etkisinde Ġlgilenimin Aracılık Etkisi
B SE β t Sig ∆R2 F Sig
Model 1
Sabit 2,025 ,363 5,579 ,000
,019 5,601 ,019 Kimlik önemi ,161 ,068 ,149 2,367 ,019
Model 2
Sabit 1,079 ,329 3,285 ,001
,272 47,539 ,000 Kimlik önemi ,107 ,059 ,098 1,809 ,072
Ġlgilenim ,516 ,055 ,508 9,355 ,000
Ġlgilenimin aracılık etkisinde kimlik öneminin gösteriĢçi tüketim üzerindeki etkisi üzerine yapılan regresyon analizi sonucunda, ilk modelde, kimlik önemi, gösteriĢçi tüketim üzerindeki etkisine bakılmıĢ ve iliĢki anlamlı bulunmuĢtur ( : ,149, p
< 0,05). Ġkinci modelde, ise ilgilenim modele dahil edilmiĢ ve anlamlı bir iliĢki bulunmuĢtur. (F: 47,539, p < 0,05). Kimlik öneminin gösteriĢçi tüketim üzerindeki direkt etkisi oldukça düĢük olmasına rağmen, gösteriĢçi tüketim üzerindeki etkisinin ikinci modelde yükseldiği görülmektedir. Bu sonuca göre, kimlik öneminin, gösteriĢçi tüketim üzerindeki etkisinde ilgilenimin aracılık etkisinin olduğu tespit edilmiĢtir.
Analiz sonuçlarına göre H6d hipotezinin doğrulandığı görülmektedir.
SONUÇ
Bu çalıĢmada, kolektif benlik saygısının alt bileĢenleri olan; üyelik saygısı, bireysel kolektif benlik saygısı, toplumsal kolektif benlik saygısı ve kimliğin öneminin, öncelikle moda giyim ilgilenimi ile olan iliĢkisi, daha sonrada bu kavramların ilgilenim aracılığıyla gösteriĢ amaçlı tüketim üzerindeki etkileri tek tek incelenmiĢtir.
AraĢtırmamızın ilk hipotezinde üyelik saygısının moda giyim ilgilenimi üzerinde pozitif yönde istatistiksel anlamda bir iliĢki tespit edilememiĢtir. Bu durumda birey üyesi olduğu sosyal gruplarda kendini değerlendirirken, grubun değerli bir üyesi olmanın ya da gruplarda katılımcı olmanın moda giyim yoluyla olmayacağı düĢüncesindedir. Sosyal gruplarda üyelik saygısını artırmada ya da korumada imaj yaratmanın, kabul görmenin ya da gruplara faydalı davranıĢlar sergilemenin moda giyim ilgilenimi üzerinde herhangi bir etkisinin olmadığı yargısına varılmaktadır. Khare ve Parveen (2012)'nin Hintli kadınlar üzerinde yaptığı çalıĢmasında üyelik saygısının moda giyim ilgilenimi üzerinde bir etkisinin olmadığı sonucunu desteklemektedir.
Farklı kültürler olmasına rağmen iki farklı çalıĢmada da üyelik saygısının moda giyimi etkilemediği ortaya konulmuĢtur.
Ġkinci hipotezimiz olan, bireysel kolektif benlik saygısının moda giyim ilgilenimi arasında anlamlı bir iliĢki olduğu ortaya konulmuĢtur. Ancak, bireysel kolektif benlik saygısının etkisinin de negatif olduğu tespit edilmiĢtir. Dolayısıyla bireysel kolektif benlik saygısı ve moda giyim ilgilenimi arasında ters bir iliĢki mevcuttur. Kısacası, bireysel kolektif benlik saygısında bir artıĢ meydana geldiği zaman ilgilenim seviyesinin düĢtüğü gözlenmektedir. Birey içinde bulunduğu sosyal grubun değerlendirmesini memnuniyet seviyesi yüksek bir Ģekilde yaparken grubun modaya uygun giyiminin de bir o kadar önemsiz olduğu olduğunu ifade etmektedir. Khare ve Parveen (2012)'nin yaptığı çalıĢmada da bizim çalıĢmamamızı destekleyen nitelikte
sonuçlar ortaya konulmaktadır. Bu iki çalıĢma arasında benzerlikler olmasına rağmen farklılıklarda mevcuttur. Bu farklılıklar, kültür ve algılanan sosyal statü anlayıĢımızın farklı olduğu sonucunu ortaya koymaktadır.
Üçüncü hipotezimizde ise toplumsal kolektif benlik saygısının moda giyim ilgilenimi üzerinde olumlu bir etkisi olduğuna dair bir iliĢki tespit edilememiĢtir.
Bireyler için üyesi oldukları sosyal grupların moda giyim ilgilenimi ile arasındaki iliĢkinin önem ifade etmediğini vurgulanmıĢtır. Bu demek oluyor ki baĢkaları tarafından (grup dıĢı üyeler) algılanan grup statüsünde (Hart ve diğ., 1999) giyim-kuĢamın modaya uygunluğu önem arz etmemektedir. Hintli bireyler üzerinde yapılan çalıĢmada statülerini göstermek, prestij yaratmak ve kimlik oluĢturmak için moda giyimin bir araç olduğu kanısına varılmaktadır (Khare ve Parveen, 2012). Ancak, elde edilen verilerde bizim toplumuzda, sosyal gruplarımızın iyi değerlendirilmesinde ve değerli hissedilmesinde giyim-kuĢamın önemli olmadığı sonucuna varılmıĢtır.
Dördüncü hipotezimizde, kimlik öneminin moda giyim ilgilenimiyle iliĢkisi anlamlı çıkmaktadır. Kimlik önemi için moda giyim önemlidir. Aynı zamanda kimlik bireyin dıĢ görünüĢünü de yansıttığı için görsel olan moda giyim olgusu önem taĢımaktadır. Bireyin kimliği, sosyal grup iliĢkilerinden ve bağlılıklarından türetilen bir psikolojik inĢadır (Heere ve James, 2007). Sosyal iliĢkiler veya bir gruba bağlılık bireyin kimliği üzerinde oldukça yoğun bir etkiye sahiptir ve kararlarını grup normları tarafından etkilenerek vermesi de bunun doğal bir sonucudur. Giyim, bir iletiĢim aracıdır (Workman ve Lee, 2011) ve bu iletiĢim aracılığıyla modaya uygunluğu sağlamak, toplumsal statüyü ve saygıyı da artırmaktadır (Lindridge ve Dibb, 2003).
Moda giyim ilgilenimi kimlik önemi ve toplum saygısına dayanmaktadır (Khare ve Parveen, 2011). Grup normları tarafından onaylanılan modaya uygun giyinmenin kimlik oluĢumu ve geliĢimi üzerinde etkisi olabileceği düĢünülmektedir. Örneğin, ait olduğun kültüre göre giyinmek, bireyin sahip olduğu değerlerinin giyimi üzerinde etkisi
olduğunu göstermektedir. Bu nedenledir ki bireyler, içerisinde bulunduğu grubun fikirlerini ne derecede önemsediğini ortaya koyarak ve sosyal uyumu sağlamak adına moda uygun giyimiyle statüsünü, imajını, prestijini ya da kalitesini etkilediğini düĢünmektedirler. Literatürdeki diğer çalıĢmalarda kimlik öneminin moda giyim ilgilenimi üzerindeki etkisini olumlu bir Ģekilde ortaya koymaktadır.
Bu dört önemli bileĢenin moda giyim ilgilenimi üzerindeki etkileri tek tek ele alınıp giyim sektöründeki iĢletmelerin kültür boyutlarını inceleyerek pazar bölümlendirme kararlarını vermesi gerekmektedir. Çünkü kültür tüketicilerin yaĢam tarzlarını ortaya koymaktadır (Lindridge ve Dibb, 2003).
BeĢinci hipotezde, moda giyim ilgilenimi ile gösteriĢçi tüketim arasında pozitif yönde bir etkileĢim olduğu ortaya konulmaktadır. Dahası, aralarındaki iliĢki son derece kuvvetlidir. Çünkü gösteriĢçi tüketimi pekiĢtirmek için bireyler moda giyim yoluyla gösteriĢçi davranıĢlar sergileyebilmektedirler. Daha önceki yapılan çalıĢmalarda da belirli bir statü çizmek adına moda ürünlerin kullanımının gösteriĢçi tüketimi olumlu etkilediği ortaya konulmaktadır (Giovannini ve diğ., 2015). Dolayısıyla iĢletmeler, bireylerde moda giyim ilgilenimini yüksek tutarak lüks ürün kullanımını artırabilir, herkes tarafından takdir edilebilecek ya da beğenilebilecek ürünleri bireylerin tercih etmesinde yönlendirebilir. Bireyler, prestij yaratmak, statülerini ortaya koymak ya da yüksek statüye sahip bireylere benzemeye çalıĢma heveslerinden ötürü moda giyimi kullanarak gösteriĢçi tüketim eğilimi sergilemeye devam etmek isteyeceklerdir. Giyim sektörleri bu alanda çalıĢmalarına artırarak prestijli ürünler ortaya koymaya çalıĢabilir ya da daha yüksek statülerde olan bireylerin kullandığı ürünleri topluma yayarak gösteriĢçi tüketimi artırabilirler.
ÇalıĢmanın altıncı hipotezini oluĢturan kolektif benlik saygısının bileĢenlerinin her birinin moda giyim ilgilenimi aracılığıyla gösteriĢçi tüketim üzerindeki etkisine bakılmaktadır. Çoklu regresyon yapılarak aralarındaki iliĢki ortaya konulmaya çalıĢılmıĢtır. Ġlk olarak, üyelik saygısı ile gösteriĢçi tüketim arasındaki iliĢkinin anlamlı olmadığı ortaya konulmuĢtur. Moda giyim ilgilenimi aracı olarak dahil edildiğinde ise gösteriĢçi tüketim üzerindeki etkisinde anlamlı bir iliĢki tespit edilememiĢtir. Çünkü bir bireyin grubunda kendini değerli hissetmesi ya da grup için faydalı bir Ģeyler yapıyor olması moda giyim ve gösteriĢçi tüketimle sergilenememektedir. Dahası, bireyler için giyim dıĢında daha farklı öncelikler var olması anlamına gelebilmektedir. Ġkinci olarak, yine çoklu regresyon yapıldığında bireysel kolektif benlik saygısı ve gösteriĢçi tüketim arasındaki iliĢkiye bakılmıĢtır ve iki değiĢken arasındaki iliĢki anlamlı çıkmamıĢtır.
Moda giyim ilgilenimi aracı olarak dahil edildiğinde ise bireysel kolektif benlik saygısının moda giyim ilgilenimi aracılığıyla gösteriĢçi tüketim üzerindeki etkisinin yine anlamlı bir iliĢki olmadığı tespit edilmiĢtir. Zaten bireysel kolektif benlik saygısının gösteriĢçi tüketim üzerinde etkisinin olmaması aynı zamanda aracılık etkisinin de olmayacağı anlamına gelmektedir. Diğer bir bileĢeni olan toplumsal kolektif benlik saygısında da öncelikle gösteriĢçi tüketim ile iliĢkisine bakılmıĢtır ve aralarındaki iliĢki anlamlı çıkmıĢtır. Moda giyim ilgileniminin aracı değiĢken olarak eklenmesiyle modelin anlamlılık seviyesi yükselmiĢtir. Dolayısıyla bireyler için toplumsal kolektif benlik saygısı ile gösteriĢçi tüketim arasındaki iliĢki moda giyim ilgilenimi yoluyla da pekiĢmektedir. Kolektif benlik saygısının son bileĢeni olan kimlik önemi için yapılan çoklu regreyon analizinde, gösteriĢçi tüketim ile arasındaki iliĢki anlamlı çıkmıĢtır. Moda giyim ilgilenimi aracı değiĢken olarak eklendiğinde ise kimlik öneminin gösteriĢçi tüketim eğilimini artırdığı gözlemlenmiĢtir. Çünkü kolektivist toplumlarda kimlik önemli bir olgudur ve prestij yaratmak, var olanı göstermek ya da topluma uygun Ģekilde hareket etmek kendi ve aileleri için önem taĢımaktadır.
Bireylerin kendileri için ve birlikte hareket ettiği insanlar için olumlu bir kimlik yaratma çabası mevcuttur. Moda giyim de bu yolda ilerlemenin görsel bir sunumu olarak ifade edilebilmektedir.
GösteriĢçi tüketim eğilimini artırmak isteyen iĢletmeler, moda giyim ilgilenim seviyesini yüksek tutarak daha fazla tüketiciye ulaĢmak için uygulayacağı stratejilerde, bireylerin toplumsal kolektif benlik saygısını ve kimlik önemini göz önünde bulundurmaları gerekmektedir. Bireylerin statülerini ortaya koymak ya da yeni bir statü yaratmak adına gruplarının baĢkaları tarafından saygı duyulması, pozitif ve değerli bir biçimde değerlendirilmesi ihtiyacı, kiĢilerin gösteriĢçi tüketim eğilimini artırmaktadır.
Bireyin moda giyim ilgileniminin yüksek tutması da güçlü bir yapı ortaya koymaya çalıĢmasından gelmektedir. Dahası, bireyler için kimliklerinin oluĢumunda gruplara ne kadar önem verdiği de bireylerin gösteriĢçi tüketim eğilimlerini ortaya koymaktadır.
Bireyler, moda giyim ile ait olduğu grupları ve kimlikleri harmanlayarak var olmaya çalıĢmaktadır. Giyim sektöründeki iĢletmeler karar alırken gruplara yönelik ya da bireylerin kimlik oluĢumlarına yönelik karar almaları kendileri için avantaj sağlayacaktır ve daha doğru stratejiler oluĢturmalarında yardımcı olacaktır.
Bireylerin, sosyal kimliklerinin oluĢumunda, grup içi ve grup dıĢı davranıĢları etkili olmaktadır. Gruba duyulan duygusal bağlılık ve aynı zamanda bir grupla var olmaya çalıĢan bireyler, hem aidiyet duygusu hem de kendi imajını yaratmak adına kendilerine çeĢitli yollar sunmaktadırlar. Bireyler, hem bir uyum hem de bir farklılık arayıĢı içindedirler.
Ġnsanlar, toplumda prestij oluĢturmak, statü yaratmak, sınıf konumlandırması yapmak, var olduğu sınıfını göstermek ve daha önemlisi 'ben buradayım' imajını sergilemek için, farklılık, değiĢim, tarz olgularına karĢılık gelen moda giyim ilgilenimi yoluyla gösteriĢli tüketim sergilemektelerdir. Yani kendimizi algılamamızda ve
kendimizi algılatmamızda moda giyim önemli bir olgudur. Bu çalıĢmanın önemi, kolektif benlik saygısı, moda giyim ilgilenimi ve gösteriĢçi tüketim kavramlarını bir araya getirerek hangi bileĢenlerin birbirlerini ne kadar etkili olduğunu sergilemiĢ olmasıdır.
Gelecekteki çalıĢmalara öneri sunmak amacıyla, kolektif benlik saygısının her bir bileĢenin moda giyim aracılığıyla gösteriĢçi tüketimi etkilemesi üzerine ayrı ayrı çalıĢmalar yapılarak bu konu daha detaylı incelenebilir. Bu alanda tüketici davranıĢları araĢtırmalarına yeni bir boyut kazandırılabilir.
KAYNAKÇA
Abes, E. S., Jones, S. R., and McEwen, M. K. (2007), Reconceptualizing The Model of Multiple Dimensions of Identity: The Role of Meaning-Making Capacity in The Construction of Multiple Identities, Journal of College Student Development, 48(1), 1-22.
Ackerman, R. A., Trzesniewski, K. H., Robins, R. W., et. al. (2011), What Does the Narcissistic Personality Inventory Really Measure?, Assessment,18, 67–87.
Al-Issa, I. (1995), The Illusion of Reality or The Reality of Illusion, Hallucinations and Culture, The British Journal of Psychiatry, 166, 368–373.
Allen, V.L. and Levine, J.M. (1969), Consensus and Conformity, Journal of Experimental Social Psychology, 5(4), pp. 389-99.
Arslan, F. M., and Bakır, N.O. (2010), Tüketicilerin Ġlgilenim Düzeylerine Göre AlıĢveriĢ Merkezlerini Tercih Etme Nedenleri ve Sadakate Etkisi, İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi ,28(1), 227-259.
Amaldoss, W. and Jain, S. (2005), Conspicuous Consumption and Sophisticated Thinking, Management Science, 5 (10), 1449-1466.
Antil, J. H. (1984), Conceptualization and Operationalization of Involvement, ACR North American Advances.
Auty, S. and Elliott, R. (1998), Fashion Involvement, Self-Monitoring and The Meaning of Brands, Journal of Product and Brand Management, 7(2), pp. 109-23.
Andrew, J.W. (1986), Society and Identity. Toward a Sociological Psychology.Cambridge University Press, 1986, s,34.
Anthony, D. (1994), Milli Kimlik (çev.B.S.ġener) Istanbul, ĠletiĢim Yayinlari, s.17-18.
Ashmore, R. D., Deaux, K. and McLaughlin-Volpe, T. ( 2004 ), An Organizing Framework for Collective Identity: Articulation and Significance of Multidimensionality, Psychological Bulletin 130 (1), 80 – 114 .
Aytaç, Ö. (2005), Kimlik, Kamusal Alan ve Toplumsal Cinsiyet Baglaminda Kahvehaneler, Akademik Araştirmalar Dergisi, 24, 4-5.
Bagwell, L.S. and Bernheim, B.D. (1996), Veblen Effects in a Theory of Conspicuous Consumption, The American Economic Review, 86(3), 349 373.
Baumeister, R. F. (1993), Preface to Self-Esteem: The Puzzle of Low Self-Regard, edited by Roy F. Baumeister. Plenum.
Baumeister, R. F., et. al. (2003), Does High Self-Esteem Cause Better Performance, Interpersonal Success, Happiness, or Healthier Lifestyles?, PsychologicalScience in The Public Interest, 4(1), 1-44.
Banerjee, S. (2008), Dimensions of Indian Culture, Core Cultural Values, Marketing Implications an Analysis, Cross Cultural Management: An International Journal, 15(4), pp. 367-78.
Banister, E.N. and Hogg, M.K. (2004), Negative Symbolic Consumption and Consumers‟ Drive for Self-Esteem: The Case of The Fashion Industry, European Journal of Marketing, 38(7), pp. 850-68.
Bontempo, R., Lobel, S., and Triandis, H. (1990), Compliance and Value Internalization in Brazil and The U.S. Effects of Allocentris Mandanonymity, Journal of Cross-Cultural Psychology, 21, 200–213.
Brewer, M. B., and Chen, Y. (2007), Where (who) Are Collectives in Collectivism?
Toward Conceptual Clarification of Individualism and Collectivism, Psychological Review, 114, 133–151.
Brehm, S. and Kassin, S. M. (1993), Social Psychology, Boston: Houghton Mifflin Company.
Bugay, A., and Owen, F.K. (2016), ĠletiĢim Becerilerinin Yordayıcıları: Bilgi ve ĠletiĢim Teknolojilerinin Kullanımı, Benlik Saygısı, DıĢa Dönüklük ve Cinsiyet, Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 12(2).
Butler, E. A., Lee, T. L., and Gross, J. J. (2007), Emotion Regulation and Culture: Are The Social Consequences of Emotion Suppression Culture-Specific?, Emotion, 7, 30–48.
Calhoun, C. (1994), Social Theory and The Politics of Identity, Cambridge, MA:
Blackwell.
Cerulo, K. A. (1997), Identity Construction: New Issues, New Directions, Annual Review of Sociology, 23,385-409.
Cast, A.D., and Burke, P.J. (2002), A Theory of Self-Esteem, Social Force, 80(3),1041-1068.
Cameron, J. (1999), Social Identity and The Pursuit of Possible Selves: Implications for The Psychological Well-Being of University Students. Group Dynamics:Theory, Research, and Practice, 3, 1–11.
Chaudhuri, H.R., et.al. (2011), Conspicuous Consumption Orientation:
Conceptualisation, Scale Development and Validation, Journal of Consumer Behaviour, 10, 216–224.
Chiu, R ., and Kosinski, F. Jr. (1995), Chinese Cultural Collectivism and Work-Related Stress: Implications for Employment Counselor, Journal of EmploymentCounseling, 32,(3), 98-110.
Chiu, R. K. (1999), The Role of Affective Dispositions in Job Satisfaction and Work Strain: Comparing Collectivist and Ġndividualist Societies, International Journal of Psychology, 34.1: 19-28.
Chen, F.F., West, S.G. (2008),Measuring Ġndividualism and Collectivism: The Importance of Considering Differential Components, Reference Groups, and Measurement in Variance,Journal of Research in Personality, 42 259–294.
Creekmore, A.M. (1974), Clothing Related to Body Satisfaction and Perceived Peer Self, Technical Bulletin, Research Report, No. 239.
Cross, S. E., Bacon, P. L., and Morris, M. L. (2000), The Relational-Ġnterdependent Self-Construal and Relationships, Journal of Personality and Social Psychology, 78, 791–808.
Crocker, J. and Luhtanen, R. (1990), Collective Self-Esteem and Ingroup Bias, Journal of Personality and Social Psychology, 58(1), pp. 60-7.
Crocker, J. and Luhtanen, R. (1990), Collective Self-Esteem and Ingroup Bias, Journal of Personality and Social Psychology, 58(1), pp. 60-7.
Crocker, J., And Wolf, C. T. (2001), Contingencies of Self-Worth, Psychological Review, 108, 593-623.
Corbu, N. (2009), Brand Image: A Cross Cultural Perspective, Journal of Media Research, 5, pp. 72-88.
Çınar, R. and Çubukçu, Ġ. (2009), Tüketim Toplumunun ġekillenmesi ve Tüketici DavranıĢları -KarĢılaĢtırmalı Bir Uygulama,Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 13(1), 277-300.
D'Astous, A.(1990), An Inquiry Into The Compulsive Side of “Normal” Consumers Journal of Consumer Policy,13(1), 15-31.
Deci, E. L., and Ryan, R. M. (2000), The “What” and “Why” of Goal Pursuits: Human Needs and The Self-Determination of Behavior, Psychological Inquiry, 11, 227–268.
DemirtaĢ, H. A. (2003). Sosyal Kimlik Kuramı, Temel Kavram ve Varsayımlar, İletişim Araştırmaları, 1(1), 123-144.
Diener, E. (1984), Psyhological Bulletin, 95(3), 542-575.
Doosje, B., and Ellemers, N. (1997), Stereotyping Under Threat: The Role of Group Identification, The Social Psychology ofStereotyping and Group Life. (Der.) R.
Spears, v. d. Oxford: Blackwell. 257-273.
Dubois, B. and Duquesne, P. (1993), The Market for Luxury Goods: Income Versus Culture, European Journal of Marketing, 27, 35–44.
Dwairy, M. A. (1998), Cross-Cultural Counseling: The Arab-Palestinian case. New York: Haworth Press
Dwairy, M., and Achoui, M. (2010), Adolescents-Family Connectedness: A First Cross-Cultural Research on Parent in Gand Psychological Adjustment of Children, Journal of Child and Family Studies, 19, 8–15.
Eagly, A. H., and Chaiken, S. (2007), The Advantages of an Inclusive Definition of Attitude, Social cognition, 25(59), 582-602.
Eastman, K.J., Goldsmith, R.E. and Flynn, L.R. (1999), Status Consumption in Consumer Behaviour: Scale Development and Validation, Journal of Marketing Theory and Practice, 7(3), pp. 41-52.
Edson Escalas, J. and Bettman, J.R. (2003), Self-Construal, Reference Groups, and Brand Meaning, Journal of Consumer Research, 32(3), pp. 378-89.
Ellemers, N., Kortekaas, P., and Ouwerkerk, J. W. (1999), Self-Categorisation, Commitment to The Group and Group Self-Esteem As Related But Distinct Aspects of Social Identity, European Journal of Social Psychology, 29, 371-389.
Gecas, V. (1982), The Self-Concept, Annual Review of Sociology, 8(1)-33.
Gibson, D. E. (2004), Role Models in Career Development: New Directions for Theory and Research, Journal of Vocational Behavior, 65, 134-156.
Gibbons, J.., et. al. (2017), The Fading Affect Bias Shows Positive Outcomes at The General But not The Individual Level of Analysis in The Context of Social Media. Consciousness and Cognition 53, 47-60.
Giovannini, S., Xu Y., and Thomas, J. (2015), Luxury Fashion Consumption and Generation Y consumers Self, Brand Consciousness, and Consumption Motivations, Journal of Fashion Marketing and Management 19(1), pp. 22-40
Grubb, E.L. and Grathwohl, H.L. (1967), Consumer Self-Concept, Symbolism and Market Behaviour: A Theoretical Approach, Journal of Marketing, 31(4), pp.
22-7.
Haj-Yahia, M. M. (1995), Toward Culturally Sensitive Ġntervention with Arab Families in Israel, Contemporary Family Therapy, 17, 429–447.
Haj-Yahia, M. M. (2000b), Wife Abuse and Battering in The Socio Cultural Context of Arab Society, Family Process, 39, 237–255.
Haj-Yahia, M.M. and Sadan, E. (2008), Issues In Intervention With Battered Women In Collectivist Societies, Journal Of Marita land Family Therapy, January, vol.34, No.1, 1-13.
Haj-Yahia, M. M. (2011), Contextualizing Ġnterventions with Battered Women in Collectivist Societies: Issues and controversies, Aggression and Violent Behavior, 16, 331-339.
Harter, S. (1993), Causes and Consequences of Low Self-Esteem in Children and Adolescents, Self-Esteem, Springer US, 87-116.
Hart, J.W., Stasson, M.F. and Karau, S.J. (1999), Effects of Source Expertise and Physical Distance on Minority Influence, Group Dynamics, 3(1), pp. 81-92.
Hansen, T., and Jensen, J.M. (2009), Shopping Orientation and Online Clothing Purchases: The Role of Gender and Purchase Situation, European Journal of Marketing, 43, No. 9/10, pp. 1154-1170.
Hunt, S.A. and Miller, K.A. (1997), The Discourse of Dress and Appearance: Identity Talk and A Rhetoric of Review, Symbolic Interaction, 20(1), pp. 69-82.
Hewstone, M., et., al. (1996), Itntroduction to Social Psychology. Oxford:Blacvvell.
Heere, B., and James , J.D. ( 2007 ), Stepping Outside The Lines:Developing a Multi-Dimensional Team Identity Scale Based on Social Identity Theory, Sport Management Review, 10, 65 – 91 .
Hirschman, E. C. and Holbrook, M. B. (1982), The Experiental Aspects of Consumption: Consumer Fantasies, Feelings, and Fun, Journal of Consumer Research, 9, 132-140.
Hofstede, G., and Bond, M.H. (1988), The Confucius Connection: From Cultural Roots to Economic Growth, Organizational Dynamics, 16(4), 5-21.
Hofstede, G. (2001), Culture‟s Consequences: Comparing Values, Behaviors, Institutions, and Organizations Across Cultures, 80-87.
Hogg, M. A. and Abrams, D. (1990)., Social Motivation, Self-Esteem and Social
Identity, Social Identity Theory: Constructive and Critical Advances. (Der.) D. Abrams ve M. A. Hogg. London:Harvester VVheat Sheaf. 28-47.
Hui, C. H., & Triandis, H. C. (1986). Individualism-collectivism: A study of cross-cultural researchers, Journal of Cross-Cultural Psychology, 17, 225–248.
Hui, C. H. (1988), Measurement of Individualism-Collectivism, Journal of Research in Personality, 22, 17–36.
Hui, C.H., Villareal, M.J. (1989), Individualism–Collectivism and Psychological Needs:
Their Relationships in Two Cultures, Journal of Cross-Cultural Psychology, 20 (3), 310–323.
Hogg, M. A. and Vaughan, G. M. (1995), Social Psychology: An Introduction. London:
Prentice Hail.
Hogg, M. A. and Abrams, D. (1988), Social identifications: A social psychology of intergroup relations and group processes, London ve New York: Routledge
Hourigan, S.R., and Bougoure U.S. (2012), Towards a Better Understanding of Fashion Clothing Involvement, Australasian Marketing Journal, 20, 127–135.
Ireland, J. L. (2002), Social Self-Esteem and Self-Reported Bullying Behaviour Among Adult Prisoners, Aggressive Behavior, 28(3), 184-197.
Josiam, B.M., et.al. (2004), Involvement and The Tourist Shopper: Using Involvement Construct to Segment The American Tourist Shopper at The Mall, Journal of Vacation Marketing, 11(2), pp.135-154.
Kadıoğlu Kaban, Z. (2013), Kitle ĠletiĢim Araçlarının ġekillendirdiği SosyalKimlikler ve Aidiyet Duygusu Ekseninde Tüketici DavranıĢları,İstanbul Üniversitesiİletişim Fakültesi Dergisi, 2(45), 101-114.
Kaiser, S.B. (1990), The Social Psychology of Clothing, Macmillan, New York, NY.
Kaplan, H. (1975), The Self-Esteem Motive in Self-Attitudes and Deviant Behavior, edited by Howard B. Kaplan, pp.10-31
Karalar, I., et. al. (2005), Apparatus for The Optimizing of The Regulation Adjustment of A Spinning Machine As Well As A Procedure Corresponding Thereto, U.S.
Kawamura, Y. (2005), Fashion-ology: An Introduction to Fashion Studies, Berg, Oxford.
Khare, A., Mishra, A., and Parveen, C. (2012), Influence of Collective Self-Esteem on Fashion Clothing Involvement Among Indian Women, Journal of Fashion Marketing and Management,16(1), pp. 42-63.
Kim, Uichol Ed, et al. (1994), Individualism and collectivism: Theory, method, and applications. Sage Publications, Inc, 1994.
Kim, B.S.K. and Omizo, M.M. (2005), Asian and European American Cultural Values, Collective Self-Esteem, Acculturative Stress, Cognitive Flexibility, and General Self-Efficacy Among Asian American College Students, Journal of Counseling Psychology, 52(3), pp. 412-9.
Kelly, C. (1993), Group Identification, Intergroup Perceptions and Collective Action, European Revieıv of Social Psychology, vol.4. (Der.) W. Stroebe ve M.
Hevvstone.Chichester: John VViley ve Sons. 59-85.
Kropp, F., Lavack, A.M. and Silvera, D.H. (2005), Values and Collective Self-Esteem As Predictors of Consumer Susceptibility to Interpersonal Influence Among University Students, International Marketing Review, 22(1), pp. 7-33.
Kundu, S. C., and Rani, S. (2007), Human Resources' Self-Esteem Across Gender and Categories: A Study, Industrial Management & Data Systems 107(9), 1366-1390.
Kuenzel, J. and Musters, P. (2007), Social Interaction and Low Involvement Products, Journal of Business Research, 60(8), pp. 876-83.
Koca, E., et.al. (2013), Evaluation of TheTendency of ConsumersTo Hedonic Clothing Shopping, International Association of SocialScienceResearch,2, p. 54-64.
Lam, S. K., Ahearne, M., Hu, Y., and Schillewaert, N. (2010), Resistance to Brand Switching when a Radically New Brand is Introduced: A Social Identity Theory Perspective, Journal of marketing, 74, 128-146.
Latane, B. (1981), The Psychology of Social Ġmpact, American Psychologist, 36(4), pp.
343-56.
Leary, M. R. (1999). Making sense of self-esteem, Current Directions in Psychological Science, 8, 32–35.
Leary, M.R., and Baumeister R.F. (2000), The Nature and Function of Self-Esteem:
Sociometer Theory, Advances in Experimantal Social Psycohology, 32, 2000, page;1-62.
Levy, S. J. (1959), Symbols for Sale, Harward Business Review, Vol. 37, 117-124.
Liang, C., and Wang, W. (2008), Do Loyal and More Involved Customers Reciprocate Retailer‟s Relationship Efforts?, Journal of Services Research, 8(1), 72-73.
Lyua, C., et., al. (2017), Individualist-Collectivist Culture, Ownership Concentration and Earnings Quality, Asia-Pacific Journal of Accounting & Economics, 24,(1–
2), 23–42.
Luhtanen, R. and Crocker, J. (1992), A Collective Self-Esteem Scale: Self-Evaluation of One's Social Identity, Personality and Social Psychology Bulletin, 18(3), 302-318.
Longmore, M. A., and DeMaris, A. (1997), Perceived Inequity and Depression in Intimate Relationships: The Moderating Effect of Self-Esteem, Social Psychology Quarterly, 60,172-84.
Markus, H.R. and Kitayama, S. (1991), Culture and The Self: Implications for Cognition, Emotion, and Motivation, Psychological Review, 98(2) 2, pp. 224-53.
Matsumoto, D. (1996), Culture and Psychology, Pasific Grove, CA:Brooks/Cole.
Mackie, D. M. et., al. (1996), Social Psychological Foundations of Stereotype Formation, Stereotype and stereotyping. (Der.) C. N. Macrae. v. d. NY:
Guilford. 41-47.
MacDonald, G., and Leary, M. R. (2012), Individual Differences in Self-Esteem, Handbook of self and identity, pp. 354–377, New York, NY: Guilford.
Marmarosh, C., Holtz, A., and Schottenbauer, M. (2005), Group Cohesiveness, Group-Derived Collective Self-Esteem, Group-Group-Derived Hope, and the Well-Being of Group Therapy Members, Group Dynamics: Theory, Research, and Practice, 9(1), 32–44.
Matsumoto, D. (2006), Are Cultural Differences in Emotion Regulation Mediated by Personality Traits?, Journal of Cross-Cultural Psychology, 37, 421–437.
McCracken, G. (1986), Culture and Consumption: A Theoretical Account of The Structure and Movement of The Cultural Meaning of Consumer Goods, Journal of Consumer Research, 13, pp. 71-84.
Miller, S., et. al. (2005), The Meaning of Dress, Fairchild Books, New York, NY.
Mummendey, A.ve Schreiber, H. J. (1983), Better or Just Different? Positive Social Identity by Discrimination Against, or by Differentiation From Outgroups, European Journal of Social Psychology, 13, 389-397.
Mlicki, P. P. and Ellemers, N. (1996), Being Different or Being Better? National Stereotypes and Identifications of Polish and Dutch Students, European Journal ofSocial Psychology, 26, 97-114.
Noesjirwan, J. and Crawford, J. (1982), Variations in Perception of Clothing As a Function of Dress form and Viewers‟ Social Community, Perceptual and Motor Skills, 54, pp. 155-63.
Palan, K. M., et. al. (2011), Compulsive Buying Behavior in College Students: The Mediating Role of Credit Card Misuse, Journal of Marketing Theory andPractice, 19(1), 81-96.
Pamuk, B. (2009), Giysi Moda Eğilimlerini Etkileyen Faktörler ve Bir Model Önerisi (1940-2007 Yılları Arası Basılı Yayında Uygulama), YayınlanmamıĢ Doktora Tezi, Ankara: Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
PektaĢ, H. (2006), Moda ve Postmodernizm, YayınlanmamıĢ Doktora Tezi, Konya:
Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
Piron, F. (2002), International Outshopping and Ethnocentrism, European Journal of Mar-keting, 36, 189–210.
Pullmann, H., and Allik, J. ( 2008), Relations of Academic and General Self-Esteem to School Achievement, Personality and Individual Differences 45(6), 559–64.
Piamphongsant, T. and Mandhachitara, R. (2008), Psychological Antecedents of Career Women‟s Fashion Clothing Conformity, Journal of Fashion Marketing and Management, 12(4), pp. 438-55.
Richins, M. (1994), Special Possessions and The Expression of Material Values, Journal of Consumer Research, pp. 522-533.
Rosenberg, M. (1965), Society and the adolescent self-image. Princeton, NJ: Princeton University Press
Ross, L., Bierbrauer, G. and Hoffman, S. (1976), The Role of Attribution Processes in Conformity and Dissent, American Psychologist, Vol. 31, pp. 148-57.
Rosenberg, M. (1976), Beyond Self-Esteem: The Neglected Issues in Self-Concept Research, Paper Presented at The Annual Meetings of The ASA.
Rosenberg, M., et. al. (1995), Global Self-Esteem and Specific Self-Esteem, American Sociological Review, 60, 141-56.
Rüling, C. C. (2000), Theories of (Management?) Fashion: The Contributions of Veblen, Simmel, Blumer, and Bourdieu.
Stryker, S., and Burke, P.J. (2000), The Past, Present, and Future of an Identity Theory, Social Psychology Quarterly, 63(4), 284-297.