Hesabın Niteliği
MADDE 302- (1) Bu hesap, yukarıdaki hesaplarda tanımlanmamış olan diğer uzun vadeli yabancı kaynakların izlenmesi için kullanılır.
Hesabın işleyişi
MADDE 303- (1) Diğer uzun vadeli yabancı kaynaklar Hesabına ilişkin alacak ve borç kayıtları aşağıda gösterilmiştir.
a) Alacak
Diğer uzun vadeli yabancı kaynaklar bu hesaba alacak, ilgili hesaplara borç kaydedilir.
b) Borç
Bu hesapta kayıtlı tutarlardan çıkarılması gerekenler bu hesaba borç, ilgili hesaplara alacak kaydedilir.
ONÜÇÜNCÜ BÖLÜM
Öz Kaynaklara İlişkin Hesap ve İşlemler
5-Öz kaynaklar
MADDE 304- (1) Bu ana hesap grubu net değer, değer hareketleri, yeniden değerleme farkları, geçmiş yıllar olumlu faaliyet sonuçları, geçmiş yıllar olumsuz faaliyet sonuçları ve dönem faaliyet sonuçları hesap gruplarına ayrılır.
50 Net değer
MADDE 305- (1) Bu hesap grubu varlıklar toplamı ile yabancı kaynaklar, değer hareketleri, yeniden değerleme farkları, geçmiş yıllar olumlu-olumsuz faaliyet sonuçları ve dönem faaliyet sonuçları toplamı arasındaki farkı ifade eden net değerin izlenmesi için kullanılır.
(2) Net değer, niteliğine göre bu grup içinde açılacak 500-Net Değer Hesabından oluşur.
500 Net Değer/Sermaye Hesabı
Hesabın niteliği
MADDE 306- (1) Bu hesap, hesaplarda kayıtlı varlıklar toplamı ile yabancı kaynaklar, değer hareketleri, yeniden değerleme farkları, geçmiş yıllar olumlu-olumsuz faaliyet sonuçları ve dönem faaliyet sonuçları toplamı arasındaki fark; hesaplarda kayıtlı olmayan varlık ve yabancı kaynaklardan kaydi envanteri yapılarak hesaplara alınanlar ile öz kaynaklar ana hesap grubundaki diğer hesaplarda kayıtlı tutarlardan bu hesaba aktarılmasına karar verilenlerin izlenmesi için kullanılır.
Hesabın işleyişi
MADDE 307- (1) Net Değer/Sermaye hesabına ilişkin alacak ve borç kayıtları aşağıda gösterilmiştir.
a) Alacak
1-Yönetmeliğin uygulamaya konulduğu tarihte kayıtlı varlıklar toplamının, yabancı kaynaklar toplamından fazla olması durumunda farkı ilk açılış kaydında bu hesaba alacak kaydedilir.
2-Envanteri yapılan varlık karşılıkları bu hesaba alacak, ilgili varlık hesabına borç kaydedilir.
3-Geçmiş Yıllar Olumlu Faaliyet Sonuçları Hesabında kayıtlı tutarlardan beş yılı dolduranlar bu hesaba alacak, 570-Geçmiş Yıllar Olumlu Faaliyet Sonuçları Hesabına borç kaydedilir.
b) Borç
1-Bu Yönetmeliğin uygulamaya konulduğu tarihte kayıtlı varlıklar toplamının, yabancı kaynaklar toplamından az olması durumunda farkı ilk açılış kaydında bu hesaba borç kaydedilir.
2-Daha önce kayıtlara alınmamış olan yabancı kaynak tutarları bu hesaba borç, ilgili yabancı kaynak hesabına alacak kaydedilir.
3-Geçmiş Yıllar Olumsuz Faaliyet Sonuçları Hesabında kayıtlı tutarlardan beş yılı dolduranlar bu hesaba borç, 580- Geçmiş Yıllar Olumsuz Faaliyet Sonuçları Hesabına alacak kaydedilir.
51 Değer hareketleri
MADDE 308- (1) Bu hesap grubu, il özel idaresi merkez muhasebe birimi ile ilçe muhasebe birimleri arasındaki nakit ve nakit dışı değer hareketlerine ait işlemlerin izlenmesi için kullanılır.
(2) Değer hareketleri niteliklerine göre bu grup içinde açılacak aşağıdaki hesaplardan oluşur.
511 Muhasebe Birimleri Arası İşlemler Hesabı 519 Değer Hareketleri Sonuç Hesabı
511 Muhasebe Birimleri Arası İşlemler Hesabı
Hesabın niteliği
MADDE 309- (1) Bu hesap, il özel idaresi merkez ve ilçe muhasebe birimlerinin birbirlerine gönderdikleri para ve kıymetler ile birbirleri adına nakden veya mahsuben yaptıkları tahsilat ve ödemelerin izlenmesi için kullanılır.
Hesabın işleyişi
MADDE 310- (1) Muhasebe birimleri arası işlemler hesabının borç ve alacak kaydı aşağıda gösterilmiştir.
a) Alacak
1- İl özel idaresi merkez muhasebe birimi ile ilçe özel idaresi muhasebe biriminin birbirine nakden gönderdikleri tutarlar, nakdi alan birimce bu hesaba alacak, 100- Kasa Hesabı veya 102- Banka Hesabına borç kaydedilir.
2- İl özel idaresi merkez birimi ile ilçe özel idaresi muhasebe biriminin birbirine gönderdiği menkul kıymet tutarları alan birimce ilgili hesaplara borç, bu hesaba alacak kaydedilir.
3-Tahsilinde bütçeye gelir kaydedilmesi gereken ve başka bir muhasebe biriminde kayıtlı olan kişilerden alacaklara karşılık, borçlulardan veya ilgililerden nakden veya mahsuben yapılan tahsilat tutarları, tahsilatı yapan muhasebe birimince bu hesaba alacak, 100-Kasa Hesabı, 102-Banka Hesabı veya ilgili diğer hesaplara borç kaydedilir.
4-Başka bir muhasebe biriminde kayıtlı olan vergi borçlarına karşılık borçlulardan veya ilgililerden nakden veya mahsuben yapılan tahsilat tutarları, tahsilatı yapan muhasebe birimince bu hesaba alacak, 100-Kasa Hesabı, 102-Banka Hesabı veya ilgili diğer hesaplara borç kaydedilir.
5-Bütçe emanetleri veya emanetler hesabında kayıtlı olup da başka bir muhasebe birimine hesaben yapılan aktarmalar, aktarmayı yapan muhasebe birimince bu hesaba alacak, ilgili hesaplara borç kaydedilir.
6-Başka bir muhasebe biriminde kayıtlı borçlarına karşılık ilgililerden nakden veya mahsuben yapılan tahsilatlardan, tahsilatı yapan muhasebe birimince aktarılan tutarlar bu hesaba alacak, ilgili hesaplara borç kaydedilir.
7-Verilen talimat üzerine başka bir muhasebe birimince ödemesi yapılan tutarlar, adına ödeme yapılan muhasebe birimince bu hesaba alacak, ilgili hesaplara borç kaydedilir.
8-Dönem sonu itibarıyla hesabın borç bakiyesi vermesi durumunda, bakiyesi bu hesaba alacak, 519-Değer Hareketleri Sonuç Hesabına borç kaydedilir.
b) Borç
1- İl özel idaresi merkez muhasebe birimi ile ilçe özel idaresi muhasebe biriminin birbirine nakden gönderdikleri tutarlar gönderen birimce bu hesaba borç, 103- Verilen Çekler ve Gönderme Emirleri Hesabına alacak kaydedilir.
2- İl özel idaresi merkez muhasebe birimi ile ilçe özel idaresi muhasebe biriminin birbirine gönderdikleri menkul kıymetlerin tutarları gönderen birimce bu hesaba borç, ilgili hesaplara alacak kaydedilir.
3-Tahsilinde bütçeye gelir kaydedilmesi gereken alacaklara karşılık borçlulardan veya ilgililerden başka bir muhasebe birimince nakden veya mahsuben yapılan tahsilat tutarları, adına işlem yapılan muhasebe birimince bu hesaba borç, ilgili hesaplara alacak, diğer taraftan; 805-Gelir Yansıtma Hesabına borç, 800-Bütçe Gelirleri Hesabına alacak kaydedilir.
4-Mükelleflerin vergi borçlarına karşılık borçlulardan veya ilgililerden başka bir muhasebe birimince nakden veya mahsuben yapılan tahsilat tutarları, adına işlem yapılan muhasebe birimince bu hesaba borç, ilgili hesaplara alacak, diğer taraftan; 805-Gelir Yansıtma Hesabına borç, 800-Bütçe Gelirleri Hesabına alacak kaydedilir.
5-Bütçe emanetleri veya emanetler hesabında birinin alacağında kayıtlı olup da ilgili muhasebe birimine hesaben yapılan aktarma tutarları, alan muhasebe birimince bu hesaba borç, ilgili hesaplara alacak kaydedilir.
6-İlgililerin kişi borçlarına karşılık, başka bir muhasebe birimince nakden veya mahsuben tahsil edilen tutarlardan tahsilinde bütçeye gelir kaydedilmesi gerekmeyenler, adına işlem yapılan muhasebe birimince bu hesaba borç, 140-Kişilerden Alacaklar Hesabına alacak kaydedilir.
7-Verilen talimat üzerine başka bir muhasebe birimi adına ödemesi yapılan tutarlar, ödemeyi yapan muhasebe birimince bu hesaba borç, ilgili hesaplara alacak kaydedilir.
8-Dönem sonu itibarıyla hesabın alacak bakiyesi vermesi durumunda, bakiyesi bu hesaba borç, 519-Değer Hareketleri Sonuç Hesabına alacak kaydedilir.
519 Değer Hareketleri Sonuç Hesabı
Hesabın niteliği
MADDE 311- (1) Bu hesap, il özel idarelerince bu grup içindeki hesapların yıl sonunda kalan bakiyeleri ve bu bakiyelere ilişkin olarak daha sonraki yıllarda yapılan kayıtların izlenmesi için kullanılır.
Hesaba ilişkin işlemler
MADDE 312- (1) Mali yıl sonu itibarıyla il özel idaresi muhasebe birimlerince bu hesaba kaydedilen tutarlar merkezde birleştirilir. Birleştirme sonucu, hesabın borç veya alacak bakiyesi vermesi durumunda hesabın denkliğinin sağlanması amacıyla merkezde ve yerinde gerekli incelemeler yapılır.
Hesabın işleyişi
MADDE 313- (1) Değer hareketleri sonuç hesabına ilişkin alacak ve borç kayıtları aşağıda gösterilmiştir:
a) Alacak
1-Dönem sonu itibarıyla muhasebe birimleri arası işlemler hesabının alacak bakiyesi bu hesaba alacak, muhasebe birimleri arası işlemler hesabına borç kaydedilir.
2-Başka muhasebe birimlerinin borç kaydı yapmak suretiyle geçmiş yıllarda başlatmış olduğu işlemler dolayısıyla, muhasebe birimine intikal eden ve bu hesap grubundaki değer hareketleri hesaplarını ilgilendiren muhasebe işlem fişi tutarları bu hesabın ilgili yıl yardımcı hesabına alacak, ilgili hesaba borç kaydedilir.
3-Bu hesabın borç bakiyesi vermesi ve bu bakiyenin net değere aktarılmasına karar verilmesi durumunda, tutarı bu hesaba alacak, 500-Net Değer Hesabına borç kaydedilir.
4-Dönem sonunda bu hesabın bölümlenmiş yardımcı hesaplarında kayıtlı tutarlar, sürelerin güncellenmesi amacıyla bu hesaba alacak ve borç kaydedilir.
b) Borç
1-Dönem sonu itibarıyla muhasebe birimleri arası işlemler hesabının borç bakiyesi bu hesaba borç, muhasebe birimleri arası işlemler hesabına alacak kaydedilir.
2-Başka muhasebe birimlerinin alacak kaydı yapmak suretiyle geçmiş yıllarda başlatmış olduğu işlemler dolayısıyla, muhasebe birimine intikal eden ve bu hesap grubundaki değer hareketleri hesaplarını ilgilendiren muhasebe işlem fişi tutarları bu hesabın ilgili yıl yardımcı hesabına borç, ilgili hesaba alacak kaydedilir.
3-Bu hesabın alacak bakiyesi vermesi ve bu bakiyenin net değere aktarılmasına karar verilmesi durumunda, tutarı bu hesaba borç, 500-Net Değer Hesabına alacak kaydedilir.
4-Dönem sonunda bu hesabın bölümlenmiş yardımcı hesaplarında kayıtlı tutarlar, sürelerin güncellenmesi amacıyla bu hesaba borç ve alacak kaydedilir.
52 Yeniden değerleme farkları
MADDE 314- (1) Bu hesap grubu, bilançonun aktifinde kayıtlı maddi ve maddi olmayan duran varlıkların yeniden değerlemesinde oluşan farkların izlenmesi için kullanılır.
(2) Yeniden değerleme farkları, niteliğine göre bu grup içinde açılacak 522 Yeniden Değerleme Farkları Hesabından oluşur.
522 Yeniden Değerleme Farkları Hesabı Hesabın niteliği
MADDE 315- (1) Bu hesap, maddi ve maddi olmayan duran varlıklardan yeniden değerlemeye tabi tutulanların yeniden değerlemesinde oluşan değer artış ve azalış farklarının izlenmesi için kullanılır.
Hesabın işleyişi
MADDE 316- (1) Yeniden değerleme farkları hesabına ilişkin alacak ve borç kayıtları aşağıda gösterilmiştir.
a) Alacak
1-Maddi ve maddi olmayan duran varlıklardan yeniden değerlemeye tabi tutulanların değerlemesi sonucu ortaya çıkan değer artışı bu hesaba ve ilgili birikmiş amortismanlar hesabına alacak, ilgili duran varlık hesabına borç kaydedilir.
2-Hesabın borç bakiyesi vermesi ve bakiyenin Net Değer/Sermayeye aktarılmasına Maliye Bakanlığınca Genel Bütçeye dahil idareler için belirlenen usul ve esaslara göre idarece karar verilmesi durumunda, tutar bu hesaba alacak, 500-Net Değer/Sermaye Hesabına borç kaydedilir.
b) Borç
1-Maddi ve maddi olmayan duran varlıklardan yeniden değerlemeye tabi tutulanların değerlemesi sonucu ortaya çıkan değer azalışı bu hesaba ve ilgili birikmiş amortismanlar hesabına borç, ilgili duran varlık hesabına alacak kaydedilir.
2-Maddi ve maddi olmayan duran varlıklardan herhangi bir nedenle elden çıkarılanlar bu hesaba ve ilgili birikmiş amortismanlar Hesabına borç ilgili hesaplara alacak kaydedilir.
3-Hesabın alacak bakiyesi vermesi ve bakiyenin Net Değer/Sermayeye aktarılmasına Maliye Bakanlığınca Genel Bütçeye dahil idareler için belirlenen usul ve esaslara göre idarece karar verilmesi durumunda tutarı bu hesaba borç, 500-Net Değer/Sermaye Hesabına alacak kaydedilir.
57 Geçmiş yıllar olumlu faaliyet sonuçları
MADDE 317- (1) Bu hesap grubu, geçmiş yıllar olumlu faaliyet sonuçlarının izlenmesi için kullanılır.
(2) Bu hesap grubundaki hesaplar en az beş yıllık geçmiş faaliyet sonuçlarını gösterecek şekilde bölümlenir ve ayrı ayrı gösterilir.
(3) Geçmiş yıllar olumlu faaliyet sonuçları niteliklerine göre bu grup içinde açılacak 570 Geçmiş Yıllar Olumlu Faaliyet Sonuçları Hesabından oluşur.
570 Geçmiş Yıllar Olumlu Faaliyet Sonuçları Hesabı
Hesabın niteliği
MADDE 318- (1) Bu hesap, geçmiş faaliyet dönemlerinde ortaya çıkan olumlu faaliyet sonuçlarının izlenmesi için kullanılır.
Hesabın işleyişi
MADDE 319- (1) Geçmiş yıllar olumlu faaliyet sonuçları hesabına ilişkin alacak ve borç kayıtları aşağıda gösterilmiştir.
a) Alacak
1-Açılış kaydını takiben bir önceki dönem olumlu faaliyet sonucu bu hesaba alacak, 590-Dönem Olumlu Faaliyet Sonuçları Hesabına borç kaydedilir.
2-Dönem sonunda bu hesabın bölümlenmiş yardımcı hesaplarında kayıtlı tutarlar, sürelerin güncellenmesi amacıyla bu hesaba alacak ve borç kaydedilir.
a) Borç
1-Dönem sonunda bu hesabın bölümlenmiş yardımcı hesaplarında kayıtlı tutarlar, sürelerin güncellenmesi amacıyla bu hesaba borç ve alacak kaydedilir.
2- Geçmiş Yıllar Olumlu Faaliyet Sonuçları Hesabında kayıtlı tutarlardan beş yılı dolduranlar bu hesaba borç, 500-Net Değer/Sermaye Hesabına alacak kaydedilir.
58 Geçmiş yıllar olumsuz faaliyet sonuçları
MADDE 320- (1) Bu hesap grubu, geçmiş yıllar olumsuz faaliyet sonuçlarının izlenmesi için kullanılır.
(2) Bu hesap grubundaki hesaplar en az beş yıllık geçmiş faaliyet sonuçlarını gösterecek şekilde bölümlenir ve ayrı ayrı gösterilir.
(3) Geçmiş yıllar olumsuz faaliyet sonuçları niteliklerine göre bu grup içinde açılacak aşağıdaki hesaplardan oluşur.
580 Geçmiş Yıllar Olumsuz Faaliyet Sonuçları Hesabı (-)
580 Geçmiş Yıllar Olumsuz Faaliyet Sonuçları Hesabı (-)
Hesabın niteliği
MADDE 321- (1) Bu hesap, geçmiş faaliyet dönemlerinde ortaya çıkan olumsuz faaliyet sonuçlarının izlenmesi için kullanılır.
Hesabın işleyişi
MADDE 322- (1) Geçmiş yıllar olumsuz faaliyet sonuçları hesabına ilişkin borç ve alacak kayıtları aşağıda gösterilmiştir.
a) Borç
1-Açılış kaydını takiben bir önceki dönem olumsuz faaliyet sonucu bu hesaba borç, 591-Dönem Olumsuz Faaliyet Sonuçları Hesabına alacak kaydedilir.
2-Dönem sonunda bu hesabın bölümlenmiş alt hesaplarında kayıtlı tutarlar, sürelerin güncellenmesi amacıyla bu hesaba borç ve alacak kaydedilir.
b) Alacak
1-Dönem sonunda bu hesabın bölümlenmiş alt hesaplarında kayıtlı tutarlar, sürelerin güncellenmesi amacıyla bu hesaba borç ve alacak kaydedilir.
2-Geçmiş Yıllar Olumsuz Faaliyet Sonuçları Hesabında kayıtlı tutarlardan beş yılı dolduranlar bu hesaba alacak, 500-Net Değer/Sermaye Hesabına borç kaydedilir.
59 Dönem faaliyet sonuçları
MADDE 323- (1) Bu hesap grubu, dönem olumlu veya olumsuz faaliyet sonucunun izlenmesi için kullanılır.
(2) Dönem faaliyet sonuçları sonucun olumlu veya olumsuz olmasına göre bu grup içinde açılacak aşağıdaki hesaplardan oluşur.
590 Dönem Olumlu Faaliyet Sonucu Hesabı 591 Dönem Olumsuz Faaliyet Sonucu Hesabı (-)
590 Dönem Olumlu Faaliyet Sonucu Hesabı Hesabın niteliği
MADDE 324- (1) Bu hesap, faaliyet döneminde ortaya çıkan olumlu faaliyet sonucunun izlenmesi için kullanılır.
Hesabın işleyişi
MADDE 325- (1) Dönem olumlu faaliyet sonucu hesabına ilişkin alacak ve borç kayıtları aşağıda gösterilmiştir.
a) Alacak
Dönem sonunda Faaliyet Sonucu Hesabının alacak bakiyesi vermesi durumunda bakiye tutarı bu hesaba alacak, 690-Faaliyet Sonuçları Hesabına borç kaydedilir.
b) Borç
Açılış kaydını takiben önceki yıl olumlu faaliyet sonucu bu hesaba borç, 570-Geçmiş Yıllar Olumlu Faaliyet Sonuçları Hesabına alacak kaydedilir.
591 Dönem Olumsuz Faaliyet Sonucu Hesabı (-) Hesabın niteliği
MADDE 326- (1) Bu hesap, faaliyet döneminde ortaya çıkan olumsuz faaliyet sonucunun izlenmesi için kullanılır.
Hesabın işleyişi
MADDE 327- (1) Dönem olumsuz faaliyet sonucu hesabına ilişkin borç ve alacak kayıtları aşağıda gösterilmiştir.
a)Borç
Dönem sonunda Faaliyet Sonuçları Hesabının borç bakiyesi vermesi durumunda bakiye tutarı bu hesaba borç, 690-Faaliyet Sonuçları Hesabına alacak kaydedilir.
b) Alacak
Açılış kaydını takiben önceki yıl olumsuz faaliyet sonucu bu hesaba alacak, 580-Geçmiş Yıllar Olumsuz Faaliyet Sonuçları Hesabına borç kaydedilir.