DAVRANIŞLARI
Araştırmanın onbirinci alt amacında okulöncesi erkek çocuklarının kurumda bulundukları süreye göre cinsiyet rolü davranışları farklılık göstermekte midir? Sorusu sorulmaktadır. Bu soruya cevap aranırken çocukların bulundukları süre; birinci yılı, ikinci yılı olarak ikiye ayrılmıştır. Daha sonra kurumda bulunma sürelerine göre erkek çocukların cinsiyet rolü davranışlarına göre hem genel cinsiyet rolü davranışları hem de oyuncak tercihleri, etkinlik tercihleri ve kişisel tercih puanları arasında anlamlı bir fark olup olmadığı belirlenmeye çalışılmıştır. Araştırmanın onbirinci alt amacı içerisinde ilk olarak yer alan kurumda bulunma sürelerine göre erkek çocukların cinsiyet rolü davranışları arasında fark olup olmadığı belirlenmeye çalışılmıştır. Tablo 3.11.1’de de görüldüğü gibi, kurumda bulundukları süreye göre puan ortalamaları arasında = 0.05 düzeyinde anlamlı bir fark bulunmamıştır (t=1,18 p>0.05). Buna göre kurumda bulundukları süre değişkeninin, erkek çocuklarının genel cinsiyet rolü davranışlarında önemli bir farklılık oluşturmadığı söylenebilir. Araştırmanın onbirinci alt amacı içerisinde ikinci olarak yer alan okulöncesi çocuklarının kurumda bulundukları süreye göre erkek çocuklarının oyuncak tercihleri cinsiyet rolü davranışları arasında fark olup olmadığı belirlenmeye çalışılmıştır. Tablo 3.11.2’de de görüldüğü gibi, kurumda bulundukları süreye göre puan ortalamaları arasında = 0.05 düzeyinde anlamlı bir fark bulunmamıştır (t=1,27; p>0.05). Buna göre kurumda bulundukları süre değişkeninin, erkek çocuklarının oyuncak tercihleri cinsiyet rolü davranışlarında önemli bir farklılık oluşturmadığı söylenebilir. Araştırmanın onbirinci alt amacı içerisinde üçüncü olarak yer alan okulöncesi çocuklarının kurumda bulundukları süreye göre erkek çocukların etkinlik tercihleri cinsiyet rolü davranışları arasında fark olup olmadığı belirlenmeye çalışılmıştır. Tablo 3.11.3’de de görüldüğü gibi, kurumda bulunduğu süreye göre puan ortalamaları arasında = 0.05 düzeyinde anlamlı bir fark bulunmamıştır (t=1,279; p>0.05). Buna göre kurumda bulunma süre değişkeninin, erkek çocuklarının etkinlik tercihleri cinsiyet rolü davranışlarında önemli bir farklılık oluşturmadığı söylenebilir. Araştırmanın onbirinci alt amacı
içerisinde dördüncü olarak yer alan okulöncesi çocuklarının kurumda bulundukları süreye göre erkek çocuklarının kişisel tercihleri cinsiyet rolü davranışları arasında fark olup olmadığı belirlenmeye çalışılmıştır. Tablo 3.11.4’de de görüldüğü gibi, kurumda bulundukları süreye göre puan ortalamaları arasında = 0.05 düzeyinde anlamlı bir fark bulunmamıştır (t=1,268; p>0.05). Buna göre kurumda bulundukları süre değişkeninin, erkek çocukların kişisel tercihleri cinsiyet rolü davranışlarında önemli bir farklılık oluşturmadığı söylenebilir. Artan (1987), anaokuluna gitme süresi arttıkça, ölçekten alınan puanların da arttığı sonucuna ulaşmıştır. Alkan(1992) özel ve kurum anaokuluna devam eden beş ve altı yaş grubu çocukların cinsel kimlik kazanımlarını incelediği çalışmasında anaokuluna devam süresi ile çocukların cinsel kimlik kazanımı puanları arasında anlamlı bir farklılığa ulaşmamıştır. Ersoy(1993),kurum anaokuluna devam eden beş ve altı yaş grubu çocuklarının cinsel kimlik kazanımlarını incelediği çalışmasında cinsel kimlik kazanmada anaokuluna devam süresinin bir etken olmadığı sonucuna ulaşmıştır. Alkan(1992)ve Ersoy(1993)’ün araştırmaları bu araştırmayı destekler niteliktedir.
BEŞİNCİ BÖLÜM
SONUÇ VE ÖNERİLER
Bu bölümde araştırmadan elde edilen bulgulara dayanılarak ulaşılan sonuçlar ve bu sonuçlar doğrultusunda geliştirilen önerilere yer verilmiştir.
SONUÇLAR
Araştırmadan elde edilen bulgulara göre; Okulöncesi Etkinlik Envanteri Testinden cinsiyete göre okulöncesi çocukların cinsiyet rolü davranış puan ortalamaları kızların erkeklerden anlamlı düzeyde farklı çıktığı görülmektedir. Yani 4-6 yaş okulöncesi çocuklarında kızların erkeklere göre cinsiyet rolü davranışı daha iyi olduğu söyleyebiliriz.
Yaşlara göre okul öncesi kız çocuklarının cinsiyet rolü davranışları arasında anlamlı farklılık olduğu görülmektedir. Diğer bir deyişle yaşlara göre kız çocuklarının etkinlik tercihleri ve kişisel tercihleri anlamlı, oyuncak tercihlerinin ise anlamsız çıktığı görülmektedir.
Anne eğitim düzeyine göre kız çocuklarının cinsiyet rolü davranış puanları arasında anlamlı bir fark bulunmamıştır. Oyuncak tercihleri ve kişisel tercihlerin anlamsız çıktığı, etkinlik tercihlerinin ise anlamlı bir fark olduğu görülmektedir.
Baba eğitim düzeyine göre kız çocuklarının cinsiyet rolü davranış puanları arasında anlamlı bir fark bulunmamıştır. Başka bir deyişle baba eğitim düzeyine göre kız çocukların oyuncak tercihleri, etkinlik tercihleri, kişisel tercihleri cinsiyet rolü davranışları istatistiksel olarak anlamlı değildir.
Annesi çalışan ve çalışmayan kız çocuklarının cinsiyet rolü davranışlarından aldıkları puan ortalamaları incelendiğinde annesi çalışmayan kız çocukların cinsiyet rolü davranış puan ortalamalarının daha yüksek olduğu görülmektedir. Başka bir deyişle annesi çalışmayan kız çocuklarının oyuncak tercihleri, etkinlik tercihleri, kişisel tercihleri cinsiyet rolü davranışları istatistiksel olarak anlamlıdır.
Kurumda bulundukları süreye göre kız çocukların cinsiyet rolü davranış puan ortalamaları arasında anlamlı bir fark bulunmamıştır. Yani, kurumda bulundukları süreye göre kız çocukların davranış puan ortalamaları istatistiksel olarak anlamlı değildir.
Yaşlara göre okul öncesi erkek çocuklarının cinsiyet rolü davranışları arasında anlamlı bir fark olduğu görülmemiştir.
Anne eğitim düzeyine göre erkek çocuklarının genel cinsiyet rolü davranış puanları arasında anlamlı bir fark bulunmamıştır. Anne eğitim düzeyine göre erkek çocukların cinsiyet rolü davranışları istatistiksel olarak anlamlı değildir.
Baba eğitim düzeyine göre erkek çocuklarının genel cinsiyet rolü davranış puanları arasında anlamlı bir fark bulunmamıştır. Baba eğitim düzeyine göre çocukların cinsiyet rolü davranışları istatistiksel olarak anlamlı değildir.
Annesi çalışan ve çalışmayan erkek çocuklarının genel cinsiyet rolü davranışlarından aldıkları puan ortalamaları incelendiğinde annesi çalışmayan erkek çocukları ile annesi çalışan erkek çocuklarının cinsiyet rolü davranış puanları anlamlı değildir. Anne çalışma durumuna göre annesi çalışmayan ve çalışan erkek çocukların cinsiyet rolü davranışları istatistiksel olarak anlamlı değildir.
Kurumda bulundukları süreye göre erkek çocukların genel cinsiyet rolü davranış puan ortalamaları arasında anlamlı bir fark bulunmamıştır. Yani, kurumda bulundukları süreye göre erkek çocukların davranış puan ortalamaları istatistiksel olarak anlamlı değildir.
ÖNERİLER
Bu bölümde; araştırma sonucunda elde edilen sonuçlar doğrultusunda önerilere yer verilmiştir.
Bu araştırma tarama modelinde gerçekleştirilmiştir. Yeni yapılacak araştırmalarda farklı araştırma teknikleri kullanılarak okulöncesi çocukların cinsiyet rolü davranışları incelenebilir.
Bu araştırma Konya il merkezinde okulöncesi eğitim kurumlarına devam eden çocuklar üzerinde gerçekleştirilmiştir. Farklı örneklem grupları alınarak çalışma tekrar edilebilinir.
Okulöncesi cinsiyet rolü davranışlarının gelişimini etkileyen faktörler ile ilgili hem sınıf öğretmenleri hem ebeveynler bilinçlendirilmesi gerektiği söylenebilir.
Farklı ölçüm araçları kullanılarak çocukların cinsiyet rolü davranışları tespit edilebilinir.
Türkiye de okulöncesi dönemdeki çocukların cinsiyet rolü davranışlarını belirleyen ölçüm araçları bulunmadığı için bu alana yönelik ölçüm araçları geliştirilebilir.
KAYNAKÇA
Akay, H.G. (1999). Çocuk Gelişimi, İstanbul, Esin Yayınları.
Artan, İ. (1987). “Annesi Çalışan Ve Çalışmayan İlkokul Birinci Sınıf Öğrencilerinin Cinsel Kimlik Kazanımlarının İncelenmesi” Bilim Uzmanlığı Tezi, Ankara: Hacettepe Üniversitesi.
Aral, N., Baran,G., Bulut,Ş., Çimen, S. (2000). Çocuk Gelişimi-II, İstanbul,Ya-pa Yayınları,
Aydın, B. (2005). Çocuk Ve Ergen Psikolojisi, Ankara, Atlas Yayın Dağıtım.
Babacan, S.S. (2003). İnsan Seksüalitesinin Kültürel Ve Psikososyal Yönleri, Kastamonu Eğitim Dergisi.
Başaran, İ.E. (1992). Eğitim Psikolojisi, Ankara, Kadıoğlu Matbası.
Baran, G. (1995). Ankara’da Bulunan Çocuk Yuvalarında Kalan 7-11 Yaş Grubu Çocuklarda Cinsiyet Rolleri Ve Cinsiyet Özellikleri Kalıp Yargılarının Gelişimi, Doktora Tezi, Ankara Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Ankara. Bayhan, P.S, Artan, İ. (2007). Çocuk Gelişimi Ve Eğitimi, İstanbul, Morpa.
Baykal, S.(1988). Üniversite Öğrencilerinin Cinsiyet Rolleri İle İlgili Kalıp Yargılarının Bazı Değişkenler Açısından İncelenmesi, Doktora Tezi, Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
Cirhinlioğlu, F.G. (2005). Çocuk Ruh Sağlığı Ve Gelişimi, Ankara, Nobel Yayın Dağıtım,
Cramer, P.(1980). The Development of Sexual Identity, Journal of personalty Assessment, 44,6.
Çalışandemir, F., Bencik, S., Artan, İ. (2008). Çocukların Cinsel Eğitimi: Geçmişten Günümüze Bakış, Eğitim Ve Bilim, cilt:33, sayı:150.
Erdoğan, A.(1999). Üç-Altı yaş Çocuklarının Cinsel Kimlik Kazanımlarının İncelenmesi, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Ankara Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
Ersoy, Ö. (1993). Kurum Anaokuluna Devam Eden Beş Ve Altı Yaş Grubu Çocukların Cinsel Kimlik Kazanımlarının İncelenmesi, 9. Yapa Okul Öncesi Eğitimi Ve Yaygınlaştırma Semineri, Ankara, Yapa Yayınları,
Eser, M. (2009). Anne Babaların Cinsel Kimlik Gelişimiyle İlgili Tutumların Çocuğun Cinsel Kimlik Kazanmasına Etkisi, Yüksek Lisans Tezi, Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Konya.
Gürşimşek, I., Günay, V.D. (2005). Çocuk Kitaplarında Cinsiyet Rollerinin İşlenişinde Kullanılan Dilsel Ve Dil Dışı Göstergelerin Değerlendirilmesi, Dokuz Eylül Üniversitesi Buca Eğitim Fakültesi Dergisi.
Gonze, R.K., Nadelman, L. (1980). Constancy of Gender Identity For Self And Others İn Children Hetween The Ages Of Three And Seven, Child Devdopment, 51,275-278.
Haffner, D., (2007). Çocuğunuzun Gelişen Cinselliği, (Çeviren: Banu Küçükkal). İstanbul, Optimist.
İnanç, B.Y., Bilgin, M., Atıcı, M.K. (2008). Gelişim Psikolojisi, Adana, Adana Nobel Kitabevi, 2008.
Johnson L.L., M.A., Bradley S. J., Andrea M.D., Birkenfeld-Adams S., Myra A. Radzins Kuksis, Dianne M. Maing, Janet N. Mitchell, and Kenneth J. Zucker (2004). A Parent-Report Gender Identity Questionnaire For Children, Archives of Sexual Behavior, No:2 April, 105-116
Kavuncu, A.N. (1987). Bem Cinsiyet Rolü Envanteri’ni Türk Toplumuna Uyarlama Çalışmaları, Bilim Uzmanlığı Tezi, Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara,1987.
Karasar, N. (2011). Bilimsel Araştırma Yöntemi, İstanbul, Nobel Kitabevi,
Kentler, H., (2008). Çocuğuma Nasıl Cinsel Eğitim Verebilirim? (çev.Gülderen Pamir), Turkuaz.
Mangır, M., Çalış, B.E. (1997). Çocuklarda Cinsel Eğitim, 10. Yapa Okul öncesi Eğitimi Ve Yaygınlaştırma Semineri, Ankara, Ya-Pa Yayınları,
Mathieu, M.B. (2006). Okulöncesi Dönemde Cinsel Farklılıklar, (çev. Taner Uysal), İlya Yayınları,
Nemlioğlu, S.B. (1981). Cinsel Rolleri Öğrenme ve Cinsel Kimliğin Benimsenmesinde Anaokulun Rolü, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Ankara Üniversitesi, Eğitim Fakültesi Eğitimde Psikolojik Hizmetler Bölümü,
Orçan, M, (2010). Sosyal Gelişim (Editör: Engin Deniz), Erken Çocukluk Döneminde Gelişim, Ankara, Maya Akademi.
Özen, D., (1992). Annenin Çalışma Durumu Ve Ebeveynin Benimsediği Cinsiyet Rolü Değişkenlerinin Çocuğun Cinsiyet Özelliklerine İlişkin Kalıp Yargılarının Gelişimi Üzerindeki Rolleri, Yüksek Lisans Tezi, Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
Özgüven, İ.E., (1997). Cinsellik Ve Yaşam, Ankara, PDREM Yayınları.
Öztürk, O. Ruh Sağlığı ve Bozuklukları, Ankara, Hekimler Yayınlar Birliği.
Seçer Şahin, Z. (2002). Okulöncesi Dönemdeki Çocukların Cinsel Kimlik Algısı Kazanımının Bazı Değişkenler Açıcından Karşılaştırmalı Olarak İncelenmesi: Örnek Olay Araştırması (Konya İli Örneği), Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, Sayı 7.
Selçuk, Z. (1997). Eğitim Psikolojisi, Ankara, Pe Gem Yayınları.
Taşçı, A.İ. (2001). Cinsel Eğitim, İstanbul, Yedirenk Kitapları.
Tatar, T. (2009). Toplumsal Hayatta Cinsiyet Temelli Farklılaşmalar, Uluslar arası – Disiplinlerarası Kadın Çalışmaları Kongresi Kongre Bildirileri I.Cilt, Sakarya Üniversitesi Basımevi.
Temel, Z.F., Aksoy, A., (2001). Ergen ve Gelişimi, Ankara, Nobel Yayın Dağıtım,
Tok, Y. (2001). Cinsiyet Rolleri İle İlgili Farklı Kalıp Yargılara Sahip Üniversite Öğrencilerinin Saldırganlık Düzeyleri, Yüksek Lisans Tezi, Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
Tuzcuoğlu, N. (2004). Bir Aile Olmak, İstanbul, Morpa.
Vroeghi, K. (1971). The Relationship Of Birith Order And Siblings To Gender Role Identity, Developmental Psychology,Vol.4, no:3:407-411
Yavuzer, H. (1997). Çocuk Psikolojisi, İstanbul, Remzi Kitabevi,
Yelken, Z. (1996). Anne ve Babaların 3-6 Yaş Dönemindeki Çocuğun Cinsel Gelişim Ve Cinsel Eğitim Konusundaki Bilgi Düzeyleri, Yüksek Lisans Tezi, Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
Yılmaz, M.T. (2010). Cinsel Gelişim (Editör: Engin Deniz), Erken Çocukluk Döneminde Gelişim, Ankara, Maya Akademi,
Yörükoğlu, A. (1994). Çocuk Ruh Sağlığı, İstanbul, Özgür Yayın.
EKLER
Okulöncesi Etkinlik Envanteri
PSAI
Okul Öncesi Etkinlikler Envanteri
Cinsiyeti (Erkek) (Kadın)
Yaşı Tarih:
TALİMATLAR
Bu envanter okul öncesi çocukların günlük etkinlikleri hakkındadır. Üç bölüm halindedir: oyuncak tercihleri, etkinlikler ve özellikler. Her bir soru çocuğun belli oyuncaklar ile ne kadar sıklıkta oynadığını, belli etkinliklerle ne kadar meşgul olduğunu veya belli özellikleri nasıl ne kadar sıklıkla gösterdiğini sormaktadır. Beş muhtemel cevap vardır: Asla (1), Hemen hemen hiç (2), Bazen (3), Sık sık (4) veya çok sık (5). Çocuğu en iyi şekilde tanımlayan cevabı daire içine alarak her bir soruya cevap veriniz.
Örn. 1 2 3 4 5
Lütfen soruların cevaplarını verin. Sorulara göre çocuğu en iyi hangi cevabın tanımladığı konusunda emin değilseniz, o zaman lütfen en uygun görülen yanıta göre cevap verin.
PEARSON PsychCorp ™,
Telif Hakkı © 2009 Pearson Education Ltd veya yan kuruluşları Tüm hakları mahfuzdur. Birleşik Krallıkta basıldı
(Anahtar: Asla (1), Hemen hemen hiç (2), Bazen (3) Sık sık (4) veya çok sık (5)
Lütfen geçen ay esnasında çocuğun aşağıdaki oyuncaklarla ne kadar sıklıkla oynadığına göre bu soruları cevaplayın.
1. Silahlar (veya silah olarak kullanılan nesneler) 1 2 3 4 5
2. Takılar/Mücevherler 1 2 3 4 5
3. Alet Takımı 1 2 3 4 5
Lütfen geçen ay esnasında çocuğun aşağıdaki etkinliklerle ne kadar sıklıkla meşgul olduğuna göre bu soruları cevaplayın
4. Evcilik oynama (örn. temizleme, yemek pişirme) 1 2 3 4 5
5. Spor ve top oyunları 1 2 3 4 5
Lütfen geçen ay esnasında çocuğun aşağıdaki özellikleri ne kadar sıklıkla gösterdiğini bu soruları cevaplayın
6. Yeni çevreler keşfetmeyi sever 1 2 3 4 5
7. İtiş –kakışlı oyunlardan hoşlanır 1 2 3 4 5
T.C.
SELÇUK ÜNİVERSİTESİ Sosyal Bilimler Enstitüsü Müdürlüğü
ÖZGEÇMIŞ
Adı Soyadı: Ayşe ÜNLÜ
Doğum Yeri: Anamur
Doğum Tarihi: 04.12.1981 Medeni Durumu: Evli
Öğrenim Durumu
Derece Okulun Adı
İlköğretim Anamur İlköğretim Okulu Ortaöğretim Anamur İmam Hatip Lisesi
Lise Anamur Kız Meslek Lisesi
Lisans Selçuk Üniversitesi Mesleki Eğitim Fakültesi Çocuk Gelişimi Ve Ev Yönetimi Anabilim Dalı Anaokulu Öğretmenliği
Yüksek Lisans
Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Çocuk Gelişimi Ve Ev Yönetimi Eğitimi Anabilim Dalı Çocuk Gelişimi Ve Eğitimi Becerileri: İlgi Alanları: İş Deneyimi: (Doldurulması isteğe bağlı
2008-2009 Konya Şehit Kubilay Anaokulu 2008-2009 Konya 24 Kasım İ.O
2009-2010 Elazığ- Baskil Atatürk İ.O 2010-2011 Elazığ- Baskil Vakıfbank İ.O
2011-2012 Nevşehir-Gülşehir Yeşilöz İ.O halen devam ediyor Aldığı Ödüller:
(Doldurulması isteğe bağlı)
Meram İlçe M.E.M. (2009) Teşekkür Belgesi Hakkımda bilgi almak için önerebileceğim şahıslar: (Doldurulması isteğe bağlı) Tel: 0 533 558 4318