Yapılan çalışmaların bazıları da, yaratıcılığın çeşitli boyutları açısından niceliksel ölçümler yapmaya ve değişik grupları karşılaştırmaya yönelik çalışmalardır.
Öncü (2000), anasınıfı öğrencilerinin şekilsel yaratıcılıklarını cinsiyet açısından karşılaştırmıştır. Akıcılık, esneklik, orijinallik ve elaborasyon (detaylandırma) boyutlarında kızlar ve erkeklerin ortalamaları arasında anlamlı bir fark olmadığını görmiştir. Ayrıca, kızlarda detaylandırma ve esneklik arasında, erkeklerde de detaylandırma ile yaratıcılığın tüm diğer faktörleri arasındaki korelasyonların düşük olduğu, bunun dışında her iki cinsiyette de yaratıcılığın akıcılık, esneklik ve orijinallik boyutlarının birbiriyle anlamlı düzeyde pozitif bir ilişki sergilediğini belirlemiştir.
Diakidoy ve Constantinou (2001), öğrencilerin fizikteki yaratıcılığını araştırmak ve özellikle bununla ilgili olan görev tipi ve cevapların akıcılığı (ıraksak düşünme)’yi araştırmayı amaçlamışlardır. 54 üniversite öğrencisi ile çalışılmış ve onlara fizikteki ön bilgilerini açığa çıkarmak amacıyla ön test hazırlanmıştır ve sonra farklı görevler içeren üç iyi yapılandırılmamış problem sorulmuştur. Her problem için verilen uygun yanıtların sayısı, akıcılık puanını, cevapların frekansı kullanılarak
53
özgünlük puanı hesaplanmıştır. Öğrencilerin yaratıcılığı akıcılık açısından orta, özgünlük açısından ise yüksek bulunmuştur.
Liang (2002), Tayvan’daki 11. sınıf öğrencilerinin bilimsel yaratıcılıkları ile yaratıcılığı içeren bazı değişkenlerin (problemi bulma, hipotez kurma, fen başarısı, fenin doğası ve fene karşı tutumlar) ilişkisini ortaya çıkarmak amacıyla bir çalışma yapmıştır. Toplamda 3 biyoloji sınıfında, 130 öğrenci ile çalışma yürütülmüştür. Öğrencilerin yaratıcılıklarının, fene karşı tutumlar, problemi bulma, hipotez kurma, fenin doğası özgünlük ve detaylandırma ile ilişkili olduğu bulunmuştur. Bilimsel yaratıcılığı yüksek ve düşük olan öğrenciler arasında, aile desteği, kariyer hayalleri ve fenle ilgili okumaları açısından önemli farklar olduğu belirlenmiştir.
Öncü (2003), 12-14 yaşlarındaki kız ve erkek çocukların, yaş ve cinsiyete göre şekilsel yaratıcılıklarının karşılaştırılmak amacıyla bir çalışma yapmıştır. 90 kişiyle yapılan çalışmada, yaratıcılığın dört boyutunda da, 14 yaşındaki deneklerin ortalamalarının 12 ve 13 yaş gruplarındaki deneklerden anlamlı düzeyde yüksek bulunmuştur. 13 yaş grubunda erkeklerin ortalamaları kızlarınkinden anlamlı düzeyde yüksek çıkmıştır. Cinsiyetler arasındaki farkın anlamlı olmadığı saptanmıştır.
Erdoğdu (2006), yaratıcılık ile öğretmen davranışları ve akademik başarı arasındaki ilişkiyi incelemiştir. Araştırma 389 beşinci sınıf öğrencisi ile yürütülmüştür. Öğretmenlerin öğrencilere yönelik demokratik davranışlar sergilemesi onların yaratıcıklarının gelişimine destek olmaktadır. Öğrencilerin yaratıcılıkları ile akademik başarıları arasında düşük ama anlamlı bir ilişki belirlenmiştir. Öğretmenlerin öğrencilere karşı olan yaklaşımının, öğrencilerin yaratıcılıklarını etkilediği saptanmıştır.
Charyton ve Snelbecker (2007), genel, bilimsel ve sanatsal yaratıcılıkta, müzik ve mühendislik öğrencileri arasındaki benzerlik ve farklılıkları belirlemek amacıyla bir çalışma yapmışlardır. 100 müzik ve 105 mühendislik öğrencisi ile yürütülen çalışmada müzisyenlerin genel ve sanatsal yaratıcılıkta yüksek puan aldıkları, bilimsel yaratıcılıkta ise farkın anlamlı olmadığı belirlenmiştir. Yaş ve cinsiyet konusunda da gruplar arasında anlamlı bir fark olmadığı belirlenmiştir.
54
Tan, Ho, Yong (2007), Singapore’de yaşları 12-18 arasında olan, 510 lise öğrencisinin yaratıcılık yeterliğini ölçmüşlerdir. Çalışma tarzı ve kişilik özelliğini içeren öz yeterlik yaratıcılığı, bilişsel stili içeren öz yeterlik yaratıcılığı ve gündelik problem çözme arasında anlamlı bir korelasyon gözlenmiştir. Yaratıcı etkinlikte, Singapur lise öğrencilerinin puanlarının orta yükseklikte olduğu görülmüştür (80.5). Cinsiyetler arasında anlamlı bir fark gözlenmemiştir.
Yenilmez ve Yolcu (2007), öğretmenlerin derslerdeki tutum ve davranışlarının öğrencilerin yaratıcı düşünme becerilerinin gelişimine katkısını 49 öğretmen üzerinde incelemişlerdir. Öğretmenlerin derslerdeki tutum ve davranışlarının öğrencilerde yaratıcı düşünme becerilerinin gelişimine katkısının mezun olunan kuruma göre farklılık gösterdiği, ancak cinsiyet, branş ve kıdem değişkenleri bu durum üzerinde herhangi bir etkisinin olmadığı sonucuna ulaşılmıştır.
Tekin ve Taşğın (2008), spor yapan ve yapmayan öğrencilerin zekâ ve yaratıcılıkları arasındaki ilişkiyi incelemişlerdir. Spor yapan öğrencilerin yaratıcılık ve çoklu zekâ alanlarının her biri arasındaki ilişki istatistiksel açıdan anlamlı bulunmuştur, spor yapmayan öğrencilerin yaratıcılık ve çoklu zekâ puanları arasındaki ilişki anlamlı bulunmamıştır.
Ayas (2010), ilköğretim 6. sınıf öğrencilerinin bilimsel yaratıcılıklarını değerlendirmek ve üstün zekalılar eğitim programlarına bilimsel anlamda yetenekli öğrencileri seçmede kullanılmak için tasarlanmış Bilimsel Üretkenlik Testi’nin psikometrik özelliklerini incelemiştir. 394 öğrenci ile yürütülen çalışmada, testin Cronbach-Alpha iç tutarlık kat sayısı .89 olarak hesaplanmış, testte yer alan alt test- toplam korelasyonlarının .35 ile .72 arasında değiştiği belirlenmiştir. Ölçüt geçerlik katsayıları Matematik dersi için .47; Fen ve Teknoloji için ise .45 olarak bulunmuştur. Testin toplam öğrenci kütlesinin %78.5’ini, matematik alanında üstün yetenekli olanların da %82.4’ünü doğru bir şekilde sınıfladığı sonucuna ulaşılmıştır.
Dursun ve Ünüvar (2011), okul öncesi döneminde yaratıcılığı engelleyen faktörler konusunda ebeveyn ve öğretmen görüşlerini belirlemek için bir çalışma yapmışlardır. 493 ebeveyn ve 272 öğretmenin katıldığı çalışmada, çalışma grubunun konuya ilişkin görüşlerini ortaya çıkarmak amacıyla bir ölçek geliştirilmiştir. Ölçeğin
55
taslak formunda, 61 madde bulunurken, uzman görüşü ve faktör analizi sonucu 23 maddeye düşürülerek son hali verilmiştir. Örneklemden elde edilen veriler, yaratıcılığı engelleyen faktörler konusunda; öğretmen görüşlerinin ortalamasının ebeveyn görüşlerinin ortalamasından anlamlı yüksek olduğunu göstermiştir. Ölçeğin, ev-aile, okul-öğretmen ve çocuk alt boyutlarında karşılaştırmalar yapılmış ve öğretmenler lehine anlamlı bir fark elde edilmiştir. Öğretmenlerin mesleki deneyimlerine ve ebeveynlerin cinsiyetlerine göre, görüşlerinde anlamlı bir fark bulunamamıştır. Ebeveynlerin eğitim durumlarına göre ise gruplar arasında anlamlı farklılıklar belirlemişlerdir.
Ayverdi, Asker, Öz Aydın ve Sarıtaş (2012), ilköğretim ikinci kademe öğrencilerinin genel ve bilimsel yaratıcılıkları ile Fen ve Teknoloji dersi akademik başarısı arasındaki ilişkinin belirlemek, cinsiyet, sınıf ve genel yaratıcılık düzeylerine göre öğrencileri karşılaştırmak amacıyla bir çalışma yapmışlardır. Örneklem olarak 145 öğrenci ile çalışılan araştırmada, genel ve bilimsel yaratıcılık ile fen ve teknoloji dersi akademik başarısı arasında pozitif bir ilişki olduğu, kız ve erkek öğrenciler arasında bilimsel yaratıcılık puanları arasında anlamlı bir fark olmadığı belirlenmiştir. Buna karşın, kız öğrencilerin genel yaratıcılık puan ortalamaları erkek öğrencilere göre istatistiksel olarak anlamlı şekilde daha yüksek çıkmıştır. Öğrencilerin sınıf düzeyine göre ise, genel ve bilimsel yaratıcılık puanları arasında istatistiksel olarak anlamlı farklılık olduğu belirlenmiştir.
2.3 Öğrenme Yaklaşımının Yaratıcılığa Ya da Bilimsel Yaratıcılığa