Nakit Akış Tablosu Standardındaki Diğer Unsurlar

İşletmeler TMS 7 Nakit Akış Tablosu Standardına göre düzenlendikleri tabloda esas, yatırım ve finansman faaliyetleri haricinde aşağıda açıklamaları yapılan diğer durumlarla da karşı karşıya kalabilmektedirler.

2.1.2.3.1. Nakit Akışlarının Netleştirilerek Raporlanması

Esas, yatırım ve finansman faaliyetleriyle ilgili aşağıda belirtilen nakit akışları netleştirilerek açıklanabilir:

a) İşletmenin müşterilerinin faaliyetlerini yansıtan nakit akışları ile müşteriler adına yapılan ödeme ve tahsilatlar (TMS 7, Mad. 22/a). [Örnek olarak; bankaların müşterileri için açtıkları vadesiz mevduat hesapları için yatırılan ve çekilen nakitler, aracı kurumların ellerinde müşteri adına bulundurdukları fonlar ve gayrimenkul sahipleri namına tahsilatı yapılıp sonra bunlara ödenen kiralar (TMS 7, Mad. 23)].

b) Devir hızları yüksek, vadesi kısa ve tutarları büyük olan kalemlerle ilgili nakit giriş ve çıkışları (TMS 7, Mad. 22/b). [Örnek olarak; kredi kartı müşterilerinin anapara ödemeleri, vadesi 3 ay ve altında olan kısa vadeli borçlanmalar ve yatırımların alım satımları (TMS 7, Mad. 23/A)].

c) Finansal kuruluşların, müşterileri için verdikleri avans ve krediler ile bunlara ilişkin geri ödemeleri, diğer finansal kurumlara yatırılan ve çekilen mevduatlar, sabit vadeli mevduat kabulü bunlarla ilgili nakit tahsilat ve ödemeler (TMS 7, Mad. 24).

2.1.2.3.2. Yabancı Para Cinsinden Kaynaklanan Nakit Akışları

İşletmelerin yabancı paraya dayalı işlemleriyle ilgili nakit akışları, işlemin gerçekleştiği gündeki döviz kuru baz alınıp, raporlayan işletmenin kullandığı para birimine çevrilerek muhasebeleştirilir (TMS 7, Mad. 25). Bağlı ortaklığın başka bir ülkede bulunması durumunda oluşan nakit akışları, işlemin gerçekleştiği gündeki döviz kuru üzerinden raporlayan işletmenin kullandığı para cinsine dönüştürülür (TMS 7, Mad. 26). Yabancı para biriminden kaynaklanan nakit akışları, "TMS 21 Kur Değişiminin Etkileri Standardı" çerçevesinde raporlanır. Bu standart gereğince, nakit akışlarının muhasebeleştirilmesinde ve yurtdışında bulunan bağlı ortaklığın nakit akışlarını raporlayan işletmenin para birimine çevrilmesinde, işlem tarihindeki gerçek kur yerine döneme ait ağırlıklı ortalama kur kullanılabilir (TMS 7, Mad. 27).

42

Yabancı para cinsinden kaynaklanan nakit akışlarının, kullanılan para birimine çevrilmesi sırasında ortaya çıkan kur farkları nakit akışı değildir. Fakat, bunlar dönem başı ve dönem sonu nakit ve nakit eşdeğerlenin mutabakatının sağlanması amacıyla nakit akış tablosunda gösterilmektedirler. Kur farkları esas, yatırım ve finansman faaliyetleriyle ilgili nakit akışlarından ayrı olacak biçimde raporlanırlar (TMS 7, Mad. 28).

2.1.2.3.3. Faiz ve Temettü Ödemelerinden Kaynaklanan Nakit Akışları İşletmeler, faiz ve temettülerden kaynaklanan nakit akışlarını, dönemler bakımından istikrarlı bir biçimde esas, yatırım ya da finansman faaliyeti olarak sınıflandırarak, nakit akış tablosunda ayrı bir şekilde açıklar (TMS 7, Mad. 31).

Kar veya zarara gider olarak aktarılan ya da "TMS 23 Borçlanma Maliyetleri Standardı" gereğince aktifleştirilen, dönemin faiz giderleri tabloda raporlanır (TMS 7, Mad. 32).

Ödenen faizlerle alınan faiz ve temettüler, finansal kuruluşlar açısından çoğunlukla esas faaliyetlerden kaynaklanan nakit akışları kısmında sınıflandırılır. Diğer kuruluşlar için böyle bir görüş birliği yoktur. Ödenen faizlerle alınan faiz ve temettüler, net kar ya da zararın tespitinde kullanıldığı için esas faaliyetlerden kaynaklanan nakit akışlarında sınıflandırılabileceği gibi bunlara ilişkin sınıflandırma nakit akışlarının faaliyetlerine uygun bir biçimde de yapılabilir (TMS 7, Mad. 33).

Temettü ödemeleri, finansal kaynak sağlamanın maliyetidir. Dolayısıyla bu ödemeler finansman faaliyetleriyle ilgili nakit akışlarında sınıflandırılabilir. Aynı zamanda esas faaliyetlerle ilgili nakit akışlarından temettü dağıtma gücünü yorumlamada, tablo kullanıcılarına destek olması amacıyla esas faaliyetlerden kaynaklanan nakit akışlarında da sınıflandırılabilir (TMS 7, Mad. 34).

2.1.2.3.4. Gelir Üzerinden Alınan Vergilerden Kaynaklanan Nakit Akışları

Gelir üzerinden alınan vergilerden kaynaklanan nakit akışları, finansman ve yatırım faaliyetleriyle ilgili olmadıkça, esas faaliyetlerle ilgili nakit akışı olarak dikkate alınır ve nakit akış tablosunda ayrı bir biçimde açıklanır (TMS 7, Mad. 35).

43

2.1.2.3.5. Bağlı Ortaklık, İştirak ve İş Ortaklıklarındaki Yatırımlar İştirak, iş ortaklığı ve bağlı ortaklıklardaki yatırımlar, yatırımcı işletme maliyet ya da özkaynak yöntemini kullanarak muhasebeleştirdiğinde raporlamayı sadece kendisi ve yatırım yapılan işletmeyle arasındaki nakit akışları için yapar (TMS 7, Mad. 37).

2.1.2.3.6. Bağlı Ortaklıklardaki Ve Diğer İşletmelerdeki Ortaklık Paylarında Meydana Gelen Değişiklikler

İşletmenin, bağlı ortaklıklarının ya da diğer işletmelerdeki ortaklıklarının kontrolünü ele geçirmesi veya kaybetmesi halinde meydana gelen nakit akışları, tabloda ayrı bir biçimde gösterilir ve yatırım faaliyetlerinden kaynaklanan nakit akışlarında sınıflandırılır (TMS 7, Mad. 39). İşletme, bağlı ortaklıklar veya diğer işletmeler için dönem boyunca meydana gelen bu kontrol ve kontrol kayıplarını toplu bir şekilde aşağıdakilerin her birini açıklar (TMS 7, Mad. 40);

 Alınan veya ödenen toplam bedel,

 Alınan veya ödenen toplam bedelin nakit ve nakde eşdeğerlerinden meydana gelen kısmı,

 Bağlı ortaklıklar ve diğer işletmelerdeki, kontrolü elde bulundurulan veya kaybedilen nakit ve nakde eşdeğerlerin tutarları ve

 Sınıflandırılmış biçimde, bağlı ortaklıklar ve diğer işletmelerdeki, kontrolü elde bulundurulan veya kaybedilen nakit ve nakde eşdeğerlerin dışındaki varlık ve yükümlülüklerin tutarı.

2.1.2.3.7. Nakit Akışı Yaratmayan İşlemler

Nakit ya da nakit eşdeğeri varlıkların kullanımına sebep olmayan yatırım ve finansman faaliyetleriyle ilgili hareketler tabloda gösterilmez. Buna benzer hareketler, yatırım ve finansman faaliyetlerine ilişkin bütün bilgileri sunacak biçimde finansal tabloların başka bir kısmında açıklanır (TMS 7, Mad. 43). Borçların özkaynağa dönüştürülmesi, varlıkların borçlanma ya da kiralamayla edinilmesi ve bir işletmenin pay ihracı yöntemiyle edinilmesi nakit akışı yaratmayan işlemlere örnek olarak gösterilebilir (TMS 7, Mad. 44).

44

2.1.2.3.8. Finansman Faaliyetlerinden Kaynaklanan Yükümlülüklerdeki Değişimler

İşletmeler, finansman faaliyetlerinden kaynaklanan yükümlülüklerde ortaya çıkan aşağıdaki değişimleri, finansal tablo kullanıcılarının değişiklikleri değerlendirebilmelerine olanak sağlayacak biçimde açıklar (TMS 7, Mad. 44A-B).

 Gerçeğe uygun değerde ortaya çıkan değişmeler,

 Finansman faaliyetleriyle ilgili nakit akışlarındaki değişimler,  Döviz kurlarından kaynaklanan değişimlerin etkileri,

 Bağlı ortaklıklar ve diğer işletmelerdeki, kontrolün elde bulundurulması ya da kaybedilmesiyle ilgili değişmeler,

 Diğer değişimlerin etkileri.

2.1.2.3.9. Nakit ve Nakit Benzerlerinin Bileşenleri

İşletme, nakit ve nakit eşdeğerlerinin unsurlarını raporlar. Nakit akış tablosunda yer alan bunlara ait tutarlarla bilançoda raporlanan benzer kalemler arasındaki mutabakatı açıklar (TMS 7, Mad. 45). İşletme "TMS 1 Finansal Tabloların Sunuluşu Standardı" ile uyumlu olabilmek için nakit ve nakit benzerleri öğelerini tespit ederken kullandığı politikayı açıklar (TMS 7, Mad. 46). Belirlenen politikadaki herhangi bir değişikliğin etkisi, "TMS 8 Muhasebe Politikaları, Muhasebe Tahminlerinde Değişiklikler ve Hatalar Standardı"na uygun olarak raporlanır (TMS 7, Mad. 47).

2.1.2.3.10. Açıklamalar

İşletme, işletmenin elinde tutulup, grup tarafından kullanılamayan önemli tutardaki nakit ve nakit benzerleriyle ilgili bakiyeleri açıklar (TMS 7, Mad. 48). Bu duruma, yasal kısıtlamaların ve kambiyo kontrollerinin uygulandığı bir ülkedeki bağlı ortaklığın elinde bulundurduğu nakit ve nakit benzerleriyle ilgili bakiyelerin, ana ortaklık ya da diğer bağlı ortaklıklarca kullanılamaması örnek olarak gösterilebilir (TMS 7, Mad. 49).