korkan
ġair Yezid b. Ziyad b. Rebia b. Muferriğ
:
Beni Aclan‟dan, ismi Temim b. Ebi Mukbil olan meĢhur bir Ģair:
Sansar : Fareden daha küçük, uzun burnu olan küçük bir canlı
:
35
Abbasi dönemi meĢhur edebiyatçılarındandır. Kitapları, Farsçadan Arapçaya :
terceme edilmiĢtir. En meĢhuru da “Kelile ve Dimne”dir.
EĢek :
KınanmıĢ. Memeyi emmek için ağzının ucuyla alır. Cimriliğinden dolayı, :
devenin memesinden sütü emer.
Kınamak için kullanılır. Ceninin düĢmesidir
:
Hilal :
Durumu küçümsene ve sövülen kiĢi. Zinadan kinayedir : Sıkıntılara karĢı sabırlı olan :
Annesi esir olan kiĢi :
Muhammed b. Menazir. Ġlim ve lügatta önde gelen bir Ģairdir. Bermekilere :
övgüler yazmıĢtır. Harun ReĢid tarafından hapsettirilip dövdürülmüĢtür.
Bir yol : Arapların reislerindendi. Ġsmi Haris‟tir. ġam‟ın krallarındandı : Bir çeĢit çocuk oyunudur. Bir elbise, kumun altına konur, etrafı çevrilir, elbiseyi : örtecek kadar yamarlar. Ya da çocuk, bir elbise giydirilerek kuma gömülür.
Asilzâde :
Rimah b. Yezid b. Sevban. Cahiliye ve Ġslam dönemlerinde Ğatafan‟ın :
meĢhur Ģairlerindendi.
Bir dağ
:
Sahabi Amr b. As. Çoğunlukla yerileceği zaman kullanılırdı. Nabiğa, annesidir:
Maharetli kiĢi : KaynatılmıĢ yağ ve sütle yoğrulan ekmek :
Bir kiĢiyi yalanlamakta kullanılır : Ġlya ve Hirakl‟in arkadaĢı. ġam hristiyanlarına piskoposluk yapan bir müneccim :
36
Bir sövgü ve yergi ifadesidir : Katır :
Rehber : Karanlık :
Mısırlı Ġbn Zeynel-Abidin. Önde gelen Hanefi fakihlerindendir. :
“el-EĢyâu ve‟n-nezairru‟l-fıkhıyye” meĢhur eseridir. v.(H-940)
Veled-i zina
:
Baliğa günü Talai‟ beni‟l-kayn‟ın arkadaĢı :Annesi esir olan kiĢi : Büyük ayak. (Ayağının uzunluğundan dolayı deve kuĢundan alınma bir isimdir.) :
Yolun ortası / Büyük yol : Kuzey kutup bölgesinde görülen yedili yıldız takımından biri :
Veled-i zina :
Beni Hanife‟den Abbad b. Haris. Museylimetu‟l-Kezzab‟ın davetçilerindendi. : Hz. Peygamber (s.a.v.), onu infaz etmiĢtir.
Hz. Peygamber‟in (s.a.v.) künyelerindendir :
Ebu‟l-Kasım Muhammed b. Hânî el-Endelüsî. Endülüslüler nazarında, doğudaki :
Mutenebbi gibidir. Onun çağdaĢıdır ve Ģiiri çok övülür.
MeĢhur Arap krallarından biri : Bir sövme ve yerme ifadesidir :
Veled-i zina
:
YaĢlı kara-kocanın son çocuğu / Adı, Ġbrahim b. Ali b. Seleme b. Amir b. : Herme olan meĢhur bir Ģair
Veled-i zina
:
Kendisinden, hüzün ve kederi uzaklaĢtıramayan :37
Acur / Cinlerden bir kabile: Deve:
Ebu‟l-Hasen. Basra‟da doğdu. Matematik, tabiat ve felsefede meĢhur Arap :
alimidir. Fatımi halifesi Hakim bi emrillah‟a, Nil‟in akıĢını düzenleyen bir
proge sunmuĢtur.“el-Menazir” meĢhur eseridir.
Değersiz insan : Tanınmayan, bilinmeyen kiĢi :
Tanınmayan, bilinmeyen kiĢi :
Bir Arap kavmi. Atıcılıktaki ustalıklarıyla örnek verilirlerdi : MeĢhur bir adam : Köpek : Bir ayıplama ve yerme ifadesidir
:
Sırtlan
:
Hamamböceği, Kara çekirge : HemĢehri. BaĢka bir memlekette karĢılaĢtığın memleket insanı :
ĠĢi, münasip zamanında yapan : Güvercin büyüklüğünde bir kuĢ. Gagası ve ayakları kırmızıdır :
Körfez : Uzaklık
:
Gündüz : Yarını düĢünmeyen, günü birlik yaĢayan
:
Yumurtasından iki gün için çıkan yavru :38
Ġki meĢhur kabile olan Zubyan ve Abs : Haris b. Fihroğullarından, Sehl ve Suheyl isminde iki sahabi. Beyda, anneleri :
Tay kabilesinden iki oba olan Selaman ve Cervel
:
Bir birine zıt olan iki yol :Gece ve gündüz
:
Sa‟d b. Kaysoğullarından Ğaniy ve Bahile adlı iki oba. Bu ismi almalarının : sebebi Ģudur : Yemen krallarından biri onlara saldırmıĢtı. Onlar da bir mağa-
raya sığınınca mağaranın ağzı tutulmuĢ ve ölünceye kadar duman verilmiĢtir.
Basra tarafından Mekke‟ye giderken bir köy olan Dariyye yakınlarında iki dağ:
Gece- gündüz :
Eski zamanlarda, bir arada uzun süre yaĢamıĢ sonra ayrılmıĢ olan iki adamdır. : Biri Necd, diğeri Tihame‟ye gittikten sonra bir daha kavuĢamamıĢlardır. Ayrıl- dıktan sonra kavuĢamama konusunda misal getirilirler.
Gece ve gündüz. Çünkü ikisinde konuĢulur ve sohbet edilir :
ġemam adında bir dağın eteğindeki iki tepe. ArkadaĢlık ve ayrılmama : konusunda mesel getirilir.
Gece ile sabahın kesiĢtiği an :
Araplardan iki oba : ġam‟da birbirine karĢı iki dağ : Tay kabilesinden, iki meĢhur oba olan Buhtur ve Ma‟n obaları :
Ensardan Haris b. Rifaa‟nın iki oğlu olan Muaz ve Meuz. Ġkisi de sahabidir.: Bedir‟de Ģehit olmuĢlardır. Anneleri, Afra‟dır.
Yere enlemesine bir çizgi çizilir, sonra birbirinden uzun çizgiler çizilir ve:
onlarla fala bakılır
39
Ensar olan Evs ve Hazrec kabileleri. Kayle, anneleridir : Seleme b. Mi‟teb ile Evs b. Rebia b. Mi‟teb. Kunne, anneleridir :
Katırın Ġki kürek kemiği : Devenin iki kürek kemiği : Yolda ateĢ yakarak oraya gelenleri misafir eden iki adam :
Rebia ve Mudar kabileleri : Bekr ve Tağlib kabileleri : Vebera b. Tağlib‟in iki oğlu olan Kelb ve Kayn. Kelb, Kayn‟ın amcasıdır :
Anneleri bir, babaları farklı olan kardeĢler
:
Anne ve babaları bir olan kardeĢler : Hiç hayrı olmayan sefilden kinayedir :Evlad-ı zina : Cahiller :
Fatır Suresi, 37. âyette zikredilen ömürdeki kiĢiler. “Size, zikredecek : kiĢinin zikredeceği kadar ömür vermedik mi?”
Sırtlanlar : Hakîmler : Darlıktan yükseltilmiĢ taĢ : Laf taĢıyanlar, koğucular : TaĢlar /Dağda yankılanan ses /Büyücüye karĢılık vermeyen yılan/Musibet
:
Ġsmi, Fatıma‟dır. Seçkinlik, asalet konusunda örnek gösterilir :
40
ġarap :
Kum : Musibet : SarhoĢluk / BaĢ ağrısı
:
ġarap : AteĢ : ġarap : Musibet : ġarap : ġarap : Yağmurdan sonra görülen kırmızı, küçük bir canlı. Nem gidince ölür :
Musibet : Güvercin öldüren ve elbise yiyen bir canlı :
Zât-u Arak ve Nahle arasında iki dağ :
Kelb kabilesinden bir oba : Kelb kabilesinden bir oba :
41
2. EBÛ ( Baba ) ĠLE YAPILAN KÜNYELER