Mecmuanın MESTAP‟a göre hazırlanmış tasnif tablosu şu şekildedir:
22
25
Tablo 10: MESTAP’a Göre Hazırlanmış Tasnif Tablosu
Yer Numarası: Süleymaniye Kütüphanesi Zühdü Bey 00244 numaralı şiir mecmuası Yp
nr. Mahlas Matla‘ beyti / bendi Makta‘ beyti / bendi Nazım şekli / birimi Nazım türü Vez. Açıklamalar
1b Râsih
Dergeh-i luṭfuðda bir mücrim gedāyım yā Resūl
Dïde-dūz-ı raḥm u iḥsān u ʿatāyım yā Resūl Nūş-dārū-yı şefāʿatle devā ḳıl Rāsiḫā Derd-i ʿiṣyān u ḫaṭāya mübtelāyım yā Resūl Kaside/9 Na‘t -.--/-
.--/-.- Râsih Divanı‘nda bulunamamıştır. Bkz. 25 numaralı dipnot. 1b ---
Ey şifāsāz-ı dil-i mecrūḥ-ı zaḫm-ı maʿṣiyet Ḫaste-i künc-i nedāmetdür ḳuluð vir ʿāḳıbet
Şerbet-i luṭfuð dil-i bïmārdan itme dirïġ Muʿterif geldüm der-i iḥsānına ḳıl merḥamet
Gazel /2 Münâcât
- .--/-.-
2a Şâkir
Bilürem ey müje sen nïze-i Rüstem gibisin Sen de ey ṭaliʿ-i bed ġam ile hem-dem gibisin Gele ey rūḥ-ı revān zaḫmıma merhem gibisin Bezm-i fikrimde döner bir ḳadeḥ-i Cem gibisin Tār-ı çeşmimde benim bir meh-i ʿālem gibisin
ʿAḳl u hūşı giderir fikr-i ruḫı ey ʿāḳil Ġam-ı gerdūndan olur ʿālim [ü] dānā cāhil Olur endïşe-i ruḫsār ile Şākir kāmil Geh ḫayāl-i ḫaṭ u geh fikr-i ruḫundan Fāżıl Dil-i sevdāzede-i sïne-i pür-ġam gibisin
Tahmis/5
..-- /..--/..-
2a Şâkir
Kesr iden ḳalbimi saʿyinde ḳo meşkūr olsun Çeşm-i bed-bïn-i ʿadūdan daḫi mestūr olsun Kim ki ḥaḳḳımda benim dirse ki mehcūr olsun Āfet alsın ẓālimden o da dūr olsun
Sa‘y iden göðlümi yıḳmaḳlıġa maʿmūr olsun Beni nā-şād iden ʿālemde ḳo mesrūr olsun
Rūḥ-ı Rāmï bana bu maṭlaʿı virdi Şākir Didi rencïde iden olsa daḫi bir kāfir Virir elbette mükāfātı cenāb-ı Ḳādir Vird idüp maṭlaʿ-ı ġarrāmı hemān ol ṣābir Sa‘y iden göðlümi yıḳmaḳlıġa maʿmūr olsun Beni nā-şād iden ʿālemde ḳo mesrūr olsun
Tesdis/5
..-- /..--/..-
2b Râsih
Cān u dil çeşm-i füsûn-sāzınla teshïr oldı āh Sāf iken mir‘āt-i dil cevriðle tekdïr oldı āh Āh-ı ḥasret dem-be-dem hicriðle tekŝïr oldı āh Sûziş-i nālemden ‗ālem cümle dil-gïr oldı āh Ġamzenið her pāresi sïnemde bir tïr oldı āh
Cünbiş-i vaṣlıð ümïd eyler iken dil ey melek Ẓulmet-i hicrāna düş itdi beni āḫir felek Dir iken Rāsiḫ fiġānum ṭuymasun aġyār tek Ṣıyt-ı ʿaşḳı Şākirið gitdü verā-yı Ḳāfa dek Nāle vü fiġān ile ʿālemde teşhïr oldı āh
Tahmis/5
- .--/-.-
2b Şehîdî
Mirʾāt-i muṣaffā mı degül rūy-ı dil-ārā Kim görmeyesin anda bugün Ḥaḳḳı hüveydā Bu pendimi gūş eyle dilā bu durur evlā Dil virdigüðe cānuðı vir ṣıdḳ-ıla zïrā Men māte mine’l-ʿaşḳı feḳad māte şehïdā
Her kim ki dilerse ide her derdine dermān Ḫāk-ı reh-i cānāne ide cānını ḳurbān Bunı dir iken gūşuma irişdi ḫoş elḥān Bu mıṣraʿı yād eyle Şehïdï daḫi vir cān Men māte mine’l-ʿaşḳı feḳad māte şehïdā
Muhammes
/5 --. /.--.
/.--./.--
Şiirin nazım şekli
başlıkta gazel
olarak geçmektedir
3a Esrâr Dede
Yā Rab bu benim baḫt-ı siyāhım ne belādır Ḫurşïd-i cihāne naẓar itsem de ḳaradır
Ammā ki ne çāre dimez imiş o cefākār Esrār benim ʿāşıḳım olmaġa sezādır
Kaside/20 --.
/.--. /.--. /.--
26
Tablo 10 (devamı)
Yp
nr. Mahlas
Matla‘ beyti / bendi Makta‘ beyti / bendi Nazım şekli
/ birimi
Nazım türü
Vez. Açıklamalar
3b Veysî
Yeter ey dil heves-i zülf-i siyehkār yeter Yeter ey cān-ı belā-dïde bu efkār yeter ---
---
Yeter oldı bu hevāyı hevesi terk idelüm Yönelüp Ḥaḳḳa reh-i ṣıdḳ [u] sedāde gidelüm
Yā ilāhï şeref-i ḥażret-i Peyġamber içün Sipihr-i māhı iki pāre iden server içün ---
---
Luṭf idüp eyledigüm cürm ü fesāda baḳma Veysi-i rū-siyehi nār-ı cahïme yaḳma
Terkib-bend /9 Münâcât ..-- /..--/..- 4b Hâşimî
Bilünmez ṣanup itme ġayrılarla ʿahd ü peymānı Duyulmaz nesne olmaz her ne deðlü olsa pinhānï Meŝeldür gözlüye yoḳ gizlü dirler cānımuð cānı Kerem ḳıl göz göre göre itme raḳïbe luṭf u iḥsānı Dime aġyāra luṭf itsem nihānï kim ṭuyar anı Olur rāz-ı nihānï ʿāşıḳa ilhām-ı Rabbānï
Elüð yüze ṭutup aġyāre sen vefā itme El altından ile luṭfu bize cevr ü cefā itme Bu yüzden Ḥāşimï miskïne her bār [sen] eẕā itme Tuyulmaz ṣanma meylüð ġayra yaðlışdur ḫaṭā itme Dime aġyāra luṭf itsem nihānï kim ṭuyar anı Olur rāz-ı nihānï ʿāşıḳa ilhām-ı Rabbānï
Müseddes/5 .--- /.---/.--- Karşılaştırma yapılan divanlarda bulunamamıştır. Bkz. 39 numaralı dipnot. 5a Râsih
Var mıdır ʿālemde bilmem ben gibi baḫt-ı siyāh Dem-be-dem ḥasretle kārım girye vü feryād u āh Kāfir olsa şefḳat eyler ḥālime bï-iştibāh Ṭaş mıdur baġrıð senið itmezsin ey ẓālim nigāh Zübtidā-yı ʿahd-i Ādem tā-be-devr-i pādşāh Ez-büzürgān ʿafv būdest ez-fürū-destān günāh
Rāsiḫið raḥm it efendim dïde-i giryānına Bir günehkār ʿabd-i kemter muʿterif ʿiṣyānına Bendeni redd eyleme geldi der-i iḥsānına Ey kerem-kārım senið düşmez bu işler şānına Zübtidā-yı ʿahd-i ādem tā-be-devr-i pādşāh Ez-büzürgān ʿafv būdest ez-fürū-destān günāh
Tesdis/6
- .--/-.-
Şiirin nazım şekli
başlıkta gazel
olarak geçmektedir
5a Râsih
Gördük de ḫadeng-i nigehið gitdi arada Ḳoydum ḳoşuya cānımı meydān-ı rıżāda Yoḳdur bedel ey yoṣma saða ṣahn-ı cefāda Āh itse n‘ola zūr-ı firāḳıðla fütāda Ṭāḳat mi gelür ey ḳaşı yā böyle küşada
Şāyeste havādārıð olursa senið āfāḳ Rāsiḫ daḫi ey şūḫ-ı kemānkeş saða müştāḳ Bend ile idüp ḳavs-ı dilið tāḳatını tāḳ Yā Ḥaḳ çaġırır çille-i cevrið çeken ʿuşşāḳ Ṭāḳat mi gelür ey ḳaşı yā böyle küşāda
Muhammes /6 --. /.--. /.--. /.--
Şiirin nazım şekli
başlıkta gazel
olarak geçmektedir
5b Râsih
Ey lebi ġonçe-i şevḳ-āver-i cām-ı bade Nigehi ḫūn-ı ciger-ḫūrdelige āmāde ---
---
Merḥamet senden efendim yine şefḳat senden Kerem ü ʿafvıða şāyestedir ey meh benden
Niye küsdüð niye ey şūḫ-ı leṭāfet-i ter Nedir āyā bizi gördükçe şitā bile güẕer ---
---
Öyle feryād ideyim ʿāleme sūzān olsun Saða Rāsiḫ degil ʿālem daḫi ḳurbān olsun
Terkib-bend /7 ..-- /..--/..- 6a Molla Câmî
Her güyā hey ki ez-zemïn rūyed Vaḥdehū lā şerïke leh gūyed
Müfret
..-- /.-.-/..-
27
Tablo 10 (devamı) Yp
nr. Mahlas
Matla‘ beyti / bendi Makta‘ beyti / bendi Nazım şekli
/ birimi
Nazım türü
Vez. Açıklamalar
6a Râsih
Gāh ceyş-i heves-i nefsim olur rāhzenim Gāh ṣad-pāre ider tïġ-ı nedāmet bedenim Ḫūn-ı eşkimle boyansa n‘ola beytü‘l-ḥazenim Lerzenāk olmada farṭ-ı taḥayyürle tenim Niye müncer ola ḥālim bu televvünle benim Dil peşïmān-ı güneh tevbeye varmaz dehenim
Ne ḳadar olsa da ʿiṣyānına Rāsiḫ nāʾib Nefsið iġvāsı ile gāh olur dil ṭālib Gāh iʿrāz ider ʿālemden olur geh rāġıb Ḥasbiḥāl oldı baða işte bu beyt-i Ġālib Niye müncer ola ḥālim bu televvünle benim Dil peşïmān-ı güneh tevbeye varmaz dehenim
Tesdis/5
..-- /..--/..-
6b Râsih
Bir zemān bizken nigāhı iltifātıð ḥürremi Bezm-i ḫās-ı luṭfunuð şimdi ʿadūdur maḥremi Yaḳdı yandırdı vücūdum āteş-i hicr ü ġamı Öyle sūz itmege didim görmez oldı ‗ālemi Tek öleydim de n‘olaydı görmeyeydim bu demi
Eski ülfetler bu ġam-ḫ˘āre ḫayāl oldı ḫayāl Aġlamaḳdan baḳmaġa ruḫsārına yoḳdur mecāl Terki müşkil ṣabrı güç ṣoḥbet daḫi emr-i muḥāl Rāsiḫ-i zāre bu mıṣraʿoldı āḫir ḥasbiḥāl Tek öleydim de n‘olaydı görmeyeydim bu demi
Muhammes /4 - .--/-.- 6b Râsih
Heves-i zülfüð ile zïb ü riyādan geçdim Ḫayli sevdāya düşüp ʿayş u ṣafādan geçdim Ġayrı ey māhveşim edeble hevādan geçdim Fikr-i vaṣlıð bıraġup luṭf u ʿaṭādan geçdim Cevr it ey şūḫ-ı cefā-pïşe vefādan geçdim Derdimi bāri füzūn eyle devādan geçdim
Maṭlaʿ-ı naẓm-ı Fehïm nüsḫa-i cānımdır bu Yaʿni esrār-ı dile şerh ü beyānımdır bu Edhem-i kelmiðe fikrimde ʿinānımdır bu Rāsiḫ endïşe-i dil derd-i zebānımdır bu Cevr it ey şūḫ-ı cefā-pïşe vefādan geçdim Derdimi bāri füzūn eyle devādan geçdim
Tesdis/5
..-- /..--/..-
7a Râsih
İtdi hicrān-ı ruḫuð eşk-i dü-çeşmim ḫūn-āb Merdüm-i dïde sirişk-i ġam ile ʿayn-ı sehāb Seyl-i bārān-ı hümūm itmede her demde şitāb Müjeler dïde-i aḥzānıma güyā mïzāb
Düşdüm ʿummān-ı ġama semt-i mürüvvet nā-yāb Zevrāḳ-ı dil ise girdāb-ı elemde bï-tāb
Rāsiḫ engïn-i cefāda nice demler yanaraḳ Düşmenān gülle-i sengïn-i taʿarruz ataraḳ ʿAḳle yelken iderek baḫr-i belāya bataraḳ Gāḫ orsa poça geh seng-i ḳażāya çataraḳ Düşdüm ʿummān-ı ġama semt-i mürüvvet nā-yāb Zevrāḳ-ı dil ise girdāb-ı elemde bï-tāb
Tesdis/6
..-- /..--/..-
7a Râsih
Olmadı ġamdan göðül aṣlā tehi Ḳaldı faḳaṭ cām-ı ferāḫ-zā tehï Bezm tehï sāġar-ı ṣaḥbā tehï Çeşmime ʿālem daḫi ḥālā tehï Āh mine’l-ʿaşḳı ve ḥālātihï Aḥraḳa ḳalbi bi-ḥarārātihï
Ṣanma ʿabeŝ Rāsiḫ idersem fiġān Sūz-ı maḥabbetle yanup cism ü cān Olmada seyl-āb-ı dü-çeşmüm revān Oldı bu maṭlaʿ baða vird-i zebān Āh mine’l-ʿaşḳı ve ḥālātihï Aḥraḳa ḳalbi bi-ḥarārātihï
Tesdis/7
- ..-/-.-
7b Vâsıf
N‘eyledi gör baða o māh u mehi Dāġa düşürdi bu dil-i vālihi Geşt iderim ʿaşḳ-ıla deşt ü tehï Nāle vü efgānımı ṣanma tehï Āh mine’l-ʿaşḳı ve ḥālātihï Aḥraḳa ḳalbi bi-ḥarārātihï
Düşdi göðül Vāṣıf o meh-ṭalʿate N‘eyleyim irmezse elim vuṣlate Ṣabr olunur mı bu ḳadar firḳate Fülk-i dili ṣaldı yemm-i firḳate Āh mine’l-ʿaşḳı ve ḥālātihï Aḥraḳa ḳalbi bi-ḥarārātihï Mā naẓara’l-ʿaynü ilā ġayrikum Uḳsumu bi’llāhi ve āyātihi
Tesdis/16
- ..-/-.-
28
Tablo 10 (devamı) Yp
nr. Mahlas
Matla‘ beyti / bendi Makta‘ beyti / bendi Nazım şekli
/ birimi
Nazım türü
Vez. Açıklamalar
8b Vâsıf
ʿAfv eyle ṣuçum ey gül-i ter başıma ḳaḳma Bir baġrı yanıḳ ʿāşıḳam itdigime baḳma Göðlüm yeðiden āteş-i hicrāna bıraḳma Yaḳduð beni bārï a begim cānımı yaḳma
Bið yıl o mehið ʿaşḳına yansam yine ḳanmam Vāṣıf bu ne esrār ki yanmaḳdan uṣanmam Ben nār-ı maḥabbet ile yandıġıma yanmam Yaḳdıð beni bārï a begim cānımı yaḳma
Murabba/5 --.
/.--. /.--. /.--
Şiirin nazım şekli
başlıkta gazel
olarak geçmektedir
8b Vâsıf
Dil virilden yāre oldı ʿālem aġyārım benim N‘işleyim raḥm eylemez şūḫ-ı sitemkārım benim Bilse de bilmezlenür ḥāl-i dil-zārım benim Pek sever cevr ü cefāyı bï-vefā yārim benim
Terk-i cevr itdürmenið Vāṣıf olaydı ḳābili Saða göðlüm gibi ol virdim o şūḫuð māʾili Ṭarz-ı ṭavrı benzemez ḫūbān-ı ġayra ḥāṣılı Pek sever cevr ü cefāyı bï-vefā yārim benim
Murabba/5
- .--/-.-
Şiirin nazım şekli
başlıkta gazel
olarak geçmektedir
9a Şâkir
Bir şehið şimdi göðül bende-i efgendesidir Māʾil-i luṭf-ı dil-āviz-i şeker-ḫandesidir ---
---
Şūḫdur gerçi dili bilmiyor āyïn-i vefā Çün ʿāşıḳla ider bezm-i ṣabūḫï iḥyā
Ben gibi şāʿir-i mümtāze ne küsdüð küsme ʿĀşıḳ-ı zār [u] ser-efrāzına ne küsdüð küsme ---
---
Şākirið olsa n‘olur luṭf ile mümtāz-ı cihān Ḥüsnüð evṣāfını āfāḳa ider neşr ü beyān
Terkib-bend /7 ..--
/..--/..-
9b Râsih
Ne füsūn eyledi bilmem nigeh-i işvegerið Öldüm ey māh ġamıðıla daḫi yoḳ mu ḫaberið Göster āyine gibi ʿāşıḳa sïmïn-berið
Ṣöyle ey şūḫ-ı sefā-pïşe nedendir ḥaẕerið Ġonceler içre nihān eyleme gül-berg-i terið Yaʿni seyr eyleyelim sïneði çöz dügmelerið
Meclis-i ġamda kerem it bıraḳma ʿuşşāḳı Bāde-i luṭf-ile mest eyle dil-i ʿuşşāḳı Cān baġışla dil-i bïmāre amān ey sāḳï Rāsiḫa vird-i zebān oldı bu beyt-i Bāḳï Ġonçeler içre nihān eyleme gül-berg-i terið Yaʿni seyr eyleyelim sïneði çöz dügmelerið
Tesdis/5
..-- /..--/..-
10a ‗Ulvî
Ḳıl naẓar ḥālime ey kişver-i ḥüsnüð şāhı Gāh cevr eyleriseð bāri esirge gāhi Ḳoma tenhāda [vü] firḳatle bu dil-i gümrāhı İrmesün çarḫa dilerseð bu ġarïbuð āhı Bezme gel bu gice ey ʿālem-i ḥüsnüð māhı Yoḫsa yerden göğe dek incinürüm bi‘llāhi
Ġayrılarla nice bir cām-ı mey nūş idesin Cürʿaveş ḫāke ṣalup ʿUlvi[yi] bï-hoş idesin Nice bir ḳavm-i ḫasūduð sözini gūş idesin Nice bir eyledigüð ʿahdi ferāmūş idesin Bezme gel bu gice ey ʿālem-i ḥüsnüð māhı Yoḫsa yerden göğe dek incinürüm bi‘llāhi
Müseddes/6
..-- /..--/..-
10a Huzûrî
Baða hicrān belāsı hep bu çarḫ-ı bï-vefānuðdur Şefāʿat merḥamet şefḳat rasūl-i kibriyānuðdur ʿAṭā vü renciş ancaḳ Ḫāliḳ-i kevn ü mekānuðdur Dilā bï-hūdedür ṣanma bu söz bir nüktedānuðdur Erenlerden ümïdüð kesme himmet evliyānuðdur Tevekkül ḳıl viṣāl-i yāre virmek çün Ḫudānuðdur
Yüri ālūde dāmān ol maḥabbet nüktegāhında Beḳā yoḳdur bilürsin ʿāḳıbet devlet kelāmında Ḥużūrï aldanup ḳalma cihānuð ʿizz u cāhında Murāda irmek isterseð bu ʿālem bezmgāhında Erenlerden ümïdüð kesme himmet evliyānuðdur Tevekkül ḳıl viṣāl-i yāre virmek çün Ḫudānuðdur
Tesdis/5
.--- /.---/.---
10b Niyâzi-i Mısrî Baḳup cemāl-i yāre çaġıruram dost dost Dil oldı pāre pāre çaġıruram dost dost Geldim o dost ilinden ḳoḳa ḳoḳa gülinden Niyāzïnüð dilinden çaġıruram dost dost Gazel/6 İlahi --.-/-
29
Tablo 10 (devamı) Yp
nr. Mahlas
Matla‘ beyti / bendi Makta‘ beyti / bendi Nazım şekli
/ birimi
Nazım türü
Vez. Açıklamalar
10b Cinânî
Nigārā ʿaşḳ-ı pāküð nice bir dilde nihān olsun Demidür ʿāleme ṣıdḳ-ı derūnum dāstān olsun Bilünsün müddeʿïnüð cümle aḥvāli ʿayān olsun Ḳapuðda imtiyāzum ḫalḳ içinde bï-gümān olsun Gerek dervïş-i dil-rïş [ü] gerek şāh-ı cihān olsun Saða ʿāşıḳ olan evvel benümle imtiḥān olsun
Ḳapuðda pādişāhum ḳullaruð çoḳ gerçi kim ṣādıḳ Cinānï bir baða benzer ola mı ʿāşıḳ-ı ṣādıḳ Bi-ḥamdi‘llāh ki aḳrān arasında olmuşam fāyıḳ Maḥabbet tekyesinde pïr-i ʿaşḳ oldum disem lāyıḳ Gerek dervïş-i dil-rïş [ü] gerek şāh-ı cihān olsun Saða ʿāşıḳ olan evvel benümle imtiḥān olsun
Tesdis/5
.--- /.---/.---
11a Fennî
ʿĀşıḳ oldum bir güle çaġıruram dost dost Hem-dem olup bülbüle çaġıruram dost dost
Fennï iderken suʾāl Mıṣrïde bulup kemāl Şimdi Naḥifï miŝāl çaġıruram dost dost
Gazel/10 İlahi
--.-/- .-/--.-/-.-
11a Suʾâlî
Yine naḳḳāş-ı ezel naḳş-ı ruḫuð sāde ḳodı Yüzüne ḳarşu göðül murġını feryāda ḳodı Beni gözyaşı gibi bir ulu deryāda ḳodı Seni cān gülşenine servveş-i āzāde ḳodı Kimini sevdi Ḫudā kimini sevdāda ḳodı Güli ārāyiş idüp bülbüli ġavġada ḳodı
Göreli sen güli dïdem gibi ḳan oldı yürek Göge yer yer dikilüp āh-ı duḫānumla direk Beni aġlatma didim didi dilber gülerek Naẓar it ḥāl-i Suʾālïye gel ey ḳatı yürek Kimini sevdi Ḫudā kimini sevdāda ḳodı Güli ārāyiş idüp bülbüli ġavġada ḳodı
Müseddes/5
..-- /..--/..-
11b ‗Ulvî
Ber-murād itdi felek gerçi dil-i nā-kāmı Ṣundı ammā n‘idelüm zehr ile ṭolu cāmı İrdi cān ḳulaġına peyk-i ʿadem peyġāmı Āh kim geldi meded ġuṣṣa vü ġam hengāmı Ne ʿaceb tïz geçer ẕevḳ u sürūr eyyāmı İrmeden nıṣf-ı nehārı irişür aḫşamı
Cān virüp hicr ile ʿUlvï olıcaḳ mürde tenüm Ṭolıcaḳ şïven-i aḥbāb ile beytüʾl-ḥazenüm Yazalar seng-i mezārumda bu ebyātum benüm Baða telkïn idicek oḳuyalar bu süḫanum Ne ʿaceb tïz geçer ẕevḳ u sürūr eyyāmı İrmeden nıṣf-ı nehārı irişür aḫşamı
Müseddes/5
..-- /..--/..-
11b ‗Ākılî
Gelmez oldı āh kim ol pādişāhum yanuma Ḥālümi ʿarż idemem ḥayfā ben ol sulṭānuma Ḳaṣd ider girmege her dem tïġ-ı ḥasret ḳanuma Söyle ey bād-ı ṣabā luṭf eyle ol cānānuma Nār-ı ḥasret kār idüpdür şimdi muḥkem cānuma Ṣabrını sen vir ilāhï bu dil-i vezānuma
Her kim āmïn dirise iş bu duʿāya yā Muʿïn Sen anuð eyle maḳāmın ravża-i ḫuld-ı berïn ʿĀḳılïnüð bu durur senden temennāsı hemïn Cevr-i dilberden ḫalāṣ it yā İlāhü‘l-ʿālemïn Nār-ı ḥasret kār idüpdür şimdi muḥkem cānuma Ṣabrını sen vir ilāhï bu dil-i vezānuma
Tesdis/5 Münâcât
- .--/-.-
12a Usûlî
Yā ilāhï vādi-i ʿiṣyānda ḳaldum bï-meded ʿAbd-i ʿāṣïyem ṣuçum bï-ḥadd cürmüm bï-ʿaded Şimdi şeydu‘llāha (?) geldüm ḳılma ben dervïşi red Fażluða bel baġladum yā Vāḥid u Ferd u Aḥad Cümlenüð maʿbūdı sensin dāʾimā ḥayyü‘l-ebed
Ey Uṣūlï ẕāt-ı dāʾim Ḥaḳdan özge nesne yoḳ Dillere ẕikr-i mülāyim Ḥaḳdan özge nesne yoḳ Ẓāhir u bāṭında ḳāʾim Ḥaḳdan özge nesne yoḳ Seyyidüð göðlünde dāʾim Ḥaḳdan özge nesne yoḳ Ol faḳïruð hem dilinde her dem eydür yā aḥad
Tahmis/7 Tevhid
- .--/-.-
Şiirin nazım şekli başlıkta
muhammes olarak geçmektedir.
12b Saydî
Öldürürse beni ḥasretle o ġonce dehenüm Derdümi söyleye ḳabrümde biten her çemenüm Ḳana ġarḳ olsa n‘ola gözyaş-ıla pïrehenüm ʿĀr idemiş beni öldürmeġe ol sïm-tenüm Varayum yalvarayum boynuma ṭaḳup kefenüm
Geldi düşdi yine şevḳ ile göðül bir meleğe ʿİlm-i ʿaşḳında anuð geldi baða çoḳ meleke Geldi bið derd ile Ṣaydï saða ḥālin dimege Şemʿiyem kūşe-i mey-ḫāneyi virmem felege Gülşen-i baġ-ı İremden baða yegdür vaṭanum
Tahmis/5
..-- /..--/..-
30
Tablo 10 (devamı) Yp
nr. Mahlas
Matla‘ beyti / bendi Makta‘ beyti / bendi Nazım şekli
/ birimi
Nazım türü
Vez. Açıklamalar
12b Raʿdî
Şevḳ-ı ḥüsnüðle umarım gül gibi ḫandān olam Seyr idüp şol serv-ḳaddüð dem-be-dem ḥayrān olam İrmişem ʿıyd-i viṣāle cān ile ḳurbān olam
Kim der idi bülbül-i şūrïdeveş nālān olam Bu ne ʿıyd olsun cihān ḫandān ben giryān olam İl terennüm eyleye ben gögsüm dögüp nālān olam
ʿIyd olsa Raʿdiyā ben ṣalunup ol yār ile Seyr iderdüm gülşeni serv-ḳad-i dildār ile Leb-be-leb iken çemende ol şeker güftār ile Şimdi uzaḳdan baḳar dil aġlayup bið zār ile Bu ne ʿıyd olsun cihān ḫandān ben giryān olam İl terennüm eyleye ben gögsüm dögüp nālān olam
Müseddes/5
- .--/-.-
Şiirin nazım şekli
başlıkta gazel
olarak geçmektedir.
13a Sânî
Ölürsem zaḫm-ı tïġ-ı ḫūn-feşān-ı şeh-süvārumla Ten-i mecrūḥumı yuð āb-ı çeşm-i cūybārumla Ser-i kūyında defn eyleð ki derd-i ʿaşḳ-ı yārumla Dem-i iḥyā-yı emvāt olıcaḳ feryād u zārumla Eger ḥaşr olmaz isem ol ḳıyāmet-ḳadd nigārumla Gezem maḥşerde gögsüm dögerek seng-i mezārumla
Der-i dār-ı şifā-yı yārda yatup bu dil-i ḫaste Vaṣıyet itmege yoḳ iḳtidārı ḳaldı dem-beste Devāt u kāġıd iḥżār eyleðüz ʿuşşāḳ-ı ser-meste Diyem derd-i dil-i taḳrïr idüp āheste āheste Eger ḥaşr olmaz isem ol ḳıyāmet-ḳadd nigārumla Gezem maḥşerde gögsüm dögerek seng-i mezārumla
Müseddes/4
.--- /.---/.---
13a Nazîfî
Gerçi kim ol şāh ben bir ʿāşıḳ-ı lāʾubāliyem Bendesiyem ṣıdḳ-ıla anuð muḥibb-i āliyem Ḳalb-i ṣāfï ṣūfiyem ġıll u ġışdan ḫāliyem Ṣanma ben sencileyin tāc u ḳabā ḥammāliyem Pā bürehne (…) ben baş açıḳ ʿabdāliyem
Tïġ-ı firḳatden Naẓïfï şerḥa şerḥa olsa ten Lāleveş ḳanlara ġarḳ olup boyansa bu beden Ben şehïd-i ʿaşḳ içün ḥācet degül hergiz kefen Çün ẕikr idüp diye ḳabrümde biten her çemen Pā bürehne (…) ben baş açıḳ ʿabdāliyem
Muhammes /5 - .--/-.- 13b Āzerî
Dimişidüð ki belākeşleri mi yād ideyüm Dil-i vïrānelerin luṭf-ıla ābād ideyüm Hicrime ṣabr ideni vaṣluma muʿtād ideyüm Der iken ʿaşḳum-ıla zār olanı şād ideyüm Bunca feryādum işitdüð dimedüð dād ideyüm Sen ki dād itmeyesin ben kime feryād ideyüm
Āzerïveş reh-i ʿaşḳunda olup efkende Seni terk eylemezem nitekim cānum tende ʿArż-ı ḥāl itmege yoḳ ġayrıya ḳudret bende Senüð iḥsānuða ḳalmışdı ümïdüm sende Bunca feryādum işitdüð dimedüð dād ideyüm Sen ki dād itmeyesin ben kime feryād ideyüm
Tesdis/6
..-- /..--/..-
13b ‗Azmî
Resm olaldan üstüme bu kārgāh-ı bï-sütūn Olmadım ālām-ı derd ü miḥnet-i ġamdan maṣūn Menzil-i maḳṣūdıma yoḳ n‘eyleyim bir reh-nümūn Yıldızum düşkün sitārem naḥs baḫtum bed-gūn Yār bï-pervā felek bï-raḥm gerdūn bï-sükūn Derd çoḳ dermān yoḳ düşmen ḳavï ṭāliʿ zebūn
Firḳat-i yār ile geçdi ʿAzmï eyyāmum benüm Ẓulmet-i ġamdan bir oldı ṣubḥıla şāmum benüm Kimse yād itmez ölürsem derd ile nāmum benüm Bilmezem yā Rab n‘ola āḫir ser-encāmum benüm Yār bï-pervā felek bï-raḥm gerdūn bï-sükūn Derd çoḳ dermān yoḳ düşmen ḳavï ṭāliʿ zebūn
Tesdis/5 - .--/-.- Karşılaştırma yapılan divanlarda bulunamamıştır. Bkz. 98 numaralı dipnot. 14a Fevrî
Baða yā Rab cihānda dimezem tāc-ı ḫilāfet vir Ne sulṭān-ı cihān ʿālem-gïr idüp külli riyāset vir Ne bir şāh-ı Süleymān-şāna destūr it vezāret vir Ne erbāb-ı menāṣıb gibi ʿizzet vir siyāset vir Cihānı ehline sevḳ eyle baða şevḳ u ḥālet vir Keŝāfet ḳalbe zeng itdikçe ṣayḳal ḳıl leṭāfet vir Kemāl u fażl u kūt-ı lā-yemūt ile saʿādet vir Dem-i āḫirde ïmān dünyede ṣabr u ḳanāʿat vir
İlāhï Fevrinüð itdigi ẕikr u āh ḥaḳḳı‘çün Yoluðda baş u cān viren gedā vü şāh ḥaḳḳı‘çün Müsemmā-yı maḳām-ı ḳurb olan dergāh ḥaḳḳı‘çün O dergāh içre olan sūz-ıla eyvāh ḥaḳḳı‘çün Ḫavāṣı ṭapuða irişdiren hem-rāh ḥaḳḳı‘çün O rāh içre bulunan fażl u ʿizz u cāh ḥaḳḳı‘çün Cemiʿ-i enbiyā-y-ile Resūlu‘llāh ḥaḳḳı‘çün Dem-i āḫirde ïmān dünyede ṣabr u ḳanāʿat vir
Müsemmen /5 Münâcât .--- /.---/.---
31
Tablo 10 (devamı) Yp
nr. Mahlas
Matla‘ beyti / bendi Makta‘ beyti / bendi Nazım şekli
/ birimi
Nazım türü
Vez. Açıklamalar
14b Beyânî
Ṭob idüp atdı felek ʿarṣa-i devrāna beni Dest-i çevgān-ı ḳażā ṣaldı bu meydāna beni Kimse yoḳdur ki varup aðlada yā[rā]na beni Kim bilür atmayalardı ḳatı yābāna beni Ṭaş ṭoġursaydı ṭoġurmaḳdan ise ana beni
Künc-i miḥnetde Beyānï günüm oldı şeb-i tār