Merkez Örgütlenmesi

sonrasındaki görev, sorumluluk ve hizmetin yerel yönetimin üstlenmesini sağlamak ve bu işlemleri koordine ve denetlemektir. Türkiye’de bütünleşik afet yönetimi kullanılmaya geçilmiştir (Törenci, 2015: 44).

2.3.1. 5902 Sayılı Yasa’da Afet Yönetim Yapılanması

Türkiye'deki afet yönetimi merkez örgütlenme ve taşra örgütlenmesinden oluşmaktadır.

2.3.1.1. Merkez Örgütlenmesi

Afet ve Acil Durum Yüksek Kurulu

AADYK; Afet ve acil durumlarıyla ilgili hazırlanan rapor, plan ve programları onaylamayla yetkilidir (5902 sayılı Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığının Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun: Madde 3/1).

Afet ve Acil Durum Koordinasyon Kurulu

AADKK; afet ve acil durumlarından önce hazırlık ve zarar azaltmayı, afet ve acil durumunda müdahale, afet ve acil durum sonrasında iyileştirme faaliyetlerini değerlendirip, bunlarla ilgili alınabilecek tedbirleri belirlemek, bu tedbirlerin uygulanmasını sağlayıp ve denetlemek, kurumlar ve sivil toplum kuruluşları arasında koordinasyonu sağlamaktır (5902 sayılı Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığının Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun: Madde 4/1).

Deprem Danışma Kurulu

Depremin oluşturduğu zararları azaltmak, depremden korunmayı sağlamak ve deprem sonrasındaki yapılabilecek çalışmalar için öneriler sunmak ve depremle alakalı araştırmalar yapmayı amaçlamaktadır (5902 sayılı Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığının Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun: Madde 5/1).

Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığı

5902 sayılı yasanını 6. Maddesine göre AFAD teşkilatlanmasının hizmet birimleri verilmiştir.

22

Şekil 2. 2. AFAD Teşkilat Şeması

Kaynak: https://www.afad.gov.tr/tr/2218/Teskilat-Semasi, 2019

AFAD Başkan’ın görevleri, yapılacak hizmeti afet yönetimi kurallarına uygun bir şekilde yürütmek; AADKK’nın toplanması için kurul başkanına önerilerde bulunarak, afet esnasında müdahalede koordinasyonu sağlamak ve bunları üst makama bildirmek, sivil savunma müdürlüklerinin görev yerlerine ilişkin kuruluşların koordinasyonunu sağlamak, iç denetleyici atamak, resmi ve özel kuruluşlarla ilişkilerini sağlamak, halkla ilişkiler ve basın ile çalışmalarını planlayıp ve yürütmek, yıllık çalışmaların raporlarını ve eylem planlarını hazırlayıp ve Başbakan ya da ilgili olduğu bakanlık kanalı ile verilmesi planlanan görevleri yerine getirmektir. Başkan, görevlerin sürdürülmesinde Başbakana karşı mesuldür (5902 sayılı Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığının Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun: Madde 7/1).

Planlama ve Zarar Azaltma Dairesi Başkanlığı’nın görevleri, Türkiye genelinde uygulanacak olan risk yönetimi, afet ve acil durum müdahale ve zarar azaltma planları yapmak ya da yaptırmak, olası afet bölgelerini tespit ederek önleyici tedbirler almak, zarara uğraması olası olan yerlerin plan, proje ve imar esaslarının belirlenmesi, ayni, maddi ve insani yardımların belirlenmesi, afet ve acil durumlarla ilgili halkı bilgilendirme, bilinçlendirme yapmak, ülkemizde ve diğer ülkelerde meydana gelen afet ve acil durum hakkında bilgi toplamak ve değerlendirmek (5902 sayılı Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığının Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun: Madde 8/1).

23

Müdahale Dairesi Başkanlığı’nın görevleri, afet ve acil durumlar sırasında sivil toplum, kamu ve özel kuruluşlar ve yabancı kuruluşlarla ilgili olan tüm kaynakları değerlendirip afet ya da acil durumun etkilerini gidermek için müdahale faaliyetlerini yürütmek, Başbakanlık AADYM’yi yönetmek, illerde AADYM’nin açılmasını ve yönetilmesini sağlamak arama, kurtarma ve itfaiye hizmetlerinde düzenleme yapmak, koruyucu ve kurtarıcı çalışmaları planlamak ve yürütmek, afet ve acil durumla ilgili verilen görevleri yürütmektir (5902 sayılı Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığının Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun: Madde 9/1).

İyileştirme Dairesi Başkanlığı’nın görevleri, afet ve acil durum sonrasında yaşamın normale dönmesi için önlemler almak, afet ve acil durum gerektiren bölgelerde geçici yerleşim yerleri oluşturmak, afete maruz kalmış kişilere yiyecek, içecek, tedavi, sosyal ve psikolojik hizmetler vermek, afete maruz olan bölgelerin plan, proje işlemleri ve bu bölgedeki hukuki işlemlerin yürütülmesi için diğer kamu kurum kuruluşları ile koordineyi sağlamak, yapılan işlemleri kontrol etmek, diğer ülkelerden gelen yardımları kabul etmek ve gerektiğinden diğer ülkelere yardım etmek, afete maruz kalan bölgedeki üniversiteler, sivil toplum kuruluşları, mahalli idareler, kamu kurum ve kuruluşları ile iş birliği yaparak afet sonrasında yeniden planlama ve iyileştirme planları yapmak, hazırlanan planlar AADYK’nın onayına sunmak, onaylandıktan sonra planların uygulanmasını sağlamak, uygulanan planlarda ilerlemeye ilişkin raporları hazırlamak, başkan tarafından verilen görevleri uygulamak (5902 sayılı Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığının Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun: Madde 10/1).

Sivil Savunma Dairesi Başkanlığı, kamu kurumları ve özel kuruluşlarla sivil savunma hizmetlerinde planlama yapmak, uygulamak ve denetlemek, ilk yardım ve acil kurtarma çalışmalarını planlama ve yürütme, seferberlik ve savaş zamanında ihtiyaç duyulacak sivil kaynakları belirleme, sivil savunma çalışmalarının halk tarafından desteklenmesini, halkın motivasyonunu yüksek tutmaya çalışmak, kimyasal, biyolojik, radyolojik ve nükleer tehlikelere karşı alınacak tedbirleri ve yapılacak çalışmaları belirleyip kurumlar arası koordinasyonu sağlamak (5902 sayılı Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığının Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun: Madde 11/1).

Deprem Daire Başkanlığı, depreme yönelik hazırlık, deprem risk yönetimi, müdahale, depremden dolayı zarara uğramış yerler ile zarara uğraması olası yerlerin plan, proje ve imar işlemlerini yürütmek, hazırlık, müdahale ve iyileştirme evrelerinde