Mağdur Hakları Bildirisi

21. Mağdur hakları bildirisinin amacı, haklarının ihlali sebebiyle şikâyette bulun-duğu başlangıç safhasında mağduru başvurabileceği hukuk yollarıyla tanıştırmaktır. Bu bildiri ayrıca polisin ve yargı makamlarının mağdurla ilgili ödevlerinin de çerçeve-sini çizmektedir:

(a) Polis memuru kendisini ismen ve sicil numarasını bildirmek suretiyle tanıtmalı ve mağdurla, anlayabileceği bir dil kullanarak iletişim kurmalıdır. Yasa, ev içi şiddet mağdurunu, şayet kendisine yönelik olarak bir suç işlendiği iddia ediliyorsa, polis me-murunun şüpheliyi ya derhal gözaltına almak ya evi terk etmeye ikna etmek ya da ev-den uzaklaştırmak zorunda olduğu yönünde bilgilendirmesini şart koşmaktadır;

(b) Polis memuru, yaralarıyla ilgilenilmesi için mağduru arabayla bir sağlık mer-kezine götürmeli ya da ulaşım aracı bulmakta ona yardım etmelidir;

(c) Eğer mağdur ikametgâhını terk etmek istiyorsa, polis memuru güvenli bir yer ya da sığınma evine ulaşım aracı bulmakta ona yardım etmelidir;

(d) Polis memuru, mağdurun ve onun bakmakla yükümlü olduğu kişilerin güven-de olmalarını sağlamak için tüm makul tedbirleri almalıdır;

(e) Polis memuru, mağdura, anlayabildiği dilde kaleme alınmış ve başvurabileceği yasal yolları gösteren yazılı bir bildiri sunmalıdır. Bu bildiride şu hususlar yer almalıdır:

(i) Yasa, mağdurun mahkemeden tek taraflı bir kısıtlama tedbiri kararı ve/veya mağdura, mağdurun bakmakla yükümlü olduğu kişilere, evindeki herhangi bir kişiye ya da yardım ve sığınma talep ettiği bir kişiye karşı daha fazla kötü muamelede bulu-nulmasını yasaklayan bir emir talebinde bulunabilmesine imkân sağlar;

(ii) Kısıtlama tedbiri ve/veya mahkeme emri mağdurun mallarını ya da ortak malları imhadan korumalıdır;

(iii) Kısıtlama tedbiri failin haneyi boşaltmasını emredebilir;

(iv) Gece, hafta sonu ya da resmi tatil günlerinde vuku bulan şiddet olayların-da, mağdur nöbetçi hakimi çağırmak suretiyle kısıtlama tedbiri kararı alabileceği acil yardım tedbirlerinden haberdar edilmelidir;

(v) Mağdur, tek taraflı bir kısıtlama tedbiri kararı ya da mahkeme emri çıkart-mak için avukat tutçıkart-mak zorunda değildir;

(vi) Mahkeme kalemleri, tek taraflı kısıtlama tedbiri kararı ya da mahkeme em-ri talebinde bulunmak isteyen kimselere formlar ve yasal olmayan yardımda bulunma-lıdırlar. Bir mahkeme emri çıkartabilmesi için, mağdura, öngörülen bölgedeki/yargı yerindeki mahkemeye başvurması yönünde tavsiyede bulunulması gerekir;

(vii) Polis, tek taraflı kısıtlama tedbirini faile bildirir. D. Ev İçi Şiddet Raporu

22. Tutanağın bir kısmını oluşturacak olan ev içi şiddet raporunu hazırlamak, ev içi şiddet ihbarına yanıt veren polis memurunun ödevidir. Bu rapor Adalet Bakanlığı ve (uygulanabilir hallerde) aile mahkemesi tarafından değerlendirilmelidir.

23. Ev içi şiddet raporu emniyet müdürü tarafından öngörülen bir forma kayde-dilmelidir. Bu rapor aşağıdaki hususları içermelidir, ancak kapsamı bu hususlarla sı-nırlı değildir:

(a) Tarafların ilişkisi; (b) Tarafların cinsiyeti;

(c) Tarafların mesleki ve eğitim seviyelerine ilişkin bilgi; (d) Şikâyetin alındığı tarih ve zaman;

(e) Polis memurunun şikâyetle ilgili soruşturmayı başlattığı zaman;

(f) Çocukların dahil olup olmadığı ve ev içi şiddetin çocukların önünde yaşanıp yaşanmadığı;

(g) Kötü muamelenin biçimi ve kapsamı; (h) Kullanılan silahların sayısı ve türü;

(i) Polis memuru tarafından dosyaya ilişkin olarak harcanan zaman ve atılan adımlar;

(j) Taraflara ilişkin olarak çıkartılan emrin yürürlük tarihi ve şartları;

(k) İddia konusu edilen ev içi şiddet olayını doğuran tüm koşulların tam analizinin yapılabilmesi için gerekli diğer veriler.

24. Ev içi şiddet raporlarından toplanan tüm verilerin derlenerek her yıl Adalet Bakanlığına/Kadından Sorumlu Bakanlığa ve Parlamentoya sunulması görevi emniyet müdürüne aittir.

25. Bu yıllık rapor aşağıdaki hususları içermelidir, ancak kapsamı bu hususlarla sınırlı değildir:

(a) Toplam rapor sayısı;

(b) Her bir cinsiyete mensup mağdurlar tarafından oluşturulan rapor sayısı; (c) Hakkında soruşturma yürütülen rapor sayısı;

(d) Her bir rapora yanıt vermek için harcanan ortalama zaman süresi;

(e) Gözaltı sayıları da dahil olmak üzere, dosyaların sonuca bağlanmasında kulla-nılan polis tedbirlerinin biçimi.

IV. Yargı Makamlarının Ödevleri A. Tek Taraflı Geçici Kısıtlama Tedbiri

26. Tek taraflı bir tedbir kararı, failin mahkeme huzuruna çıkmamayı tercih ettiği ya da saklanıyor olması sebebiyle kendisine mahkemeden çağrı yapılamadığı durum-larda şiddet mağdurunun başvurusu üzerine çıkartılır. Tek taraflı tedbir kararı, daha fazla şiddette bulunulmamasını sağlamak ve/veya kötü muamelede bulunan kişinin/ davalının, mağdurun/davacının ortak hane de dahil olmak üzere temel malları kullan-masını zorlaştırkullan-masını engellemek amacıyla çıkartılan bir ihtiyati tedbir kararını da içerebilir.

27. Şiddet mağdurunun yanı sıra, daha başka kişilerin de kısıtlama tedbiri için başvuruda bulunabilmesi tavsiye edilmektedir. Mağdurun yargı sistemine erişiminin bulunmadığı durumlar olabileceği göz önünde bulundurulmalıdır. Ayrıca, tanıkların ya da mağdura yardımda bulunan kişilerin de şiddet görme tehlikesi altında buluna-bileceği de göz önünde bulundurulmalıdır.

28. Mağdurun hayatına, sağlığına ve mutluluğuna yönelmiş ciddi bir tehlikenin mevcut olduğu ve mağdurun mahkeme emri çıkartılana dek güvende olmasının pek de mümkün olmadığı hallerde, mağdur/davacı, bir akraba ya da sosyal yardım uzmanı, şid-detin vuku bulduğu 24 saat içerisinde faile karşı çıkartılacak tek taraflı geçici bir kısıtla-ma tedbiri gibi bir acil yardım tedbiri çıkartılkısıtla-ması için yetkili bir hakime başvurabilir.

29. Tek taraflı geçici kısıtlama tedbiri: (i) Faili haneyi boşaltmaya zorlayabilir;

(ii) Failin, bakmakla yükümlü olunan çocuklara erişimini düzenleyebilir;

(iii) Failin mağdurla iş yerinde ya da mağdurun sıklıkla gittiği diğer yerlerde tema-sını yasaklayabilir;

(iv) Faili mağdurun sağlıkla ilgili masraflarını ödemeye zorlayabilir;

(v) Ortak malların tek taraflı bir muamele ile elden çıkarılmasını kısıtlayabilir; (vi) Failin kısıtlama tedbirine aykırı hareket etmesi halinde tutuklanabileceği ve aleyhinde suç isnadında bulunulabileceği yönünde mağduru ve faili bilgilendirebilir;

(vii) Ev içi şiddet mevzuatı uyarınca bir kısıtlama tedbirine başvurup başvurmadı-ğına bakılmaksızın, fail aleyhine bir suç duyurusu kaydı alması için savcıdan talepte bulunabileceği yönünde mağduru bilgilendirebilir;

(viii) Ev içi şiddet mevzuatı uyarınca bir kısıtlama tedbirine başvurup başvurmadı-ğına ve cezai kovuşturma talebinde bulunup bulunmadıbaşvurmadı-ğına bakılmaksızın, bir hukuk davası açabileceği ve boşanma, ayrılık, maddi ve manevi tazminat talebinde bulunabi-leceği yönünde mağduru bilgilendirebilir;

(xi) Tarafların her birinden, herhangi bir hukuk davasında, çocuk mahkemesinde süren bir yargılamada ve/veya taraflardan birinin dahil olduğu bir ceza yargılamasın-da bir koruma tedbiri için yapılan her işlemi mahkemeye bildirme yönünde devam eden görevini yerine getirmesini talep edebilir.

30. Acil yardım tedbiri, bir mahkeme emri çıkartılana dek, ancak tek taraflı geçi-ci kısıtlama tedbirinin çıkartılmasından sonra 10 günü aşmayacak şekilde yürürlükte kalacak olan tek taraflı bir geçici kısıtlama tedbirini içerir.

31. Davacı şu hususlarda bilgilendirilmelidir:

(a) Ev içi şiddet mevzuatı uyarınca bir kısıtlama tedbirine başvurup başvurmadığı-na bakılmaksızın, şiddetten daha fazla korunmak için bir mahkeme emri ya da bu mahkeme emrinin yenilenmesi talebinde bulunabileceği ve/veya fail aleyhine bir suç duyurusu kaydı alması için savcıya başvurabileceği yönünde;

(b) Tek taraflı kısıtlama tedbiri talebinde bulunmasının, ayrılık, boşanma ya da zararların tazmini için dava açma hakkı gibi diğer hukuk yollarına erişimini hiçbir şe-kilde etkilemeyeceği yönünde;

(c) Failin, davacıyı 24 saat önceden haberdar etmek kaydıyla, geçici kısıtlama ted-birinin kaldırılması ya da değiştirilmesi talebinde bulunabileceği yönünde.

32. Tek taraflı kısıtlama tedbirine uymamak, mahkemeye saygısızlıkta bulunma suçuyla cezai kovuşturmaya uğramakla, para ve hapis cezasıyla sonuçlanmalıdır.