Raj ve Sreenivasan, 2014 yılında yaptıkları çalışmada giysi konforunun estetik konfor, termo-psikolojik konfor ve hissetmeye bağlı konfor olmak üzere 3 ana katogeride sınıflandırılabileceğini belirtmiştir. Estetik konforun subjektif değerlendirmeye ve modaya bağlı olduğu belirtilmiştir. Termo-psikolojik konfor çevre ve kişi arasındaki termal dengeye, termal dengenin ise kumaşın geçirgenliğine (ısı, hava ve su buharı) bağlı olduğu belirtilmektedir. Hissetmeye bağlı konforda ise önemli olan parametrenin materyalin tutumu olarak belirtilirken, tutumu etkileyen en önemli parametrenin kumaşın sürtünme özelliği olduğu ifade edilmiştir [9-13].
2 farklı büküm değerine sahip olan 3 farklı pamuk ipliğinden üretilmiş tek kat ve çift kat bezayağı kumaşlardan elde edilen kumaşlar ile çalışılmıştır. Lif inceliğinin, iplik numarasının, büküm sayısının, tek kat ve çift kat (twill) dokumanın düşük kuvvet mekaniksel özelliklere dolayısı ile birincil ve toplam tutum değerleri (KES-FB sistemi ile ölçülmüş) üzerine etkisi incelenmiştir. Belirtilen parametrelerin termo-psikolojik özellikleri üzerinde etkisi incelemek için hava, su buharı ve ısı transferi özellikleri incelenmiştir. Yapılan testler sonucu en önemli parametrenin iplik numarası olduğu belirtilmiştir [11].
Kumaşların termal özelliklerinin materyalin lif özelliklerine (yoğunluk vb.), iplik özelliklerine (incelik, büküm vb.), kumaş özelliklerine (doku tipi, sıkıştırılabilirlik, geçirgenlik vb.) ve çevresel faktörlere (nem, sıcaklık vb.) bağlı olduğu belirtilmektedir [10].
Stanković ve ark. doğal ve rejenere selüloz liflerin termal özelliklerini yeni bir yöntem test yöntemi ile belirlemişlerdir. Termal özelliklerine kumaşların kapilar özelliklerine ve kumaş içerisindeki boşlukların dağılımına bağlı olduğu belirtilmiştir [14].
Çil ve ark. pamuk ve pamuk/akrilik kumaşların su buharı geçirgenliği, ıslanma ve kuruma davranışlarına bağlı olarak konfor özelliklerini değerlendirmiştir [15].
2015 yılında yapılan bir çalışmada, çorapların sıvı absorblama kapasiteleri, su buharı geçirgenlikleri-dirençleri ve ısıl dayanımları üzerine lif tipinin (ince yün, orta kalınlıkta yün ve akrilik), iplik tipi (yüksek bükümlü, düşük bükümlü ve tek kat) ve kumaş
yapısının (süprem, yarım havlu, havlu) etksi incelenmiştir. Kumaş yapısının etkisinin oldukça yüksek olduğu bulunmuştur. Havlu şeklindeki çorapların en iyi özelliklere sahip olduğu da belirlenmiştir [16].
Viloft, düz (yassı) enine kesite ve girintili-çıkıntılı bir yüzeye sahip olan rejenere selüloz lifidir. Bu özelliği sayesinde iplik içerisinde hava boşlukları meydana gelir ve kumaşın termal özellikleri iyileşir. Bu lifler pamuk veya poliester karışımlı olarak iç giyim, çorap ve por giysilerinde tercih edilmektedir. 2013 yılında yapılan çalışmada viloft/pamuk ve viloft/poliester örme kumaşların konfor özellikleri incelenmiştir. Sonuç olarak viloft oranı yüksek olan kumaşların termal özelliklerinin daha iyi olduğu görülmüştür [17].
Behera ve ark. iplik üretim şeklinin konfor özelliklerine ilişkisini incelemiş ve open-end iplik eğirmenin termal özelliklerini olumlu yönde etkilerken twill kumaşlarda daha iyi termel değerler elde edilmiştir [18].
1x1 rib kumaşların termal özellikleri üzerine iplik numarası ve bükümünün etkisi detaylı olarak incelenmiştir. İplik büküm ve numara artışının termal direnci azalttığı su buharı geçirgenliğini azalttığı belirtilmiştir [19].
Majumdar ve ark. pamuk ve bambu ipliklerin numarasının konfor üzerine etkisini incelemiştir [20].
Farklı nem oranlarına sahip pamuk, poliester, modal ve akrilik örme kumaşlarda yapılan bir çalışmada kumaşların ısıl özelliklerinin nem oranına bağlı olduğu, kumaşın nem oranının artması ile kumaşın ısıl özelliklerinde değişme olduğu, ısıl direncinde azalma olduğu belirlenmiştir. Yapılan çalışmada lifin özgül ısısı, lif yoğunluğu, kumaş kalınlığı ve ilmek yoğunluğunun kumaş ısıl direnci için önemli olduğu ve kumaşların nem oranlarına bağlı olarak ısıl dirençlerin tahminlenebileceği de belirlenmiştir [21].
Son dönemde spor giysilerinde kullanımı artan yün, spor giysilerinde en çok kullanılan poliester ve yeni nesil elyaf olarak bambu lifleri kullanılarak konfor özellikleri iyi olan spor giysileri üretilmiştir. Bambu liflerinin hem çevre dostu hem de ekolojik olması tercih sebebi olarak gösterilmiştir [22].
Pamuklu dokuma kumaşlarda kopma mukavemeti üzerine örgü türünün etkisinin daha fazla olduğu belirlenmiştir [23].
%100 pamuklu bezayağı örgü kumaşlarda kopma, yırtılma ve aşınma mukavemeti üzerine bir araştırma yapılmış ve iplik numarası, büküm, iplik mukavemeti, düzgünsüzlük
ve tüylülüğün kumaş kopma mukavemetini önemli derecede etkilediği bildirilmiştir. Bu parametrelerden en az aşınma mukavemetinin etkilendiği bildirilmiştir [24].
Lif özelliklerinin pamuklu ring ipliklerinin özelliklerine etkisi incelenmiştir [25]. 2005 yılında yapılan çalışmada, dokuma kumaşların yırtılma mukavemetine etki eden faktörleri incelemişlerdir. Kullanım yerine uygun kumaş parametrelerinin belirlenmesi hedeflenmiştir. Elde edilen sonuçlara göre, iplik mukavemetinin yüksek olması ve atkı/çözgü sıklıklarının, doku türünün, kumaşa uygulanacak terbiye işlemlerinin, tahmin edilen yırtılma mukavemetine göre seçilmesi gerektiği bildirilmiştir [26].
Havlu kumaşın hav çözgü iplik numarası, zemin çözgü iplik numarası, atkı iplik numarası, gramaj, atkı sıklığı, çözgü sıklığı, hav yüksekliği, atkı krimpi, zemin çözgü krimpi, yumuşaklık, hidrofilite, atkıve çözgü kopma mukavemetleri gibi fiziksel ve performans özelliklerini deneysel olarak belirlenmiştir. Belirlenen fiziksel özelliklerden faydalanarak yumuşaklık, hidrofilite ve kopma mukavemeti gibi performans özelliklerinin tahmin etmek için istatistiksel değerlendirmeler yapılmış ve havlu kumaşların performans özelliklerinde kullanılmak üzere önemli eşitlikler elde etmiştir [27].
2007 yılında yapılan doktora çalışmasında pamuklu dokuma kumaşlarda, seçilmiş fiziksel ve performans özelliklerinin belirlenmesi ve üretim öncesi tahminlenmesine yönelik eşitliklerin oluşturulması hedeflenmiştir. İncelenen özellikler atkı-çözgü sıklığı, gramaj, örgü raporu, kumaş kalınlığı, kumaş yırtılma ve kopma mukavemeti, boncuklanma, yıkama ve buhar sonrası boyut değişimi, aşınma ile kütle kaybı olarak belirlenmiş ve deneysel çalışmalar K-S testi, Runs testi, regresyon analizi, korelasyon analizi gibi istatistiksel analiz teknikleri ile değerlendirilmiştir [28].
Çeşitli denim kumaşların fiziksel ve konfor özelliklerinin belirlenmesi için 2013 yılında bir çalışma yapılmıştır [29]. Çalışmada pamuk, pamuk-polyester ve pamuk-elastan karışımlı kumaşlar kullanılmıştır. Kıstas olarak kullanılan parametreler ise kumaşların apreli rijit olması, yıkanmış olması, kumaş kalınlığı, kumaş yoğunluğu, iplik numarası ve lif içeriği gibi parametrelerdir.
Numunelerde konfor özelliklerinin belirlenmesi için su buharı geçirgenliği, hava geçirgenliği, sıvı transferi, kuruma hızı ve temas açısı ölçümleri; fiziksel performansını belirlenmesi için kopma mukavemeti, yırtılma mukavemeti, aşınma dayanımı ve boyutsal değişim testleri yapılmıştır. Test grupları ise yıkama yapılmış ve yapılmamış olacak şekilde belirlenmiştir.
Yapılan testler sonucu lif içeriğinin denim kumaş konfor özelliklerini etkilediği belirlenmiştir. Karışım kumaşların su buharı geçirgenliklerinin % 100 pamuklu kumaşlardan daha iyi olurken oran artışının geçirgenliği olumlu yönde etkilediği belirtilmektedir. Kumaşlardaki apre miktarı arttıkça beklenen bir sonuç olarak geçirgenliğin azaldığı gözlenmiştir. Bununla birlikte kumaşların kuruma davranışı da bu değerlere paralel olduğu görülmüştür.
Kurumanın daha hızlı olduğu kumaşlarda temas açısı değerlerinin daha düşük olduğu belirlenmiştir. Kumaşların transfer ve dikey kılcal ıslanma özellikleri ve temas açısı değerleriyle elde edilen ıslanma sonuçlarının birbir ile ters orantılı olduğu belirtilmiştir.
Yüksek miktarda apre verilmiş kumaşların kılcal ıslanmaları daha az olurken temas açısı ölçümleri daha iyi sonuçlar vermiştir.
Kumaşların ıslanma davranışlarının lif karışım oranlarına, iplik numaralarından ve numunelerin daha önce bir yıkama işlemi görüp görmediğinden etkilenmektedir.
Diğer taraftan iplik numarasındaki değişimin kalite ve konfor özelliklerine etkileri incelenmiş ve % 100 pamuklu kumaşlarda iplik numarası azaldıkça kumaşların daha iyi su buharı geçirgenliği ve daha iyi kuruma özelliği gösterdiği belirtilmiştir. Bu sonuçlardan hareket ile denim kumaşlarda iplik numarası düşük olan ipliklerin kullanılmasının uygun olacağı belirtilmiştir.
Hava geçirgenliğinde ise test kumaşları arasında önemli bir fark görülmemiştir. Pamuk-polyester ve pamuk-elastan karışımlı kumaşların kopma mukavemeti, yırtılma mukavemeti ve aşınma değerlerinin iyi olduğu bu sonuçları yıkanmış kumaşlar ile karşılaştırıldığında ise yıkama sonunda konfor özelliklerinin iyileştiği, mukavemetinde düşme olduğu belirtilmiştir.
Pamuk-polyester ve pamuk-elastan karışımlı kumaşların aşınma dayanımı testi sonuçları % 100 pamuklu kumaşların sonuçlarına göre daha iyidir. Bu değerlendirme ile denim kumaşların kalite özelliklerinde aşınma parametresinin önemi ortaya çıkmaktadır.
Çalışmada vurgulanan önemli bir husus ise, apre ve yıkama işlemlerinden sonra yapısal ve fiziksel dayanımlarında kayıplar meydana gelmesidir [29].
2007 yılında yapılan çalışmada lif içeriği, iplik numarası, kumaş sıklığı ve yıkamanın kumaş konforu üzerine etkisi incelenirken; kumaşların su buharı geçirgenliği, kılcal ıslanma kabiliyetleri ve kuruma davranışlarını konfor değerlendirilmesi için kullanılmıştır. Kumaşların fiziksel performans özellikleri olan nem kazanımı, boyutsal
değişim, aşınma dayanımı, patlama mukavemeti ve boncuklanma eğilimleri de incelenmiştir.
Deneysel çalışmanın sonucunda yıkama sonucu kumaşların su buharı geçirgenliği ve kılcal ıslanma özellikleri üzerinde arttırıcı bir etki göstermiştir. Kumaşların transfer ve dikey kılcal ıslanma yetenekleri nispeten kalın ipliklerin kullanılmasıyla artarken, kuruma hızları daha ince ipliklerin kullanımıyla artmaktadır. Diğer taraftan, incelenen kumaşların transfer ve boyuna kılcal ıslanma yetenekleri iplikteki akrilik lifi oranı arttıkça iyileşirken subuharı geçiş hızları azalmaktadır. Kuruma hızı ise lif içeriğinden etkilenmemektedir. Ayrıca pamuk-akrilik karışımlı kumaşların fiziksel performanslarının, genel olarak, %100 pamuk ve %100 akrilik kumaşların fiziksel performans değerleri arasında olmuştur [30].