5. ÖZET TARTI MA ve ÖNER LER
5.3 Öneriler
5.3.2 leri Ara rmalara Yönelik Öneriler
1. 1. S fa ba layan az gören ö renciler okuma yazma araçlar na ilk karar verme sürecinde de erlendirilip, var olan durum ile olmas gereken durum saptanabilir.
2. Az gören tan alm fakat okuma yazma arac olarak kabartma alfabeyi kullanan ö renciler için uygulanabilir.
3. Hem bas materyali, hem de kabartma alfabeyi kullanan az gören rencilerin kulland klar okuma yazma araçlar n verimlili i kar la labilir.
4. Sadece bas materyal kullanan ile bas materyalle optik, optik olmayan ve elektronik yard mc lar kullanan ö rencilerin okuma yazma araçlar n verimlili i kar la labilir.
5. Kayna rma e itim ortam nda bulunan az gören ö renciler ile görme engelliler ilkö retim okullar na devam eden görme engelli ö renciler okuma yazma araçlar verimli kullanma aç ndan kar la labilir.
6. Okuma h dü ük az gören ö rencilere okuma h art çal malar yap larak sonuçlar tart labilir.
7. Okuma yazma arac n seçiminde yap lan de erlendirmelere ili kin kan t temelli çal malar yap labilir.
KAYNAKÇA
Anthony, T.L. (2000). Performing a Functional Low Vision Assessment In F.M. D’Andrea and C.Farrenkopf (Eds.), Looking to Learn Promoting Literacy for Students With Low Vision (pp. 32-83). New York: AFB Press.
Armbruster, B.B.; Anderson, T.H. and Ostertag, J. (1987). Does Text Structere/Summarization Instruction Facilitate Learning From Expository Text?. Reading Research Quarterly, 22 (3), 331-346
Arya S.K., Kalia, A.,Pant, K. and Sood, S. (2010). Low Vision Devices. Clinical Practice, 2(3), 74-77.
Corn, A.L., Wall, R., Jose, R., Bell, J., Wilcox, K., and Perez, A. (2002 May ). An Inital Study of Reading and Comprehension Rates for Students Who Received Optical Devices. Journal Of Visual mpairment & Blinds, 96 (5), 322-334.
Corn, A.L. and Koenig, A.J. (1996). Perspectives on Low Vision In Corn, A.L. and Koenig, A.J. (Eds.), Foundations of Low Vision: Clinical and Functional Perpectives, (pp 3-68). New York: AFB Press.
Erden, G., Kurdo lu, F., Uslu, R. (2002). lkö retim Okullar na Devam Eden Türk Çocuklar n f Düzeylerine Göre Okuma H Ve Yaz m Hatalar Normlar n Geli tirilmesi. Türk Psikiyatri Dergisi.13 (1), 5-13.
Erin, J.N. and Paul, B. (1996). Functional Vision Assessment and Instruction of Children and Youths in Academic Programs. In Corn, A.L. and Koenig, A.J. (Eds.), Foundations of Low Vision: Clinical and Functional Perpectives, (pp 185-220). New York: AFB Press
Holbrook, M.C., Koenig, A.J., and Rex, E. J. (2010). Instruction of Literacy Skills to Children and Youths with Low Vision. In A.L. Corn, and A.J Koenig,. (Eds.), Foundations of Low Vision: Clinical and Functional Perpectives, (pp 484-526) (Second edition). New York: AFB Press
Holbrook, M.C. (2009). Supporting Students’Literacy Through Data-Driven Decision-Making and Ongoing Assessment of Achievement. Journal Of Visual Impairment & Blinds, 133-136.
Jose, R.T. (1989). Treatment Options. In R.T. Jose (Ed.), Understanding Low Vision (pp. 211- 250). New York: American Foundation for the Blind.
Jose, R.T. (1992). Low Vision Services. In A.L. Orr (Ed.), Vision and Aging: Crossroads for Service Delivery (pp. 209-232). New York: American Foundation for the Blind.
Karg n, T. (2007) E itsel De erlendirme ve Bireyselle tirilmi E itim Program Haz rlama Süreci. Ankara Üniversitesi E itim Bilimleri Fakültesi Özel E itim Dergisi, 8 (1), 1-13.
Koenig, A.J. (1996). Selecting of Learning and Literacy Media for Children and Youths with Low Vision. In Corn, A.L. and Koenig, A.J. (Eds.), Foundations of Low Vision: Clinical and Functional Perpectives, (pp 246-279). New York: AFB Press
Koenig, A.J. (1996). Growing into Literacy. In M. C. Holbrook. (Ed.), Children With Visual Impairments: A Parents’ Guide, (pp 227-258). Maryland: Woodbine House
Koenig, A.J. (1995). Continuing Assessment Selection of. Appropriate Print Media for Students with Low Vision., In A.J. Koenig and M.C. Holbrook (Eds.), Learning Media Assesment (pp. 111-142). Austin: Texas School for the Blind and Visually Impaired.
Koenig, A.J. and Holbrook, M.C. (Eds.) (1995). Learning Media Assessment. Austin: Texas School for the Blind and Visually Impaired.
Kuruday lu, M. (2011). Zihinsel ve Fiziksel Bir Süreç Olarak Okuma. Gazi E itim Fakültesi Dergisi,31 (1), 15-29.
Kurt, M. (2008). Ders Kitaplar nda Yer Alan ve Yeniden Yap land lm Metinlerin Az Gören, Kör Ve Görme Yetersizli inden Etkilenmemi Ö rencilerin Okudu unu Anlama Düzeyleri Üzerinde Farkl la an Etkilili i. Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi E itim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
Levack, N. (1991). Low Vision a Resource Guide with Adaptations for Students with Visual Impairments (1. Bask ). Austin: Texas School for the Blind and Visually mpaired.
Lusk, K. E., Corn, A. L. (2006 Ekim). Learning And Using Print And Braille: A Study Of Dual-Media Learners, Part 1. Journal of Visual Impairment & Blindness. 100 (10) 606–619.
Lusk, K. E., Corn, A. L. (2006 Kas m). Learning And Using Print And Braille: A Study Of Dual -Media Learners, Part 2. Journal of Visual Impairment & Blindness. 100 (11) 653–665.
Lussenhop, K., Corn, A. L. (2002). Comparative Studies Of The Reading Performance Of Students With Low Vision. RE:view. 34 (2)57
M.E.B. Komisyon. (1991). Braille Kabartma Yaz K lavuzu, stanbul: M.E.B. Bas m Evi.
Omar, R., Mohammed, Z. (2005). Relationship Between Vision And Reading Performance Among Low Vision Students. International Congress Series, 1282, 679-683
Özyürek, M. (2010). Bireyselle tirilmi E itim Program Geli tirme ve Temelleri. (7. Bask ). Ankara: Kök Yay nc k.
Pogrund, R.L., Fazzi, D.I. and Lampert, C.S. (1996). Erken Çocukluk Döneminde Görme Bozuklu u Olan Çocuklar (Çev. N. Varol). Ankara: Karatepe Yay nlar (Eserin orjinali 1992’de yay mland ).
Schiman, M., Schiman, M. and Whittaker, S.G. (2007). Low Vision Rehabilitation: A Practical Guide for Occupational Thrapists, New Jersey: Slack Incorporated.
Smith, J., (1999).The Effects Of Practice On The Reading Rate, Accuracy, Duration, And Visual Fatique of Students With Low Vision When Accessing Standart Size Print With Optical Devices. Doctoral dissertation. The University Arizona. USA.
Tekin, E. & K rcaali- ftar, G. (2001). Özel E itimde Yanl z Ö retim Yöntemleri. Ankara: Nobel Yay n Da m.
Temur, T. (2002). lkö retim 5. S f Ders Kitaplar nda Bulunan Metinler le Ö renci
Kompozisyonlar n Okunabilirlik Düzeyleri Aç ndan Kar la lmas . Yüksek
Tuncer, A. T. (1994). Görme Engelli Ö rencilere Basamak De eri ve Eldeli Toplama retiminde Basamakl Ö retim Yöntemiyle Sunulan Bireyselle tirilmi Ö retim Yönteminin Etkilili i. Yay mlanmam Doktora Tezi, Gazi Üniversitesi E itim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
Tuncer, A. T., (2003). Görme Yetersizli i Olan Çocuklar., A. Ataman, (Editör). Özel E itime Giri , Ankara: Gündüz E itim ve Yay nc k, ss. 293-311.
Wilkinson, M. E., Trantham C. S., Koenig.A. J. (2001). Achieving Functional Literacy For Children With Visual Impairments. Visual Impairment Research. 3(2) s 85-95
Zimmerman, G.J. (1996). Optics and Low Vision Devices. In A.L. Corn and A.J. Konig (Eds.), Foundation of Low Vision: Clinical and Functional Perspectives (pp. 115-142). New York: AFB Press.
Az gören, (2010). http://orgm.meb.gov.tr/OzelEgitim/gormeeng.htm adresinden 09.09.2010 tarihinde al nm r.
Kitchel, J.E. (2012) http://www.aph.org/edresearch/lpguide.htm adresinden 04.04.2012 tarihinde al nm r.
MEB, (2011) htpp://orgm.meb.gov.tr.
Ö.E.H.Y., (2006).
http://orgm.meb.gov.tr/Mevzuat/ozel_yon_SON/Ozel_Egitim_Hizmetleri_Yonetmeligi _son.pdf adresinden 22.08.2010 tarihinde al nm r.
Saraç, Ö., Gürdal, C., Bilkay, H., Gökmen, S. A., Takmaz, T. ve Can, . (2010). http://www.oftalmoloji.org/tr/makale/316/28/Tam-Metin adresinden 23.04.2012 tarihinde al nm r.
Who Low Vision (2011) http://www.paho.org/english/Hsp/HSO/doc239.pdf adresinden 04.11.2011 tarihinde al nm r.
EKLER
EK-1 Okuma Yazma Arac De erlendirme Formu………...92
EK-2 Ara rmada Kullan lan Metinlerin Milli E itim Bakanl Müfredat nda Yer Alan Kazan mlar ve Ara rmac Taraf ndan Haz rlanan Amaçlar
Ek-2a Milli E itim Bakanl lkö retim 4. S f Müfredat nda Yer Alan “Ses Nedir?” Konusu ile lgili Kazan mlar………...95 Ek-2b “Ses Nedir?”Konusunun çeri ini Belirlemek için Haz rlanan Amaçlar...96 Ek-2c Milli E itim Bakanl lkö retim 4. S f Müfredat nda Yer Alan “Hava Kirlili i” Konusu ile lgili Kazan mlar………97 Ek-2d Ara rmac Taraf ndan “Hava Kirlili i” Konusunun çeri ini Belirlemek için Haz rlanan Amaçlar……….98 Ek-2e Milli E itim Bakanl lkö retim 4. S f Müfredat nda Yer Alan “Ses Kayna ” Konusu ile lgili Kazan mlar………..99 Ek-2f “Ses Kayna ” Konusunun çeri ini Belirlemek için Haz rlanan Amaçlar………..100 Ek-2g Milli E itim Bakanl lkö retim 5. S f Müfredat nda Yer Alan “D lama Yoluyla Bo alt m Yapan Bo alt m Sistemi” Konusu ile lgili Kazan mlar……….101 Ek-2h “D lama Yoluyla Bo alt m Yapan Bo alt m Sistemi” Konusunun
çeri ini Belirlemek için Haz rlanan Amaçlar………..102 Ek-2 Milli E itim Bakanl lkö retim 5. S f Müfredat nda Yer Alan “Omurgal Hayvanlar” Konusu ile lgili Kazan mlar………103 Ek-2i Ara rmac Taraf ndan “Omurgal Hayvanlar” Konusunun çeri ini Belirlemek için Haz rlanan Amaçlar……….104
Ek-2j Milli E itim Bakanl lkö retim 5. S f Müfredat nda Yer Alan “Terleme Yoluyla Bo alt m Yapan Bo alt m Sistemi” Konusu ile lgili Kazan mlar………...106 Ek-2k Ara rmac Taraf ndan “Terleme Yoluyla Bo alt m Yapan Bo alt m Sistemi” Konusunun çeri ini Belirlemek için Haz rlanan Amaçlar………….107 EK-3 Ara rmada Kullan lan Yap land lm Metin ve Öyküler
EK-3a lkö retim 4. S f “Ses Nedir?” Konusu Yap land lm Metin……..108 EK-3b lkö retim 4. S f “Hava Kirlili i” Konusu Yap land lm Metin…109 EK-3c lkö retim 4. S f “Ses Kayna ” Konusu Yap land lm Metin…..110 EK-3d lkö retim 4. S f “ ki Kurba a” Öyküsü.………...111 EK-3e lkö retim 4. S f “ yi Kalpli Sa r Adam” Öyküsü………...112 EK-3f lkö retim 4. S f “Kar ve Can” Öyküsü………...113
EK-3g lkö retim 5. S f “D lama Yoluyla Bo alt m Yapan Bo alt m Sistemi” Konusu Yap land lm Metin………...114 EK-3h lkö retim 5. S f “Omurgal Hayvanlar” Konusu Yap land lm Metin………...115 EK-3 lkö retim 5. S f “Terleme Yoluyla Bo alt m Yapan Bo alt m Sistemi” Konusu Yap land lm Metin………...116 EK-3i lkö retim 5. S f “Kan Aran yor” Öyküsü………..117 EK-3j lkö retim 5. S f “Yeni K rm Topum” Öyküsü………..118 EK-3k lkö retim 5. S f “Küçük K z ile Süt Kovas ” Öyküsü………..119 EK-4 Ara rmada Kullan lan Metin ve Öykülerin De erlendirme Sorular
EK-4b “Ses Kayna ” Konusu De erlendirme Sorular ………..121
EK-4c “Hava Kirli i” Konusu De erlendirme Sorular ………122
EK-4d “ ki Kurba a” Öyküsü De erlendirme Sorular ………...123
EK-4e yi Kalpli Sa r Adam” Öyküsü De erlendirme Sorular ………124
EK-4f “Kar ve Can” Öyküsü De erlendirme Sorular ………..125
EK-4g “D lama Yoluyla Bo alt m Yapan Bo alt m Sistemi” Konusu De erlendirme Sorular ………..126 EK-4h “Terleme Yoluyla Bo alt m Yapan Bo alt m Sistemi” Konusu De erlendirme Sorular ………..127 EK-4 “Omurgal Hayvanlar” Konusu De erlendirme Sorular …………...…128
EK-4i “Kan Aran yor” Öyküsü De erlendirme Sorular ………..129
EK-4j “Yeni K rm Topum” Öyküsü De erlendirme Sorular ………..130 EK-4k “Küçük K z ile Süt Kovas ” Öyküsü De erlendirme Sorular ………..131
EK-5 Okuma H Kay t Çizelgesi………....132
EK-6 El Yaz De erlendirme Kay t Çizelgesi………133 EK-7 Punto Belirleme Kay t Çizelgesi……….135
EK-8 Uygulama Yönergesi………...136
EK-9 Veli Onay Formu……….143
EK I
OKUMA YAZMA ARACI DE ERLEND RME FORMU
OKUMA YAZMA ARACI DE ERLEND RME FORMU
Ad -Soyad : S : Okulu: Ya : Tan : De erlendirme
Tarihi: Görme keskinli i: De erlendirme
Saati: Göz ko ulu:
lerleyici mi de il mi? yi gören gözü var m ?
1. BÖLÜM
1. rencinin kulland okuma yazma arac nedir? Bas materyal Kabartma Alfabe
2. rencinin kulland okuma yazma arac arac n seçimine nas l karar verilmi tir?
Sa k kurulu raporuna göre karar verilmi tir Fonksiyonel görme de erlendirmesi yap lm r
Okuma yazmaya ba lang ç arac de erlendirmesi yap lm r Hiçbir de erlendirme yap lmam r
Di er……… ………
3. rencinin kullanabildi i alternatif bir okuma yazma arac var ise nedir?
a. Bas materyal bulamad nda, okuma-yazmada
zorland nda yapt i e devam edebilmesini sa layacak ba ka bir okuma yazma arac var m r?
Bas materyal Kabartma Alfabe Klavye Ekran okuyucu program Ses kayd
4. renci e er bas materyal kullan yorsa;
a. Kaç punto büyüklükteki yaz lar okuyabiliyor?
12 14 16 18 20 22 24 26 28 36 48 Di er…...
b. Optik yard mc lar kullanmakta m r?
Okuma gözlü ü Büyüteç Teleskop Lens Di er………
c. Optik olmayan yard mc lar kullanmakta m r?
Zemin z tl Lo k Ek kland rma Okuma penceresi Okuma ayakl
Di er……..
d. Elektronik yard mc kullanmakta m r? CCTV Bilgisayar ekran Video kayd Di er………..
5. Bas materyali kullanan ö rencilere klavye becerileri ö retilmekte midir?
Evet Hay r 2. BÖLÜM
1. Bas materyali kullanan ö renci kaç punto büyüklükteki yaz lar okuyabiliyor?
12 14 16 18 20 22 24 26 28 36 48 Di er…...
2. rencinin okudu u kelime say :
1. Metin 2. Metin 3. Metin 1. Öykü 2. Öykü 3. Öykü
3. rencinin okudu unu anlama düzeyi: 1. Soru 2. Soru 3. Soru 4. Soru 5. Soru 6. Soru 7. Soru 8. Soru Toplam Yüzde 1. öykü
1. soru 2. soru 3. soru 4. soru 5. soru Toplam Yüzde 1.Metin 2.Metin 3.Metin TOPLAM 4. Görsel yorgunluk: lk 10 Dk’daki Okuma H Son 10 Dk’daki Okuma H
5. Bas materyali kullanan ö renci kaç cm mesafeden okuyup yazabilmektedir?
1. 5dk: 2. 5dk: 3. 5dk: 4. 5 dk: 6. rencinin el yaz okunabilmekte midir?
a. renci kendi el yaz etkili bir biçimde okuyabilmekte midir?
Evet Hay r
b. Ö rencinin el yaz akranlar ve s f arkada lar d ndaki yeti kinler okuyabilmekte midir?
Evet Hay r 2. öykü 3. öykü TOPLAM
EK 2a
LL E M BAKANLI I LKÖ RET M 4. SINIF
MÜFREDATINDA YER ALAN “SES NED R?” KONUSU LE LG KAZANIMLAR
7. Titre im ve ses olu umu ili kisiyle ilgili olarak ö renciler; 7.1. Çe itli cisimler kullanarak farkl sesler üretir (BSB-14). 7.2. Ses üreten cisimlerin titre ti ini fark eder (BSB-1). 7.3. Titre en her cismin ses üretebilece ini ifade eder. 7.4. Sesin bir enerji türü oldu unu sezer.
EK 2b
“SES NED R?” KONUSUNUN ÇER BEL RLEMEK N
HAZIRLANAN AMAÇLAR
1. Titre im nas l olu ur
a. Titre imin yeryüzünde bulunan maddelerin hareket ederek olu tu unu söyler. b. Sadece esnekli i olan maddelerin titre im yaratabilece ini söyler.
2. Ses nedir?
a. Sesin nesnelerin hareketi ile olu an ve kat -s -gaz gibi ortamlarda yay lan titre imler dizisi oldu unu söyler.
3. Ses nas l olu ur?
a. Esnekli i olan nesnelerin hareket etmesi sonucunda bir titre im olu tu unu, olu an bu titre imlerin kat -s -gaz gibi ortamlarda yay larak bir titre imler dizisi olu turdu unu, titre imler dizisinin de sesi olu turdu unu söyler.
EK 2c
LL E M BAKANLI I LKÖ RET M 4. SINIF
MÜFREDATINDA YER ALAN “HAVA K RL ” KONUSU LE
LG KAZANIMLAR
2.5.Yak n çevresindeki kirlili i fark eder ve bu kirlili e neden olan maddeleri listeler. 2.6. Çevreyi temizlemek amac ile basit yöntemler geli tirir
EK 2d
“HAVA K RL ” KONUSU ÇER BEL RLEMEK N
HAZIRLANAN AMAÇLAR
1. Hava kirlili i
a. Hava kirlili inin, havada zehirli ve zararl gazlar n birikmesi sonucu olu tu unu söyler.
b. Zararl ve zehirli gazlar n; evlerin, fabrikalar n bacalar ndan ç kan gazlar, motorlu ta tlar n egzozlar ndan ç kan gazlarla, ormanlar n, çöplerin yak lmas sonucu ç kan gazlar oldu unu söyler.
c. Güzel koku vermesi için kulland z deodorantlar da kullan lan gazlar n havan n kirlenmesine sebep oldu unu söyler.
2. Hava Kirlili inin Verdi i Zararlar
a. Havan n kirlenmesinin bütün canl lara zarar verdi ini söyler.
b. Kirli havay solurken havada bulunan zararl maddelerin insan vücuduna girdi ini ve bu zararl maddelerin insanlar n kalp ve akci er hastal klar na yakalanmas na sebep oldu unu söyler.
c. Spreylerden ç kan zararl gazlar n ozon tabakas deldi ini ve ozon tabakas n delinmesi zararl güne klar n yeryüzüne daha fazla geldi ini söyler.
d. Canl lar n zararl güne nlar na uzun süre maruz kalmas yla cilt kanseri gibi hastal klar n olu tu unu söyler.
3. Havay temiz tutmak için neler yapabiliriz?
a. Evlerimizde ve i yerlerimizde kömür yerine do al gaz kullanmam z gerekti ini söyler.
b. Fabrikalar ya ad z yerlerin d na kurmam z gerekti ini ve d na kurulmas gerekti ini, fabrika bacalar na zararl gazlar n d ar ç kmas engelleyecek ar lar takmam z gerekti ini söyler.
c. Ta tlar n egzozlar ndan ç kan zehirli gazlar önlemek için ta tlara ar lar takmal z.
d. Zehirli gazlar içeren deodorantlar sat n almamam z gerekti ini söyler.
EK 2e
LL E M BAKANLI I LKÖ RET M 4. SINIF
MÜFREDATINDA YER ALAN “SES KAYNA I” KONUSU LE LG KAZANIMLAR
6.Çevredeki farkl sesler ve ses kaynaklar yla ilgili olarak ö renciler;
6.1. Çe itli ses kaynaklar na örnekler verir (BSB-1).
6.2. Gözlemlerine dayanarak her sesin bir kayna oldu u sonucunu ç kar r (BSB-7).
6.3. Ses kaynaklar do al ve yapay olu lar bak ndan s fland r (BSB-5, 6; FTTÇ-3).
6.4.Bir kaynaktan ç kan sesin her yönde yay ld fark eder.
6.5. itme duyusunu kullanarak ses kayna n yeri hakk nda fikirler öne sürer (BSB-9).
6.6. itme duyusunu kullanarak hareket eden bir ses kayna n yakla veya uzakla kestirir (BSB-9).
EK 2f
“SES KAYNA I” KONUSU ÇER BEL RLEMEK N HAZIRLANAN
AMAÇLAR
SES KAYNA I
1. Ses Kayna
a. Sesin olu turan titre imlerin ç kt varl a ses kayna dendi ini söyler. b. Ses kaynaklar n yapay ses kayna ve do al ses kayna oldu unu söyler. i. Do al ses kayna
a. Bir ses, sesin olu tu u nesneden geliyorsa bu ses kayna na do al ses kayna dendi ini söyler.
b. Do al ses kayna na örnek verir. ii. Yapay ses kayna
a. Bir ses, sesin olu tu u nesneden de il de ba ka bir nesne arac yla geliyorsa bu ses kayna na yapay ses kayna dendi ini söyler.
EK 2g
LL E M BAKANLI I LKÖ RET M 4. SINIF
MÜFREDATINDA YER ALAN “DI KILAMA YOLU LE BO ALTIM
YAPAN BO ALTIM S STEM ” KONUSU LE LG KAZANIMLAR
Bo alt mda görevli yap ve organlar ile ilgili olarak ö renciler;
3.1. Bo alt mda görevli organ ve yap lar n yerini, insan modeli üzerinde göstererek görevlerini k saca aç klar.
3.2.Bo alt n görevinin vücudun çe itli faaliyetleri sonucu olu an zararl maddelerin vücut d na at lmas oldu unu belirtir.
3.3.Bo alt mda böbreklerin d nda art k maddelerin at lmas sa layan yap ve organlar s ralar.
EK 2h
“DI KILAMA YOLU LE BO ALTIM YAPAN BO ALTIM S STEM ”
KONUSUNUN ÇER BEL RLEMEK N HAZIRLANAN AMAÇLAR
1.D lama Yolu le Yap lan Bo alt m
a. lama yolu ile bo alt mda görevli yap ve organlar n isimlerini mide, ince ve kal n ba rsaklar ve anüs oldu unu söyler.
b. lama yolu ile bo alt mda görevli yap lar n görevlerinin neler oldu unu söyler.
i. Mide
a. Beslenerek ald z besinlerin parçalanarak organlara gönderilmek üzere haz rland söyler.
ii. nce ba rsak
a. Mide ile kal n ba rsak aras nda oldu unu söyler.
b.Mideden gelen besinleri süzerek at klar kal n ba rsa a gönderdi ini söyler.
iii. Kal n ba rsak
a. nce ba rsak ile anüs aras nda oldu unu söyler.
b. nce ba rsakta süzülmeyen at klar süzerek at klar anüse kadar ta söyler.
iv. Anüs
a. Kal n ba rsa n bitiminde oldu unu söyler.
b. Ba rsaklarda biriken kat ve gaz halindeki at klar n d ar at ld delik oldu unu söyler.
v. lama yolu ile bo alt m süreci.
a. Yedi imiz besinleri midede eritilerek çorba k vam na getirildikten sonra bu besinlerin ince ba rsakta ve kal n ba rsakta süzülerek içerisindeki besinlerin al nd ve at klar n anüs yolu ile d ar at ld söyler.
EK 2
LL E M BAKANLI I LKÖ RET M 4. SINIF MÜFREDATINDA YER
ALAN “OMURGALI HAYVANLAR” KONUSU LE LG KAZANIMLAR
4. Hayvanlar n S fland lmas le lgili Olarak
4.1. Gözlemleri sonucunda çevresindeki hayvanlar benzerlik ve farkl klar na göre listele
4.2. Hayvanlar bir omurgaya sahip olup/olmamas aç ndan omurgal ve omurgas z olarak s fland r
4.3. Omurgal hayvanlar memeliler, ku lar, sürüngenler, kurba alar ve bal klar olarak s fland r
4.4. Omurgal hayvan s flar n genel özelliklerini aç klar.
4.5. Görünü leri ve hareketleri birbirine benzedi i halde ayn s fta yer almayan omurgal hayvanlara örnekler verir.
4.6. Omurgas z hayvanlara örnekler verir.
4.7. Bir omurgal ve omurgas z hayvan inceleyerek, gözlem sonuçlar kaydeder.
EK 2i
“OMURGALI HAYVANLAR” KONUSUNUN ÇER BEL RLEMEK N
HAZIRLANAN AMAÇLAR
1. Omurgal hayvanlar
a. Baz hayvanlar n vücutlar nda kemik ve k rdak dokular ndan olu an iskelet bulundu unu söyler
b. Vücutlar nda iskelet olan hayvanlar n omurgal hayvanlar oldu unu söyler c. Omurgal hayvanlar n memeliler, ku lar, sürüngenler, kurba alar ve bal klar olmak üzere 5 ana gruptan olu tu unu söyler.
2. Memeli Hayvanlar
a. Yavrular do urarak ço alan hayvanlara memeli hayvanlar denildi ini söyler.
b. Memeli hayvanlar n yavrular sütle besledi ini, onlara bak p, korudu unu söyler.
c. Memeli hayvanlar n akci er solunumu yapt söyler
d. Memeli hayvanlar n vücutlar n tüy ve k llarla kapl oldu unu söyler.
e. Memeli hayvanlar n vücutlar n k llarla kapl olmas ndan dolay vücut cakl klar n korundu u için s cakkanl hayvanlar oldu unu söyler.
i.Memeli hayvanlar nas l beslenir?
a. Memeli hayvanlar n otla beslendi ini, etle beslendi ini hem etle hem de otla beslendi ini söyler.
b. Otla beslenen memeli hayvanlar n at, koyun, inek ve deve gibi hayvanlar oldu unu söyler.
c. Etle beslenen memeli hayvanlar n kurt, aslan, kaplan gibi hayvanlar oldu unu söyler.
d. Hem et hem otla beslenen memeli hayvanlar n ay , fare, kedi, köpek gibi hayvanlar oldu unu söyler.
ii. Memeli hayvanlar nerelerde ya arlar?
a. Memeli hayvanlar n karada, denizde ve havada ya ad söyler. b. Uçan memeli hayvan n yarasa oldu unu söyler.
EK 2j
LL E M BAKANLI I LKÖ RET M 4. SINIF MÜFREDATINDA YER
ALAN “TERLEME YOLU LE BO ALTIM YAPAN BO ALTIM S STEM ”
KONUSU LE LG KAZANIMLAR
Bo alt mda görevli yap ve organlar ile ilgili olarak ö renciler;
3.1. Bo alt mda görevli organ ve yap lar n yerini, insan modeli üzerinde göstererek görevlerini k saca aç klar.
3.2.Bo alt n görevinin vücudun çe itli faaliyetleri sonucu olu an zararl maddelerin vücut d na at lmas oldu unu belirtir.
3.3.Bo alt mda böbreklerin d nda art k maddelerin at lmas sa layan yap ve organlar s ralar.
EK 2k
“TERLEME YOLU LE BO ALTIM YAPAN BO ALTIM S STEM ”
KONUSUNUN ÇER BEL RLEMEK N HAZIRLANAN AMAÇLAR
1. Terleme Yolu le Yap lan Bo alt m
a. Terleme yolu ile bo alt mda görevli yap ve organlar n damarlar, ter