Kuruluş Yeri GZFT Analizi

Elazığ İlinde bir vakıf üniversitesi kurulmasının güçlü ve zayıf yönlerini, üniversitenin kurulabilmesi için fırsat ve tehdit yaratan koşulları irdeleyen GZFT (SWOT) Analizi aşağıda yer almaktadır:

GZFT analizinin bileşenlerinden güçlü yönler, esas itibariyle sahip olunan beşeri ve fiziki kaynaklardan ve rekabetçilik özelliğinden kaynaklanmaktadır. Vakıf üniversitesinin kurulabilmesi için, ön plana çıkartılacak ve korunacak içsel unsurları içeren bu başlık altında ele alınabilecek hususlar, Elazığ İli özelinde aşağıdaki gibi belirlenmiştir:

Elazığ Vakıf Üniversitesi Fizibilite Etüdü

GÜÇLÜ YANLAR

 Elazığ İlinde 1967 yılından itibaren bir devlet üniversitesinin bulunması,

 Yükseköğrenim talebinin yükseköğrenim arzının çok üzerinde olması,

 Fırat Üniversitesi’nin gerek bölüm açısından gerekse öğretim elemanı ve öğrenci sayısı açısından büyüklüğünün ilde yaratmış olduğu üniversite altyapısı ve akademik ortamın varlığı,

 Elazığ’ın, TRB1 illeri arasında gelişmişlik endeksine göre daha üst sıralarda yer alması,

 Türkiye ortalamalarına en yakın ve bölgede en yüksek okur-yazar oranlarının Elazığ’da olması,

 TRB1 Bölgesinde orta öğrenim öğrenci sayısı açısından Elazığ’ın (48.238), Malatya (66.238) ile birlikte avantajlı illerden olması,

 Elazığ İlinin eski dönemlerden itibaren konumu itibariyle Doğu Anadolu Bölgesini batı bölgelerine bağlayan kavşak noktası olması ve Doğu Anadolu Bölgesinin diğer illlerinden gelecek talebi karşılayacak ulaşım olanaklarının varlığı,

 Çevre illere de hizmet veren, uluslararası standartlarda, gece uçuşu ve güvenli

 Elazığ’ın Doğu Anadolu ve TRB1 Bölgesi illeri arasında sanayi açısından göreli olarak daha gelişmiş il olması, Doğu Anadolu illeri arasında Malatya’nın ardından sanayileşme açısından ikinci sırada yer alması,

 İl ekonomisinde sanayinin payının %25 olması ve gıda ürünleri imalatı, diğer madencillik ve taş ocakçılığı, diğer metalik olmayan mineral ürünlerin imalatı başta olmak üzere alt sanayi sektörlerinin varlığı ve istihdam olanakları açısından bölgenin diğer illerine göre daha avantajlı olması,

 Keban Baraj Gölü ile Türkiye elektrik üretiminde önemli bir payı olan ilde, yer altı kaynaklarının da il ekonomisine olumlu katkı yapması.

Vakıf üniversitesi kurulmasına yönelik, Elazığ özelinde belirlenen zayıf yanlar aşağıdaki gibidir:

ZAYIF YANLAR

 Elazığ’ın Türkiye’nin daha az gelişmiş olan Doğu Anadolu Bölgesinde yer alması,

 Bölgelerin gelişmişlik düzeylerinin vakıf üniversitesi kurulmasında önemli bir etken olması, vakıf üniversitelerinin coğrafi dağılımına bakıldığında, %80’nin Marmara ve İç Anadolu Bölgelerinde olması ve Doğu Anadolu Bölgesinde hiç vakıf üniversitesi olmaması,

 Türkiye’de yükseköğrenimde ciddi boyutlarda öğretim elemanı açığı olması ve yeni kurulan, kurumsallaşmakta olan ve kurumsallaşmış üniversiteler arasında öğretim elemanı açısından önemli farklılıklar bulunması.

 Metropollerde ve metropollere yakın illlerde öğretim elemanı başına düşen ortalama öğrenci sayısı ile küçük illerdeki ortalama öğrenci sayıları arasında önemli farklar görülmesi,

 Vakıf üniversitelerinde akademisyen sayısının %62,5’inin İstanbul, %19,4’ünün Ankara’da olması, öğretim elemanı temininde bölgeden kaynaklanabilecek sorunlar,

 Türkiye’deki toplam akademisyen sayısının

%8.3’ünün , öğrenci sayısının %7.58’inin Doğu Anadolu Bölgesinde bulunması,

 Vakıf üniversitesi öğrenci sayılarının

%90’ının metropol illerde olması (istanbul’da %70,93),

 Elazığ’ın genel olarak diğer illere göç veren il konumunda olması ve nüfus artış hızının (binde 7,4), Türkiye’nin nüfus artış hızından (binde 13,7) düşük olması.

Elazığ Vakıf Üniversitesi Fizibilite Etüdü yükseköğrenim arzının çok üzerinde olması,

 Doğu Anadolu Bölgesinde akademisyen sayısı ve öğrenci sayısı açısından Elazığ’daki Fırat Üniversitesinin Atatürk Ü.

(Erzurum) ve İnönü Ü.( Malatya) ile birlikte öne çıkması,

 Elazığ’ın, Sosyo-Ekonomik Gelişmişlik Endeksi’ne göre, iller arasında 39. Sıra ile Orta Gelişmişlik Grubu içerisinde yer alması,

 Elazığ’ın, TRB1 illeri arasında gelişmişlik endeksine göre daha üst sıralarda yer alması,

 Karayolu, demiryolu, havayolu ile ulaşım olanaklarının bulunduğu ilin Doğu Anadolu Bölgesini batı bölgelerine bağlayan kavşak noktası konumunda olması ve ilin bölge illeri ile ulaşım olanaklarının varlığı,

 Elazığ’da nüfusun %76’sının il ve ilçe merkezlerinde yaşaması ve ilde üniversite çağındaki yaş grubunun toplam nüfusun

%18’ini oluşturması,

 İlin karasal iklime sahip olmakla birlikte, göl ve barajların etkisi ile ılıman iklim özellikleri de göstermesi,

 İlin tarihi ve kültürel geçmişinin ilin sosyo-ekonomik, kültürel düzeyine yaptığı olumlu katkı.

Elazığ İlinde vakıf üniversitesi kurulması ve üniversitenin gelişmesi önündeki engeller ve zarar verici faktörleri kapsayan tehdit unsurları aşağıdaki şekilde belirlenmiştir:

TEHDİTLER

 Vakıf üniversitelerinin metropol illerde yoğunlaşması,

 Gelişmiş illerde üniversiteleşmenin daha fazla olması ve üniversite ve vakıf üniversitesi talebinin gelişmiş illerde yoğunlaşması,

 Öğretim elemanlarının metropol illerde yoğunlaşması ve metropol vakıf üniversitelerinde daha kolay öğretim elemanı istihdam edebilme olanakları,

 Üniversite eğitimi için teknik altyapının metropol illerde varlığı ve sosyo-ekonomik kültürel yapının daha elverişli olması,

 Vakıf üniversitelerinden alınan eğitimin paralı olması, eğitim maliyetine ulaşım, barınma, gıda gibi temel ihtiyaç maddelerinin eklenmesi ile özellikle vakıf üniversitelerinde metropol illerin tercih edilmesi,

 Türkiye’nin daha az gelişmiş illerinde daha çok eğitimin parasız olduğu devlet üniversitelerinin tercih edilmesi,

 İlin bulunduğu TRB1 Bölgesinin, gelir düzeyi göstergesi olarak kişi başına gayri safi katma değer açısından 26 bölge arasında 21.

Sırada yer alması ve bölge ortalamasının (5.820 $)Türkiye ortalamasının (9.244 $) altında kalmasının, vakıf üniversitesi öğrenim talebine yapacağı olası olumsuz etki.

Elazığ Vakıf Üniversitesi Fizibilite Etüdü

Elazığ Vakıf Üniversitesi Fizibilite Etüdü