Koruma Kararları Doğrultusunda Yapılara Yapılacak Müdahale

6.1.1 1.Bölgede Yer Alan Yapıların Değerlendirilmesi

Ġlke kararları ve müdahale biçimleri açısından değerlendirilmesi

1. Bölgede yer alan yapılardan 44‟ünün müdahale gördüğü yapılan çalıĢmalar

sonucunda tespit edilmiĢtir. Bu yapılardan 11 yapının basit onarım kapsamında

müdahale görmüĢken, geriye kalan 33 yapının Kurul tarafından onaylanan projeler

doğrultusunda müdahale görmüĢtür. Bu yapılardan 10‟unun restorasyon ve 25‟inin

rekonstrüksiyon olarak projeleri sunumuĢ ve Kurulca onaylanarak karara

bağlanmıĢtır. Ek J-1‟de yer alan 1/2000 ölçekli haritada müdahale gören yapılar

taranarak bölgedeki dağılımları gösterilmiĢtir. 121, 139 envanter nolu yapılar hem

basit onarım hem de esaslı onarım kapsamında iki müdahaleyi de göre yapılardır, bu

nedenle onaylı olan projeler, doğrultusunda değerlendirilme yapılmıĢtır. Bu alanda

en çok yapıların 660 nolu ilke kararına dayandırılarak koruma grupları belirlendiği

ve 16 yapının projelerinin bu ilke kararı doğrultusunda hazırlandığı tespit edilmiĢtir

(Grafik 6.1).

62

Kontur ve plan Ģeması açısından özgünlüğüne uygunluğun değerlendirilmesi

1. Bölgede ve diğer iki bölge yer alan yapılara iliĢkin onaylanan projelerde yapılar

“plan Ģeması ve kontur” açısından incelenirken kat planları ayrı ayrı değerlendirilmiĢ

ve konturun özgün ölçülerinde olup olmadığı incelenmiĢtir. Kat planlarında bodrum

kat, zemin kat, normal kat ve çatı katı ayrı ayrı sırasıyla oda, ıslak hacim (mutfak,

hela ve banyo), merdiven ve sofa mahalleri açısından değerlendirilmiĢtir. Daha

öncede bahsedildiği gibi basit onarım kapsamında müdahale gören yapıların projeleri

değerlendirilmediği için kontur ve plan Ģeması sütünları değerlendirme kapsamı

dıĢında tutulmuĢtur. Yapılardan sadece 2 tanesinin özgün konturunun değiĢtiği, 33

yapının özgün konturunde projesinin onaylandığı tespit edilmiĢtir.

Özgün konturunden farklı olan yapılardan biri reskonstrüksiyon, diğeri ise

restorasyon olarak projeleri onaylanmıĢtır.

Plan Ģeması özgün olan 5 yapı bulunurken 30 yapının ise plan Ģemasının değiĢmiĢtir

(Bkz. Ek-K1). Plan Ģeması değiĢen yapılardan 19‟sının rekonstrüksiyon projesi

11‟inin ise restorasyon projesi doğrultusunda plan Ģemasının değiĢtiği tespit

edilmiĢtir.

Cephe ve gabari açısından özgünlüğüne uygunluğun değerlendirilmesi

1. Bölgede ve diğer iki bölgedede yer alan yapılara iliĢkin onaylanan projelerde

yapılar “cephe ve gabari” açısından incelenirken onaylı projelerdeki. cephe

elemanları; kapılar, pencereler, süslemeler, silmeler, kaplamalar, cumbalar,

balkonlar, korkuluklar, furuĢlar ve saçaklar; gabarisi; saçak altı kotu ve mahya kotu

dikkate alınarak değerlendirilme yapılmıĢtır. Cephesi özgün 21 yapı, gabarisi özgün

23 yapı, hem cephesi hem gabarisi özgün 21 yapı bulunmaktadır (Bkz. Ek- L1). Bu

yapılardan iki açıdan özgün olan yapılarda 16‟sı rekonstrüksiyon, 5‟inin restorasyon

kapsamında projeleri hazırlanmıĢ ve Kurulca onaylanmıĢtır.

TaĢıyıcı sistem ve iĢlev açısından özgünlüğüne uygunluğun değerlendirilmesi

Bütün bölgelerdeki yapıların özgün taĢıyıcı sistemleri kargir ve ahĢap karkas olarak

gruplandırılmıĢtır. Değerlendirilen projelerde yapıların 17 yapının özgün taĢıyıcı

63

sisteminden farklı olarak koruma projelerinin onaylandığı, 12‟sinin rekonstrüksiyon,

5‟sinin ise restorasyon kapsamında müdahale edildiği tespit edilmiĢtir (Bkz. Ek-M1)

Özgün malzeme kullanılmayan yapıların tamamı betonarme malzeme kullanılarak

projelendirilmiĢtir. 660 ilke kararında yapıların özgün malzeme ile müdahale

edilmesi belirtilmesin rağmen 5 yapının bu ilke kararına ters düĢerek onaylanması

çeliĢkilidir. Alandaki projesi onaylanan yapılardan sadece 1 yapının proje

doğrultusunda iĢlevi değiĢtirilerek onaylanmıĢtır.

6.1.2 2.Bölgede Yer Alan Yapıların Değerlendirilmesi

Müdahale biçimleri açısından yapıların değerlendirilmesi

2. Bölgede yer alan yapılarda içinde 1.Bölgede yapılan çalıĢma yöntemi takip

edilerek müdahele gören yapılar belirlenmiĢtir. Alanda toplamda 16 müdahale gören

yapıdan 6 „sının restorasyon, 9‟unun rekonstrüksiyon kapsamında müdahale gören

yapılardır (Bkz. Ek-J2). 3 yapı ise basit onarım kapsamında müdahale görmüĢ,

bunlar içerisinde 2 yapı (64, 74 envanter nolu yapılar) hem basit onarım hem de

onaylı projelerin kapsamında iki müdaheleyi de görmüĢlerdir. 1. bölgede olduğu gibi

bu bölge de çoğunlukla yapıların koruma grubunun belirlenmiĢ ve hazırlanan

projeler 660 ilke kararı doğrultusunda hazırlanmıĢtır (Grafik 6.2).

Grafik 6-2 Koruma Grubu Ġlke Kararı Analizi (Sıdıka Yalçın Akman)

Kontur ve plan Ģeması açısından özgünlüğüne uygunluğun değerlendirilmesi

2. Bölgedeki yapılardan hepsinin kendi konturunda projelerinin onaylandığı, bir

baĢka değiĢle konturlerinin özgün olduğu, sadece bir yapının plan Ģemasının özgün

olduğu, bu yapınında esaslı onarım kapsamında müdahale biçiminin belirlendiği

64

ayrıca 5 yapının restorasyon, 8‟in de rekonstrüksiyon kapsamında plan Ģemasının

değiĢtiği tespit edilmiĢtir (Bkz. Ek-K2).

Cephe ve gabari açısından özgünlüğüne uygunluğun değerlendirilmesi

Cephesi özgün 13 yapı, gabarisi özgün 12 yapı, hem cephesi hem gabarisi özgün 12

yapı bulunmaktadır (Bkz. Ek-L2). Bu yapılardan 16‟sı rekonstrüksiyon olarak

projeleri hazırlanmıĢ ve Kurulca onaylanmıĢtır. 18 envanter nolu yapının cephesi

özgün olmasına rağmen gabarisi değiĢmiĢtir.

TaĢıyıcı sistem ve iĢlev açısından özgüne uygunluğun değerlendirilmesi

Değerlendirilen projelerde yapıların 8 yapının özgün taĢıyıcı sistemi ile 660 ilke

kararı doğrultusunda projelerinin onaylandığı tespit edilmiĢtir. Bu yapılardan 2 tanesi

rekonstrüksiyon, 6‟sı restorasyon kapsamında müdahale görmüĢlerdir. Geri kalan 7

yapı ise özgün taĢıyıcı sisteminden farklı olarak, rekonstrüksiyon olarak projeleri

onaylanmıĢtır. TaĢıyıcı sistemi değiĢen 2 yapı 660 ilke kararı doğrultusunda koruma

grubu belirlenmiĢ ve projesi hazırlanmıĢtır. Alandaki yapılardan proje doğrultusunda

iĢlevi değiĢtirilerek onaylanan yapı bulunmamaktadır. 87 envanter numaralı yapı için

1987 yılın ait 3966 sayılı kararda müze fonksiyonu ile restore edilebildiği denilse de

yapıya illiĢkin onaylı projesi olmadığından değerlendirme kapsamına alınmamıĢtır.

TaĢıyıcı sistemi iĢlevi özgün kalan ve değiĢen yapıların alandaki dağılımını

göstermek için Ek M-2 haritası hazırlanmıĢtır.

6.1.3 3.Bölgede Yer Alan Yapıların Değerlendirilmesi

Ġlke kararları ve müdahale biçimleri açısından değerlendirilmesi

3. Bölgede yer alan yapılarda için de diğer iki bölge için izlenen çalıĢma yöntemi

takip edilmiĢtir. Alanda toplamda 21 müdahale gören yapıdan 5 „i restorasyon, 13‟ü

rekonstrüksiyon, 4‟ü basit onarım kapsamında müdahale görmüĢtür (Bkz. Ek- J3).

Basit onarım gören yapılardan 1 yapı (41 envanter nolu yapı) hem basit onarım hem

de onaylı projelerin kapsamında restorasyon görmüĢtür. Diğer iki bölgede olduğu

gibi bu bölge de çoğunlukla yapıların koruma grubunun belirlenmiĢ ve hazırlanan

projeler 660 ilke kararı doğrultusunda hazırlanmıĢtır (Grafik 6.13).

65

Grafik 6-3 Koruma Grubu Ġlke Kararı Analizi (Sıdıka Yalçın Akman, 2015)

Kontur ve plan Ģeması açısından özgünlüğüne uygunluğun değerlendirilmesi

3. Bölgede yer alan yapılardan hepsinin konturlerinin özgün onaylanmıĢtır. Özgün

konturlü yapılardan 2‟sinin plan Ģeması özgün, 16‟sınınki değiĢmiĢtir (Bkz. Ek-K3).

Plan Ģeması değiĢen yapılardan 12 si rekonstrüksiyon, 4‟ü restorasyon kapsamında

plan Ģemasının değiĢtiği tespit edilmiĢtir

Cephe ve gabari açısından özgünlüğüne uygunluğun değerlendirilmesi

Cephesi özgün 12 yapı, gabarisi özgün 14 yapı, hem cephesi hem gabarisi özgün 11

yapı, ikisi de değiĢmiĢ 3 yapı bulunmaktadır (Bkz. Ek-L3). Cephesi ve gabarisi

değiĢen yapılar 660 sayılı ilke kararı doğrultusunda koruma grubu belirlenmiĢtir. Bu

yapılardan 6‟sının rekonstrüksiyon, 5‟inin restorasyon olarak projeleri hazırlanmıĢ ve

Kurulca onaylanmıĢtır. 36 envanter nolu yapı haricinde tüm yapılar 660 ilke kararı

doğrultusunda projeleri onaylanmıĢtır.

TaĢıyıcı sistem ve iĢlev açısından özgünlüğüne uygunluğun değerlendirilmesi

Değerlendirilen projelerde yapıların 9 yapının özgün taĢıyıcı sistemi ile 660 ilke

kararı doğrultusunda projelerinin onaylandığı tespit edilmiĢtir. Bu yapılardan 5‟i,

rekonstrüksiyon, 4‟ü restorasyon kapsamında müdahale görmüĢlerdir. Geri kalan 8

yapı ise özgün taĢıyıcı sisteminden farklı olarak, rekostrüksiyon olarak projeleri

onaylanmıĢtır. 1 yapı restorasyon kapsamında taĢıyıcı sistemi değiĢmiĢtir. TaĢıyıcı

sistemi değiĢen 7 yapı 660 ilke kararı doğrultusunda koruma grubu belirlenmiĢ ve

66

projesi hazırlanmıĢtır. 3. Bölgede projesi doğrultusunda iĢlevi değiĢen yapı

bulunmamaktadır (Bkz. Ek-M3).

Belgede Kuzguncuk'taki mimari mirasa ilişkin koruma kararlarının irdelenmesi (sayfa 78-83)