dış duvarlar, en fazla (0.50) metre gömülebilir.
Ancak, ticari alanlarda yapılan binaları ticari amaçla kullanılan bodrum katlarında bu şart aranmaz. Bu tür binalarda suni havalandırmanın sağlanması ile özürlülerin dolaşımına olanak sağlayan rampa, yürüyen bant ve bunlar gibi önlemler alınır.
Konut alanında kalmakla birlikte, Belediyece uygun görülen yol güzergahlarında, halkın günlük ihtiyaçlarını karşılamaya dönük olarak zemin katta ticaret yapılabilir. Bu kullanımların bodrum katlarında içten bağlantılı piyesleri olabilir bu piyeslerin ayrı girişleri olamaz, binanın ortak alanları ve müştemilatlarıyla irtibatlandırılamaz.
Toprağa dayalı tüm bodrum katlarda, dış etkilere karşı ısı ve su yalıtımı yapılması zorunludur.
Arazi eğiminden faydalanmak amacı ile veya mimari nedenlerle, binalar bloğunun, bir binanın veya bağımsız bir dairenin; belirlenen bina yüksekliğini aşmamak, belirli piyesler için tespit olunan asgari kat yüksekliklerini veya bu Yönetmeliğin diğer hükümlerine aykırı olmamak şartı ile, çeşitli katlardan ve/veya farklı taban ve/veya tavan seviyelerinde düzenlenmesi mümkündür. Ayrıca, yukarıdaki hükümlere uygun olmak kaydıyla,
zemin katların binanın kot aldığı yol cephesi üzerinde bulunmayan piyesleri ile yol cephesinde kalmayan ve piyes derinliğinin yarısını aşmayan bir kısım alanları, zemin kat kotundan farklı kotta düzenlenebilir.
Bazı Yapılarda Aranan Şartlar MADDE 5.14-
Kat adedi ve yükseklikleri:
1- Kerpiç binalar, bodrum ve 1 normal kat, yani (3.50) metreyi aşamaz.
Hımış ahşap, yarım kagir binalarda; 1 bodrum ve 2 normal kat, yani (6.50) metreyi aşamaz.
2- Ahşap ve yarı ahşap binalar bitişik olarak yapılamaz.
Hımış ve yarım kagir binaların komşu hudutlarına zeminden itibaren çatının her yerinden (0.50) metre yüksekliğe kadar ve en az bir tuğla kalınlığında yangın duvarı yapılması şartı ile bitişik olarak inşa edilmeleri mümkündür.
3- Umumi binalar çelik, betonarme, kagir veya benzeri olabilir. Ancak, mimari karakteri veya kullanma şart ve şekilleri itibari ile özellik arz eden yapılar bu hükme tabii değildir.
4- Her türlü binaların temel ve bodrum kat duvarları kagir olacaktır.
5- Parsel içinde istinat duvarı yapılması gereken hallerde, Belediyenin ilgili biriminden istinat duvarı için ruhsat alınması mecburidir. Bu tür parsellerden yapılacak binalara istinat duvarı tamamlanmadan önce hiçbir şekilde izin verilemez.
Saçaklar
MADDE 5.15- Binalarda son kat tavan döşemelerinde yapılacak saçaklar ile bitişik nizama tabi binalarda yapılacak giriş saçaklarının genişliği, yaya kaldırımı dışına taşmamak kaydıyla (1.20) metreyi geçemez. Ayrık nizama tabi binalarda ise, bahçe mesafesi içinde kalmak ve yaya kaldırımını aşmamak kaydı ile daha geniş giriş saçakları yapılabilir.
Giriş saçaklarının en alçak noktası yaya kaldırımı üst seviyesinden en az (2.50) metre yükseklikte olacaktır.
Tescilli sivil mimari örneği ve anıtsal yapılar bu kayıtlara tabi değildir.
Çatılar ve Dış Görünüm MADDE 5.16-
5.16.1- Çatılar
Binalarda çatı yapılması halinde çatıların civardaki cadde ve sokakların karakterine göre yapılacak binanın durum ve ihtiyacına uygun olması şarttır.
1- Çatı Eğimi:
a) Her türlü çatı yapılacak binalarda çatı meyli (%33) den fazla olamaz.
b) Bu meyil binanın cephesinden hesaplanır. Saçaklar hesaba katılmaz. Ancak, kapalı çıkma bulunan ve bu çıkma bina yüksekliğince devam eden kısımlarda, çatı meyli çıkma ucundan hesaplanır.
c) En yüksek mahya kotunu aşmamak üzere (1) ve (2) katlı tek aileye ait konutlarda eksik katlı yapılan binalarda çatı eğimi (%33) kaydına tabii değildir.
2- Çatı Arası Kullanma:
a) Çatı aralarında bağımsız bölüm yapılamaz. Bu kısımlarda ancak su deposu, asansör kulesi yapılabilir.
b) Umumi binalar, tamamı ticari amaca tahsisli, sanayi binalarında teras çatı yapılması halinde, teknik koşullara uygun olarak giriş ve çıkışı temin etmek şartı ile teras çatılar binaya ait otopark olarak tertiplenebilir.
c) Çatı arasına konulan su depoları mimari projede gösterilecek ve statik hesaplarda dikkate alınacaktır.
d) Teras Çatılarda; merdiven evi, asansör kulesi, teknik olarak gerekli ise ortak anten, yüksekliği kadar cephe hattından çekilmek kaydı ile pergola, güneş enerjisi, otopark, helikopter iniş pisti, su deposu, havuz gibi tesisler ve bahçe düzenlemesi yapılabilir.
Teras çatılar sadece ortak alan olarak kullanılabilir ve ortak merdivenle irtibatlandırılır. Merdiven evi ve ışıklıklar çatı gabarisini (0.80 ) metre aşabilir
e) Son kat tavan döşemesi, en yüksek mahya kotunu aşamayacak ve en fazla çatı eğimi içinde kalacak şekilde eğimli olarak tertip edilebilir.
29 3- Çatı Dışına Taşma:
a) Merdiven evi, ışıklıklar, hava bacaları, çatı gabarisini (0.50) metre aşabilir. Teras çatılarda yapılacak en çok (0.90) metre yüksekliğinde kagir korkuluk, bina yüksekliğine dahil değildir. Duman ve hava bacaları ile son kattaki piyesleri aydınlatması amacıyla yapılacak pencereler hariç olmak üzere çatı örtüsü üstünde hiç bir çıkma ve çıkıntı yapılamaz. Ancak T.S.E 863 şartları nedeniyle asansör kuleleri çatı örtüsünü aşabilir.
b) Radyo ve TV anten direkleri projesi yapılıp, Büyükşehir Belediyesi’nce onaylanmak kaydı ile çatı örtüsünü aşabilir. Ancak her halükarda saçak üst katından 8 metreyi aşamaz.
4- En Yüksek Mahya Kotu:
En yüksek mahya kotu imar durumunda verilen saçak üst kotuna çatı yüksekliği ilave edilmek suretiyle bulunur.
En fazla çatı yüksekliği hesap edilirken; ayrık binalarda kırma, ikili blok binalarda bloğu ile müşterek kırma, blok binalarda ise ön ve arka cepheye akıntılı bileşik çatı kurulacağı varsayılarak hesap edilir.
5- Çatı Hükümlerine Bağlı Olmayan Yapılar:
Kule, kubbe ve minare gibi kısımların çatı örtüsü ile tarihi ve mimari değeri olan eski eserlerin yeni yapılacak veya tadil edilecek çatı örtüleri bu kayıtlara tabi değildir.
5.16.2- Dış Görünüm
Belediyeler, mahalle ve çevrenin özelliklerine göre yapılar arasında uyum sağlamak, güzel bir görünüm elde etmek amacı ile dış boya ve kaplamaları ile çatının malzemesini ve rengini tayin etmeye yetkilidir. Evvelce yapılmış olan yapılar için de bu yetki kullanılır. Beş kattan (15.50 metre) yüksek binaların çatılarında su ısıtıcılarının (güneş kolektörlerinin) taşıyıcı iskeletleri yapılacaktır. Mevcut binaların çatılarındaki aksamlar ile yeni yapılan aksamların tamamı beyaz renkte olacaktır.
Çıkmalar MADDE 5.17-
1- Bitişik ve Ön Bahçesiz Blok Nizama Tabi Parsellerde Bina Sahası Dışında:
a) (7.00) metre ve daha dar yollarda çıkma yapılamaz.
b) (7.00) metreden geniş yollarda, karşılıklı cepheler arasında en az (7.00) metre mesafe kalmak, genişliği (1.00) metreyi ve yaya kaldırımı ucunu aşmamak üzere, çıkma mesafesi yolun her iki cephesi için eşit olarak tespit olunur. Yollardaki kısmi genişlemeler yol genişliğine dahil edilmez. Binaya çıkma yapıldığı takdirde çıkma yapılan kısım üzerinde korkuluk, çiçeklik vb. çıkıntılar hariç ayrıca motif çıkma yapılmaz.
Ön cephede yapılacak çıkmalarda, yaya kaldırımından çıkma altına kadar en yakın şakuli mesafe (3.00) metreden az olamaz.
Ön cephelerde ve arka cephelerde (1.50) metre genişliği geçmemek kaydı ile yapılacak çıkmalar, komşu hudutlarına açık ve kapalı çıkmalarda (2.00) metreye kadar yaklaşabilir.
2- Ayrık ve Ön Bahçeli Blok Nizama Tabi İmar Adalarında;
Parsel hudutlarını aşmamak, genişliği (1.50) metreden fazla olmamak ve düzenlenmiş zemin ile çıkma altına kadar en yakın şakuli mesafe (2.40) metreden az olmamak üzere;
a) Binaların yol cephelerine her halükârda çıkma yapılabilir.
b) Yan ve arka cephelerinde komşu hudutlarına açık çıkmalarda (2.00) metreden fazla yaklaşmamak üzere çıkma yapılabilir.
c) Bir parselde birden fazla bina yapıldığında yapılacak çıkmalar arasındaki mesafe en az (4.00) metre olacaktır.
d) Blok nizama tabi parsellerde, binanın komşu parsele bitişik cephelerinde yapılacak açık ve kapalı çıkmalar, komşu parselle (2.00) metreden fazla yaklaşamaz.
e) Kapalı çıkmalar plan ve yönetmelikte belirtilen yan ve arka bahçe mesafeleri içine taşamaz. Ancak arka bahçeleri çıkma olarak oluşmuş binaların bulunduğu yapı adalarında yapılacak yeni binalarda kapalı çıkmalar en çok (1.50) metre olmak ve parselin arka hududuna (3.00) metre den fazla yaklaşmamak kaydı ile yapılabilir.
3- Yeşil alan, çocuk bahçesi, meydan ve otopark gibi kamu kullanımına ayrılmış yerlere cepheli parsellerde, parsel sınırı dışında yapılacak çıkmalarda bitişik nizama tabi parsellerde aranan niteliklere uymak kaydı ile çıkma yapılabilir. Yeşil alan ile parsel arasında trafik ya da yaya yolu olması durumunda da yine bu şartlara göre (1.00) metre çıkma yapılabilir.
4- Komşu parsel maliklerinden muvafakat alınması durumunda, çıkmaların yan komşu hududuna kadar yaklaştırılmasına izin verilebilir. Ancak, bu durumda bitişik kısımlar duvar ile kapatılır.
Komşu parsellerde daha önce parsel sınırına kadar çıkma yapılmış ise çıkmalarda aranan yaklaşma mesafesi ve komşu parsel maliklerinin muvaffak atı aranmaz.
İlave kat müsaadelerinde, alt kattaki mevcut çıkmalar, ilave katta aynen uygulanır. (2981, 3290, 3366 Sayılı İmar Affı Kanunu’ndan faydalanmış binalar hariç.)
Işıklıklar
MADDE 5.18- Her müstakil ev ve dairede, en az bir oturma odası ile yatak odalarının doğrudan doğruya