Bu tasarım projesinin sonucunda tasarımcımız tarafından seçilen çözüm prensiplerine uygun ve tasarımcının beceri ve yaratıcılık düzeyini yansıtan kendi geliştirdiği koleksiyonu 24 ürün ile 2016 İlkbahar/ayz (S/S) sezonu için hazırlanmıştır. Form olarak fütürist bir yaklaşımı olan, vücut hatlarını belli etmeyen, alışılagelmiş forma karşı çıkıp yeni ve sıradışı formlar yaratma tekniğini ön plana alırken, ünlü bir tasarımcı olmamasının verdiği zorunluluk ile -satılabilirlik, üretilebilirlik ve giyilebilirlik gibi fonksiyonları da göz önüne almıştır. Baskı desenleri olarak ise fütürizmin an kavramına sadık kalınmış, tasarımda yinelenen organik formlarla devinim yaratılmaya çalışılmıştır. Esas itibarıyla Braun (1995:37), fütürist bir giysinin sahip olması gereken unsurları özetlerken:
Onların giyim anlayışlarına göre kıyafet süslerden ve gösterişten arındırılmış olmalı, sağlık ve rahatlık unsurları dikkate alınarak tasarlanmalıdır. Modern kıyafet hayatın dinamizmine ve hızına dikkat çekmeli, bunun için asimetrik ve dinamik kumaşlardan meydana gelmelidir.
demektedir.
Renk olarak ise trend renklerinden fütürist bir konsepte en uygun renklere sahip trend kataloğu seçilmiştir. Parlak (2006:10)’ın da belirttiği gibi fütürist tasarımlarda renkler, kırmızının en kırmızısı, morun en moru, yeşilin en yeşili olacak şekilde kullanılmalı ve bu renkleri uyaracak dinamik modeller
www.idildergisi.com 632
tasarlanarak, üçgenler, koniler, helezonlar, elipsler, daireler vb. formlarla kesimler asimetrik çizgilerle birleşmelidir.
www.idildergisi.com 634 Resim.18. 2016 S/S Bluz Baskı Koleksiyonu
10.SONUÇ
Tasarım kavramsal bir unsuru üzerinde çalışılabilir bir çözüme dönüştüren ve yetenek, bilgi, ilham, deneyim ve problem çözme tekniklerinin kullanıldığı bir süreçtir. Ayrıca, tekstil tasarımında olduğu gibi kullanıcı taleplerinden koleksiyon tasarımına geçiş yoğun bir yaratıcılık gerektirmektedir. Önerilen koleksiyonun neye benzeyeceği, nasıl davranacağı ve nasıl karşılanacağı gibi konularda geliştirilmiş fikirlerin ve kavramların bir sarmalı formatına getirilmiş bir açıklama ile kullanıcılar kastedilen fikri daha kolay anlayabilmektedir. Efektif bir tasarım koleksiyonunu elde etmek etkin bir tasarım sürecinden geçmeyi zorunlu kılmaktadır.
Sistematik tasarım teknikleri, klasik ürün tasarım tekniklerine göre daha bilimsel, bilgisayar destekli tasarımda temsil edilmesi daha kolay, sıralı, şeffaf ve düzenleme yapılması daha kolaydır. Çeşitli destek tekniklerle, sistematik düşünce ve karar verme yöntemleriyle ve daha önceden hazırlanmış benzer projelerin çözümlerinden mümkün olanlar kullanılarak, ilgili problemin yapısı daha kolay anlaşılabilir hale getirilmekte ve en zor tekstil tasarım problemleri bile bu yöntemle çözülebilmektedir. Bir tasarımı işlevlerine ayrıştırmak bazı hallerde mevcut bazı bileşenlerin beklenen işlevleri yerine getirmekte olduğunu ortaya koyabilmektedir.
635 www.idildergisi.com
Bu araştırma tekstil tasarımının bilimsel metodolojisi olan bir disiplin olarak ele alınması ve zihinsel aktivite, yaratıcılık ve özgünlük gerektiren tekstil tasarım sürecinde kavramsal tasarım metodunun kullanılması konularında bir farkındalık yaratması düşüncesiyle ortaya konmuştur. Araştırmanın amacına ulaşmak için mühendislik tasarımında kullanılan kavramsal tasarım metodunun sistematik bir tasarım yaklaşımı olarak tekstil tasarımında kullanılma durumu incelenmiş ve bu adımların kullanılmasıyla tekstil ürün koleksiyonu oluşturulmasına yönelik işlem basamakları ortaya konmuştur.
Tasarımda bir kavram bir fikirdir, bir eskizle ya da bir soyutlamayla ortaya çıkar. Kavramlar işlevleri takip eder, ürün de kavramların peşinden ortaya çıkar. İşlevsel detaylandırma, tasarım problemlerini daha iyi anlamayı sağlar. Fikirler genellikle şartname aşamasında geliştirilir. Bu temel görüşten hareket eden bu teknikte oluşturulacak fikirlerin, tasarlanacak ürünün işlevlerini düşünmeyi gerektireceği görüşü vardır. Bütün bu detaylandırmalar yaratıcılığa karşıt gibi görünürse de en iyi fikirlerin tasarım probleminin işlevsel gereksinimlerini iyi kavrama sonucunda ortaya çıktığı görülür. Bu nedenle bu yaklaşımın, problemin strüktürünü yeniden düşünmeyi sağladığı ve problemi yeni bir görüşle ele almayı gerektirdiği için yaratıcılığı desteklediği kabul edilir. Bu yaklaşım ile tekstil ürün veya koleksiyon tasarım problemlerini kavramlarla açıklamak ve o noktadan daha başarılı tasarımlara ulaşmak deneysel olarak mümkün olmuş kavramsal tasarım metodu ile ortaya özgün bir tekstil tasarım koleksiyonu çıkartılmıştır.
www.idildergisi.com 636
KAYNAKLAR
Altay, Ö. Fütürizm Sanat Akımının Seramik Sanatı Üzerindeki Etkileri. İstanbul: Marmara Üniversitesi Güzel Sanatlar Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, 2011.
Babacan, İ. «Eczacıbaşı Sanat Ansiklopedisi.» Giacomo Balla Maddesi. Cilt 1. İstanbul: Eczacıbaşı, 1997.
Balla. tarih yok. http://www.wikiart.org/en/search/balla/1 (erişildi: 4 1, 2016).
Balla, G., tarih yok. http://persons-info.com/persons/BALLA_Dzhakomo (erişildi: 4 1, 2016).
Bayazıt, N. Endüstri Ürünlerinde ve Mimarlıkta Tasarım Metodlarına
Giriş. İstanbul: Literatür Yayıncılık, 1994.
—. Endüstriyel Tasarımcılar için Tasarlama Kuramları ve Metodları. İstanbul: Birsen yayınevi, 2004.
Bektaş, D. Çağdaş Grafik Tasarımının Gelişimi. İstanbul: Yapı Kredi Yayınları, 1992.
Bielefeld, B., ve S. El Khouli. Adım adım Tasarım Fikirleri. Çeviren Volkan Atmaca. İstanbul: Yem yayınları, 2011.
Birol, G. «Modern Mimarlığın Ortaya Çıkışı ve Gelişimi.» ty. http://w3.balikesir.edu.tr/~birol/modernizm.pdf (erişildi: 04 03, 2016).
Bozdemir, M., ve İ. Toktaş. «Mekanik sistemlerin kavramsal tasarımına
sistematik bir yaklaşım.» Pamukkale Üniversitesi Mühendislik Bilimleri Dergisi
7, no. 2 (2001): 165-171.
Braun, E. «Three Manifestoes.» Art Journal 54, no. 1 (1995): 34-41. Bruce, M., ve J. Bessant. «Chp 3.» Design in Business içinde, 37-48. Harlow, Essex: Pearson Education Press, 2002.
637 www.idildergisi.com
Bye, E. «A Direction for Clothing and Textile Design Research.» Clothing and Textiles Research Journal, CTRJ 28, no. 3 (2010): 205-217.
Chowdharry, U., ve E. Meacham, . «Changing focus of textiles and
clothing within home economics: An analysis of two Professional journals.»
Clothing and Textiles Research Journal 2, no. 2 (1983): 15-18.
Courreges. 1960. https://tr.pinterest.com/pin/419116309042148827 (erişildi: 4 1, 2016). Courreges. 1967. https://tr.pinterest.com/pin/398357529512997558 (erişildi: 4 1, 2016). Courreges. 1968. https://tr.pinterest.com/pin/440860251000960372 (erişildi: 4 1, 2016).
Cross, N. «Designerly ways of knowing: design discipline versus design
science.» Design Issues 17, no. 3 (2001): 49–55.
Evbuomwan, N. F. O., S. Sivaloganathan , ve A. Jebb. «A survey of
design philosophies, models, methods and systems,.» Proceedings of the IMECHE
Journal, Part B, Journal of the Engineering Manufacture,. 1996. 301-320.
Evteks 2015 kataloğu. 2015.
http://cnrevteks.com/detay.aspx?haber_detay=8293 (erişildi: 4 1, 2016).
Friedman, K. «Design knowledge: context, content and continuity.» Doctoral Education in Design. La Clusaz, Fransa: Foundation for the Future, 2000.
Gao, X., ve Z. Li. «Computer-aided conceptual design of mechanical
products using polychromatic sets.» Int.Conf. on Mechatronics and Automation.
Çin, 2006. 25-28.
Gropius, W. Apollo in the democracy; the cultural obligation of the
architect. New York: Mc Graw-Hill, 1967.
Güvendi, Ü. Eğitim Fakülteleri Güzel Sanatlar Eğitimi Bölümleri
Anasanat Atölye Resim Dersi Kapsamında Soyutlama Yöntemlerinden Biçimbozumun Kullanımı. Yüksek Lisans Tezi, Samsun: Ondokuz Mayıs
www.idildergisi.com 638
Hassard, J. Sociology and Organization Theory: Positivism Paradigms
and Posmodernity. Londra: Cambridge University Press, 1973.
Kaplanoğlu, L. Özne Nesne İlişkisi Bağlamında Kübizm, Fütürizm ve
Dada. Yüksek Lisans Tezi, Erzurum: Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler
Enstitüsü, 2008.
Karadülger, K. «Giyimde Fütürist Yorumları.» Tekstil ve Konfeksiyon Dergisi,, no. 2 (1995): 21-29.
Kedik, A. S. «Modernleşme Süreci ve 20.yy Sanatı.» Anadolu Sanat-Süreli Sanat ve Kültür Dergisi Mart, no. 9 (1999): 19-23.
Kınay, C. Sanat tarihi. Ankara: Kültür Bakanlığı Yayınları, 1993.
Koçkan, P. Tasarım Araştırmları Bağlamında Tasarımcı Düşünme ve
Tasarım Süreci. Ankara: Yüksek Lisans Tezi, Hacettepe Üniversitesi, Sosyal
Bilimler Enstitüsü, İçmimarlık ve Çvere Tasarımı Anasanat Dalı.
Köksal, M. «Plastik Sanatlar ve Sinemanın İlişkisi.» İnönü Üniversitesi Sanat ve Tasarım Dergisi 2, no. 4 (2012): 121-131.
Külahoğlu, C. «Alantar, Fütürizm ve Hız, Hareket, Değişim Üçgeni.» Sanat Olayı Dergisi,, no. 13 (1985): 13-18.
Lennon, S. J., K.K.P Johnson, ve J. H. Park. «Research trends in textiles
and clothing: An analysis of three journals, 1980-1999.» Family and Consumer
Sciences Reseach Journal,, no. 30 (2001): 117-139.
Lynton, N. Modern Sanatın Öyküsü. İstanbul: Remzi Kİtabevi, 2009. Mayda, İ., ve H. R. Börklü. «Yeni Bir Kavramsal Tasarim İşlem Modeli.» TÜBAV Bilim 1, no. 1 (2008): 13-25.
Myrup, M. A., C. T. Hansen , ve P. Cash. Conceptual Design:
Interpretations, Mindset and Models. Switzerland: Springer International
Publishing, 2015.
Önal, K. G. «Yaratıcılık ve Kültürel Bağlamda Mimari Tasarım Süreci.» Uludağ Üniversitesi Mühendislik – Mimarlık Fakültesi Dergisi 16, no. 1 (2011).
639 www.idildergisi.com
Pahl, G., ve W. Beitz. Engineerign Design: A Systematic Approach. 2. baskı. Londra: Springer, 1984.
—. Engineering Design. Londra: The Design Council, Springer-Verlag, 1988.
Pahl, G., W. Beitz, J. Feldhusen, ve K.H. Grote. Engineering Design – A
Systematic Approach. 3. Baskı. Londra: Springer-Verlag, 2007.
Park, G. J. Analytical Methods in Design Practice. Germany: Springer-Verlag, 2007.
Parlak, S. D. Giyim Modasında Gerçeküstü Yaklaşımlar. Yüksek Lisans Tezi, İzmir: Dokuz Eylül Üniversitesi Güzel Sanatlar Enstitüsü, 2006.
Paz, O. «Marcel Duchamp ya da Yalınlığın Şatosu.» Düzenleyen: Cem İleri. Sanat Dünyamız Bahar, no. 75 (2000): 139-141.
Space Age. tarih yok. http://www.vintag.es/2015/07/space-age-futuristic-fashion-designed.html (erişildi: 4 1, 2016).
Stappers, P. J. Doing design as part of doing research. Basel: Switzerland:Birkhauser Verlag AG., 2007.
Stolterman, E., J. McAtee, D. Royer, ve S. Thandapa. «Designerly
Tools.» Undisciplined! Design Research Society Conference 2008. Sheffield, UK:
Sheffield Hallam University, 2009.
Studd, R. «The Textile Design Process.» The Design Journal, 2002: 35-49.
Tepecik, A. Grafik Sanatlar. Ankara: Detay Yayıncılık, 2002.
Turan, B. O. «21. Yüzyıl Tasarım Ortamında Süreç, Biçim ve Temsil
İlişkisi.» Megaron Dergisi 6, no. 3 (2011): 162-171.
Ulrich, K. T. «Design is Everything.» DJournal of Product Innovation Management, no:28.3 (2011)):394-398.
Ullman, D. G. The Mechanical Design Process. 3. Baskı. New York: McGraw-Hill, 2003.
www.idildergisi.com 640
Uraz, T. U. Tasarlama Düşünme Biçimlendirme. İstanbul: İTÜ Baskı Atölyesi, 1993.
Watson, L. Modaya Yön Verenler, Andre Courreges. Çeviren Güneş Ayas. İstanbul: Kayhan Matbaacılık San. Tic. Ltd. Şti., 2007.
Yenidoğan, A. E. Kadın Giyim Tasarımının Fütürizm Sanat Akımı İle
Olan İlişkisinin İncelenmesi. Yüksek Lisans Tezi, İstanbul: Marmara Üniversitesi
Güzel Sanatlar Enstitüsü , 2013.
Yılmaz, M. Modernizmden Postmodernizme Sanat. Ankara: Ütopya Yayınları, 2006.