Kişisel Özellikler

Kişisel özellikler başlığı altında birçok alt başlık oluşturulabilir. Eğitimi, hitabet yeteneği, dürüstlüğü, cesareti, programlı çalışması, ilkeli ve mütevazı olması gibi özellikleri bunlara örnektir. Bu özellikler birçok liderde olması gereken veya olması beklenen özelliklerdir. Bizim için önemli olansa, Recep Tayyip Erdoğan’ı ayırıcı kişisel özelliklerdir. Bu nedenle çalışmamızda bunlara yer verilecektir. Erdoğan’ın263 başarısındaki en büyük etken olarak iletişim alanındaki yeteneği gösterilmektedir. Bu yetenek onu dünyada önemli bir isim haline getirirken, ülkede “halktan biri” yapmaktadır. Bu noktadan hareketle Erdoğan’ın kişisel özellikleri başlığı altında öncelikle “iletişim becerisi” ele alınacaktır.

Recep Tayyip Erdoğan’ın başarılı olmasında iletişim kabiliyetinin yüksek olmasının etkili olduğunu söylemiştik. Bu durumu çok boyutlu olarak düşünmeliyiz. İlk olarak seçmen ile arasındaki iletişim konu edilmelidir. Seçmen için onun “halktan

biri olması” çok önemlidir. O, “bizim gibidir.” Kendi tabiriyle “fildişi kulelerden”

gelmemiştir. Bitişik dairedeki adam gibidir. Onu mahalle berberinde, lokantalarında ve sokaklarda görmek mümkündür.264

263 _{Erdoğan’ın burada belirtilen özelliklerini “Erdoğan Markası” etiketi altında da ifade etmek}

mümkündür.

133 Resim 3.1:“Halk Adamı” Erdoğan, Seçmenine Misafir

Kaynak: www.rte.gen.tr

Toplumun en yoksul kesiminden gelmiş olması onun halkın içinden biri olma gerçeğini pekiştirmektedir. Zaman zaman basına yansıyan telefon aramaları, rüyasında evine geldiğini gördüğü köylünün evine gidip kahve içmesi, Ramazan aylarında fakir-fukara ile iftar açması, çocuklara oyuncak dağıtması, Cuma namazlarını farklı camilerde kılıp halk arasına karışması, rahat ve kolay ulaşılabiliyor olması gibi özellikleri ona “halk adamı” sıfatını kazandırmıştır.265 Bu da onu halka yaklaştıran, partililerde ve seçmende beğeni ve beraberinde bağlılık yaratan; parti için olmazsa olmaz yapan özelliği olarak görülmektedir.

       265 _{Fatih Bayhan, a.g.e, s. 102.}

134 Resim 3.2: “Bizden Biri Gibi”

Eski Futbolcu, şimdilerin Başbakanı attığı gol sonrası “bizden biri gibi” seviniyor. Kaynak: www.rte.gen.tr

Burada Erdoğan’ın “halk adamı” özelliğine vurgu yapan ve kamuoyunda yankı uyandıran şu anekdotu aktarmak yerinde olacaktır: “Başbakan, 2004’te meydana

gelen tren faciasında, kızını bulamadığı için kendisinden yardım isteyen ve sonra acı haberi alan Berrin Candan’ı evinde ziyaret ederek başsağlığı diledi. Aileye “Kur’an okundu mu?” diye soran Erdoğan, hocaların gittiğini öğrenince kendisi Kur’an okudu ve dua etti.”266

Ev ziyaretleri Erdoğan’ın bizden biri olması yolunda kanıksanmış bir yoldur. Ancak öyle bir Başbakan düşününki, tanımadığı biri için Kur’an okuyor. Bu örnek Erdoğan’ın İslami yapısından geldiği için görece olarak normal karşılanabilir. Fakat aynı yapıdan gelen liderlerin bu şekilde davranması daha önce söz konusu olmadığı için insanlarda samimiyet ve güven duygusunun oluşmasına yol açmaktadır.

       266 _{Fatih Bayhan, a.g.e, s.103.}

135 Bunların yanı sıra tüm faaliyetleri sırasında samimi, rahat, sakin, kendinden emin ve ne yaptığını bilen tavırları halkla iletişimini daha da kuvvetlendirmektedir. Hem hitabet gücü hem de beden dilini kullanması sözlerindeki vurguyu pekiştirmektedir. Telaşsız, sakin hali insanlarda rahatlık uyandırmaktadır. Bu tavırları halkın güvenini kazanmasında ona yardımcı olmaktadır. Çocuklara sarılması, yaşlıların elini öpmesi, mitinglerde kürsü olmadan konuşması ve benzerleri sıralanabilecek örneklerdendir.

Söz ettiğimiz bu tavırlar dünya liderlerinde de aynı etkiyi bırakmaktadır. Örneğin Amerikan Başkanı George W. Bush ile yaptığı görüşme sırasında sergilediği kendinden emin ve rahat tavır kamuoyunda büyük yankı bulmuştur. Erdoğan’ı seçmenin gözünde farklı kılmıştır.

Resim 3.3: Erdoğan Ve Bush

Kendine güvenli, rahat, sakin ifade ve kol uzatma mesafesi… Bu fotoğrafta ne yaptığını bilen, güven veren bir lider mesajı vardır.

136 Resim 3.4: Erdoğan ve Obama

İletişimde beden dilinin önemi tartışılmaz. ABD Başkanı B. Obama’da Erdoğan’ın iletişim çemberinde. Omuzda olan el dostluğu ve yakın ilişkiyi temsil ederken, diğer

el aradaki sıcaklığı ve birlikteliği anlatmaktadır. Kaynak: Milliyet Gazetesi, 07.04.2009.

Diplomatik ilişkilerin yanı sıra, gittiği her ülkede ilgiyle karşılanan R. Tayyip Erdoğan, iletişim gücü sayesinde görüştüğü liderlerle de samimi diyaloglar kurup onları da etki alanına çekebilmektedir. Hatta İtalya Başbakanı Silvio Berlusconi ilk görüşmelerinden sonra kendisine Silvio diye hitap etmesini isteyecekti. Aynı şekilde Yunanistan Başbakan’ı Simitis Erdoğan’a kırk yıllık dostu gibi davranarak, “Klasik Türk Sanat Müziği’ni çok seviyorum, dinlemekten büyük zevk duyuyorum” bile diyordu.

İletişim genel olarak insanlar arasındaki duygu ve düşünce alışverişi olarak tanımlanabilir. İletişimin amacı alan ve veren arasında bilgi, düşünce ve tutum birliği yaratmaktır. İletişim olmaksızın etkili bir örgütten ve başarılı bir liderden

137 bahsedilmesi mümkün değildir.267 R. Tayyip Erdoğan sahip olduğu iletişim yeteneği ve etki alanıyla kendi arasında sağlam bağlar oluşturmuştur. Partililerinin ve seçmeninin ona bağlılığı sahip olduğu iletişim yeteneğinden kaynaklanmaktadır. R. Tayyip Erdoğan’ı başarılı kılan, insanlarla arasında duygu ve düşünce alış verişini en üst seviyede başarabilmesidir. Bu başarının arkasında bir uzmanlık olduğu da burada ayrıca belirtilmelidir.

Bir siyasi liderin sorunlara yaklaşım tarzı onun en çok göz önünde tutulan özelliğidir. İnsanlar liderlerine en çok bir sorunla karşılaştıkları zaman ihtiyaç duyarlar. Dolayısıyla da lidere bağlılığın devamını sağlayan da sorunlara nasıl yaklaşıldığıdır. Recep Tayyip Erdoğan kişilik olarak rahat, sakin ve telaşsızdır. Karşılaşılan sorunların çözümünde de bu özellikleri ön plana çıkmaktadır. Ancak sorunların çözümünde insan odaklı bir yaklaşım benimsemesi onu diğerlerinden ayıran bir özelliktir. Bu özelliği sayesinde sadece sorunların çözümünü değil, fakat sorunların çıkmasının baştan önlenmesini de sağlayabilmektedir.

Sıradan bir vatandaş olan Ahmet Akay “Bir gün eşimle Başbakanımızı ziyarete gittik. Eşiyle birlikte bizi kapıda karşıladı. O makama mevkiye değil insana değer veriyor” diyerek anlatıyor Recep Tayyip Erdoğan’ın insana verdiği değeri.268

       267 _{Ümit Arklan, a.g.e, s.40.} 268 _{Aktaran: Fatih Bayhan, a.g.e.}

138 Resim 3.5: Yaşlı Kadın

Recep Tayyip Erdoğan’ın kamuoyuna sunulan, yaşlı hasta demeden herkesi kucakladığını gösteren karelerden biri…

Kaynak: www.rte.gen.tr

Recep Tayyip Erdoğan AK Parti milletvekillerinin doğum günlerini ya da evlilik yıl dönümlerini yardımcıları tarafından kendi adı kullanılarak hazırlanıp, gönderilen kartlar ve çiçeklerle kutlayan, teşkilat üyelerinin düğün, cenaze vs. önemli günlerinde en azından telefonla iletişim kuran, halkın kötü günlerinde (deprem, yangın vs.) yanında olan bir markadır. R.T. Erdoğan markası genç, yaşlı, hasta, zengin, fakir, erkek, kadın demeden herkesi kucaklayabilen ve kendisine ilgi gösteren herkese değer veren bir yapıdadır. Bu nedenle markanın -partinin değil- seçmen tarafından tercihi beklenmektedir. Proje saha araştırmamız sırasında görüştüğümüz Düzce Merkez ilçe başkanı siyasete başlama kararını, o zaman İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanı olan R. Tayyip Erdoğan’ın deprem çadırlarını ziyareti sırasında, depremzedelere gösterdiği yakın ilgiden dolayı aldığını

139 söylemektedir.269 Bu, Erdoğan’ın insana verdiği değerin markalaşıp tercih edilmesinde ne kadar etkili olduğunu göstermesi açısından güzel bir örnektir.

Aslında baştan beri sıraladığımız örnekler insan odaklı yaklaşım ile sorunların oluşmasına izin vermemesi açısından değerlendirilebilir. Sorunlarla karşılaşıldıktan sonraki yaklaşım felsefesini ise R. Tayyip Erdoğan, Şeyh Edebali’nin “insanı yaşat

ki devlet yaşasın” sözü ile ifade etmektedir. Ona göre, öncelik her zaman insana

verilen değerdedir. Bu insan odaklı yaklaşım Erdoğan’ı partililerinin ve halkının gözünde farklı bir yere oturtmaktadır.