2.4. DİNİ SEMBOLLER
2.4.3. Kur’an-ı Kerim
Kur'an-ı Kerim, İslam dininin ana kitabıdır. Müslümanlara göre, Kur'an ayetleri Allah tarafından Cebrail adındaki melek aracılığıyla İslam
peygamberi Muhammed'e vahiyler halinde indirilen bir kutsal kitaptır. Bilimsel ve mantıksal açıdan Kur'an, Muhammed’in koyduğu esasların toplu olduğu kitaptır. Müslümanlar, Kur’an, İncil, Tevrat ve Zebur'u Allah tarafından insanlara gönderilen kutsal kitaplar olarak tanımlarlar. Bu sebeple Kur'an'da diğer kitaplardaki bazı anlatımların benzerlerinin olması doğal karşılanır.
En yaygın ismi Kur’an-ı Kerim’dir. Kur’an sözcüğü Arapça okudu anlamındaki qara’a sözcüğünün üç harfli mastarıdır, okunan şey veya okumak Kerim ise soylu asil ve eli açık cömert anlamına gelmektedir. Kur’an kelimesi Kur’an’da okunan okuyuş, okuma ekli, katlı, derli anlamında da kullanılmıştır. Kur’an kelimesi Kur’an’ın 58. Ayetinde de geçmektedir.73 İslâm dinine göre Kur'ân İslam peygamberi Muhammed'e 610 yılının Ramazan ayının Kadir Gecesi'nde Mekke'deki Nur Dağı üzerindeki Hira Mağarası'nda indirilmeye başlanmış, vahyin 12 yılı Mekke, 11 yılı da Medine dönemi olmak üzere 23 yıl sürmüştür. Mekke’de bildirilen ayetler
71 http://www.suleymaniyevakfi.org/sizden-gelenler/cevsen-uzerine.html (Erişim Tarihi: 21/08/2017) 72Ümit Şimşek, Risale-i Nur Işığında Cevşen Meali, Zafer Yayınları, İstanbul, 1992, s.156
73Wheeler, Brannon M., Prophets İn The Quran: An İntroduction To The Quran And Muslim Exegesis,
39
"Mekkî", Medine'de bildirilenler ise "Medenî" olarak adlandırılır. Kur’ân, vahiy katipleri tarafından zaman zaman deri, kemik gibi çeşitli nesneler üzerine yazıya geçirilmekle birlikte, tamamının Muhammed hayattayken yazıya geçirilip geçirilmediği konusu tartışmalıdır.74
Kur’an-ı Kerim dünyanın her yerindeki İslam inanışına sahip olan insanlar için gönderilmiş hatta son ilahi din olarak İslamiyet’in gösterildiği ve kabul edildiği büyük Kutsal Kitap olarak kabul edilmektedir. Kur’an-ı Kerim yazılışı dışında, anlatılış biçimi olarak da diğer kitaplarla benzerlik gösterilmesi doğal olarak gösterilip çoğu yerde kabul edilse de, İslam dininin ilk ortaya çıktığı yerde bu görüş kabul edilmemektedir. İslam dini, son ve kendisinden başka bir din olmayacağı ve gelmeyeceği kabul edilmiş olup kitaba uyulması ve onun söylediklerinin yapılması gerekmektedir. Kur’an-ı Kerim kutsal bir inancın ve bir dinin emirlerini yerine getirilmesini gerektiren bir kitap olarak gösterilse de bir toplumun tek bir çatı altında toplanmasını ve hayata yön gösteren bir araç olduğu da bilinmektedir. İçinde birçok kötülükten korunmanın ya da onları nasıl def etmenin yazılı olduğu bir kaynak, dini inanç kitabı ve yol göstericide olduğu bilinmektedir.
Kur’an-ı Kerim İslam dininin kutsal kitabı olarak gösterilir ve İslam inanışının en büyük ve vazgeçilmez sembollerinden birisidir. Türk korku filmlerinde ve hatta korku odaklı olmayan bazı filmlerde gösterilmiş ve kendisine yer verilmiştir. Korku filmlerinden önce Kemal Sunal’ın Talih Kuşu adlı film de güvenli ve korunaklı bir yer olduğu belirtilmiştir. Filmde Kemal Sunal kendisine bir piyango bileti alır ve onu kimsenin aklına gelemeyeceği bir yer olan duvarda asılı olan Kur’an-ı Kerim çantasının içine koyar ve bir müddet sonra kendisi de unutur ve filimin ilerleyen zamanların da piyango biletini Kur’an-ı Kerimin içine sakladığını hatırlar. Burada Kur’an-ı Kerim hem korunaklı hem de en güvenli yer olarak gösterilmiş, kendisine sığınan her şeyi koruyup kollayacağı gösterilmiştir. Filmde o bilete büyük ikramiyenin çıktığı sürekli iddiaa edilmektedir ve biletin nerede olduğu unutulmuş olup uzun bir süre hatırlanmamaktadır. Bilet Kur’an-ı Kerim’in içinde bulunduğu zaman ise ilk günkü gibi saklanmış ve korunmuştur. İslam inanışına göre şans oyunları ne kadar kabul edilmese de ufak bir şekilde filmde ve konu olarak gösterilmiş fakat filmin sonunda da zaten bilete ikramiye çıkmadığı gösterilmiştir.
Diğer bir korku temalı olmayan film ise V for Vendetta filminde ise Kur’an-ı Kerim kullanılmıştır. Filmin konusu İngiltere de olan siyasi baskınlığın ve siyasi diktatörlüğün ülkeyi kaosa sürüklemesi ve her şeyin zararlı olduğu düşüncesi ile tek
40
tip yönetim ve tek tip siyasi kitapların bulundurulması gerekmektedir, fakat filmde komedi şov sunucusu karakterin evinde arama yapılmadan önce gizli bir bölmesinde dünyanın hemen hemen her yerinden toplanıp getirilen nadir eşyalar ve kitaplar bulunmaktadır Kur’an-ı Kerimde bunların içinde yer almaktadır. Film siyasi konulu olduğundan dolayı ülke dışından getirilen her şey ve bulunan bütün dini inanç sistemine ait olan bütün sembol ya da nesne tehlikeli sayılıp yok edilmektedir. Filmde bir inanç sisteminin insanları her zaman koruduğu gösterilmektedir ve diğerlerinin de yanında bulundurulması zarar’dan çok yararlı olduğu ve hepsinin de dolaylıda olsa aynı yerde buluştuğu gösterilmektedir.
Filmlerde özellikle dini ve korku konulu filmlerde kullanılan Kur’an-ı Kerim korku filmlerinin dışında kendisine sürekli yer bulmuş ve izleyiciye gösterilmiştir. korku filmleri 2004 yılından itibaren sinemalarda yer almaya başladığında öncesinde sürekli uyarlanan filmlerde Kur’an-ı Kerim gösterilmektedir ve bunun en belirgin örneği ise The Exorcist filminin Türk versiyonu olan Şeytan filmidir. Film Türk inanç sistemine göre uyarlanmış ve yeniden senaryo haline getirilip izleyiciye sunulmuştur, nesneler ve sembollerin hepsi İslam inancının özelliğine uygun şekilde yapılmıştır. Filmde küçük bir çocuğun içinde bulunan şeytan’ın çıkarılması için Kur’an-ı Kerimden yardım alınarak kitapta bulunan duaların ve hadislerin okunduğu sahne gösterilmektedir ve kitaptan yardım alınarak bütün kötülüğün def edilmesi gösterilmektedir.
Kur’an-ı Kerim’in korku filmlerinde kullanılması tek bir konu üzerine yoğunlaştırılmış olup onların musallat oldukları insan bedeninden gönderilmesi üzerine dualar ve ayetlerin okunduğu kısımlarda gösterilir. Cinlerin gerçek hayatta ve şehir efsaneleri hikayelerin de insan bedenine musallat olduğu anlatılır insan bedeninden gönderilmesi ise sadece Kur’an-ı Kerimde yazılı olan duaların okunduğu zaman gönderildiği anlatılmaktadır. Korku filmlerinden önce Türk sinemasında sürekli bir inanç sisteminin parçası olarak gösterilen ve ev, iş yeri gibi mekanlarda sürekli duvarlarda ya da bir sandık içinde bez parçaya sarılı olup filmde karakterler zor zamanlarında bir işin içinden çıkış bulamadığı zamanlarda ona sığınıp yaradan tanrıya dua ettiği gösterilmektedir. Korku filmlerinden öncede kendine yer bulan fakat sürekli kullanılan bir şey değil de evin bir köşesinde ya da filmde bulunan karakterler tarafından Kur’an da yazan hadisler dile getirilmekteydi. Kur’an filmlerde sürekli içine bir şeyler saklanan ya da bir yemin edildiği zaman el basılan bir sembol olarak kullanılmıştır. Filmlerde sürekli bir inanç sisteminin sembolü olarak gösterilmiş ve sürekli olmasa da insanların zor durumda kaldıkları zamanlar da ekrana getirilerek gösterilmiştir.
41
Korku filmlerinde kullanılmasına geçildiği zaman ise insanlara bulaşan ve Kur’an da bahsedilen cinlerin insanlara musallat olması ve onların insanlardan uzaklaştırılması filmlerde ya Kur’an ı bilen birisi tarafından kullanılmıştır ya da bir camii hocası tarafından Kur’an kullanılarak orijinal dilinde okunarak insana musallat olan cinlerle iletişime geçilip onların uzaklaştırılması denenmiştir. Korku filmlerinde ise Kur’an sadece bir kişi ile ilgili olmaksızın birden çok kişi için korkuların nasıl yenileceğini korkuların üzerine Kur’an da yazılan dualar ve ayetler üzerinden gönderileceği gösterilmektedir ve sadece gönderilmesi değil onlar hakkında kısa da olsa bilgi verilmekte ve geçmişleri üzerine yazılar bulunmaktadır. Hadislerin, ayetlerin ve duaların birbirleri ile bağlantılı olduğu biri okunmadan diğerinin eksik kalacağı belirtilmekte ve okunduğu zaman birbirini tamamlayan açıklayıcı cümleler barındırmaktadır.
Filmlerde kullanılması genellikle kısa bir süreliğine olur fakat sürekli doğru şekilde kullanıldığı gösterilir ve ardından yazılı olan dualar, ayetler ezbere bilindiği için insanlara yol göstericiliği ikinci plana atar ve öncelik olarak insanlara musallat olanları uzaklaştırmak olarak gösterilir, ve en sonunda ise herkes onun etrafında toplanır ve doğru sözlerin onda yazılı olduğuna kanaat getirerek okumaya başlarlar.
42