S. Friederici, E. Tegeler, Radiation effects and its consequences on measurements in climatic chambers, in:
D. Zvizdic (ed.), Proc. TEMPMEKO 2004, vol. 2, pp. 795-800
Ekli Dokümanlar
Ek Bölüm A: İklimlendirme Kabinlerinin Kalibrasyon Sertifikası İçin Ek Bilgiler Ek A: Standartlar ve Rehberler
EURAMET cg-20, Versiyon 3.0 (03/2011) Sayfa 5
Ek Bölüm A: İklimlendirme Kabinlerinin Kalibrasyon Sertifikası İçin Ek Bilgiler
İklimlendirme kabinlerinin kullanımı ve kalibrasyonu ile ilgili EURAMET Sıcaklık Teknik Komitesinin Görüşü
Genel
Kalibrasyon sertifikasında aksi belirtilmedikçe, kalibrasyon sadece iklimlendirme kabinlerinin boş kullanışlı hacmindeki hava sıcaklığı ve nemi için geçerlidir.
Ölçümün ortam koşulları altında belirtilen durumların dışında, kalibrasyon değerinden önemli sapmalar (birkaç Kelvine kadar) kısmen dikkate alınabilir.
Sıcaklık ve/veya nem sensörlerinin kabindeki yüke yakın temasta olacak şekilde yerleştirilmesi şiddetle tavsiye edilir. Bu sensörler genellikle kabindeki durum hakkında, kalibre edilen kabinin göstergesinden daha gerçekçi veri sağlamaktadır.
Radyasyon etkisi
İklimlendirme kabinleri, oda sıcaklığının üzerindeki sıcaklık aralığında kullanıldığı zaman, bir çok modelin duvar sıcaklığı havanınkinden daha düşüktür. Radyasyon kayıpları nedeniyle hava sıcaklığı, kullanışlı hacimde kullanılan bir termometreden veya test edilen nesneden daha yüksektir.
Ayrıca iklimlendirme kabinindeki termometrenin sıcaklığı ve nesnenin sıcaklığı önemli ölçüde farklı olabilir.
Özellikle eğer nesnenin emissivitesi veya ışıma miktarı (ε), termometreninkinden farklı ise, büyük farklar dikkate alınmalıdır.
Radyasyon kanununa gore, bu olayın etkisi yüksek sıcaklıklarda orantılı olarak artar. Oda sıcaklığının altında bu etki terstir, ancak etkisi oldukça küçük ve çoğu zaman ihmal edilebilir düzeydedir.
İklimlendirme kabini modeline bağlı olarak, 150°C'nin üzerindeki sıcaklıklarda birkaç Kelvin’lik farklılıklar oluşabilir.
Kullanışlı hacimdeki nesne
Kullanışlı hacimdeki nesneler genelllikle kalibrasyon boyunca hava sıcaklığında olduğu varsayılmaz çünkü;
1) Yükleme şartları,kalibrasyon için tam olarak simüle edilmediği müddetçe, kullanışlı hacimdeki sıcaklık alanını etkiler veya değiştirir,
2) Nesnenin konumu, büyüklüğü ve malzeme yapısı genellikle iklimlendirme kabinlerinin kalibrasyonunda kullanılan termometrenin karakteristiği ile uyumlu değildir ,
3) Nesne ve termometre nitel olarak olmasa da nicel olarak, benzer radyasyon etkisine maruz kalır.
Kullanışlı hacimde bağıl nem
Eğer kullanışlı hacimde su buharı kaynakları veya evye varsa, kullanılabilir hacmin etkili karışımı garanti edilemiyorsa veya kaçaklar, çevredeki havayla değişime yol açıyorsa , kullanışlı hacimde bağıl nem dağılımı önemli ölçüde değişebilir. Bağıl nem aynı zamanda sıcaklığa yüksek oranda bağlıdır.
Ölçüm belirsizliği
Beyan edilen ölçüm belirsizliği, özel durum için belirtilen ölçüm koşullarına uyulduğu ve dokumante edildiği takdirde geçerlidir. Belirsizlik, iklimlendirme kabini içinde tanımlanmış bir konumda veya tanımlanmış bir hacimde hava sıcaklığı veya bağıl nem ile ilişkili olarak, iklimlendirme kabininin sıcaklık veya nem göstergesi için geçerlidir.
Sadece sırasıyla yükleme durumu, ölçüm konum(ları) veya kullanışlı hacim özdeş olduğunda ve eğer termometre karakteristikleri benzer ise (ε < 0,2), kalibrasyon değeri beyan edilen ölçüm belirsizliği içinde üretilebilir.
Burada kalibre edilen iklimlendirme kabini ile ilgili kullanılan standartda geriye kalan radyasyon etkisi, ölçüm belirsizliğinde değerlendirildi ve hesaplandı. Kalibrasyon sertifikasında özellikle belirtilmedikçe, bu etki için bir düzeltme uygulanmamıştır.
EURAMET cg-20, Versiyon 3.0 (03/2011) Sayfa 6
Ek A: Standartlar ve Rehberler
DKD-R 5-7: İklimlendirme Kabinlerinin Kalibrasyonu (2004) İngilizce Çeviri (2009)
Bu rehber iklimlendirme kabinleri kalibrasyon prosedürü ve ölçüm belirsizliğinin tayini için asgari şartları ortaya koymaktadır. Bunlar iklimlendirme kabinlerinin hava sıcaklığı ve bağıl nem ya da sadece hava sıcaklığı kalibrasyonunda uygulanabilir. Prosedür kabinlerdeki kullanışlı hacim için hem yüklü hem de yüksüz durumda geçerlidir. Rehber, iklimlendirme kabinlerindeki tek bir ölçüm konumu için geçerlidir; bu durumda tüm kabinin kalibreedilmediği kabul edilir. Ek A, kullanılabilir hacimle ilişkili olarak hem sıcaklık hem de nem için iki örnek bütçe tanımlar.
IEC 60068-3-5 – Çevresel Test – Bölüm 3-5: (2001) BS EN 60068-3-5 (2002)
Sıcaklık Kabinlerinin Performansının Doğrulanması
IEC 60068’nin bu bölümü iklimlendirme kabinlerinin son kullanıcıları için geçerlidir. Standart, boş bir çalışma alanı ile sıcaklık ve nem kabinlerinin IEC 60068-2 nin belirtilen iklimsel test prosedürleri şartlarına uyguluğunun değerlendirilmesi için tekdüze ve tekrar üretilebilir bir yöntem sağlar. Bu standart kabin performansını düzenli olarak gözlemleyen kullanıcılar için tasarlanmıştır.
IEC 60068-3-6 – Çevresel Test – Bölüm 3-6: (2001) BS EN 60068-3-6 (2002)
Sıcaklık / Nem Kabinlerinin Performansının Doğrulanması
Standart, yüksüz sıcaklık ve nem kabinlerinin IEC 60068-2 nin belirtilen iklimsel test prosedürleri şartlarına uyguluğunun değerlendirilmesi için tekdüze ve tekrar üretilebilir bir yöntem sağlar. Bu standart kabin performansını düzenli olarak gözlemleyen kullanıcılar için tasarlanmıştır.
IEC 60068-3-7 – Çevresel Test – Bölüm 3-7: (2001) BS EN 60068-3-7 (2002)
A ve B Testleri İçin Sıcaklık Kabinlerinde Ölçümler (Yüklü)
IEC 60068’nin bu bölümü kabinin çalışma uzayı içindeki hava sirkülasyonunu dikkate alan şartlar altında ısı yayan veya ısı yaymayan numuneyle yüklü sıcaklık kabinlerinin IEC 60068-2-1 ve IEC 60068-2-2’de belirtilen iklimsel test prosedürleri şartlarına uyguluğunun değerlendirilmesi için tekdüze ve tekrar üretilebilir bir yöntem sağlar. Bu standart kabin performansını düzenli olarak gözlemleyen kullanıcılar için tasarlanmıştır.
IEC CEI 60068-3-11 – Çevresel Test – Bölüm 3-11: (2007)
İklimlendirme Kabini İçindeki Şartların Belirsizliğinin Hesaplanması
IEC 60068’in bu bölümü sıcaklık ve nem kabinlerinde, kararlı durumda bulunan sıcaklık ve nem koşullarının belirsizliğin nasıl hesaplanacağını açıklar. Ölçüm metotlarına ayrılmaz bir şekilde bağlı olduğu için, bir iklimlendirme test kabini içindeki sıcaklık, nem koşullarını ve ilgili belirsizlikleri belirlemek için üç temel yöntem tanımlanmıştır (bakınız Bölüm 7).
Bu standardın kalibrasyona veya bir kabinin performansının karakterizasyonuna yaklaşımı, ayarlanan değerde test edilen örneğin maruz kaldığı kabindeki havanın nemi ve sıcaklığıyla ilgili bir son kullanıcı yaklaşımıdır. Bu durum, tamamen ayrı bir konu olan kabin sensörünün kalibrasyonu veya karakterizasyonu ile karıştırılmamalıdır.
Bu standart, odalar ve laboratuvarlar da dahil olmak üzere bütün çevresel kapalı ortamlara aynen uygulanabilir. Yöntem hem sıcaklık kabinlerine hem de birleşik sıcaklık ve nem kabinlerine uygulanabilir.
Hem boş bir kabinin kalibre edilmesi durumu, hem de yüklü bir kabin içindeki ölçüm koşullarının durumu gözönüne alınmaktadır.
EURAMET cg-20, Versiyon 3.0 (03/2011) Sayfa 7
AFNOR NF X 15-140 – (2002) Havada Nem Ölçümü
İklimlendirme ve Termostatik Kabinler. Karakterizasyon ve Doğrulama
Bu dokümanın kapsamı, kullanılan ölçüler ve metodolojiyle birlikte bir kabini doğrulamak ve karakterize etmek için kriterleri tanımlamak ve açıklamaktır. İklimlendirme ortamında veya atmosfer basıncı altındaki termostatik ortamda hava sirkülasyonlu veya sirkülasyonsuz olarak testleri gerçekleştirmek üzere tasarlanan kabinler için uygulanabilir. Her bir sensörün belirsizlik hesaplamaları Ek D'de belirlenmiştir.
Sıcaklık Sensörleri
IEC 60584-1 IsılÇiftler – Bölüm 1 (1995)
IEC 60751 Endüstriyel Platin Direnç Termometreleri A Sınıfı
IEC 60068-3-5 standardının 4.2 bölümü, IEC 60068-3-6 standardının 4.4.1 bölümü, IEC 60068-3-7 standardının 4.1 bölümü ve AFNOR NF X 15-140 standardı normal şartlarda kullanılacak sensör tipinin, IEC 60751’e uyumlu direnç tipi veya ısılçift (IEC 60584-1’e uyumlu ) olması gerektiğini ifade eder. Sensörlerin havadaki %50 tepki süresi 10 s ile 40 s arasında olmalıdır. Bütün sistemin tepki süresi 40 s’den az olmalıdır.
-200 ºC ile 200 ºC sıcaklık aralığında sensörün ölçüm belirsizliği IEC 60751’nin A sınıfı ile uyumlu olmalıdır.