Kaynaştırma Eğitimine İlişkin Görüşlerin Belirlenmesine Yönelik

Kaynaştırma eğitimde öğretmenlerin görüşlerine ilişkin yurt içi çalışmaları aşağıda özetlenmiştir;

1. Şahbaz ve Kalay (2010) okul öncesi eğitimi öğretmen adaylarının kaynaştırmaya ilişkin görüşlerinin tespiti için 2008-2009 öğretim yılında Burdur Eğitim Fakültesinde eğitim gören 265 öğretmen adayına görüşler ölçeği uygulanmıştır. Elde edilen bulgulara göre öğretmen adaylarının görüşleri olumsuz olup, cinsiyet, mezun olduğu lise ve üniversitede eğitim gördükleri sınıf değişkeninde anlamlı bir fark ortaya koymamıştır.

2. Altun ve Gülben (2009)’da okul öncesinde özel gereksinim duyan çocuklarla

çalışan 10 okul öncesi öğretmeni ile kaynaştırma öğrencilerinin tespitleri, kaynaştırma uygulama yöntemleri ve uygulamada yaşanan sorunları öğretmen görüşleri açısından değerlendirmişlerdir. Yarı yapılandırılmış görüşme tekniği ile elde edilen öğretmen görüşleri incelendiğinde öğretmenlerin çoğunluğunun özel eğitim konusunda yeterli bilgiye sahip olmadıkları ve bu sebeple özel gereksinimli çocukların eğitimlerini destekleme açısından yetersiz kaldıkları

yönünde sonuçlar elde edilmiştir. Bilgi eksiğinin ortadan kalkması için hizmet içi eğitim önerileri verilmiştir.

3. Gök ve Erbaş (2011) yaptıkları çalışmada okul öncesi eğitim kurumlarında

görev yapan ve sınıflarında kaynaştırma öğrencisi bulunan okul öncesi öğretmenlerinin kaynaştırmaya ilişkin görüşleri ve önerileri belirlemişlerdir. 10 okul öncesi öğretmen ile yürütülen çalışma Nevşehir İl Merkezi’ndeki okul öncesi eğitim kurumlarında görev yapan öğretmenlerin, kaynaştırma eğitiminin gerekliliği konusunda olumlu görüşlere sahip oldukları belirlenmiştir. Ancak, öğretmenler kaynaştırma eğitimi konusunda az bilgi sahibi oldukları için kaynaştırma uygulamalarında yetersiz kaldıklarını ve sınıflarında sorunlar yaşandığını bildirmişlerdir. Araştırmaların sonuçlarında ayrıca öğretmenlerin çoğunluğunun, görme ve ileri derecede zihinsel yetersizliği olan çocukların okul öncesi eğitim kurumlarında kaynaştırılmasının uygun olmadığını ifade ettiklerine de yer verilmiştir.

4. Cankaya ve Korkmaz’ın (2012), Konya il ve ilçelerindeki 2009–2010 Eğitim-

Öğretim yılında gerçekleştirdiği çalışmalarına, ilköğretim okullarında görev yapan ve kaynaştırma öğrencisi bulunan 200 sınıf öğretmeni katılmıştır. Kaynaştırma eğitimi uygulamalarına ilişkin öğretmen görüşlerini değerlendirme ölçeği kullanılan araştırmada; öğretmenlerin kaynaştırma eğitimi uygulamalarına ilişkin görüşlerinin genelde olumlu olduğu, kaynaştırma uygulamalarının da ilişkili kişilere olumlu etkileri olduğu gözlemlenmiştir. Kaynaştırma eğitimi uygulamalarına katılan sınıf öğretmenlerinin yarısının konuyla ilgili herhangi bir eğitim almamalarına rağmen konuyla ilgili yeterli teorik ve uygulamaya yarayan bilgilere sahip oldukları görülmektedir.

5. Zeybek (2015), 2011-2012 eğitim öğretim yılında Eskişehir İli Tepebaşı

Öğretmenlerinin görüşlerine dayalı olarak gerçekleştirilen araştırmanın amacı, ilköğretim İngilizce Öğretmenlerinin kaynaştırma uygulamalarına ilişkin görüş ve önerilerini belirlemektir. 25 İngilizce Öğretmeni ile görüşülmüş olup özellikle kaynaştırma eğitimi ile ilgili eksikliklerinin olduğu tespit edilmiştir. Öğretmenler okulların yetersiz fiziki koşulları, kalabalık sınıf mevcutları, zaman ve materyal eksiliği gibi sorunlarla karşılaştıklarını belirtmişlerdir.

6. Yılmaz ve Batu (2016) ‘da yaptıkları çalışmada öğretmenlerin kaynaştırma

hakkındaki görüşlerini, kaynaştırma uygulamasının yasal düzenlemelerini ve bireyselleştirilmiş eğitim planı (BEP) hakkında düşüncelerini yarı yapılandırılmış görüşme tekniği ile incelemiştir. Araştırmanın örneklemini Eskişehir’deki bir okulun 17 gönüllü öğretmeni oluşturmaktadır. Bu öğretmenler okul öncesi öğretmenliği, sınıf öğretmeni, İngilizce öğretmeni, rehber öğretmeni ve özel eğitim öğretmeni branşlarındandır. Görüşme verilerinin sonuçlarına bakıldığında öğretmenler genel olarak sınıf mevcudunun özel olarak ayarlanmamasından yakınmışlardır. Kaynaştırma süreci içindeki kişilerin yetersiz bilgilendirildiğini ve velilerin özel durum kabulünün gerçekleşmediğini, normal gelişim gösteren öğrencilerin kaynaştırma öğrencilerine karşı ön yargılı bir tutum sergilediklerini düşünmektedirler. BEP ile ilgili öğretmenlerin genel bilgilere sahip olduğu, öğretmenlerin süreç içeresinde sorumluluklarını yerine getirip rehberlik servisi ile iş birliği içinde olduklarını, okul idarecilerinin de desteğinin alındığı sonuçları elde edilmiştir. Araştırma önerilerinde sınıf mevcudunun azaltılması, uygulama içindeki bireylerin bilgilendirilmesi, destek eğitim odalarının yaygınlaştırılması yer almaktadır.

7. Koçyiğit (2015) araştırmasında, ana sınıflarında kaynaştırma uygulamasına

ilişkin ebeveyn, rehber öğretmen ve ana sınıfı öğretmenlerinin yaşadığı sorunlar ve çözüm yollarını onların görüşleri ile elde etmeyi amaçlamıştır. Araştırmanın örneklemini; 11 özel gereksinimli öğrenci velisi, 11 normal gelişim gösteren

öğrenci velisi, 11 okul rehber öğretmeni ve 11 tane ilkokullara bağlı ana sınıfı öğretmenleri oluşturmaktadır. Veriler yarı yapılandırılmış görüşme yolu ile elde edilmiş olup sonuçlara göre uygulamalarda yaşanan sorunların ebeveyn, rehber öğretmen, öğretmen ve eğitim ortamı kaynaklı olduğu tespit edilmiştir. Sorunların çözümüne yönelik iş birliğini sağlayabilmek adına öğretmenlerin toplantılar yaptığı, rehber öğretmenlerin seminerler ile uygulama içindeki kişileri bilgilendirdikleri belirtilmiştir. Öğrenci velilerinin yaşadıkları sorunları çözmek amacıyla öğretmenlerin, okul yöneticisi ve uzman doktorların yardımını talep ettikleri belirtilmiştir. Son olarak da tüm katılımcılar özel eğitim uzmanlarının desteğini görmek istediklerini söylemişlerdir.

8. Sadioğlu, Batu ve Bilgin (2012) yaptıkları çalışmalarında sınıf öğretmenlerinin

gözünden özel gereksinimli öğrencilerin kaynaştırılması uygulamasında aksayan yönlerin tespitini ve uygulamanın başarı değerlendirmesini yapmıştır. Araştırmaya 16 farklı ilden 23 öğretmen katılmıştır. Katılan öğretmenlerin özel gereksinimleri birbirinden farklılaşan öğrencileri bulunmaktadır. Yarı yapılandırılmış görüşmede elde edilen veriler sonucunda sınıf öğretmenleri kaynaştırma öğrencisinin uygulama ile büyük bir gelişme gösterdiğini söylemektedirler. Sınıf öğretmenleri görüşmelerde diğer öğretmen arkadaşlarından destek gördüklerini, onlarla fikir alışverişinde bulunduklarını fakat bu desteği idareden ve rehber öğretmenlerden göremediklerini belirtmişlerdir. Kaynaştırma uygulamasında çocuğu olan velilerin genellikle ilgisiz olduklarını ve öğrencinin durumlarını reddeden bir psikolojide olup öğretmenleri süreçte yalnız bıraktıklarını belirtmişlerdir. Öğretmenlerin yaşadığı bu aksaklıkların uygulamaya bakışı olumsuz etkilediği sonucuna varılmıştır.

2.2.1.3. Kaynaştırma Eğitiminde Yeterlik ve Görüşlerin İlişkisini Belirlemeye