RESİM ALTI YAZILARI
KASLARDAKİ TASARIM RABBİMİZ’İN DELİLLERİNDEN SADECE BİRİDİR
Vücudun hareket etme özelliği kaslarda, bağlarda ve tendonlarda yeterli elektriksel güç ve dengenin sağlanmasına bağlıdır. Vücudun sinir sistemi yeterli elektrokimyasal enerjiyi elde edemezse, sinyal üretmesi mümkün olmaz ve kasları harekete geçirecek bilgi akışı gerçekleşemez.
Küresel başlar
Miyozin molekülü
(1) Aktin
Miyozin, ATP kullanarak düşük enerji uyumundan yüksek enerji uyumuna doğru değişiklik gösterir. Miyozin, yüksek enerji uyumunu üstlendiğinde, aktin iplikçiği ile birleştiğinde ve düşük enerji uyumuna doğru değişiklik gösterdiğinde bir güç çıkışı meydana gelir. Bu güç çıkışı da aktin ve miyozin iplikçiklerinin kayarak birbirinden geçmesini sağlar. Miyozin daha sonra aktin iplikçiğine bağlanır.
ATP
ATP
ADP
Miyozin başı
(2)
(4)
ADP
(3)
ADP
s.106 Ön beyin
Beyin sapı
Beyincik
s.108
Ana hareket korteksi
Yardımcı hareket korteksi
Talamus
Tabana ait çekirdekler
Lumbar sistem
Herhangi bir hareketin gerçekleşmesi için beyinle kaslar arasında kompleks bir iletişim süreci söz konusudur. Hücrelerin birbirini tanıması, aralarında haberleşmenin olması bilinçli yaratılışın göstergesidir.
Beyincik
Denge organı
Omurilik
Beyin sapı
Hareketle ilgili bilgiler
Duyularla ilgili bilgiler
Kas lifi
Kas lifi
Bağlar
s.109
Bir sinyal gönderilmesi, bir bilgisayarda saniyenin milyonda biri kadar vakit alırken, sinirlerde saniyenin birkaç binde biri kadar süre alır.
Elektrik sinyali sinir uçlarında yer alan küçük kesecikleri harekete geçirir. Bu keselerdeki haberci moleküller sinirler arasındaki boşluğa boşaltılır.
Sinaps
Akson
Yalıtım kılıfı
Sinir hücresi gövdesi
Dendrit
Açılmamış kesecikler
Pozitif iyonların akışı
Ateşleme kesecikleri haberci molekülleri salıyor
Alıcı
Alıcı nöron
Sinaptik boşluk
s.110
Kalsiyum, kemik ve diş sağlığının korunması, kas kasılması, sinir iletimi, kanın pıhtılaşması gibi işlevler için önemli bir mineraldir.
s.113
Yangına karşı tedbir olarak kullanılan yağmur sistemi, itfaiye teşkilatındaki görevliye sinyal gönderir.
Bir yangında yükselen ısı, itfaiye teşkilatı için bir “uyarı” başlatır.
Tıpkı vücuttaki beyin gibi, güvenlik memuru da gelen uyarıları değerlendirir ve bunlara uygun tepkiyi verir. İtfaiye araçlarına talimat vererek ihtiyaç olan yerlere yönlendirir.
Sinir sistemini, itfaiye teşkilatının haber alma merkezine benzetebiliriz. Merkeze bir uyarı ulaştığında, buradaki görevli bilgiyi analiz eder, talimatlar gönderir ve harekete geçilmesini sağlar.
Uyarılan itfaiye araçlarının ekipleri, olay yerine yönelirler ve orijinal yangın uyarısına karşı koordine bir tepki verirler.
s.117
İnsan beyninde son derece kompleks bir tasarım vardır. Bu tasarımın temelinde, çok sayıda sinir hücresinin birbirlerine çok sayıda bağlantıyla bağlanmış olması yatar.
s.120 Dendrit
Sinir hücrelerinin diğer hücrelerden bir farkı yenilenmemeleridir. Neredeyse vücuttaki diğer tüm hücreler bölünebilirler ve yerlerine yenileri geçer. Ancak beyindeki sinir hücreleri hasar gördüklerinde, yenilenmeleri mümkün olmaz. Dolayısıyla 20-70 yaş arasında, sahip olunan nöronların 18 milyonunun her yıl ölmesine rağmen, bunların yerlerini yenileri almaz. Yapılan herşey beyin
hücrelerinde iz bıraktığı ve hücreler arası bağlantıları etkilediği için, her insanın parmak izleri gibi beyin yapıları da birbirinden farklıdır.
s.121
Sinir hücresi gövdesi
Akson
Sinaps
s.123 Görme
Koklama
Tat alma
Dokunma
İşitme
Beyin kafatası içinde sessizce ve bize rahatsızlık vermeden karmaşık faaliyetler gerçekleştirir. Bir an için beynin bir makinenin motoru gibi sesli çalıştığını düşünelim ya da her fonksiyonu için bize acı ve ağrı verdiğini... Ancak Allah’ın rahmetiyle bunların hiçbiri olmaz.
s.124
İnsan beyni vücudun kontrol merkezi olarak milyarlarca sinir hücresinden oluşur. Yüksek düzeyde çalıştıklarında bu hücreler, vücut ağırlığının %2’sini oluşturmalarına rağmen, kalp tarafından pompalanan kanın beşte birini kullanırlar. Kan, sinir hücrelerinin elektrik sinyali üretmek için ihtiyaç duydukları oksijeni ve şekeri taşır. Beyin kandaki oksijen ve şekeri, bedenin dinlenme halinde olan diğer dokularına göre on kat daha hızlı yakar. Eğer beyne kan takviyesi 5 dakikadan fazla engellenirse, beyin hücreleri ölmeye başlar.
s.129
Çoğu zaman kafamızın içinde nelerin olup bittiğini aklımıza dahi getirmeyiz. Ayrıca beyin, biz dinlenmek üzere oturduğumuzda ya da uyuduğumuzda da dinlenmeden faaliyetlerini sürdürür. Gece boyunca nefes almamızı, sindirim sistemimizin işlemesini, kalp ritmini, hücrelerin yenilenmesini takip etmeye devam eder.
s.131
Hareket sinyalinin oluşumu
Sadece kolunuzu kaldırmanız için dahi, beyin ve hücreler arasında olağanüstü bir koordinasyon gereklidir.
Beyin kabuğu
Kasın harekete geçişi
Kas
Hareket siniri
Hareket sinir hücresi
Hareket siniri ucu
Biseps
Hareket sinirleri
Omurilik
Triseps
Ana göğüs kasları
Asetilkolin kesesi
Asetilkolin keseleri patlıyor
Hareket siniri ucu
Hücreler arası boşluk girintisi
Kas lifi
Kas lifi büzülüyor
s.133 Forniks
Serebrum
Yan lob
Korpus kallasum
Talamus
Epifiz bezi
Arka lob
Alın lobu
Hipotalamus
Beyincik
Dördüncü karıncık
Hipofiz bezi
Orta beyin
Pons (köprü)
Omurilik
Beyin sapı
Omurilik
s.136
Beynin yarı küreleri arasındaki iş bölümü nedeniyle bir taraftan diğer tarafa bilgi aktarımının sağlanması hayati bir önem taşır. İki yarı küre arasındaki karşılıklı bilgi akışı 80 milyon kadar aksondan meydana gelen devasa bir köprü ile sağlanır. Eğer bu bağlantı sağlanmamış olsaydı, beynin içinde bir kaos ortamı yaşanırdı. Sadece aktarımın sağlanması değil, aynı zamanda bilgi paylaşımının da hassas bir zamanlamayla yapılması gereklidir. Bu da saniyenin 60.000’de biri kadarlık sürede eş zamanlılığın yakalanmasını gerektirir. Örneğin görme duyusunda bu eş zamanlılık sağlanamasaydı, bir gözün gördüğü şey diğer gözün gördüğü şeyle uyumsuz olur, görüntü çiftleşmesi meydana gelirdi.
İşitme duyusunda, eş zamanlılık olmadığında ise, sadece belirsiz yankılar duyulurdu.
Koku
Dokunma
Hareket
Uyuma
İşitme
Görme
Konuşma
Denge
Tat alma
Beyin sapı
Omurilik
Epifiz bezi
s.139