• Sonuç bulunamadı

2.2 TÜRKİYE’DE MESLEK DANIŞMANLIĞI HİZMETLERİNDE MEVCUT

3.1.2 Mesleki Rehberlik Hizmetlerinde Kullanılan Araçlar

3.1.2.1 Kariyer Bilgi Merkezleri (Berufsinformationszentrum-BİZ)

İstihdam Bürosunun Kariyer Bilgi Merkezi (Berufsinformationszentrum-BiZ), eğitim, öğretim, kariyer ve işgücü piyasası ile ilgili soruların merkezi irtibat noktasıdır. Çok sayıda

48

terminal (kiosk), çevrim içi olarak kendi kariyer seçimleriyle ilgili bilgileri araştırmak, çevrim içi eğitimleri veya iş ilanlarını aramak ve profesyonel başvuru belgeleri oluşturmak için imkânlar sunmaktadır. Gençler ve giderek artan bir şekilde yetişkinler bireysel kariyer bilgileri aramak için Kariyer Bilgi Merkezini kullanmaktadır. Okul sınıfları, kariyer fırsatlarını öğrenmek için Kariyer Bilgi Merkezlerini düzenli olarak ziyaret etmektedir (Bundesagentur für Arbeit, 2019: 31).

Altyapı koşulları nedeniyle bir Kariyer Bilgi Merkezine ulaşmakta güçlük çeken okullarda, tabletler çevrim içi araştırma için de kullanılmaktadır. Gençler bu araca büyük ilgi göstermekte ve kendileri akıllı telefonlar ile bilgi almak için bu platformu kullanmaktadır.

Çevrim içi portallar, (www.planet-beruf.de, www.abi.de) yazılı basın ve kendini keşfetme aracı (www.selbsterkundungstool.de ) okul çağında kariyer bilgisi arayan gençlere geniş bir bilgi yelpazesi sunmaktadır. Öğrenci portallarının yanı sıra öğretim elemanları, veliler ve kariyer bilgi koçları için bilgi içeren alt portallar da vardır (Bundesagentur für Arbeit, 2019: 31).

Kariyer Bilgi Merkezlerinin amacı, çalışma ve iş seçimi ile ilgili kariyer seçimlerinde rehberlik sağlamaktır. Çalışmak istenilen meslek için doğru niteliklere sahip olunması çok önemli olduğundan, Almanya’da kariyer seçimi için rehberlik oldukça gelişmiştir. Kariyer Bilgi Merkezleri 1976’dan beri öğrencileri ve gençleri hedeflemektedir. Kariyer Bilgi Merkezlerinin kapsamı son yıllarda yetişkinleri de kapsayacak biçimde genişletilmiştir. Aşağıdaki konular hakkında bilgi sağlanmaktadır (CEDEFOP, 2016: 8):

 İş ve meslekler,  Eğitim ve öğretim,

 Çıraklık ve iş başvurusu yapmak,

 Yabancı ülkeler (göçmenler anavatanlarının eğitim nitelikleri ile neler yapabilirler),

 Alman dual (ikili) mesleki eğitim sistemi için potansiyel yabancı öğrenciler için bilgi.

Meslek seçiminin temel özgürlüğüne saygı gösterilerek, geniş bir kitle için kariyer seçenekleri hakkında mümkün olan en iyi tarafsız bilgi sağlanmaktadır.

49

İstihdam Bürosu Genel Müdürlüğüne bağlı Bölge Müdürlükleri en fazla üç Federe Devleti (Länder) kapsar. Her şehirde olmak üzere toplamda yaklaşık 700 yerel acente vardır. Kariyer Bilgi Merkezleri (BIZ), BA’nın yerel ajanslarında yer almaktadır. Kırsal alanlar için 178 BIZ ve 30 mobil BIZ ağı bulunmaktadır. Mobil BIZ, mobil BIZ ofisi olarak kullanılabilen bilgisayarlara ve bilgi malzemelerine sahip bir kamyondan oluşmaktadır (CEDEFOP, 2016: 8).

Her bir BIZ’deki faaliyetler üç çalışma alanından oluşur:

 Kariyer rehberliği bilgi araçlarının yönetimi (basılı ve çevrim içi),  Rehberlik ve bilgi sunumunun yönetimi,

 Sergi, fuar, etkinlik yönetimi.

Her BIZ’in kariyer rehberlik hizmetlerini bölgesel ve yerel şartlara uyarlaması gerekmektedir. BIZ, bölgesel ihtiyaçları dikkate alabilir ve diğer BIZ’lerden farklı faaliyetler geliştirebilir. Her BIZ’in kendi yerel ortaklık ağı vardır (Örneğin; yerel işverenler, yerel sosyal organizasyonlar vb). BIZ’in finansmanı İstihdam Bürosu tarafından sağlanmaktadır. Ulusal, bölgesel veya yerel düzeyde dış ortaklarla yapılan belirli projeler için ek finansman alınabilmektedir. Bunun bir örneği, Ulusal Eğitim ve Araştırma Bakanlığı ile ortaklaşa BioTechnikum tanıtım aracıdır (http://www.biotechnikum.eu/das-biotechnikum.html). BIZ’in tüm sektörlere ve mesleklere karşı tarafsız bir duruş sergilemesi gerektiğinden, finansman konuları dikkatle ele alınmaktadır (CEDEFOP, 2016: 9).

Kişisel rehberlik faaliyetleri grup halinde veya bireysel olarak sağlanmaktadır. Hizmetlere erişmenin iki ana yolu bulunmaktadır (CEDEFOP, 2016: 9):

 Herkes için açık ofis: Her BIZ’e hafta içi günlerde herkes erişebilmektedir. Bilgisayarlar ve basılı medya içeren açık bir ofis odası bulunmaktadır. Basılı medya araçları, kariyer bilgi dergileri ve bir grup ilgili meslekleri (profesyonel grup) tanımlayan bilgi haritalarıdır. Ayrıca etkinlikler, yetişkinler için eğitimler ve kariyer gelişimi ile ilgili diğer faaliyetler hakkında broşürler sunulmaktadır. Oda 5 bölüme ayrılmıştır: meslek öğrencileri, genel öğrenciler, yetişkinler, yabancı ülkeler ve iş piyasası bilgileri. Odada internete erişmek ve işgücü piyasası bilgi araçlarını kullanmak için bilgisayarlar ve iş veya çıraklık başvurusu yapacaklar için ayrı bilgisayarlar ve yazıcılar bulunmaktadır. Kişisel

50

yardım sağlamak için odada her zaman bir danışman vardır. İşgücü piyasasına tekrar giren kadınlar, bekâr ebeveynler gibi belirli gruplar için açık istişare saatleri vardır. Özel ihtiyaçları olan bireyler daha fazla kişisel danışmanlık için randevu alabilmektedir.

 Okullar ve BIZ arasındaki sözleşmelere dayalı olarak okullar için profesyonel rehberlik sağlanması: Meslek okullarında kariyer danışmanlığı zorunludur. 8’inci sınıfta (12-13 yaş) başlamakta ve 9’uncu ve 10’uncu sınıfta devam etmektedir. 7’nci sınıftan (Komm auf Turu) daha küçük öğrenciler için de kariyer rehberlik programı vardır, ancak bu zorunlu değildir. 10’uncu sınıftan sonra, öğrenciler ikili mesleki eğitimine lise eğitimiyle başlamaktadırlar. Genel ortaöğretim okullarında da danışmanlık vardır.

BIZ ekibi bir koordinatör, uzmanlar, mesleki eğitim danışmanları ve genel eğitim danışmanlarından oluşmaktadır.

Kariyer rehberlik faaliyetlerinin içeriği (mesleki rehberlik) (CEDEFOP, 2016: 10):

 İşgücü piyasası ve meslekler hakkında bilgi edinmek,  İş dünyasını tanıtmak,

 İşgücü piyasası bilgi araçları ve bunların nasıl kullanılacağını öğrenmek,  Mesleki eğitim seçenekleri hakkında bilgi vermek,

 Kariyer eğitimi,

 Kullanılabilecek araçları göstererek, çıraklık eğitimine nasıl başvurulacağını öğrenmek,

 Bireylerin mesleki seçim yapmalarına yardımcı olmak, onlarla olasılıklar hakkında tartışmak,

 Gerektiğinde bireylere çıraklık bulmalarında yardımcı olmak,  Seçim yapmakta daha fazla zorlanan öğrencilere özel önem vermek.

Geçmişi ve nitelikleri göz önünde bulundurarak, BIZ ekip üyeleri Sosyal Bilimler (lisans veya yüksek lisans) konusunda eğitim derecesine ve İstihdam Bürosunun enstitüsü tarafından sağlanan kariyer rehberliğinde bir lisans derecesine sahiptir. Çoğu geçmişte istihdam danışmanı olarak çalışmıştır. BIZ’de başladıklarında altı aylık bir eğitim daha almışlardır. Yeni araçlar eklendiğinde BIZ ekibi uzmanları bu aracın tanıtımı ve bilgi

51

yönetiminden sorumludur. İşgücü piyasasındaki, araçlardaki, rehberlik alanındaki eğilimleri takip etmekte ve danışmanlara iletmektedirler (CEDEFOP, 2016: 10).